Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
No. 2922
Woensdag 23 October 1918
29e jaargang
Op en Om het Binnenhof.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per B maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden aangenomen by den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbregsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grqotere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade 27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrij dagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Keuzen.
Wegens voortdurend stijgen der grond
stoffen, zijn wij genood«aakt vanaf 1 Octo
ber 1918 de abonnementsprijs, alsook de
prijzen der advertentien, met 20 pUt te
verhoogen. De abonnementsprijs wordt nn
dus 90 cent per kwartaal.
De «Haagsche Post» schrjjft:
Collega Sohapci ia toch een eigenaardige
kerel. Hjj heeft onmiskenbaar een vonk an
het genie te pakken, maar zjj sputtert en
spettert in een ruw omhulsel als een gloeien
de doove kool in een potkacheltje. Uit de ar
beidende klasse voortgekomen, verloochent hjj
zjjne opvoeding nooit. Hjj bljjft zich zelren
en tracht nooit «mooi» te doen. Daardoor is
hjj altjjd origineel. Hjj heett altgd flink in
het reëele leven rondgekeken, en heelt een
groote dosis practische kennis opgedaan. Al
wordt hjj ook al een dagje ouder, hjj is en
bljjft een frissche, pittige kerel. Sinds eenige
jaren was hjj vice president ven de Tweede
Kamer, hij, de vroegere huisschildersknecht.
Gedachtig aan het «noblesse oblige» heelt hjj
zich in die jaren nog al kalm gehouden. Hij
verwaarloosde ook de uiterljjke eischen van
het decorum niet en, als hjj moest presidee-
ren, trok hij genoegeljjk zjjn rokcostuum aan.
Hoe goed president ook, in de deftigheid was
hji n jet op zjjn best. Nu is hjj weervoorloo-
pig .jyrp '.,ent-at en nu kan hjj weer veel meer
zich Zeil zjjn. De Kamer heelt het deze week
ondervonden, toen hjj zijn interpellatie hield
over de levensmiddelenvoorziening. Een rede
naar is hjj eigenljjk niet. Hjj is vlot en ge
vat, heelt oorspronkelijke uitdrukkingen en
zinswendingen, zit nooit om zjjn woorden ver
legen, kortom hij zou een goed spreker zjjn,
ware het niet, dat hjj aan een chronisch keel-
gebrek ljjdt. Zoo gauw hij het woord Deemt,
begint het hem in de keel te kriewelen. Dan
hoest en proest hij, niest en snuit, dat tal
van glazen water soms nog niet voldoende
zjjn, om zjjn stembanden weer wat af te koe
len. En da» die grappige gewoonte, om mid
den in het vuur van zjjn rede zijne schou
ders achteruit en zijn pantalon wat hooger
op te treksen Enfin, het zjjn van die «tics»,
die wisselen naar ieders persoonlijkheid, maar
waaraan wjj allen onderhevig zjjn. Als Scha
per eenmaal goed aan den gang is, let men
op dat alles niet meer en men luistert naar
hem.
Hij had het Dinsdagmiddag weer eens over
de levensmiddelenvoorziening. Hij zal zeil de
eerste zjjn, om toe te geven, dat al het ge
praat over de misère ten slotte geen steek
uithaalt, dat we er geen kruimel brood en
geen aardappel meer door krijgen. Het heelt
onder Posthuma geen zier gegeven en het zal
onder lJsselstejjn weer geen steek uithalen.
Maar wat wil men Het is soms goed, dat,
aan wat er lee t in het volksgemoed, al en
toe uiting wordt gegeven. Dit nu kan Scha
per op onovertrefbare wgze. Hjj heelt op al
de volksnooden weer het schrilste licht laten
vallen. Groenten en Iruit, brood en aardap
pelen, vleesch en vet heelt hjj de revue laten
passeeren en het gebrek aan kleediDg en
schoeisel heett hjj duideljjk gedemonstreerd.
Nieuws heett hjj nataurljjk niet verteld, kon
hij ook niet vertellen, want het veld is tien
maal en meer volledig afgegraasd. Daarbjj
tikte hjj er lustig op los, naar links en rechts,
naar den tegenwoordigen Minister en zjjn
voorganger, naar de revolutionaire leiders der
stakers aan de Centrale Keuken van Amster
dam, die hjj saboteurs van de volksvoeding
noemde, naar de parasieten van ketting- en
sluikhandel en de smokkelende en weisont-
duikende boeren en landbouwers en eindeljjk
ook naar niemand minder dan Zjjn Konink-
ljjke Hoogheid de Prins-Gemaal, dien hjj kort
en goed «Meneer van Mecklenburg» noemde
en die het geheel bjj den heer Schaper ver
bruid heeft, omdat hjj voor zjjn jachtvermaak
op herten en wilde zwjjnen eenige honderden
U.A. van de Yeluwe braak laat liggen en
dus, zooals de heer Schaper zegt, aan de pro
ductie van volksvoeding onttrekt.
