Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Openbaarheid.
No. 2909
Zaterdag 7 September 1918
29e jaargang
Binnenland.
Landbouw.
ABONNjEMENTSPRIJS:
Per B maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuz.en en den drukker A. P. Huijbeegsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS;
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade 27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
Door den burgemeester van Rotterdam is
tot den Miuister van Landbouw, .Nijverheid
en Handel een schrjjven gericht, waarin ge
wezen wordt op verschillende bezwaren inzake
de voedselvoorziening voor deze stad, inzon
derheid ten aanzien van met name genoemde
artikelen.
Hierop heeft de Minister in een uitvoert
gen brief geantwoord, waarvan de aanhef bij
zonder opvalt. En wel door de gepeperde
wijze, waarop den Rotterdamschen burgemeester
van repliek wordt gediend.
Tout savoir c'est tout comprendre et tout
comprecdre c'est tout pardonner hoewel
wjj als verreweg de meeste Nederlanders maar
heel weinig weten van de wjjze, waarop de
voedselvoorziening geregeld wordt, kunnen wjj
het ons indenken dat iemand als de tegen
woordige bewindsman van het Departement
met den langsten naam en tevens de moei
lijkste taak eens kregel wordt. Misschien ook
was het een der ambtenaren. Begrijpen kun
nen wij het ons, maar het in casu goedkeuren
niet, al zouden wij onmiddellijk tot een vol
komen vergeven dit in der zin van ver
giffenis schenken van Minister Posthuma
bereid zjjn, Hopen wij, dat Burgemeester
Zimmerman er ook zoo over denkt
De Minister begint met er zjjn leedwezen
over te betuigen, dat in den brief van den
burgemeester een toon van moeizaam be
dwongen ontstemming en verholen afkeuring
doorstraalt over vrijwel het geheele complex
maatregelen van regeeringszijde getroffen ten
aanzien van de volksvoeding. Hem wordt ver
volgens verweten, dat hij de redeneeringen
van de groote massa, die niet beter weet noch
weten kan, tot de zijne maakt en tenslotte
wordt den Rotterdamschen Magistraat voorge
houden, dat de wetenschap van gemis aan
overeenstemming tusschen de vertegenwoordi
gers der overheid er méér dan eenige andere
factor toe zal kunnen bjjdragen, dat men zich
zal uiten op een wijze, die ontoelaatbaar is
te achten.
Dat is lang niet malsch, maar niet volko
men juist ook. Met name zjjn wij het oneens
met den Minister, dat de boven-aangegeven
factor de gevaarljjkste zou zijn. Neen, in onze
oogen is dat de groote onwetendheid, welke
niet alleen bjj de gemeentebesturen, maar
vooral bij de geheele bevolking, ten aanzien
van het voedselvraagstnk in vele opzichten
bestaat.
Het bureau voor Mededeefingen inzake de
Voedselvoorziening deed en doet goed werk,
maar dat is lang niet voldoende. Men moet
meer ingelicht worden, dan zal men beter den
toestand gaan begrjjpen en in grootere mate
bereid zjjn zich in alles te schikken en zeker
in het onvermjjdeljjke. Maar eerst dient men
te weten of de opofferingen, welke gevraagd
worden, inderdaad noodzakeljjk zjjn. De brief
van den Minister geeft overigens zeer waarde
volle inlichtingen. Zoo wordt omtrent de
regeling van de aai dappelenvoorziening veel
medegedeeld wat niet alleen aan velen tot
dusver nog onbekend was, maar deze uiteen
zettingen zullen er ongetwjjfeld mede toe
leiden, dat men in breede kringen zich een
ander oordeel over het terzake gevoerde beheer
gaat vormen.
Dat is de weg, langs welken het heenf-
moetde grootst mogeljjke openbaarheid. Niet
alleen achteraf, maar ook geljjktjjdig, ja zelfs
vóór de gevraagde inschikkeljjkheid, opoffe
ring of geduldoefening moet plaats hebben.
