Provineienieuws.
Landbouw en Veeteelt.
Visseherij.
Kechtzaken
Gemangd Nieuws.
omstandigheden thans er zelfs prijs op stelt
dat h^t wetsvoorstel-Marchant c. s. tot invoe
ring van het algemeen vrouwenkiesrecht ten
spoed'gste woidt behandeld, waaruit ik meen
te mogen op aken dat deze Regeering werke-
lyk het algemeen vrouwenkiesrecht wil hebben.
Mynheer de Voorzitter! Ik hoop van de
regeeringstafel ook thans te mogen vernemen
dat hare denkbeelden ten opzichte van een
zoo gewichtige hervorming als de staatspen-
sionneering sinds de indiening van de Memorie
van Antwoord naar ons toe is gewijzigd.
Ik zal met belangstelling afwachten of de
Regeering bereid zal zijn de voorstanders van
de staatspensionneering tegemoet te komen.
Mocht het antwoord bepaald afwijzend zijn
zonder meer, dus zonder tegemoetkoming, dan
ben ik van meening en het is ook de mee
rling van de fractie waartoe ik de eer heb te
behooren dat een definitieve uitspraak op
dit stuk op de een ot andere wijze moet wor
den verkregen, hetzij door een motie of door
een initiatiefvoorstel.
Laat de Regeering de wenschen van hen die
langs dpn legalen weg belangrjjke hervormin
gen tot sffind willen brengen, niet eenvoudig
afwijzen zonder meer.
H M. de Koningin heeft in een proclamatie
tot haar volk gesproken. Gezien de huldebe
tuigingen die de vorstin verkreeg, heeft blijk
baar en te recht het volk vertrouwen
in baar beloften gesteld. Laat het volk niet
bedrogen uitkomen, want het kan verkeeren,
ook voor zooverre betreft de huldebetoogingen,
wanneer het vertrouwen wordt geschokt.
Door de Provinciale Kiesvereeniging voor
den Kieskring Zierikzee is opgemaakt de
navolgende candidatemjjst voor de Provinciale
Staten
1. A. van der Weijde (aftredend), 2. J. W.
van Oeveren (aftredend), 3. B. Giljam (aftre
dend), 4. Mr. fl. Polvliet, 5. J. M. vaü den
Bout, 6. C. Blom, 7. A. C. van der Vliet, 8.
H. E. Beelaerts van Emmichoven, 9. V. M.
Krepel, 10. L. Doeleman.
De ver<tichtingder
Oosterscheid e.
De verlichting der Oosterschelde, die gedu
rende den oorlog gedoofd was, is thans weder
ontstoken.
Ter Neuzen. Bij den burgemeester is na
mens II. M. de Koningin een telegram ont
vangen, waarin den gemeenteraad wordt be
richt, dat Hare Majesteit diep getroffen is
door het ontvangen bljjk van verknochtheid
en trouw, in de moeilijke dagen die achter
ons liggen en dat het besef, dat het vader-
laad op de burgers kan rekenen, met vertrou
wen de toekomst doet tegemoet zien.
Zaterdagavond reed de trein van de
Zeeuwseh Vlaamsche tram, die van hier in de
richting Hoek vertrok, op de nog niet geheel
neergelaten ophaalbrug over den middenka-
naalarm. Het ophaalwerk brak en de brug viel
op haar rustpunt, daarna nog een meter terug
omhoog wippend. Zjj kan nu niet opgehaald
worden, zoodat de vaart door den middenka-
naalarm voor dit oogenblik gestremd is.
Oos'barij. Zondagmorgen met het mooie
weer hoorde men voortdurend geronk van
vliegm-fchmes in de lucht. Eerst zag men er
zes passeeri-n en later om half 12 vlogen er
vlak langs deze gemeente nog een viertal op
geringe hoogte. Het waren tweedekkers en
kwamen uit de richting Antwerpen naar de
Belgische kust. Maar nu hoorde men niet meer
het helscbe leven der springende granaten van
het afweergeschut.
Sas van Gent. De herstellingswerken aan
de spoorljjn Gent-Terneuzen maken goede
vorderingen. De Belgische genie levert de
noodige materialen. De treinenloop over het
gansche baanvak Terneuzen-Wondelgem zal
waarschijnlijk midden Januari worden hervat.
