Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Del Me antwoord van Wilson.
I
No. 2921
Zaterdag 19 October 1918
29e jaargang
Beukenootjes zoeken.
Be Dageraad der Verlossing.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per B maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbbegsen te Goes.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aann Mijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade 27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heelt, naar de «Zutphensche Courant» meldt,
de medewerking van de gemeentebesturen en
het rjjksschooltoezicht ingeroepen om het in
zamelen van beukenootjes door de schoolkin
deren aan te moedigen. Ook op het school-
personeel dient een beroep te worden gedaan
tot verdere medewerking door bjj die inza
meling eenige leiding te geven en eenig toe
zicht te houden. Enkele schooltjjden kunnen
aan dit werk in het belang van de vetvoor-
ziening worden opgeofferd.
De oorlog vreet door. Was het tot dusver
voornameljjk uit de in oorlog zjjnde landen
dat berichten tot ons kwamen omtrent den
arbeid van schoolkinderen ten bate van de
volksvoorziening en dientengevolge het be
nutten van schooltijden voor dat werk, thans
worden ook in ons land de kinderen aldus
gemobiliseerd.
Wjj keuren dezen maatregel niet af, inte
gendeel in de gegeven omstandigheden kan
daardoor, mits niet in al te ruime mate toe
gepast, een belangrijk resultaat ten alge-
meene nutte worden bereikt. Maar wel be
treuren wjj het dat zulks noodig moet wor
den geacht, dat de oorlogsdemon zelfs de
schoolkinderen in de neutrale landen heeft
weten te bereiken.
Niemand wordt met rust gelaten, allen
moeten, de een meer en de ander minder, de
macht van zjjn geweld ondervinden. Allen
moeten iets afstaan voor zjjn onverzadigbaren
gruwelhonger.
Zoo noodig enkele schooltijden moeten wor
den opgeofferd. Natuurljjk, wie a zegt, moet
ook b zeggen en het is zoo beter dan, dan
dat men van den vrijen tjjd der kinderen had
afgenomen. Maar in het belang van het on
derwas is het zeker niet. Hopen we slechts,
dat het besef van den ontzaggelijken invloed
van den oorlog hierdoor weer eens duideljjk
zal worden. Dit kan b.v. voor de onderwp-
zeressen en onderwijzers aanleiding zjjn op
het verband der dingen de aandacht van hunne
leerlingen te vestigen, opdat dezen er meer
inzien dan alleen een middag-buiten.
Zoo zullen dan vele jonge handen beuke
nootjes gaan rapen. Niet als vroeger, in hun
vrjjen tjjd, voor hun eigen genoegen, maar
als plicht en onder toezicht. Niet als vroe
ger, voor eigen gebruik, om er mede te spe
len of ervan te snoepen, maar ten bate van
de gemeenschap. Heel goed en heel nuttig,
in deze tijden. Juist, in deze tjjden, maar
worde deze ordelijke nuttigheid en deze nut
tige ordelijkheid geen regelLaat er voor de
jeugd toch wat tijd en gelegenheid blijven
voor spel en vreugde, ja desnoods voor on
nuttigheid en onordeljjkheid
De zware hand van den oorlog drukt ook
hier. Het spel der kinderen moet worden ver
stoord, zelfs in de neutrale landen.
Maar ook dit zal zich wreken. De kinde
ren zullen gaan begrjjpen, waarom zjj thans
beukenootjes moeten zoeken, waarom die wor
den opgezameld. Zjj weten het reeds, waarom
thans alles zoo duur is en zoo schaarsch. Dat
komt door den oorlog 1
Zoo zal ook in de kinderziel het verzet te
gen den oorlog groeien, zjj het ook onwillens
en misschien onwetend. Maar later zullen zjj
wèl weten en dan zullen zjj wèl willen te
vens. Zjj zullen medewerken om den oorlog
te bestrjjden.