Zjjn wjj dus, geljjk het in Kamerstjjl heet,
den Minister dankbaar voor de verstrekte in
lichtingen, aan den anderen kant willen wjj
den Burgemeester van de Maasstad onze er-
kenteljjkheid niet onthouden voor zjjn initiatief
in deze. Natuurljjk mag dit voorbeeld niet
onbekookt nagevolgd worden en zal het te
betreuren zjjn wanneer nu alle burgemeesters
zich over alle voedselaangelegenheden tot den
Minister gingen wenden.
Maar wel openbaarheid. Ons volk is in het
algemeen en zeker in deze tijden gaarne ge
neigd de leiding te volgen, maar het doet
zulks bjj voorkeur met kennis van zaken
Wanneer men inderdaad wèet, dat iets noodig
is, dan zet men zich eerder aan het volvoe
ren daarvan dan wanneer men alleen de op
dracht ontving.
Hierdoor ontstaat grooter verantwoordelijk
heid, ook tegenover zichzelf.
Openbaarheid, zoowel ten aanzien van het
binnenlandsch beleid als ten opzichte van de
buitenlandsche politiek. Lezen wij thans met
verbazing, dat in de Zeventiende eeuw do
beraadslagingen van de plaatseljjke overheid
later zal men zich ongetwjjfeld moeiljjk kun
nen voorstellen, dat in de negentiende eeuw
de betrekkingen tusschen de verschillende
staten hoofdzakelijk binnenskamers en door
slechts zeer enkelen werden geregeld. Het
wel en wee van den Staat raakt allen, die
tot dien Staat behooren, allen hebben dus
recht zich daaromtrent een oordeel te kunnen
vormen. Natuurljjk zal de openbaarheid altjjd
eenige beperking moeten hebben, met name
geldt dit wat betreft de voorbereidingen.
Een afzonderlijk, gesloten kaste van binnen-
landsche overheidspersonen of buitenlandsche
dipiomaten is uit den tjjd. Eenerzjjds moeten
de burgers en ook de burgeressen in zoo groot
mogeljjke mate invloed- hebben op de aanwg-
zing van hen, die de voor allen geldende
verordeningen en wetten moeten vaststellen,
anderzjjds behoort ruime openbaarheid te
worden gegeven aan de wjjze, waarop het
verkeer tusschen de verschillende Staten plaats
heeft.
Deze aandrang tot openbaarheid ligt geheel
in de liberale ljjn. Traditie en conservatisme
zullen zich in meer of mindere mate tot ver
zet opmaken, terwjjl dol bolsjewisme de zaak
zeive niet anders dan schaden kan. Ook hier
zal de rustige, maar tevens vastberaden voor
uitgang het moeten doen. Zorgen wjj liberalen
dus, daarbjj op onze post te zjjn en onze taak
ten bate van allen te vervullen.
J. B. AMENT.
stroo van le kwaliteit, geleverd naar plaatse-
ljjk gebruik aan of op wagon, of aan vlot
vaarwater of op schip, resp. voor wit stroo.
ongeperst doch gebonden f 35 en geperst f 40
per 1000 K.G.;
voor stroo van erwten, wikken en stam-
boonen, ongeperst f 50 en geperst f 55 per
1000 K.G.;
voor stroo van alle andere boonen ongeperst
t 40 en geperst f 45 per 1000 K.G.
voor stroo van mosterd- en koolzaad, kar-
wjj- en blauwraaanzaad ongeperst f20 en ge-
peperst f 25 per 1000 K.G.
Bepaald is, dat ten behoeve van ieder der
strookartonfabrieken door de Provinciale Hoofd-
bureaux slechts vervoerbewjjzen zullen wor
den afgegeven voor stroo van den oogst 1918
naar haar fabrieksterreinen, tot ten hoogste
de helft van het normale jaarljjksche verbruik
van stroo bij volle werking der fabriek.
P o o t u i e n.
De minister van landbouw, njjverheid en
handel heelt vastgesteld een maximum klein-
handelprjjs van pootuien van 10 ct. per K.G.
Stroo.
