Provin eienieuws.
bouw heelt onlangs een slachting van paarden
op ruime schaal toegezegd, waarvoor deze jonge
ruinen zijn bestemd. De bedoeling is, dat het
vleesch van deze paarden in de distributie
komt.
Gevaar van pronkboonenmeel.
De Centrale Gezondheidsraad, die in zijn
Maandblad reeds meermalen heeft gewezen op
het gevaar van b onenmeel, acht het noodig,
dat op dit gevaar uogmaals do aandacht van
het publiek wordt gevestigd, aangezien in ons
land verscheidene gevallen van vergiftiging
(brakingen en diarrhee) zjjn voorgekomen,
welke toegeschreven moeten worden aan het
gebruik van koek- en banketbakkerswaren,
pudding en pap, vervaardigd van ol met pronk
boonenmeel.
Evenals pronkboonen verliest het pronk
boonenmeel zijn schadelijke eigenschappen
slechts door langdurige en hooge verhitting.
Men gebruike dit meel of daarmede bereide
voedings- en genotmiddelen derhalve alleen
dm. indien vaststaat, dat zjj volkomen gaar
zijn De aandacht zij er daarbij op gevestigd,
dat tiet uiterljjk van koek- en banketbakkers
waren geen zekerheid geeft omtrent het al of
niet gaar zjjn van het baksel.
Meel uit Amerika.
Reuter -eint uit Washington
Vgf Nederlandsche schepen, met meel gela
den, zuilen binnenkort uit Amerikaansche ha
vens uitvaren met bestemming naar Nederland;
men verwacht, dat het broodrautsoen in Neder
land dan onmiduelljjk verhoogd zal kunnen
wordeu. Vjjf Nederlandsche schepen zullen
tegelijkertijd Daar hier komen ter vervanging
van de thans uitgevaren schepen, daar de Ver-
eenigde Staten hun toezicht op de onzijdige
schepen met Amerikaansche lading niet ver
minderd hebben.
De weg door het Engelsch
kanaal.
Het Nederlandsche stoomschip «Noord»,
van Amsterdam naar Amerika vertrokken om
em la iing graan voor onze regeering te halen,
zal de route om de Zuid, dus door het En-
geische Kanaal volgen.
Uit is het eerste stoomschip dat van Am
sterdam uit deze route, welke de reis ten
miusLe zes dagen korter maakt, neemt.
Reparatieleder.
Het bureau voor mededeelingen inzake de
voedselvoorziening meldt
Naar het schjjat bestaat hier en daar mis
verstand ten aanzien van het reparatieleer.
Men meent, dat reparaties met zgn. rjjksleder
(gestempeld leder) vrjj zijn. Dit is niet het
gevaL- DiL trebtem geld. jü ks 1 eder_ js uitsluitend
wjjze als vóór October het geval was. De ge
meenten krggen dus weder eene zekere hoe
veelheid gestempeld reparatieleder en stellen
bon» beschikoaar voor hen, die in aanmerking
komen voor goeakoope reparatie. Voor deze
soort reparaties gelden de vastgestelde maxi
mumpip zen.
Repa.aties zonder bons zjjn geheel vrjj.
De ge we zen Duitsche keizer.
De -ederlaudscbe legatie te Parps heeft aan
<e K aacbe bladen een mededeeling gedaan
•vv' ii.verb pt van Wilhelm 11 in Nederland,
v. rkia mg wordt weergegeven, op
o i door den Nederlandschen minis-
e. -pits.ueoi gedaan in de Nederlandsche
'i'wceue Kamer. De mededeeling zegt verder,
dat de gewezen keizer geen enkele maal Ame-
rongen vei laten heeft.
Het Engelsche blad Weekly Despatch*
meldt, dat men spoedig nieuwe gebeurtenissen
met betrekking tot de positie van den geweztn
Duitschen keizer verwachten kan. De gealli
eerden zjjn niet onkundig over hetgeen er op
het kasteel te Amerongen gebeurt en hetgeen
zjj weten, bewjjst, dat de Keizer in de aange
legenheden van Duitschland nog altjjd een
factor is, die niet verwaarloosd mag worden.
Clemenceau heeft zekere maatregelen geno
men, die vermoedelijk niet zonder invloed op
den toestand zullen zjjn. De uitslag zul ver
moedelijk over enkele dagen bekend zijn.
