Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
No. 2925
Zaterdag 2 November 1918
29e jaargang
Tweeërlei Democratie.
Onze Kamerclub.
Binneiilai}d.
Provincienieuws.
feta ten-Gene raai.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 90 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Hüijbregsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
12 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-Adres: Groote Kade 27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en worut uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
Zjj, die gedurende de reeds vorloopen da
gen van dit zittingsjaar de tribune van de
Tweede Kamer vulden in de hoop een of meer
relletjes bjj te wonen, hebben vrij spoedig
wil van hun werk gehad. Het was trouwens
«voorspeld» al direct na den verkiezingsuit
slag wist de goe-gemeente te vertellen, dat
er wat zou gebeuren, daar in de Tweede Ka
mer, nu die S.D.P.'ers er zouden verschjjnen.
Dit werd ais vaststaand aangenomen en zoo
doende vormde zich, inzonderheid voor den
Heer Wjjnkoop, als het ware de noodzake
lijkheid iets buitensporigs te doen, althans te
laten hooren. Wjj hebben hierin altjjd een,
zj) het door velen niet als zoodanig bedoelde,
ophitsing gezien, in welke meening wjj ver
sterkt werden door de lezing van een hoofd
artikel in een der groote bladen, waarin ge
sproken werd over verscherping van het reg
lement van orde, het doen aanrukken van de
gewapende macht e.d.
Thans is er dan wat gebeurd, hebben zij
die naast de sensatie 's avonds in de bioscoop
overdag die in het gebouw der volksverte
genwoordiging zochten, waar voor hun geld
gekregen, al moet deze uitdrukking wat het
tweede gedeelte der vergelijking betreft slechts
.n figuurlijken zin opgenomen worden: de
Hoegang tot de Kamer-tribunes is gratis, zjj
het ook zeer beperkt.
Het eerste relletje heeft plaats gehad en
wel tusschen de Heereu Duys en W jjnkoop.
Weliswaar is er nog niet mei inktkokers ge
gooid die daarvoor trouwens veel te def-
tig-mooi van vorm zjjn en heeft men zich
«slechts» tot enkele krachttermen bepaald.
Maar die waren dan ook uitnemend gekozen,
in hun soort althans.
Wanneer de Heer Wjjnkoop over mede
socialisten spreekt van «moorddemocraten» en
de Heer Duys daartegenover zijn mede-afge
vaardigde waarschuwt «niet in Zaandam te
komen om anderer brood te stelen», dan be-
grjjpt ieder, dat aan «hooge» eischen voldaan
werd. Volledigheidshalve dienen wij hier nog
aan toe te voegen, dat toen de geachte wet
houder van Zaandam er door den voorzitter
op gewezen werd, dat zjjne uitdrukking niet
toelaatbaar was, de heer Duys onmiddellijk
een rectificatie aanbracht en wel in dezen be-
minneljjken vorm, dat de heer Wjjnkoop geen
brood steelt, rr.aar alleen de menschen zoo
ver brengt en dan wegloopt. Dit ontlokte den
leider der S.D.P. den uitroep
Kom maar tens in een arbeidersvergadering
in Amsterdam. (Groot rumoer.
Wjj brengen deze scène hier niet in her
innering om hare vermakelijkheid, welke zeer
problematisch is te achten, maar als bewjjs,
dat men zich aan de uiterste linkerzjjde weet
te roeren. Sommige elementen, zien hierin een
aanwjjzing van echt-revolutionair sentiment,
anderen zelfs van uiterst democratischen geest.
Daar zit reclame in het geval!
Tegen dergeljjke opvattingen wenschen wjj
op te komen. Wil men zich als uiterst links
(in politieken zin) aandienen, wil men hyper
democraat zjjn of zelfs revolutionair, ons is
het wel maar men bljjve fatsoenlijk. Politieke
beginselen en zelfs wat daarvoor moet door
gaan, dienen te bljjken uit daden en woor
den, maar niet uit handtastelgkheden en scheld
woorden. Of stelt men geen prjjs meer op
den naam van fatsoenlek man
Er zjjn er, en daarvoor behoeft men niet
zoo heel ver te gaan, die meenen dat eenige
politieke overtuiging zich in gelaatsuitdruk
king, manieren of in kleeding dient te de-
monstreeren. Zoo kennen wjj er, die het won
der democratisch vinden den hier te lande
toch vrjj gebruikeljjken titel «heer» weg te
laten, terwjjl anderen het meer zoeken in de
hoogte oftewel de laagte van hun ooord ol:
het slipperige van hun das. Dit nu is een
soort van democratie, waaraan wjj niet wen
schen mee te doen.
