Nieuws-, en Advertentieblad voor Zeeland.
Daar Chicago ia zes uren.
No. 2916
Woensdag 2 October 1918
29e jaargang
Nogmaals: Openbaarheid.
Landbouw en Veeteelt.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen b\j den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbregsen te Goes.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade 27, Goes. Télef. No. 74.
Deze Courant verschijnt'eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
Wj vinden aanleiding terug te" komen op
ons artikel in een der vorige nummers om
trent de wenscheljjkheid van een zoo groot
mogelijke openbaarheid inzake de levensmid
delenvoorziening. Gelijk wjj toen reeds uiteen
gezet hebben, is een der voornaamste voor
waarden, noodig om de bevolking de groote
moeilijkheden op dit gebied te kunnen doen
dragen, zeker wel deze, dat men zoo duide-
ljjk mogelijk worde ingelicht omtrent de nood
zakelijkheid van de opofferingen, welke ver
langd worden.
Was het de vorige maal een brief van den
Burgemeester van Rotterdam, welke ons aan
leiding gaf onze meening ten deze uiteen te
zetten, thans vinden wjj dit standpunt ver
dedigd in een schrijven van het Gemeente
bestuur van Amsterdam, eveneens gericht tot
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Gandel.
Uit dit schrjjven veroorloven wjj ons het
volgende onder de aandacht van onze lezers
te brengen
Het moge ons ten slotte veroorloofd zjjn
bjj uwe excellentie aan te dringen op meer
en beter inlichting van de geheele bevolking
ten opzichte van de mogelijkheden, die er
bestaan, of niet bestaan, om in elementaire
eischen van volksvoeding te voorzien. Voor
ons staat vast, dat ten spijt van de pogingen,
waarvan het bureau voor mededeelingen in
zake de voedselvoorziening een uitvloeisel is,
om de bevolking op deze punten in te lichteD,
deze inlichting verre van voldoende is.
Het is te vreezen, dat de toestand voor een
groot deel der bevolking nog lange maanden
zoo moeiljjk zal blijven als die thans is en
wellicht nog moeiljjker zal worden. Waar de
zaken zoo staan moet het onmogeljjk worden
gemaakt, dat in breede lagen der bevolking
de meening hardnekkig bljjtt heerschen, dat
de toestand der volksvoeding wel veel beter
zou zjjn, wanneer er maar minder werd uit
gevoerd.
Er moeten naar onze meening van de zjjde
der regeering met volledige klaarheid aan de
bevolking regelmatig inlichtingen worden ge
geven omtrent hetgeen wordt uitgevoerd en
de redenen waarom dit geschiedt. Daarbij
FEUILLETON.
moet naar ons oordeel vast staan, dat onder
geen omstandigheid uitvoer zal geschieden van
artikelen, die voor de volksvoeding noodig zjjn.
Evenwel is het niet voldoende, dat aan dit
beginsel wordt vastgehouden. Het is ook noo
dig, dat de bevolking weet, dat dit geschiedt
en dat het haar herhaaldelijk uit nieuwe me
dedeelingen op regelmatige tijden bljjkt.
Wg meenen, dat zulks een openbaarheid,
indien daar voor de goede vorm wordt ge
vonden, ook door middel van de pers, van
invloed zal kunnen zjjn op de openbare mee
ning in die groepen der oorlogvoerende lan
den, die over de middelen beschikken, om de
aanvoeren van levensmiddelen, die ons land
zoo bitter noodig heeft, ruimer te maken.
Immers wordt niet in die landen het stand
punt ingenomen, dat het Nederlandsche volk
moet worien uitgehongerd.
Waar nu evenwel onze volksvoeding het peil
heeft bereikt, waarop wjj ons thans bevinden,
kan algemeene bekendheid van deze werkelijk
heid naar onze meening daar waar de beslis
sing ten opzichte van onze bevoorrading wor
den genomen, niet anders dan gunstig werken.