Mogen wjj in deze richting een beroep doen
op hen, die den plicht en het voorrecht mede
hebben den kinderen op de dingen te wjjzen
J. B. AMENT.
Bloedrood, omfloersd door lichte nevelban
ken stijgt de zon in 't Oosten en trekt lang
zamerhand de dampen van Ylaanderen's door
bloed en regen doorweekten bodem tot zich.
Een nieuwe dag is aangebroken, langzaam,
maar statig verschijnt de Koningin des Dag's
en beschrjjft weldra hare baan aan den Hemel,
zooals eiken dag en verlevendigt nog voor
eenige oogenfclikken de door den naderenden
herfst afstervende natuur met hare weldadige
zachte stralen.
In de verte bonkt het kanon steeds luider
en luider over Ylaanderen's vruchtbare velden
en vormt een schril en droevig contrast met
de vredige natuur aan deze zijde der grens.
Vier jaren herwaarts rolden in Westeljjke
richting de kanonnen van Belgiës overweldi
ger over de Vlaamsche wegen en overstroomden
de machtige legioenen ook Belgiës VVesteljjken
uithoek, het kleine maar dappere Belgische
leger, alsmede een stroom van vluchtelingen,
voor zich uitjagend.
Onvergetelpk zjjn de aangrijpende tooneelen
van ellende, schrik en verdriet, die onze, .n
die verschrikkeljjke dagen zoo edelmoedige,
Zeeuwsche bevolking te zien kreeg.
Zullen wjj thans nogmaals deze wanhopige
vlncht van ons rampzalige broedervolk moeten
aanschouwen? Zullen ditmaal de Noord-
Ylaamsche gewesten nogmaals voor verwoes
ting gespaard bljjven en zullen steden en
dorpen aan gene zjjde der Zeeuwsche grenzen,
door de bekende vernielingzucht der terug
trekkende Duitsche legers niet in eene trooste-
looze woestenjj van puinhoopen en asch wor
den herschapen
Met kloppend hart luistert thans gansch
België naar den steeds'aangroeienden donder
van het geschut, en begroet daarin het gloren
van den nieuwen dageraad en het einde der
onderdrukking dat weldra zal aanbreken.
De geweldige vloedgolf, die in October 1914,
in Westeljjke richting, over Vlaanderens we-
ligen bodem heen rolde, keert* thans in omge
keerde richting terug, gebroken en te pletter
geloopen in de bloedige Yservlakten en op hare
beurt terug gestuwd door de minder talrjjke,
maar thans voor de herovering van hun duur
baren geboortegrond zoo heldhaftig strjjdende
Belgische troepen.
oordeel
WASHINGTON, 15 October.
De staatssecretaris maakte hedenmiddag de
volgende nota aan den Zwitserschen zaakge
lastigde ad interimbelast met de behartiging
d9r Duitsche belangen in de Vereenigde Sta
ten, bekend
Staatsdepartoment, 14 October.
Mjjnheer
In antwoord op de mededeeling van de
Duitsche regeering, d.d. 12 October 1.1., welke
gjj mjj heden hebt ter hand gesteld, heb ik
de eer, u te verzoeken, het volgende antwoord
over te brengen
De onvoorwaardeljjke aanvaarding, door de
huidige Duitsche regeering en door een groote
meerderheid van den Duitschen Rjjksdag, van
de voorwaarden, welke de president der Ver
eenigde Staten van Amerika opstelde in zjjn
Boodschap aan het Congres der Vereenigde
Staten van 8 Januari 1918, en in zjjn latere
verklaringen stelt den president in staat, een
oprechte en rechtstreeksche verklaring af te
leggen nopens zjjn besluit ten aanzien van de
mededeelingen der Duitsche regeering van 5
en 12 October 1918
Het moet duideljjk begrepen worden, dat
de wjjze waarop de ontruiming zal plaats
vinden en de voorwaarden van eeu wapen
stilstand aangelegenheden zjjn, welke aan het
en den raad van de militaire advi
seurs van de regeering der Ver. Staten en
van de regeeringen der geallieerden moeten
worden overgelaten en de president acht het
zjjn plicht, te verklaren, dat geen regeling
door de regeering der Vereenigde Staten kan
worden aanvaard, die geen volstrekt bevredi
gende waarborgen en zekerheid opleveren voor
de handhaving der huidige militaire opper
macht van de legers der Vereenigde Staten
en van de geallieerden te velde.