De raad van de borough te Der tford, die
ruim 12U.000 bnrgers vertegenwoordigt, heeft
e. ii mutie aangenomen, waarin met nadruk de
meening wordt uitgesproken, dat onmiddelljjk
stappen moeten genomen worden voor de uit
levering van den Duitschen keizer, opdat hp
gevonnist kan worden, aangezien zjjn aanwezig
heid in Nederland als een ernstig gevaar voor
de zaak v»n de geallieerden te beschouwen is.
Militaire voorraden vrjjgelaten.
Naar men verneemt, zullen de verschillende
rjjkskantoren de volgende voorraden, uit de
stelling van Amsterdam afkomstig, in handen
van de distributiekantoren vrjjlaten ongeveer
110.000 K.G. kaarsen, 100.000 K.G. petroleum,
200.000 K.G. gasolie, 360.000 K.G. benzine
200 000 K.G. carbid, 3.300.000 K.G. geleel-
teljjk ongeraffineerd zout, 22.000 ton steen
kolen, 19 000 ton briketten en 13.000 ton
cokes, benevens 1.170.000 kK.G. ruwe koffie
en 1 l.UOO.OOO K.G, lijnkoeken.
De bakkers te Yelzen en Beverwijk heb
ben besloten de bakkerpen op 2 December
a.s. stop te zetten, wanneer de minister van
landbouw voor dezen datum niet overgaat tot
verlaging van den meelprjjs.
De vaart op Antwerpen is geopend.
Het Belgische stoomschip „Adour" is komen
de van Calais met een lading steenkolen, te
Vlissingen gepasseerd voor Antwerpen.
Yan de St. Annekenbooten, dat zjjn
de booten die vroeger tusschen Antwerpen en
het land van Waes voeren, die in 1914 naar
Vlissingen vluchtten en aldaar ruim vier jaar
aan den Koningsweg hebben gelegen, zjjn er
thans vier naar Antwerpen teruggekeerd.
Te Vlissingen worden twee stoom
schepen verwacht, die Fransche vluchtelingen
komen afhalen.
Het vuurschip «Wandelaar», dat eerst
verleden week reeds naar zjjn ligplaats in
zee zou terugkeeren, is in het droogdok te
Middelburg nagezien en zou nu vermoedeljjk
van Vlissingen vertrekken.
Axel. Yrpdag overleed tengevolge van de
Spaansche ziekte de alhier als buitengewoon
kommies dienstdoende korporaal J. Appel.
Als correspondent van de vereeniging tot
uitzending van zwakke! en ondervoede Neder
landsche kinderen heeft de overledene zich
te dezer plaatse zeer verdienstelijk gemaakt.
Zaterdag had een joDge Belg alhier de
brutaliteit om een fiets, welke voor de woning
van den heer v d. B. aan de Zeestraat stond,
weg te nemen en hiermee te verdwjjnen.
De heer v. d. B. dit ziende, zette den dader
achterna en mocht het genoegen smaken hem
te grijpen en aan de politie over te leveren.
Sas van Gent. Vrjjdagavond even voor 9
uur is alhier op het emplacement van het
tramstation een schrikkelpk ongeluk gebeurd.
De circa 20-jarige rangeerder J. van Hespen
moet bij het rangeeren tusschen de wagens
van een in gang zjjnden goederentram zjjn
gevallen en overreden. Zonder nog teeken vag,
leven te hebben gegeven werd het ongelukkige
slachtoffer door het overige personeel in een
afdeeling van het tramwegstation overgebracht;
een been, pols en arm waren afgereden en
tenslotte vertoonde de hals een jjseljjke wonde.
De dood moet oogenblikkelijk zgn ingetreden.
Middelburg. Door Burg. en Wesh. wordt
aan den gemeenteraad voorgesteld bjj de ge
meentelijke gasfabriek voor de stokers het
drie ploegenstelsel in te ^oeren en alzoo de
werktjjd op 8 uur te brengen. Tot nu toe
had de directeur dezen maatregel tegenge
houden, omdat hjj meende dat er te groote
bezwaren aaD verbonden waren. Met het oog
.Ja voedselvoorziening is hjj echter gaan
inzien, io m MV Ka w tllVUOU uuen te
bezwaarlik is.
Verder stellen Burg. en Weth. voor de
subsidie aan de openbare leeszaal van f 400
f 500 te brengen, terwjjl de commissie voor
de financiën voorstelt f 700 en gevraagd wordt
f746.
Nog stellen Burg. en Weth. voor de sub
sidie voor de handels-dagschool te verhoogen
vau f 2300 op f 5700, die voor den handels
avondcursus van f 600 op f1000.