Dat men ook in andere kringen overtuigd
is, dat het in deze richting zal moeten gaan,
moge bljjken uit hetgeen «Gemeentebelangen»
in verband met dit onderwerp schrjjtt
„Gemeentebelangen" hoopt, dat de nieuwe
minister van landbouw, njjverheid en handel
ons spoedig met «een duideljjke, stelselmatige
verklaring, hoe hp tegenover de vragen van
productie en distributie staat», zal verrassen.
En moge hp bp zjjn politiek gevolg geven
aan den wenk, dien de burgemeester van Rot
terdam onlangs heeft gegevendat over het
levensmiddelenbeleid in algemeenen zin over
leg met leden van plaatselijke besturen als
zoodanig zal worden gevoerd. «Want dit worde
wèl bedachtde gemeentebesturen zjjn de
hoofdzuilen waarop dit groote gebouw van
verzorgingsbeleid steunt. Het zjjn hun arbeid
en hun doorzicht, welke voor de goede uit
voering onmisbaar zjjnzjj zjjn het tot wie
de ingezetenen komen met hun klachten en
die van feiten, verzuimen en verkeerdheden
in de eerste plaats de gevolgen ondervinden».
Die woorden van den Rotterdamschen bur
gemeester kunnen o.i. niet genoeg in het oog
worden gehouden.
De tegenstelling tusschen stad en platteland,
die volgens den afgetreden minister tot uiting
zou komen in een vergadering van de regee
ring met de burgemeesters, schpnt de redactie
geen zeer krachtig argument tegen overleg.
Die tegenstelling bestaat en zal zich ook
thans doen gelden. Maar is het niet juist een
voordeel, dat men de beide groepen mits
onder krachtige, doelbewuste leiding sa
menbrengt, zoodat zij ieder het betrekkelijk
goed recht en de moeilijkheden van den ander
gaan inzien Is het niet juist een groot ge
brek van den huldigen toestand, dat dat in
zicht en daardoor het gevoel van samenhoo-
righeid, te weinig bestaat
.Overigens dringt «Gemeentebelangen» op
zoo groot mogelijke publiciteit aan inzake de
genomen of te nemen maatregelen indien
mogeljjk den uitvoer daaronder begrepen
een publiciteit, wolke niet in da eerste plaats
behoort te straven naar persoonlijke verdedi
ging-
Wjj, en ongetwijfeld velen met ons, wachten
thans met belangstelling de daden van den
nieuwen crisis-minister, al dan niet in de ge-
wenschte richting af.
Hopen wjj, dat hp de teekenen zal blpken
te verstaan.
J. B. AMENT.
2. -o—
Voortdurend stonden de vliegtuigen onder
controle van een hoofdstation en kregen zp
waarschuwingen aangaande het weer en van
alle mogelpke oorzaken voor storingen tp-
dens het vliegen. Ijsbergen, die op zee zoo
gevaarlijk zjjn, konden geen gevaar opleve
ren, wel echter de uit het Westen komende
cyclonen of electrische stroomen, welke bjj-
tjjds moeten worden vermeden. De inrichting
en de dienst van onze eerste-klasse luchtver-
keers-Ipn is iets, waarop de geheele natie
trotsch is. Voortdurende concurrentie heeft
haar leiders steeds op hun qui vive doen bljj-
ven, want de lucht staat voor iedereen open
en er waren geene bezwaren of kosten, die
zich tegen het inlichten van een lucht-pas-
sagiersdienst verzetten. Echter zjjn er teeke
nen, welke er op wpzen, dat deze tpd van
vrjje concurrentie op zjjn eind loopt. De lucht
is meer dan vol en de regeering, die thans
de luchtwegen onder controle heeft, zal wel
dra ook het aantal gebruikers moeten doen
inkrimpen. De steeds grooter wordende moei
lijkheid om geschikte landingsplaatsen in de
nabjjheid van groote steden te verkrjjgen,
bjrengen altpd nieuwe bezwaren met zich.