De Minister van Landbouw heelt ingetrok
ken zjjn beschikking van 1 Oct. 1917, hou
dende bepalingen omtrent den maximumprjjs
voor stroo, alsmede zjjn overige desbetreffen
de beschikkingen en bepaald, dat het vervoer
van stroo is verboden.
Dit verbod is niet van toepassing op het
vervoer van stroo van het land naar de op
slagplaats var. den verbouwer, hetgeen moet
geschieden langs den kortsten weg tusschen
één uur voor zonsopgang en één uur na
zonsondergang en evenmin op het vervoer
van stroo gedekt door een vervoerbewjjs, af
gegeven door een Provinciaal Hoofd bureau.
Voorts zjjn vastgesteld onderstaande ma-
ximum-groothandelprjjzenvoor lig- en voer-
D e Crisis.
Naar men verneemt, is de oplossing van
de crisis nog deze week te verwachten. Ze
hangt nu nog maar aan het eindresultaat
men mét' den titularis voor Marine niet ge
reed mocht komen, zal de Minister van Oor
log voorloopig ook dat Departement waarne
men. Dat dr. De Visser en niet ie heer De
Geer met het Ministerie van Onderwjjs zal
worden belast, staat vast, waaruit wel zal
voortvloeien, dat met laatstgenoemde over
Financiën v,ordt onderhandeld.
Naar de Tjjd verneemt, is de kabinets
crisis in zooverre opgelost, dat, onvoorziene
omstandigheden daargelaten, als ministers
zullen optreden de heeren jhr. mr. Cb. Lugs
de Beerenbrouck, binnenlandsehe zaken en
premier; jhr. Van Karnebeek, buitenlandsche
zaken mr. Th. Heemskerk, justitie A. A.
H. W. Koning, waterstaatldenburg, koloniën
Van IJselstein, landbouw en crisiszaken prof,
mr. P. J. M. Aalberse, arbeid.
Jhr. G. A. A. Alting van Geusau wordt
minister van ooJog en zal voorloopig tevens
de portefeuille van marine waarnemen.
Met een titularis van financiën worden nog
besprekingen gevoerd.
Dr. De Visser zal minister van ondeiwgs
worden.
Petroleum.
De »N. R. CU verneemt, dat de onder
handelingen met Oostenrjjk over den invoer
van een groot kwantum petroleum, wellicht
5000 ton, goede kans van slagen hebben. De
totstandkoming van een overeenkomst wordt
slechts vertraagd doordat, in verband met de
ministerie-wisseling, niet besloten kan worden
tot de verleening van credieten. Verdere ver
traging zou te betreuren zjjn, omdat de petro
leum dan wellicht niet vóór den winter hier
kan zjjn, de winter weder transportmoeilijk
heden zal meebrengen en juist b.v. de land
bouwers ten zeerste gebaat zouden zjjn bg de
aankomst van zulk een kwantum petroleum
vóór den winter.
De doorvoer door Duitschland is verzekerd.
Rundvleeschdistributie.
Naar het Ned. Correspondentiebureau ver
neemt, staat het niet vast, wanneer de distri
butie van rundvleesch in werking zal treden.
De bedoeling is echter dat dit in de verschil
lende plaatsen geljjktjjdig zal geschieden.
Onbepaaid (klein) verlof aan
mjjnwerkers.
Ter bevordering van een zoo groot moge
lijke kolenproductie wordt bepaald, dat aan
gemobiliseerde mjjnwerkers, die gedurende
langeren tjjd onder de wapenen zgn geweest
dan den duur der eerste oefening, al - bepaald
in artikel 78 van de Militiewet (met dien ver
stande, dat deze duur voor de dienstplichtigen
bjj de bereden korpsen wordt geacht te bedra-
I gen 15 maandon), boven het vastgestelde pei-
centage van geoorloofde afwezigheid onbep aid
(klein) verlof zal worden verleend.
Het Kamerlid J. F. Heemskerk.
De heer J. F. Heemskerk heeft zjjn be
noeming tot lid der Tweede Kamer aange
nomen.
De Tabanan.