Vlissingen. Gisteren tegen den avond kwam
hier binnen het Fransche -stoomschip «La
France», een lang smal schip, dat aan het
model van een torpedoboot doet denken. Het
heeft ligplaats genomen aan den Zuideljjken
Ronton in de buitenhaven. Met dit schip zul
len Fransche krjjgsgevangenenen huiswaarts
worden gebracht en moet het in de bedoeling
liggen dat gedurende een maand lang dit schip
geregeld op Vlissingen zal varen met dit doel.
Voor de eerste maal zal het schip vertrekken
als er voldoende krjjgsgevangenen hier zjjn
aangekomen.
De grootsche betooging te
Vlissingen.
Vlissingen heeft Zaterdag in het teeken ge
staan van Oranjeliefde en trouw aan Konin
gin Wilhelmina.
Reeds des morgens vroeg was het aan het
alom wapperen van driekleur en Oranjewim
pel en het dragen van oranje en rood wit en
blauw door oud en jong te zien, dat het een
dag van bjjzondere beteekenis zou worden.
Vele Belgen hadden hun vaderlandsche vlag
ontplooid om alzoo mede te getuigen van de
liefde en dankbaarheid van onze Koningin.
Des middags te 2 uur had op drie plaatsen
een openbare vergadering plaats.
Na afloop der vergaderingen werd een stoet
geformeerd, aan het hoofd waarvan zich
plaatste de commandant van Walcheren met
zjjn staf, allen te paard. Hierop volgden tal
van corporaties met huD vaandel en vele
particulieren, onder wie tal van betoogers met
vlaggen, Nederlansche en Belgische, terwjjl
twee muziekkorpsen mede trokken. Door een
groot deel van de stad ging het naar hst stad
huis, waar het comité van actie in de raad
zaal door den burgemeester, jhr. mr. A. A.
van Doorn van Koudekerke, de wethouders
Laernoes en Auer en den secretaris mr. van
Rossum werden ontvangen.
Nadat de burgemeester de verzamelde
menigte toegesproken had, liet de muziek het
„Wilhelmus" hooren, dat door zeer velen werd
medegezongen.
Hierop zette de stoet zich weder in beweging
omstuwd door talloos velen en trok naar de I
Zeilmarkt waar hjj ontbonden werd.
Nog zeer lang bleef het druk in de stad,
troepen jongens en meisjes en ook militairen
trokken door de stad gewapend met vlaggen
en vadetlandsche en andere liederen zingende,
o.a. hoorden wij een groote troep kinderen
verkondigen, dat zij «zonder Willemien niet
kunnen leven».
Vlissingen heeft getoond nog steeds aan
de spits te staan van de steden, waar liefde
heerscht voor ons vorstenhuis.
Goes. De R. H. B. S. alhier is wegens
het heerschen van Spaansche griep, thans
weer opnieuw gesloten.
Zaterdag he ft deze gemeente bljjk ge
geven van Oranjeliefde en trouw aan H. M.
de Koningin. Een comité vau actie uit de
Christeljjke en Katholieke organisaties had
zich gevormd om ook hier uiting te geven
aan trouw en aanhankeljjkheid aan Vorstin
en Regeering.
Reeds des morgens zag men bjj na huis aan
huis rood-wit-blauw-oranje wapperen, terwijl
velen zich hadden getooid met oranje. Onop-
houdeljjk trokken troepjes kinderen door de
straten met vlaggen enz. steeds maar vader
landsche liederen zingende.
Des middags te half twee had in de Sociëteit
V. O. V. een openbare vergadering plaats, waar
als spreker optrad de heer mr. J. A. de Wilde.
Tegenwoordig waren vele plaatseljjke autori
teiten.
Nadat de vergadering door den Eerw. heer
kapelaan v. d. Eem, als voorzitter van het
comité van actie, was geopend, zette de heer
de Wilde het doel der betooging uiteen, ter
wjjl hjj verscheidene malen werd onderbroken
door het daverend applaus van de Oranje
klanten. Spreker eindigde met op te wekken
trouw te bljjven aan Koningin en Ministerie.
De Eerw. heer v. d. Eem dankte dhr. de
Wilde voor zjjn gehouden redevoering, waarna
onder luid applaus werd besloten den Burge
meester de volgende motie aan te bieden, ten
einde te worden overgebracht aan de Koningin
„De regeeringsgetrouwe burgerij van
Goes, op Zaterdag 23 November bjjeen,
spreekt hare verontwaardiging uit over
de revolutionaire woelingen in deze dagen,
betuigt haar oprechte hulde en onwan
kelbare trouw aan H. M. de Koningin
en haar regeering.
De Burgerjj van Goes."