Middelburg. Daar mej. M. E. A. Veldhuis
tegen 1 Januari eerval ontslag heeft gevraagd
als leerares in het Fransch aan het gymnasium,
stellen Burg. en Weth. voor tydeljjk als zoo
danig te benoemen mej. W. Zijlstra alhier.
Burg. en Weth. stellen den raad voor de
subsidie aan de industrie en huishoudschool
te verhoogen vBn f 1500 op f3900 voor 1919
en niet op t 4200 zooals gevraagd is.
Verder stellen Burg en Weth. voor de
subsidie aan het burgerljjk armbestuur voor
1918 met f6000 en voor 1919 met 1 8000
te veahoogen.
Overeenkomstig het desbetreffend verzoek
van den vertegenwoordiger der Zeeuwsche
stoombootmBatschappij aan die maatschappjj
een gebouwtje te verhuren, tot nu toe in ge
bruik by de Middelburgsehe maatschappij van
stoomvaart en aan de eerstgenoemde maat
schappy tot weperopzegging met een opzeg
gingstermijn van drie maanden, het recht te
geven hare booten te doen aanleggm op de
plaats, waar tot nu toe die der andere maat
schappy aanlegden.
M r. W. Polman Kruseman f
In den ouderdom van by na 69 jaar is
Maandagmorgen alhier overleden de heer mr.
W. Polman Kruseman, griffier der Staten van
Zeeland, een man, die behalve door deze be
trekking een zeer bijzondere plaats in het
openbare le en te middelburg innam door zijn
groote belangstelling in zaken van kunst en
wetenschap. Hjj was een merkwaardige per
soonlijkheid, onafhankeljjk in zjjn oordeel en
vol waardeering voor hetgeen anderen deden,
getuige zijn talrjjke levensberichten in het
Zeeuwseh Genootschap, waarin hij echter ook
onomwonden zijn afkeuring uitsprak als er
iets te laken viel.
Hij werd geboren te Middelburg 14 Dec.
1849, promoveerde aan de universiteit te Leiden
tot doctor in de beide rechten, waarna hij in
1878 benoemd werd tot leeraar aan de H.
B. S te Goes. Het volgende jaar verwisselde
hy deze betrekking reeds voor die van com
mies ter Provinciale Griffie van Zeeland, om
in 1892 zjjn tegenwoordige functie te aan
vaarden.
Geslaagd in Den Haag voor acte boek
houden (vak U) de heer A. v. d. Ende alhier.
Tlissingen. Alhier is aangekomen het s.s.
»Zeeraaf«, komende van New-Castle met een
lading gaskolen voor de gasfabriek.
Zondagmorgen vertrok de raderboot
«De Nord» met niet minder dan 2450 Fransche
krijgsgevangenen van hier naar Duinkerken,
dit was het grootste aantal dat te gelijkertijd
werd verscheept en nog steeds komen er nieuwe
extratreinen binnen met de repatrieerende sol
daten. Zoo ook Zondagmiddag toen te ongeveer
3 uur een trein met 1000 man binnenkwam.
Daar het mooie weder honderden Yiissingers
tot een |wandeling naar het station had ge-
noodigd heerschte er aldaar toen een bijzonder
groote drukte. Tot het perron werden alleen
zjj toegelaten, die met den trein moesten
vertrekken. Daar het middageten eerst veel
later zou kunnen worden verstrekt, werd thans
brood en koffie aan de Franschen uitgedeeld.
Iutusschen was de schroefboot «La France»
weder aan den ponton gemeerd, waarmede de
thans aangekomen Maandagmorgen zouden
vertrekken.
Men schrjjtt ons uit Vlissingen
Het komt ons noodzakeljjk voor eens te
wjjzen op den onhoudbaren toestand, die tbans
bestaat op het deel van het ryksvoetpad langs
het kanaal bij de schutting van het nieuwe
terrein van «De Schelde». Deze weg is veel
korter dan den nieuwen weg, die achterom
dit terrein is aangelegd als nieuwe verbinding
tusschen de oude stad en het eiland. Daar de
Schelde het nog niet noodig schjjnt te hebben,
dat deze oude weg wordt afgesloten, wordt
er nog veel gebruik van gemaakt, maar hij
verkeert in een desolaten toestand. De helft
van de klinkerbestrating is reeds een paar
maanden opgebroken en in de andere helft
zjjn ontzettende diepe putten, zoodat het er
vooral des avonds, als er diepe duisternis
heerscht, zeer gevaarljjk loopen is.Indien men
denkt den weg nog lang voor hee publiek te
kunnen openstellen, dan is eenige verbetering
dringend noodig, wat wel geen al te groote
kosten met z ch zal brengen. Is de tijd, die
de weg nog publieke verkeersweg kan zjjn,
slechts kort, dan ware het beter dat men niet
wachtte met hem af te sluiten, tot eerst on
gelukken zijn voorgekomen. Daar men toch
aan den langeren weg zal moeten gewoon
worden komt het er niet op aan of deze een
paar maanden vroeger of later in algemeen
gebruik wordt genomen.