Eén is er in de Tweede Kamer, waar de
heer Schaper niet tegenop zal kunnen. Dat
is de aanvoerder van het kleine clubje revo
lutionairen, dat spoedig de nachtmerie van de
socialistische fractie zal zjjn. De heer Win
koop verstaat nog beter dan de heer Schaper
de kunst om «het klavier der volksconsciën
tie» prachtuitdrukking, indertjjd door Dr.
Kuyper uitgedacht te bespelen. Jongens,
jongens, wat heelt «David» Woensdag j.l. te
keer gegaan! Had de heer Wjjnkoop zjjn zin,
dan werd de bloedige terreur der Russische
bolsjewiki hier dadeljjk nagevolgd. De leider
der revolutionaire socialisten zou met oïïs al
len korte metten maken. Alle kapitalisten aan
den lantaren, hun goederen verbeurd ver
klaard en eerljjk verdeeld, het leger afge
dankt én de militaire voorraden opgegeten,
geen stuk voedsel meer voor export bestemd
en desnoods ons landje aan de Entente vers
jacherd, mits we maar te eten kregen. „Ra
den van arbeiders en soldaten» zouden onze
huidige vertegenwoordigers en besturende col
lege's vervangen en de „arrebeiders en zjj al
leen zouden de heele regeling der productie
en distributie moeten ter hand nemen. We
hebben harteljjk gelachen om al den onzin,
welken deze nieuwbakken parlementariër over
onze arme hooiden heelt uitgestort. Het ergste
is, dat de man, gelooi ik, volkomen te goe
der trouw meent, dat bjj het bjj het rechtfa
eind heeft. Er valt tegen deze heeren abso
luut niet te praten. Toen het den braven do-
miné SchokkiDg op een gegeven oogenblik
toch te bar werd en deze zich een <'t Is toch
al te dol!» liet ontvallen, toen schreeuwde
de Nederlandsche groot-bolsjewiek boven alles
uit«Voorons is niets te dol!» Een bulde
rend gelach steeg op bij deze royale beken
tenis en zells de statige president kon zich
niet goed houden en schokte van pleizier heen
en weer op zjjn hoogen zetel. De heer Wjjn
koop trok er zich echter niets van aan.
Minister Van IJsselstein zal wel niet erg
tevreden zjjn over zjjn eerste kennismaking
met het Parlement. Hjj had zjjn best gedaan,
om alle socialistische vragen zoo kort en
netjes mogeljjk te beantwoorden. Van alle
pbraserjj hield hjj zich verre en hij bleef vol
komen zakeljjk. Veel antwoord gaf hij echter
niet en door al zjjn argumenten liep deze
draad: «Menschen, ik zit hier pas enkele we
ken en ik weet het zelf neg niet precies, wat
ik doen zal.» Precies de verkeerde manier
natuurljjk zoo'n doodgewone bekentenis. Hal
hij maar liever een stuk holle rhetorica ge
bruikt, dan had hjj meer succès gehad. Nu
was letterlijk niemand en niets tevreden en
een lange rjj van sprekers is opgestaan. Ze
ker 25 pet. der volksvertegenwoordigers moe
ten nu hun hart eens luchten en aan hun
kiezers laten zien, hoe prachtig zjj het we
ten en hoe degeljjk zjj het üicuwe Kabinet
aan den tand durven te voelen. Het haalt na
tuurljjk geen zier uit. Er is niet en waar
niet is daar verliest de Keizer zjjn recht, lk
ben dan ook maar stilletjes naar de Witte
uitgeknepen en toen ik thuis kwam, was ik
werkeljjk big, dat mjjne vrouw opnieuw een
onovertroffen hamsteraarster bleek te zjjn.
Ieder voor zich en IJsselstein voor ons allen.
De arme
S t e e n k o 1 e n a a n b o d v a n
Amerika.