Een kleine aanloop op de start-baan, eene
wending ia de lucht boven de rivier, nog
eene wending tot onze vliegenier in de rich
ting is gekomen van de groote, witte cemen
ten paal beneden in het hoofdstation, een blik
op het kompas en den windmeter, en weg
zjjn wp
Ons vliegtuig heeft ongeveer 40 passagiers
meegenomen, die tjjdens den tocht hnnne
maaltjjden gebruiken. In de kajuit is het
heel licht, daar de zpkanten bjjna geheel van
glas zjjn. Voor elke stoel is in den bodem
eene schuif aangebracht, welke een ruit van
onbreekbaar glas bedekt. Door dit glas heen
kan de passagier, wanneer hp wenscht, het
zich op 10 a 12000 voet onder hem bevin
dend panorama waarnemen. Wjj vliegen op
de hoogste «ïpn», daar wp in een «door
vliegende» expresse zitten.
De eerste 2000 voet boven den grond zjjn
voor het algemeene verkeer verboden. Tot
op die hoogte behoort de lucht aan de grond
eigenaars en slechts voor geval van nood heelt
men vergunning om te landen of op te stij
gen Boven de 2000 voet behoort de lucht
aan de gemeenschap en dan gelden slechts
de door de luehtverkeers-autoriteiten uitge
vaardigde bepalingen. Boven de verboden zone
ligt een tweede, eveneens van 2000 voet,
welke bestemd is voor het handelsverkeer,
Recht op schadeloosstelling
volgens de Scheurwet toe
gekend aan'belangheb
benden, d i e ~d i t najaar
v r jj willig grasland
scheuren.
Alvorens de uitvoering der Scheurwet zoo
ver gevorderd kan zjjn, dat voor elk bedrjjt
in ons geheele land de te scheuren opper
vlakte grasland is aangewezen, zal de tpd
zjjn aangebroken, waarop zjj, die de omzet
ting in bouwland reeds dit najaar willen uit
voeren door vóór den winter het land te
ploegen of te spitten, wat voor zware klei
gronden door velen noodzakeljjk wordt ge
acht met die werkzaamheden moeten be
ginnen.
De minister van landbouw, npverheid en
handel maakt hierom bekend, dat grasland,
dat langer dan de laatste vier jaren onafge
broken in gras gelegen heeft en dat na aan
gifte op na te melden wjjze wordt gescheurd
en bebouwd, zal worden geacht te zjjn ge
scheurd krachtens de Scheurwet, voor zooverre
betreft het recht der belanghebbenden op de
toe te kennen schadeloosstellingen.
De oppervlakte, die aldus in een bedrjjf
wordt gescheurd, zal bovendien ten volle in
mindering komen van het aantal HA..waar
op ten laste van dat bedrpf scheurplicht
wordt gelegd.
Van het voornemen tot het scheuren van
grasland, naar aanleiding van deze bekend
making, zal zoo spoedig mogeljjk aangifte
moeten worden gedaan bjj het Gemeenteljjk
Landbouwkantoor (Plaatselpke Landbouwcom-
missie) der gemeente binnen welker gebied
het te scheuren grasland is gelegen.
Daarbp dient te worden opgegeven
lo. naam en woonplaats van den aanvra
ger en dito van den eigenaar
2o. kadastrale nummers van de perceelen
grasland, die gescheurd zullen worden
3o. nauwkeurige grootte van elk perceel in
H.A en A. (slooten, greppels en verdere niet
bebouwbare gedeelten niet medegerekend)
4o. naam van het gewas, dat de aanvrager
op elk perceel wenscht te verbouwen
5o. zoo nauwkeurig mogeljjk de datum,
waarop tot het scheuren zal worden overge
gaan.
De plaatselpke kantoren zenden wekeljjks
de ingekomen opgaven toe aan den directeur
van het Provinciaal Productiekantoor, die ze
zoodra mogeljjk laat controleeren en in zjjne
registers doet inschrjjven.
Desgewenscht kunnen zp, die op boven
staande gunstige voorwaarden reeds thans
giite doen by den directeur van het P. P. K.,
waaronder zjj ressorteeren.
Aldaar worden ook de verlangde inlichtin
gen verstrekt.