Arnemuiden. By de Zaterdag alhier gehou
den stemming oor een lid van den gemeente
raad zjjn uitgebracht 263 g3ldige stemmen,
waarvan verkregen P. J. Kousemaker 155 st,
en A. Schuit 108 st.
Gekozen de heer P. J. Kousemaker.
Goes. Maandagmiddag ongeveer 2 uur kwam
het paard van J. Oele te Kloetinge, voor een
wagen gespannen, den Oostsingel afgehold en
liep in volle vaart den winkel van den slager
Harthoorn in de Voorstad binnen, zoodat de
ruiten in schenen vlogen. Terwjjl de wagen
tegen den muur opvloog, drong het paard,
bloedend aan kop en borst, den winkel binnen
en richtte er veel onheil aan. Behalve dat
groote beschadiging werd toegebracht aan hout
werk enz., werd een fiets geheel vernield en
lag het vleesch tusschen de scherven verspreid.
Gelukkig liep het ongeval zonder persoon
lijke ongelukken af. De bestuurder was reeds
te voren van den wagen gesprongen.
Aan de verschillende scholen is gisteren
het onderwjjs weer hervat.
De vakschool voor meisjes worct Woensdag
geopend.
Sedert eenige dagen ontbreekt bjj ver
schillende bakkers meel voor het bereiden
van wittebrood. Naar wjj vernemen, zal in
dit euvel worden voorzien door op de witte
broodbons Zeouwsch tarwebrood verkrijgbaar
te stellen, waarvoor het meel hier ter stede
aanwezig is, afkomstig uit in beslag genomen
voorraden.
De Commissie van Toezicht op het Lager
Onderwjjs heeft voor het dit jaar aan de beurt
van aftreding zijnd lid den heer A. G. v. Dijk,
de volgende aanbeveling ingediend: 1. A. G
van Djjk, 2. A. Klejjn.
lerseke. By verschillende personen, die zich
op Sint-Nicolaasdag te goed hadden gedaan
aan sprits- en boterletters, deden [zich vrjj
ernstige vergiftigingsverschijnselen voor, waar
bij geneeskundige hulp noodig bleek. Het
wordt toegeschreven aan het zoogenaamde
blauwzuur of cyanide, dat zich bjj amandelen
en andere steenvruchten gemakkeljjk ontwikkelt
Hoedekenskerke. Zaterdag kwam de land
bouwer J. v. d L. tot de onaangename ont
dekking dat een tweetal ploegen die op het
land stonden, waren gedemonteerd. De onder-
deelen zjjn gedeelteljjk zoek.
Omtrent de oorzaak tast men in het duister.
Dhr, Chr. H. A, Verblauw, rjjkskust-
lichtwaehter alhier, aan wien op zjjn verzoek
als zoodanig eervol ontslag is verleend met
ingang van 1 Jan. 1919, is benoemd tot
concierge aan het museum te Leiden.
Wissekerke. In de vacature-J. C. Schippers,
de onlangs overleden wethouder, werd heden
bjj candidaatstelling tot raadslid gekozen de
heer M. H. Schippers (A. R.) te Kamperland,
broeder van den wethouder.
Tholen. Naar men uit goede bron verneemt
zjjn de ontwerpen voor het spoor »Thelen
W. Noord-Brabant« tot en met St. Annaland
klaar, zoodat na enkele dagen de noodige
aanvragen bjj Ged. Staten, Prov. Staten en het
Rjjk zullen worden ingediend.
Stavenisse. De heer J. H. van Putte alhier
is bevorderd tot eerste ambtenaar bjj de coöpe
ratieve vereeniging «Centraal Beheer» te
Amsterdam.