Naar aanleiding van het kolen-aanbod van
de Vereenigde Staten aan Nederland, waarbij
aan het slot erop wordt aangedrongen, dat
Nederland zjjne behoefte aan graan in Noord-
Amerika zal dekken, in plaats van zjjne sche
pen daarvoor naar meer verwijderde havens
te zenden, wordt er onze aandacht op geves
tigd, dat nint slecüts de thans geldende graan-
prjjzen in Noord-Amerika meer dan twee
maal zoo hoog zjjn als in Argentinië, doch
dat bovendien de artikelen in Noord-Amerika
ongetwjjfeld zullen worden toegewezen door
de Food Administration, evenals dit thans ge
schiedt. Nu beantwoorden de artikelen, welke
Nederland door bemiddeling van de Food
Administration ontvangt, noch wat de soort,
noch wat de kwaliteit betreft, aan de voe
dingsstoffen, welke wjj noodig hebben. Daar
entegen is het in Argentinië nog mogeljjk,
de beste graansoorten tegen, in verhouding
tot Noord-Amerika zeer lage prijzen te koo-
pen, zoodat de duurdere vracht ruimschoots
door den lageren prjjs van het graan wordt
gedekt.
Vereeniging van Unie-Liberale
Gemeenteraadsleden.
Bovengenoemde vereeniging heeft te 's Gra-
venhage vergaderd.
De voorzitter, de heer J. S. Hollander,
opende de vergadering met een woord van
welkom en schetste de beteekenis van eene
vereeniging als deze. Definitief wer 1 daarna
tot de stichting overgegaan.
Het huishoudeljjk reglement werd vervol
gens vastgesteld.
In het bestuur werden gekozen de heeren
J. 8. Hollander, te Rotterdam, voorzitter, Mr.
Dr. H. J. Romejjn, te 's Gravenhage, onder
voorzitter, Dr. M. Niemeyer, te Hilversum,
G. Ritmeester, te Assen en I. H. J Vos, te
Amsterdam, secretaris-peuningm. (Amstel 25).
De praeaiviezen, uit te brengen door de
heeren Romejjn over: «De gemeentelijke zorg
voor de volkshuisvesting», en Vos over: «De
grenzen der gemeentelijke bemoeiïng op het
gebied van de volksvoeding, volkshuisvesting
en volksgezondheid» zullen worden gedrukt
en op een volgende vergadering, te houden te
Amsterdam op Zondag '24 November, behan
deld. Zij zullen vooral aan alle geestverwante
raadsleden worden toegezonden.
Deprjjsvanhet wittebrood.
Het lid der Tweede Kamer de heer Kolt-
hek heelt den 8sten dezer de volgende vraag
ingezonden
Is de minister bereid mede te deelen, welke
de motieven zjjn, die hem hebben geleid tot
het nemen van den maatregel om met in
gang van 16 dezer den prijs van het witte
brood met ruim 10 pet. (van 14'/, op 16
ct. voor 400 graml te verhoogen?
De minister van landbouw, njjverheid en
handel heelt daarop den 18den dezer geant
woord
Bij de distributie van wittebrood wordt uit
gegaan van het beginsel, dat hierop door de
regeering noch winst, noch vei lies mag wor
den geleden. Hieruit volgt, dat steeds ge
streeld wordt de bloem aan de bakkers te
verstrekken tegen een prjjs, welke geljjk is
aan den kostprjjs.
De prjjs van 1 30 per 100 K.G. welke gold
tot 9 dezer, beantwoordde niet meer aan den
eisch. Immers voor de inlandsche tarwe en
rogge wordt respectieveljjk ten hoogste 125
en f26 per 100 K.G. aan de landbouwers be
taald, terwjjl de kostprjjs van de laatsteljjk
aangevoerde partgen Amerikaansche tarwe en
tarwe-, rogge-, gerstbloem respectieveljjk be
dragen circa 1 26.50, f 35, f35 en f35 per 100
K.G., prjjzen, welke verhooging van den prjjs
van de regeeringsbloem boven f30 noodzake-
ljjk maakten.
Kaas voor hotels en restaurants.
Voor hotelhouders en restaurateurs maakt
de kaasvoorziening ten behoeve van hun be-
drjjf sinds geruimen tjjd een moeiljjk op te los
sen puzzle uit en heel wat smokkelkaas is
in hotels en restaurants binnen gesmokkeld.
Voortaan zal zulks niet meer noodig zijn, daar
naar de „Tel." verneemt, de min. van Land
bouw verklaard heeft zich te kunnen vereeni
gen met eene door het Rjjks Cei traal Admini
stratiekantoor voor de distributie van Levens
middelen voorgestelde regeling, waarbjj de
hoeveelheid kaas, welke ter beschikking van
hotels en restaurants zullen worden gesteld,
bepaald worden naar het aantal gasten van
deze inrichtingen.