Hjj vertrouwt, dat hjj veilig kan aanne
men, dat dit ook het oordeel en de beslissing
van de gallieerde regeeringen zal zjjn. De
president gevoelt, dat het zjjn plicht is hier
aan toe te voegen, dat noch de rege^ring der
Vereenigde Staten, noch hjj zelf geheel zeker
zjjn dat de regeeringen, waarmede de Ver
eenigde Staten als oorlogvoerenden verbonden
zjjn, er in zullen toestemmen, een wapenstil
stand te overwegen, zoolang de strjjdkrachten
van Duitschland de onwettige en onmensche-
ljjke praktjjken. waarin zjj nog steeds volhar
den, voortzetten.
Te zelfder tjjd, dat de Duitsche regeering
de regeering der Vereenigde Staten vredes
voorstellen doet, brengen hare duikbooten
passagiersschepen tot zinken, en niet alleen
de schepen, maar tot zelts de reddingbooten,
waarin passagiers en bemanningen zich in
veiligheid trachten te brengen, en bjj hun
huidigen, gedwongen terugtocht uit Vlaande
ren eu Frankrjj richten de Duitsche legers
een opzettelijke verwoesting aan, welke steeds
is beschouwd als een rechtstreeksche schen
ding van de regelen en de gebruiken eener
beschaafde oorlogvoering
De steden en dorpen worden, zoo niet ver
woest, dan toch beroofd, van alles wat zjj
bevatten, vaak zelts van bare eigen bevolking.
Van de naties, die tegen Duitscaland ver
bonden zjjn, kan niet verwacht worden, dat
zjj in een staking der vjjandeljjkheden toe
stemmen, zoolang de daden van onmensche-
ijjkheid, plundering en verwoesting worden
voortgezet, welke de wereld met atgrjjzen en
met verontwaardiging gadeslaat.
Het is derhalve noodzakeljjk, ten einde de
mogeijjkheid van een misverstand te voorko
men, dat de president zeer Jormeel de aan
dacht van de regeering van Duitschland ves
tigt op den tekst en de duidelijke bedoeling
van een der vredesvoorwaarden, welke de
Duitsche regeering thans heefc aanvaard. Deze
is vervat in de redevoering van den presi
dent, gehouden te Mount Vernon op 4 Juli
en luidt als volgt
De vernietiging van elke macht van wil
lekeur, welke afzonderlek in 't geheim en naar
eigen welgevallen den vrede der wereld kan
verstoren en zoo die macht thans niet kan
vernietigd worden, moet zjj althans tot on
macht gedoemd worden.
I)e macht, die tot dusverre de Duitsche
natie heeft bestuurd, is van de hier omschre
ven soort.
Het staat aan de Duitsche natie hierin ver
andering te brengen.
De woorden van den president zooeven aan
gehaald, vormen natuurljjk een voorwaarde,
waaraan voldaan moet worden vóór de vrede
tot stand komen kan, als de vrede moet ko
men door de actie van het Duitsche volk zelf.
De president gevoelt zich verplicht te ver
klaren, dat het geheele vredesproces naar zjjn
oordeel afhangt van het definitieve en bevre
digende karakter der waarborgen, die in deze
fundamenteele aangelegenheid gegeven kunnen
worden.
Het is noodzakeljjk, dat de tegen Duitsch
land verbon lene regeeringen zonder eenige
onzekerheid weten, met wien zjj onderhan
delen.
De president zal een afzonderlek antwoord
doen toekomen aan de Koninkljjke en Keizer-
ljjke Regeering van OostenrjjkrHongarjje.