(Officieel). Het departement van Marine deelt
mede Het trekt de aandacht dat den laatsten
tjjd herhaaldeljjk niet controleerbare berichten
in de pers verschijnen, omtrent goederen d'e
door Hr. Ms. hulpkruiser Tabanau uit Indië
zouden worden overgevoerd.
Deze berichten missen allen grond
Omtrent de thuisvaart en de wjjze. waarop
deze geschieden zal, is nog niets bepaald.
Tabak.
Van Londen werden te Rotterdam per stoom
schip Maasstroom* aangevoerd 747 pakken
tabak, atkomstig vuit het in beslag genomen
stoomschip »Lombok«.
Dezer dagen heeft de directeur van In t
Rjjksrundveekantoor te Groningen in een stal
38 rSnferen in beslag laten nemen, omdat in
dien stal een rund frauduleus was geslacht.
Ingevolge beschikking van den minister zjjn
32 runderen aan den eigenaar teruggegeven
en 6 stuks verbeurd verklaard.
De eieren.
Men schrjjft uit Roermond, bet eierlaud bjj
"l'erwgl" nièn, Dgeen TVo'A ae rvegeenng
vastgestelden maximumprjjs van 14 cent in
de groote steden graag 25 cent en meer voor
een ei betaalt, zit men als gevolg van het
vervoerverbod, hier en daar op het platteland
gewoonweg met de eieren verlegen, zooals
blijkt uit een feit, dat zich dezer dagen in
een dorp in Limburg voordeed Daar bad een
ambtenaar een honderdtal eieren in beslag
genomen en vanwege de autoriteiten werd
den burgemeester opgedragen, dien voorraad
te verkoopen tegen den vastgestelden maxi-
mumprjjs. De burgemeester was echter ge
noodzaakt te berichten, dat hjj geen gevolg
aan de opdracht kon geven, daar hjj in zgn
geheele gemeente niemand kon vinden die
meer dan 8.5 cent per stuk wenschte te be
talen
Hieruit blgkt, dat het vervoerverbod van
eieren, welke goede bedoelingen de Minister
ook mag hebben gehad, toen hjj het in leven
riep, aanleiding geeft tot zeer ongewenschte
toestandenop het platteland, waar men het
heusch nog zoo kwaad niet heett eten de
boeren hun eieren in 's hemelsnaam maar op,
omdat ze er niets beters mee weten aan te
vangen, terwjjl in de steden, waar er in vele
gezinnen zoo al geen volslagen gebrek, dan
toch groote Bchaarschte heerscht, voor iemand,
die niet over een al te ruime beurs beschikt,
niet aan 't gebruiken van eieren is te dent en.
Nu het vervoerverbod tot zulke d.vaze
prjjsverschillen aanleiding bljjkt te geveu, zou
het, zoowel voor de \ippenhouders als voor
de consumenten in de steden, het meest ge-
wenscht zgn. wanneer dat verbod maar werd
opgeheven en de geheele eierhandel werd vrjj
gelaten.
Weliswaar zou de prjjs dan allicht wat
hooger worden dan de tegenwoordige maxi
mumprjjs van 14 cent, doch die prjjs
heeft toch slechte theoretische beteekenis. En
groote vrees, dat de prgs schrikbarend hoog
zal worden, warneer de handel vr jj is, be
staat er niet. De kippenhouders op het land
toch, verkoopen gaarne hun voorraad tegen
een bedrag van 14 a 16 cent en de ketting-
handel laat zich niet zoo graag in met een
artikel, dat niet anders opgekocht kon wor
den dan bjj kleine hoeveelheden te geljjk en
bovendien zoowel moeiljjk vervoerbaar als aan
spoedig bederf onderhevig is.
Ten slotte zal het vrjj laten van den eier
handel nog het voordeel geven, dat de thans
bestaande pluimveestapel ongeveer intact bljjft,
terwjjl het gevaar voor bjjna geheele oprui
ming in den komenden winter sterk dreigt,
als door handhaving van het vervoerverbod
de prgs ten plattelande zóó zwaar gedrukt
bljjft.
IEUWSBLAD
(1iynd gcucei iu mcv gouw*— rt~