Vervolgens werden twee coupletten gezongen
7an «Wilhelmus», waarna de menigte in op
tocht naar de Groote Markt ging. De Lange
Kerkstraat weergalmde van het geestdriftig
gezang der menigte. Ook had zich de R.H.B.S.-
DOna luet ueii .1.1 «TAAVrtp mola Ky rlon fifoöt
aangesloten.
Kapelaan v. d. Eem bood den waarnemend
burgemeester de motie aan. Inmiddels had zich
het dageljjksch bestuur der gemeente zich op
de pui van het Gemeentehuis verzameld.
Nadat de waarnemende burgemeester, de
heer D. 1). v. d. Bout, een woord van dank
had uitgebracht, werd door de voor het Stad
huis verzamelde menigte nogmaals het «Wil
helmus» aangegeven, waarmede de geestarif-
ttge betooging was algeloopen, doch nog den
geheelen avond weerklonken de Vaderlanusche
liederen door de straten, terwjjl op verschil
lende plaatsen vuurwerk werd afgestoken. Ook
Zondag wapperde van vele huizen nog de
Nederlandsche vlag.
Behoudens militaire goedkeuring zal a.s.
Donderdagmiddag tusschen half één en half
twee op de Groote Markt een muziekuitvoe
ring worden gegeven door de Harmonie
«Euphonia».
Zaterdagavond had alhier de aangekon
digde vergadering plaats van den Vrjjzinnigen
Bond in Zeelgnd.
Als eerite spreker trad op, na opening door
Ds. H. Siemelink, de heer jhr. R. R. L. de
Muralt, die zich geen al te zeer overtuigd
voorstander van samenwerking van alle vrjj
zinnigen betoonde. Na op de sinds de concen
tratie veranderde situatie gewezen te hebben,
stond spr. stil bjj de drie mogeljjkheden, die
zich in de toekomst kunnen voordoen, n.l.
onderlinge bestrjjding der vrjjzinnige groepen,
een algeheele fusie ot een verband, met behoud
van eigen zelfstandigheid.
Een andere mogeljjkbeid waarvan spr. blijk
baar het meeste heil verwaehtte, was de split
sing der vrjjzinnigen in twee groepen, waarbjj
de meest links staande mannen der Liberale
Unie zich bjj de Vrjjz. Dem. zouden aansluiten
en de meer conservatieven bjj de Vrjj-Libe
ralen.
Spr. behandelde alsnu de mogelijkheden
welke zich, wat de Vrijzinnigen betreft, kun
nen voordoen bjj de verkiezingen voor de Prov.
Staten en ging de politieke beteekenis hiervan
na, die voornameljjk is gelegen in de bevoegd
heid van de Prov. Staten tot het verkiezen van
leden der Eerste Kamer.
Spr. ging hierop het voor en tegen na van
eventueele samenwerking.
Sprekende over het vrouwenkiesrecht, wees
spr. op de veranderde houding in dit opzicht.
Spr. zou willen dat de Vrijz. Bond de drie
partgen adviseerde om samen te gaan. Bljjkt
dit onmogeljjk, dan zou spr. er voor zgn at
te wachten, hoe zich de toestand verder ont
wikkelt en eigen zelfstandigheid te behouden.
Wellicht dat het nader wenschelijk bljjkt in 2
groepen op ie trekken, de U. L. met de V. D.
verbonden en de oud-Liberalen afzonderlijk,
Spr stond hierna uitvoerig stil bjj de revo
lutie, die bjjna zou zjjn uitgebroken en be
toogde voorts, dat de strijd der vrijz. zal gaan
aan den eenen kant tegen tegen rood en aan
den anderen kant tegen zwart. Hierom is aan
eensluiting noodig, hetzjj tot één, hetzij tot
twee partgen. Zoolang echter geen regeling
is getroffen, wekte spr. geestdriftig ^op tot
sterking der U. L. partjj bjj te dragen.
Hierna werd het woord gevoerd door üs.
T* H. Siemelink, die meende dat de kente
ring der tegenwoordige gebeurtenissen ten
goede kan komen aan al wat vrjjziuuigis.
Spr. erkende de groote geestelijke opfris-
sching die van het socialisme is uitgegaan.
Wat echter niet vrjjziimig is in het socialis
me is niet goed en dat is thans aan 't licht
getreden. Spr wees op de verandering der
denkbeelden gedurende den oorlog en op het
oude despotisme door Troelstra in een an
deren vorm aangekondigd. j
Het Nederlandsche volk is afgeschrikt en
zoekt een anderen weg. Het kau deze ook
niet vinden bjj de priesterheerschappij, die
heeft afgedaan, ook al siert zjj zich met
oranje en weet zjj daardoor invloed te krjj-
gen op de massa en de kinderen.