Naar men uit goede bron verneemt,
zijn de ontwerpen voor het spoor «Tolen-
West-N.-Brabant» tot en met Sint Annaland
klaar, zoodat na enkele dagen de noodige aan
vragen bjj Ged. Staten, Prov. Staten en het
Rijk zullen ingediend worden.
In de 1.1. Zaterdag alhier gehouden
stemming zjjn als bestuursleden van den kolen -
bond «Algemeen Belang» herkozen de heeren
H. J. Dorst, M. C. Steendjjk en C. C. Sinkaart,
resp- met 69, 68 en 67 stemmen.
Zierikzee. Het Bestuur der Bouwvakarbei-
dersvereeniging alhier, aangesloten bjj de Lan
deljjke Federatie van Bouwvakarbeiders, heeft
een verzoek gericht aan B. en W. om hun
medewerking te verleenen aan de loonactie,
door bjj de aanbesteding van gemeentewerken
de loonsverhooging van de bouwvakarbeiders
reeds toe te passen.
Bruinisse. Mej. H. ,T. Flohil alhier behaalde
te Rotterdam het diploma voor ziekenver
pleegster.
Vanwege de Directie van den Landbouw
verscheen zoo juist het verslag over den
Landbouw in Nederland over 1917.
Dat de oorlog in sterke mate zjjn stempel
op dit verslag drukt behoeft geen betoog. Het
begint al met een hoofdstukde Landbouw
en de oorlog.
Vreemd doet het ons aan als we lezen, dat
in 1911 tot '15 gemiddeld 879189 Jl.A. bouw
land was en in 1917 slechts 868331 H.A.
Vooral vreemd in verband met de voedsel-
schaarschte.
En nu mogen we lezen, dat verkeerde op
gaven door de boeren hier misschien parten
spelen de teruggang van de totale hoe
veelheid bouwland beteeld met tarwe hèt
broodkoren, komt later weer voor den dag.
Was in 1911'15 gemiddeld met wintertarwe
beteeld een oppervlakte van 55829 H.A., in
1917 was dit slechts 40.633 H.A. Geen klein
verschil
Daar de prijzen, zoo lezen we, hoog waren,
was 1917 voor de kleiboeren een goed jaar.
We twjjfelen er niet aan
De in 1917 uitgevoerde hoeveelheid versch
rund- en kalfsvleesch bedroeg 1.109000 K.G.
tegen 15.274000 K.G. in 1916 en 20.705000
K.G. in 1915.
Voor de varkenshouderij zjjn de tijden zeer
ongunstig.
In MaartApril 1917 waren er volgens
gehouden telling in ons land 1.185438 var
kens. Een proeftelling in Febr.Maart 1918
leverde slechts 273000. Was de uitvoer in
1914 aan varkensvleesch 80.714000 K.G.
in 1917 was die terug geloopen tot 15.609000
K.G. Hoe het nu is, weten we wel zonder
verslag.
De pluimveeteelt staat er al niet beter voor.
Gebrek aan voer is overal de klacht.
De fruitopbrengst was buitengewoon groot.
De eenige tegenslag was de storm in Augustus.
Niettegenstaande dat waren de opbrengsten
zeer goed.
Voor ieder die belang stelt in onzen Land
bouw, en dat zjjn niet alleen de boeren, is
het werk zeer lezenswaardig.
De firma van Langenhujjsen te 's Gravenhage
zendt het u na ontvangst van 58 cent, franco
per post.
Tegeljjk verscheenBeschouwingen over
Landbouwstatistiek. Wat ons daarin o.a. trof
was dit
De Nederlander gebruikt per hoofd 33 K.G
vleesch, de Duitscher 52,7 K.G. en de En-
geischman 54.9 K.G. Zou de Nederlander
misschien meer aan opschik voor ljjf en woning
besteden Sommigen l eweren het. Onze buren
zjjn er dan beter achter
In de maand November 1918 werden nit
Zeeland verzonden naar onderstaande landen
de volgende hoeveelheden oesters
Nederland 718.009, Duitschland 2.711.000,
België 182.000, andere lauden 41.000.
Totaal 3 6®2.000 oesters.
lerseke. Van 30 November tot 6 December
zjjn door de Coöp. Mosselverkoupvereeniging
verzonden 75 manden mosselen over Vlako
en geen enkele mossel per scheepsgelegenheid.
Tegenover dit verontrustend verschjjnsel
staat het verbljjdend bericht, dat thans weer
de verzending naar België begint op en wel
de gewone wjjze met visschersvaartuigen.