Het uiterljjk getuigen voor «de» democratie
schjjnt nu zjjn hoogtepunt te vinden in de
gedragingen van de heeren Duys, Wjjnkoop
e tutti quanti. Een dergeljjke reclame is zelfs
niet eens goedkoop te noemen, want zjj kost
nog heel wat tjjd. Wjj hopen dan ook niet,
dat zjj aanmoediging vindt bjj de liefhebbers
van relletjes, die zich beter tot de bioscoop
kunnen bepalen.
Mogen wjj voor herhalingen gespaard bljj-
ven. Daar zjjn heusch nog wel andere en heel
wat betere middelen om zjjn democratische
gezindheid te toonen dan door min of meer
onbehoorljjke hebbeljjkheden. Yoor ons zit de
democratie niet in een gebaar, zelfs niet in
een schoon, en evenmin in een naam. Men
zal daarvan hebben te getuigen op een wjjze,
welke voor anderen zegenrjjke gevolgen kan
hebben.
Zoo deed een Goeman Borgesius, die, mi
nister zjjnde, aan het volk de vooruitstreven
de wetten gaf, welke hj) als Kamerlid had
beloofd.
Welnu, men denke thans in de Kamer nog
eens aan hem en aan Bos, Talma en anderen
en trachte zjjn democratische gevoelens op
passende en tegeljjk voor ons volk nuttige
wjjze tot uiting te brengen.
J. B. AMENT.
Zoodoende vormen wjj inderdaad een Unie,
een Liberale Unie.
J. B. AMENT.
De Tweede-Kamerclub der Unie-liberalen
heeft zich geconstitueerdzjj koos, zooals wjj
reeds hebben gemeld, Mr. P. Rink tot voor
zitter en Jhr. R. R. L. de Muralt tot secre
taris.
Moeiljjke en zware taak staat «ons zestal»
ongetwjjfeld te wachten. In de eerste plants
zal de Kamer zelf niet nalaten party te trek
ken van de goede hoedanigheden, welke in
de club in zoo groote mate aanwezig zjjn,
hetgeen nu reeds bleek uit de verkiezing van
Mr. Fock tot voorzitter der Kamer en de be
noeming van Dr. Lely tot afdeelingsvoorzit-
ter. Maar in de tweede plaats zal van onze
Kamerleden bjj de vervulling van hun man
daat veel gevraagd worden.
Bjj deze zware taak heeft onze Kamerclub
thans meer dan ooit recht op steun van onze
geestverwanten in den lande. Een goed be
grepen contact kan hier veel doen. Zoo kan
men den arbeid van onze Kamerleden in niet
geringe mate steunen door hen in kennis te
stellen met zaken, welke hunne aandacht ver
dienen. Natuurljjk voor zoover dit zaken van
algemeen belang zjjn en men kome met fei
ten, welke voorat terdege onderzocht zjjn.
Het bureau van een Kamerclub is nu een
maal geen klachtenbureau en men beschouwe
Kamerleden niet als de aangewezen personen
om alles en nog wat in orde te brengen. In
dien men zóó het contact zou opvatten, dan
zou eerder van tegen- dan van medewerking
moeten worden gesproken. Wat wjj hier op
het oog hebben is datgene, wat kan mede
werken den vooruitgang in de ljjn van onze
beginselen in het algemeen te bevorderen.
Voorbeelden hiervan geven, gaat uiteraard
heel moeiljjk. Wjj zouden ons intusschen kun
nen voorstellen, dat er onder onze geestver
wanten buiten de Kamer waren, die zich tot
gewoonte stelden zaken, welke hunne bjjzon-
dere studie of bemoeiing raken en waarvan
te veronderstellen is, dat zjj niet of slechts
ten deele onder de aandacht van de Kamer
leden komen, dezen hiervan op de hoogte
brachten.
Omgekeerd zouden wjj het ons kunnen
denken, dat de Kamerclub zelf voorlichting
of toelichting ten aanzien van eenig bjjzonder
punt van de zjjde van geestverwanten buiten
de Kamer noodig ot wenscheljjk zou achten.