Het adres van het Provinciale Productie
kantoor, welke op 1 Augustus jl. in de plaats
getreden zjjn van de voormalige Cultuur-
Commissies, is voor Zeeland Groote Markt
C 58a, Goes.
Granen en peulvruchten.
De minister van landbouw, in aanmerking
nemende, dat verschillende personen, niet be
doeld in het Kon. besluit van 14 September
1918 no. 31, diensten bewjjzen bjj de opvor
dering van granen en peulvruchten, heett
bepaald
lo. dat aan deze personen, in verband met
hunne diensten bjj de opvordering van gra
nen en peulvruchten, eene extra belooning
zal worden uitgekeerd
2o. dat deze belooning een bedrag van f2
per dag en per persoon niet mag te boven
gaan
voor voorstads-lp nen, en voor vracht-en brie-
venvliegtuigen. Hier heeft het handelsverkeer
plaats over veel grootere afstanden en veel
sneller dan in de tjjden van de vervelende
automobiel. Hier vliegen ook die menschen,
welke slechts een kort bezoek in de omge
ving willen maken. In deze zone heeft het
motorgeraas de meeste storingen doen ont
staan. Op een lpn, waar veel gevlogen wordt,
maakt het ratelen van den uitlaat voortdu
rend een geraas als een machinegeweer in
oorlogstijd. De menschen beneden in de hui
zen worden er razend van. Het land, dat on
der een luchtljjn ligt, begint in waarde te
dalen. De regeering deed haar best om het
uitvinden van geluiddempers te bevorderen en
toen er eindelpk een of twee practische wer
den uitgevonden, stelde zjj het gebruik daar
van verplichtend voor alle gebruikers van
luchtwegen tot op 8000 voet hoogte. Wan
neer deze regeling algemeen doorgevoerd is,
zal de lucht even stil zjjn als de zee. Wp
klommen nu over de noordeljjke ui'loopers
van het Alleghany-gebergte en volgen den be
kenden Woodrow-Wilson-weg,welke kort
na het einde van den grooten oorlog werd
aangelegd en genoemd werd naar den presi
dent, die de Vereenigde Staten tpdens den
oorlog zoo goed had bestuurd. Deze weg loopt
direct van New-York naar San 1 rancisco,
met vertakkingen naar de belangrijkste ste
den, als Buffalo, Chicago, Cincinnati, St. Louis
en Nieuw-Orleans. De passagiers maakten
het zich inmiddels gemakkeljjk, lieten zich
hun ontbpt van het buffet brengen, haalden
boeken en tposchriften uit de reistasschen, of
trachten na te gaan, welke de steden en land
schappen, die zich als 't. ware onder hen voort
bewogen, waren. Onze vriend Brooks, die
mede vloog, bracht een boek, dat duideljjk de
sporen vertoonde van veel gelezen te zjjn, te
voorschjjn. «Hier,» zeide hp, „het is een
merkwaardig verhaal, dat in het begin van
deze eeuw door een Engelschman, Kipling
genaamd, werd geschreven, wiens tantasie
door dé eerste vliegpogingen werd opgewekt.
Het heet «Met de nachtpost» en beschrjjft
eene toekomst-vlucht in een lucht-postboot
van Londen naar Quebeceene -reis in den
nacht. Tegenwoordig, nu de luchtvaart ge
meengoed is geworden, is het vermakelpk, de
voorspellingen van Kipling eens te beschou
wen. Men ziet, dat hp de geheele toekomst
van de luchtvaart baseerde op een groote gas-
blaas de Zeppelin. Dit verhaal werd in 1905
geschreven, toen graaf Zeppelin op het hoog
tepunt van zjjtj werkzaamheid stond. De oude
Duitsche uitvinder kon toen weliswaar be
langstelling wekken, maar het is toch merk
waardig, dat de Engelsche schrijver, met zjjn
onbetwistbare voorspellingsgave, zoo geheel
en al de ontwikkeling van het toestel „zwaar
der dan de lucht" over het hoofd heett ge
zien. Wordt veryplgd.
UWSBLAD
YY OUU.L.t- --Lnnfan rvr»lr roolifafroolra aan-