Bruinisse. Zaterdag kwam alhier het be
richt, dat er weer met mosselen naar België
mag gevaren worden. Zy zullen door de Coöp.
Mosselvereeniging geleverd worden aan de
Reliefcommissie en gezonden worden naar
Brussel, Antwerpen en Gent.
Arr. Rechtbank te Middelburg.
Vrijdag werd voor de rechtbank behandeld
de zaak tegen C. B. uit Kwadendamme, die
wegens overtreding der teeltregeling door den
kantonrechter te Goes was veroordeeld tot
f 250 boete of 90 dagen hechtenis.
De eisch luidde bekrachtiging van het vonnis.
Wegens heling van verschillende goederen,
die te Terneuzen bjj enkele winkeliers werden
ontvreemd, stond terecht M. P., uit Terneu
zen. Bekl. ontkende begrepen te hebben, dat
het 14-jarig meisje, van wie zjj de goederen
succ'ssievelyk kocht er oneerljjk aankwam.
Verschillende getuigen herkenden de goederen
als van hen afkomstig. De eisch luidde een
maand voorwaardeljjke gevangenisstraf met
drie jaar proeftijd. De verdediger, mr. Heyse,
bepleitte vryspraak voor beklaagde.
De landbouwer S. d. V. uit IJzendjjke was
in beroep gekomen van een vonnis van den
kantonrechter te Oostburg waar hy wegens
overtreding der teeltregeling werd veroordeeld
tot f 700 boete subs. 180 dagen hechtenis.
Uit het getuigenverhoor bleek, dat niet bekl.
doch l'ladet uit lloek order gaf tot het zaaien
van vlas, waarom vrjjspraak werd gevraagd,
waarbjj mr. Stufkens zich als verdediger aan
sloot.
Nog werd bekrachtiging van het vonnis van
den kantonrechter te Goes gevraagd, waarbjj
J. R. uit Schore wegens het loslaten van een
hond tot 110 of 10 dagen werd veroordeeld.
Verder tegen C. B. K. uit Terneuzen wegens
diefstal van uien f 10 of 10 dagen en tegen
Th. J. v. A. uit Middelburg wegent diefstal
van boter f 15 of 15 dagen.
Uitspraak Zaterdag 14 December.
Comité voor België.
Hef totaal-bedrag, door het Comité voor
België door bemiddeling van den Belgischen
gezant, baron Fallon, aan koningin Elisabeth
overgemaakt, is thans tot frs. 1.000.000 ge
stegen.
Het Comité is voornemens de ljjst te sluiten
en een album met de namen der contribu
anten te doen vervaardigen, ten einde dit met
de alsnog disponibele gelden aan de koningin
der Belgen aan te bieden.
Oud-Minister Posthuma.
Naar Vaz Dias meldt, is oud-min. Posthuma'
die voor zjjn optreden als Minister, directeur
was der Coöperatieve Vereeniging „Centraal
Beheer", opnieuw in de directie dier vereeni
ging benoemd en aaugewezen als president
directeur.
Het Belgische optreden in Aken.
Te Aken heeft een Belgisch officier alle
telefoonleidingen laten verbreken en slechts
de verbinding met België laten bestaan.
De Duitsche wapenstilstandscommissie te
Spa heeft onmiddelljjk daartegen geprotesteerd
en om een verordening verzochf, waardoor
een dergelj k optreden door officieren der Ge
allieerden verboden zou worden, daar het leven
en het verkeerswezen van dergeljjke groote
Duitsche steden niet mag worden bemoeiljjkt.
Van kajuitsjongen tot
m i 11 i o n a i r.
Joseph Rafaël Delmar, een der voornaamste
Amerikaansche kapitalisten van Hollandschen
oorsprong is gestorven op den leeftyd van 70
jaar. Hjj was te Amsterdam geboren en voer
op den leeftjjdj van 7 jaar als kajuitsjongen
op een Hollandsch schip. Hy laat verscheidene
millioenen na, belegd in scheeps- en mjjn-
bouw, voornameljjk in groote koper- en zilver-
aandeelen in Colorado en Nevada. Hij was lid
van den Senaat, van Idaho en ontdekte later
kostbare minerale lagen in Canada, welke hjj
aan een Britsch syndicaat verkocht voor 2
millioen dollar.
Petroleum.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft aan
de Commissarissen der Koningin meegedeeld,