Een beroep in die richting zou ongetwjjfeld
bjj velen gereede inwilliging erlangen.
Hoofdzaak is dat er zoodoende contact ge
zocht wordt. Meer dan vroeger is men daarop
thans over en weer aangewezen. Kamerclub,
hoofdbestuur, afdeelingen, kortom on/e ge-
heele Liberale Unie moet zich thans, nu wjj
weer krachtig aan den opbouw gaan werken,
één weten. Niet meer enkele op-zicli-zelf-
staanden, die al dan niet geregeld het werk
trachten te doen, maar een goed georgani
seerde samenwerking tusschen allen, die aan
dezen arbeid willen medewerken.
De militaire verloven.
Het Ned. Corr.-bureau meldt
Wjj vernemen uit goede bron. dat, indien
het verloop der gebeurtenissen aan onze zuid
grenzen geen ander karakter aanneemt dan in
de laatste dagen het geval was, tegen het eind
dezer week voor de meeste troepen-atdeelin-
gen weer de gewone verloven zullen kunnen
worden verleend.
Uitvoer van legerpaarden.
Naar wjj vernemen is een overeenkomst
tot stand gekomen tusschen de Nederlandsche
en Belgische regeeringen. Krachtens dit con
tract zullen onmiddelljjk na het totstandko
men van flen vrede 30,000 Nederlandsche le
gerpaarden naar België worden uitgevoerd,
om daar voor landbouwdoeleinden te dienen.
Invoer uit Amerika.
«Reuter» seint uit Washington, dat het
oorlogs-handeldepartement een herziene ljjst
van benoodigdheden voor den uitvoer naar
Nederland in het licht heeft gegeven. Den
28sten is de regeling ingegaan. Op de ljjst
staaD o a. kleeren, drogerjjen en glaswerk.
De Milly vrjjgelaten.
Den llden Maart j.l. werd het Nederland
sche vaartuig «Milly», van de naaml. ven
nootschap Scandia te Rotterdam, dat op de
uitreis was met een lading tabak, bestemd
voor het Zweedsche tabaks-monopolie te Stock
holm, door de Duitsche marine opgebracht
naar Swïnemunde.
Thans is bjj bet departement van buiten-
landsche zaken bericht ingekomen, dat het
schip de vorige week is vrjjgelaten. Het is
Zondag van Swinemunde vertrokken.
De heer J. T. Cremer, benoemd Neder-
landsch gezant te Washington, is voorloopig
niet voornemens zjjn lidmaatschap van de
Eerste Kamer, waarin hjj tot 1922 zitting
heeft voor Noord-Holland, neer te leggen.
lndertjjd is ook mr. J. D. C. baron van
Heeckeren van Keil, onze vroegere gezant
voor de Scandinavische rjjken, na zjjn benoe
ming tot gezant lid der Eerste Kamer ge
bleven.
Beukenoten-inzameling door
schoolkinderen.
De minister van onderwjjs, kunsten en we
tenschappen heeft, naar het «Hdbl.» meldt,
tot de schoolopzieners het volgende schrjjven
gericht
«De minister van landbouw, njjverheid en
handel heeft mjj er op gewezen, dat gebleken
is, dat de beukenoteninzameling schade dreigt
te ljjden ten guusee vau de eikelinzameling
en het daarom ten zeerste aanbeveling ver
dient de eerste, waar dit noodig bljjkt, door
schoolkinderen onder leiding van hunne onder-
wjjzers te doen plaats hebben, doch dat ver
schillende schoolbesturen blijkbaar daartoe
niet medewerken.
In verband met de vetvoorziening van ons
land heb ik de eer namens mjjn genoemden
ambtgenoot a nadrukkeljjk te wjjzen op het
groote belaDg, dat met het binnenhalen van
een zoo groot mogeljjken beukenotenoogst
gemoeid is, en ik heb daarom de eer u drin
gend te verzoeken bjj de schoolbesturen in
uw district uw invloed aan te wenden tot
verkrjjging van hun spoedige medewerking
in deze.»