Aanvaardt mjjnheer, de hernieuwde verzeke
ring van mjjn hoogachting,
(w.g.) Robert Lansing.
antwoord op de Amerikaansche nota eischt
natuurljjk grondige beraadslaging. Evenals tot
nu toe zal de Duitsche regeering zich ditmaal
laten leiden door den geest van verzoening en
den wensch om een eind te maken aan het
bloedvergieten en zij zal haar besluit aemen
onder behartiging \an de belangen van het
Duitsche volk.
De indruk in Engeland.
De stemmen uit alle deelen van het rjjk
geven haar volle voldoening te kennen over
Wilson's antwoord aan Duitschland. De Lon-
densche pers is in al haar schakeeringen een
stemmig in haar goedkeuring over de juistheid,
waarmee de president Engeland's meening over
alle vraagstukken heeft vertolkt.
De indruk in Duitschland.
De »Nordd. Allgem. Ztg.< schryft
Met onbepaald verlof.
(Officieel.) Behoudens onvoorziene om
standigheden zullen in het genot van onbe
paald (klein) verlof worden gesteld
lo. in het tijdvak van 14 tot 17 Januari
1919
a. de onderofficieren, korporaals en man
schappen van de miLtielichtingen 1915 der
vesting-Artillerie, die zjjn ingeljjld in het
tjjdvak van 16 tot 20 October 1915;
b. de onderofficieren, korporaals en man
schappen van de landstormjaarklasse 1914,
die zjjn in dienst gesteld in het tjjdvak van
1 tot 4 October 1915 by de infanterie, de
vesting-artillerie, de genie en den motordienst,
met uitzondering van hen genoemd onder 2o
c. de onderofficieren, korporaals eu man
schappen .van de landstormjaarklasse 1913,
die zjjn in dienst gesteld in het tjjdvak van
8 tot 10 November 1915 bjj de infanterie, de
wielrjjders en den motordienst
d. de onderofficieren, korporaals en man
schappen van de landstormjaarklasse 1913,
die 21 December 1915 zjjn in dienst gesteld
by de genie, met uitzondering van hen, ge
noemd onder 2o
2o. op 28 Februari 1919 de onderofficie
ren, korporaals eu manschappen van den Mi
litairen Telegraaldienst, behoorende tot de
landstormjaarklassen 1914 en 1913, die zjjn
in dienst gesteld onderscheidenljjk in het tjjd-
vak van 1 tot 4 October 1915 en op 21 De
cember 1915.
Distributie van Thee.
x
Naar de (Chr.) »Amsterdammer« verneemt,
is de kans groot, dat er weder thee zei ge
distribueerd worden. De onlangs aangekomen
zendingen blijken dit mogeljjk te maken. Om
trent het tjjdstip en de hoeveelheid van de te
distribueeren thee kan echter nog niets worden
medegedeeld.
J. T. Cremer gezant te
W ashington.
Naar het Correspondentiebureau verneemt,
kan de benoeming van den heer J. T. Cremer,
oud-minister van koloniën, tot gezant te Was
hington, zeer spoedig worden tegemoet gezien.
Tweede Kamer-verkiezing.
Aan de Tweede Kamer is thans overgelegd
het verslag van den uitslag der verkiezing van
de leden der Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal, ingevolgde de stemming gehouden op
Woensdag,. 3 Juli 1918, opgemaakt door de
Commissie benoemd tot onderzoek van de ge
loofsbrieven.
Het verslag beslaat niet minder dan 86
groote pagina's druks, weergevende de verschil
lende ljjsten en de aantallen stemmen op de
daarop geplaatste candidaien, uitgebraeht in de
verschillende kieskringen enz. enz.
Belasting op de advertenties
in de bladen.
Naar men verneemt heeft minister de Vries
het voornemen een belasting op de adverrenties
van dag-, week- en maandbladen te heffen.
Zilverbons.
Ingediend is een wetsontwerp tot nadere
Het vaststelling van het bedrag, waarvoor sil-
1
NIEUWS
r
i