De tjjden zgn rjjp voor de Vrjjzinnigen
om te oogsten, waartoe onderlinge samen
werking noodig is. Het Vrijzinnig beginsel
schetste spr. als het menscheljjk beginsel,
dat vereenigt en de grondslag moet zjjn van
een gemeenschappeljjk streven naar vooruit
gang.
Spr. stond alsnu stil bjj het vro iwenkies-
recht, dat hjj op rechtsvaardigheidsgronden
bepleitte. Hjj betreurde, dat er slechts zoo
weinig vrouwen aanwezig waren.
Spr. wees op het nadeel van onderlinge
bestrjjding der vrjjzinnigen en het nut van
samengaan als een groote partjj, die alleen
da noodige politieke kracht kan uitoefenen.
Het zal bij de Statenverkiezingen van
grooter belang zijn of de candidaat een ge
schikt man is, ouverschillig welke zgn poli
tieke kleur is. De verschillende vrjjz. par-
tjjeu zien er tegen op weer een campagne
als in 1918 te beginnen, om finaucieele zoo
wel als om menscheljjke redenen, daar zich
geen sprekers zullen beschikbaar stellen tot
zulk een strjjd. Spr. besloot met een opwek
king te strjjden vooor zaak der vrijzinnig
heid. welke strjjd, indien ze gemeenschappe
lijk geschiedt, naar spr. gelooft aan de vrij
zinnigen de meerderheid zou kunnen ver
schaffen in de Prov. Staten.
Laten we medewerken aldus spr. om deze
samenwerking te verwezenlijken.
Hierna sloot de heer Siemelink, na een woord
van dank voor de betoonde belangstelling, de
vergadering.
's Gravenpolder Bjj P. V., een kwartier
buiten het dorp, werd in den nacht van Za
terdag op Zondag ^ingebroken De brutale
daler maakte in een stookhok vuur en kookte
aardappelen. De keetdeur was open gebroken
en in de schuur lagen tal van afgebrande luci
fers. Vermist wordt een jachtgeweer. Men
vermoedt dat een Duitsche deserteur de dader
is. Deze werd vroeger door V. liefderjjk op
genomen, doch verdween later. Toen werd ook
bjj denzelfden boer ingebroken en bleek dezer
dagen voor den rechter, dat de dankbare Duit-
scher de dader was. Nu vond men op een kruik
een Duitschen brief als prop.
Hoedekenskerke. Vrjjdagavond werd al
hier een gemeenteraadsvergadering gehoudèn,
waarin dhr. J. Louisse en M. Verbeek afwezig
waren. De jaarwedde van den te benoemen
gemeente-veldwachter werd vastgesteld op een
aanvang van 1710 met 4 tweejaarljjksche ver
hoogingen a f 22,50, plus f 100 voor hnishuur
en i 25 voor geneeskundige diensten, benevens
vrjje bovenkleedicg enz.
De gemeentebegrooting 1918 werd eenigs-
zins gewijzigd, terwjjl er f250 zal moeten
geleend worden.
Een en auder werd besproken aangaande
de verleende subsidie aan de N. V. Spoor
wegmaatschappij „Zuid-Beveland" welke over
zal gaan bjj het rjjk.
Een wjjziging in de verordening van den
hoofdelijken omslag werd gebrachj.
St. Aunaland. Zondag 24 November werd
Ds. Oosterhujjs, overgekomen tot de Ned. Herv.
Kerk alhier, tot zjjn dienstwerk ingeleid door
zijn vader Ds. Oosterhujjs van Suawoude.
Des namiddags deed Ds. Oosterhujjs intrede.
De vele ziektegevallen in de gemeente waren
in de opkomsten goed merkbaar.
Scherpenisse. Zondagmiddag nam Ds.
Steenbeek afscheid van de Ned. Herv. Gem.
alhier, die hjj bjjna 9 jaren als herder heeft
gediend.
Tot grondslag zjjner overdenking werd ge
kozen het woord uit 1 Petr. 5 10, 11.
Aan het eind der godsdienstoefening wer
den de onderscheiden colleges door Z.Eerw.
toegesproken.
Een viertal heeren wensehten Ds. Steenbeek
en zjjn gezin het goede toe bjj zgn vertrek
naar Driesum. V
Ds. Verschoor van Poortvliet verzocht de
gemeente den scheidenden léeraar toe te zingen
Ps. 121 4, waaivoor dooi Ds. Steenbeek werd
dank gezegd.