Door bovengenoemd rjjksbureau is thans aan
de gemeentebesturen verzocht bij hunne aan
vragen om kaas hiermede rekening te houden
en de aantallen gasten afzonderlijk te ver
melden.
Vluchtelingen uit
Noord-Frankrjjk en België.
Bjj Thorn zjjn Zondagmiddag 12 uur de
eerste 500 vluchtelingen over de grens geko
men. Allen kwamen uit Noord-Frankrjjk, uit
Douai en omgeving. Naar hun zeggen werd
Douai door de Engelsche artillerie in brand
geschoten.
Na geneeskundig onderzoek te Itturvoort
werden zjj naar Thorn gebracht, waar hulp
comités en Roode Kruis-personeel alles voor
de ontvangst in gereedheid hadden gebracht.
Voor de zieken en zwakken waren aparte ver
trekken iü concertzalen en schoollokalen in
gericht.
De toestand van deze arme ongelukkigeu is
ellendig. Op hun langen tocht naar het gast-
vrjje Nederland brachten ze van alles mee
ze waren zwaar beladen met pakken kleeren,
beddegoed, levensmiddelen, kippen, honden,
konjjnen, zelfs een papegaai ontbrak niet.
Maandagmorgen 9 uur is de stroom van
vluchtelingen aan de grens bij lttervoort op
nieuw begonnen. Zjj wordeD door de Duitsc-hers
op karren tot de grensatsluiting gebracht en
daar door gereedstaande Nederlandsche mili
tairen overgenomen, die ze vervolgens op ge
reedstaande voertuigen naar de verschillende
dorpen in de buurt overbrengen.
Naar schatting zullen er vandaag ruim twee
buizend over de grens komen. De stroom van
deze arme ondervoede en haveloos gebleede
menschen is droevig om aan te zien.
Over het minzame en practische optreden
van kapitein De Jongh, die de leiding in han
den heelt, gaat maar één roep. Ook vertoefde
hedenmorgen aan de grens de heer Stiele, van
Maastricht, de nieuw benoemde regeerings-
commissaris voor de vluchtelingen.
De regen valt bij stroomen neer.
Statenverkiezing inOverjjsel.
Het hoofdbestuur der Liberale-Unie heeft een
schrjjven ontvangen van de Vrgzinnige Staten-
club in Overjjsel, waarvan leden der drie vrg
zinnige partgen deel uitmaken. In dat schrjjven
wordt medegedeeld, dat een gedachtenwisseling
heett plaats gehad, om bjj de a.s. Statenverkie
zing in de provincie Overjjsel de drie vrgzinnige
partgen te doen samengaan.
Er werd met nadruk betoogd, dat het geen
zin heelt, om bij provinciale verkiezingen een
al te sterken nadruk te leggen op de verschil
punten, die de drie vrgzinnige partgen verdeeld
houden.
Men erkende, dat de praktgk van de evenré-
redige vertegenwoordiging een dusdanige aan
blazing van de geschillen tusschen verwante
groepen bevorderde, maar meende toch, dat
wilde men zich niet opnieuw geplaatst zien
voor de onverschilligheid, den weerzin en af
valligheid van vele kiezers, het toch van wjjs
beleid zou getuigen, om althans naar buiten
de verdeeldheid der vrgzinnige partgen niet
te veel op den voorgrond te brengen.
Daar de cjjters van de verkiezing voor de
Tweede Kamer de mogelijkheid volstrekt niet
uitsluiten, dat met vereende krachten een link-
sche meerderheid in de Staten van Overjjsel
zou kunnen gebracht worden zag men juist
voor dat gewest een groot belang in de beper
king van den onderlingen strjjd.
De mogeljjkheid voor de drie partgen om met
gemeenschappelijke ljjsten uit te komen, werd
algemeen ontkend.
Daarentegen vond de gedachte om de Ijjsten
onderling te verbinden algemeene instemming,
omdat hierdoor een geheel teloor gaan van res-
tantstemmen zou kunnen worden vermeden en
het niet onmogelgk werd geacht, dat bjj de
partijverhouding in deze provincie juist die res-
tantstemmen den doorslag naar links kunnen
geven.
Het hoofdbestuur van de Liberale Unie heelt
op dit schrjjven geantwoord, dat gaarne de ver
zekering wordt gegeven, dat de uitvoering van
de ontvouwde plannen zal worden bevoraerd.
Schoenen.
De minister van landbouw beeft het verbod
van aflevering van schoenen ingetrokken ea
-
ZEEUWSCH NIEUWSBLAD.
11