De minister van binnenlandsche zaken, de
heer Ruys de Beerenbrouck zegt, dat de regee
ring geen bezwaar heeft tegen de beantwoor
ding van vragen, als haar een behoorljjke tjjd
wordt gelaten tot voorbereiding
De heer Kruyt stelde daarop behandeling
op Donderdag voor.
De heer Troelstra wil zjjn interpellatie over
het militair beleid en de interpellatie van den
heer K. ter Laan over het gebeurde in de
Harskamp behandeld zien.
De voorzitter deelde mede, dat de regeering
geen bezwaar heeft tegen behandeling op a.s.
Dinsdag.
De heer Duymaer van Twist vraagt verlof
tot het houden van een interpellatie over de
samenstelling van een commissie van onderzoek
inzake het gebeurde in de Harskamp.
De voorzitter stelt voor de vier interpellaties
Dinsdag te houden.
De heer Kruyt handhaaft zjjn voorstel. Het
voorstel van den voorzitter wordt in stemming
gebracht.
De heer Wjjnkoop stelt voor het voorstt-1-
Kruyt eerst in stemming te brengen.
Dit voorstel wordt echter niet voldoende
ondersteund.
Het voorstel van den voorzitter wordt aan
genomen met 63 tegen 4 stemmen.
De heer Marchant vraagt verlof tot het
houden van de interpellatie over het distribu-
tiereglement van 21 October. Op dit verzoek
zal Donderdag worden beslist.
In de zitting van Donderdag is aan de orde
de interpellatie Ter Laan over de ongeregeld
heden in dc Harskamp; de interpellatie-Duy
maer van Twist over de samenstelling van een
commissie tot onderzoek naar het gebeurde in
de Harskamp en de interpellatie-Marchant over
het reglement voor distributie- en andere
crisiszaken.
Aan de orde komt de nominatie voor raads
heer in den Hoogen Raad. No. 1 wordt Mr.
van Meeuwen, vice-president van de Haagsche
rechtbank, de tweede van de vooidracht, met
38 van de 66 stemmen de eerste op de ljjst
van aanbevolenen van den Hoogen Raad, oud
minister Ortot, krjjgt 21 stemmen.
No. 2 wSrdt Mr. Ortt, met 42 van de 64
stemmen
No. 3 wordt Mr. Dr. Schepel, president van
het Hoog Mil. Gerechtshof te Utrecht.
Aangenomen worden voorts de suppt. justitie-
begrooting, het ontwerp ter verkrjjging van
meer gevangenisruimte, en de suppl. begroo
ting van financiën.
Aan de orde is daarna het voorstel-Troelstra
tot instelling van een vaste commissie voor
buitenlandsche aangelegenheden.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Woensdag vraagt, na be-
eediging van het nieuwe lid, den heer Bakker,
de heer Kruyt onmiddelljjke behandeling van
zjjn interpellatie over de mededeelingen van de
regeering van 8 October over de schorsing van
de verloven.
Bezoek van de Koningin
aan Zeeuwsch-Vlaanderen.
Terneuzeu. Woensdag bereikte de tjjding
onze plaats, dat H. M. de Koningin een be
zoek zou brengen aan het Oosieljjk deel van
Zeeuwsch Vlaanderen, teneinde een bezoek te
brengen aan de inrichtingen ten benoeve vau
eventueele vluchtelingen uit België.
Snel verspreidde zich de tjjding door onze
gemeente en weldra was de geheele bevolking
met de aanstaande komst op de hoogte.
Donderdags wapperde vao openbare en vele
particuliere gebouwen de nationale driekleur.
Het weder, dat zich de vorige dagen zoo
goed liet aanzien, veranderde in den voormid
dag. Het regende en al veranderde dit na den
middag, het weder bleef verder den ganschen
dag somber en druilerig.
Men wist nochtans, dat H. M. zich niet door
ongunstig weder laat weerhouden en al ziet
men liever het spreekwoordeljjk geworden
«oranjezonnetje», men begreep, dat men on
danks het gemis daarvan op het bezoek kon
rekenen.
Daar H. M. om half twee werd verwacht,
waren op dien tjjd een groot aantal menschen
bjj de aanlegponton in de nieuwe haven, ter
wjjl een aantal zich opstelde nabjj het diaconie
huis, waar naast de driekleur het roode kruis
uitwoei en waar men wist, dat de Koningin
een bezoek zou brengen.
ZEEUWSCH NIEUWSBLAD