Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
jhr. R. RL. de Muralt.
Dwang en Vrijheid.
Candidatenlijst
No. 2888
Woensdag 26 Juni 1918
29e jaargang
LIBERALE UNIE.
Onze Candidaten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij den boekhandelaar M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbregsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade 27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
der Liberale Unie voor de gecombineerde
kieskringen Middelburg, Tilburg, 's Her
togenbosch en Utrecht (de provincies Zee
land, Brabant en Utrecht) vermeldt
1. jhr. R. R. L. de Muralt te 's Hage.
2. mr. E. E. van Raalte te 's Hage.
3. G. L. Breedveld te Halsteren.
4. mr. dr. A. F. baron van Ljjndeu te Baarn.
5. ds. T. H. Siemelink te Vlissingen.
6. Ph. van Dixhoorn te Axel.
7. ds. T. Kielstra te Zeist.
8. M. I. W. J. Bijleveld te 's Hage.
9. mevr. F. S. van BalenKlaar te's Hage.
10. J. B. Ament te 's Hage.
Het Hoofdbestuur van de Liberale Unie
heeit de navolgende circulaire verzouden
Aan de Centrale Kiesvereenigingen, de
Ajdeelingen en de Correspondentschappen
In de algemeene vergadering werd, zooals
u bekend is. de volgende motie aangenomen
»De Algetneene Vergadering acht het
wenscbelijk, dat door de officieele organen
der Liberale Unie de propaganda gevoerd
worde voor de lpten in haar geheel, in dier
voege, dat als den kiezers wordt geadviseerd,
den eersten naam der ljjst te stemmen, uit
drukkelijk worde vermeld, dat het den kiezers
vrij staat van hunne voorkeur .voor een
anderen candidaat der ljjst te doen blpken.
Het Hoofdbestuur heeft gemeend, op
grond van deze motie en van een nadere
mededeeling van haar voorsteller, Mr J.
W. do Kantor, voorzitter der Centrale Kies-
vereeniging in den Rjjkskieskring 's-Graven-
hage, aan de officieele organen der Liberale
Unie (besturen der Centrale Kiesvereenigingen,
afdeelingen en correspondentschappen) bp schr jj-
ven van 30 Mei als parool voor de verkiezin
gen te moeten aanbevelen cSteunt de Liberale
Unie door te stemmen op den eersten candi
daat dezer lijst, tenzij gjj de voorkeur geeft
aan één van de andere candidaten».
Het Hoofdbestuur heeft nu in zjjn vergade
ring van j.l. Zaterdag de quaestie nog eens
nauwgezet overwogen en besloten opnieuw
een dringend beroep te doen op aller mede
werking, om in deze werkelijk belangrijke
aangelegenheid één lijn te trekken. Het is in
het belang van de verkiezingsactie der geheele
partij dat overal in het land op dezelfde wjjze
wordt gehandeld. De kiezers bljj ven natuurlijk
vrjj, maar de officieele par: jjleiders moeten
deze uiting van de partij-eenheid naar voren
brengen.
Het Hoofdbestuur richt zich tot hen allen
bestuursleden der Centrale Kiesvereenigin
gen, der Afdeelingen, Correspondenten met
het dringend verzoek, al het hunne te doen
om het volgende parool vooral te gebruiken
„Stennt de Libera e Unie door te stem
men op den eersten candidaat van boven
staand tien al (volgt tnsschen haakjes de
naam) behalve wanneer gij aan ee anderea
candidaat van deze lijst de voorkeur geeft."
Hoogachtend,
Het Hoofdbestuur der Liberale Unie,
J. E. HEERES, Voorzitter.
P. OTTO, Secretaris.
Uit bovenstaande circulaire volgt duideljjfe,
dat wij in ons blad, door Jhr. de Muralt aau
te bevelen, geheel handelen in overeenstem
ming met de organisatie. Wjj hopen dat ook
anderen hetzelfde zullen doen.
Wjj bevelen de kiezers aan te stemmen op
nummer 1 van de L. U. ljjst
Op het stembiljet zult gjj deze naam vinden
als Nummer 1 van de 14e lijst.
leder kiezer is vrjj op eenig ander candidaat
def ljjst te stemmen.
Elke kiezer mag maar één candidaat
stemmen. Maakt hp meer dan één witte stip
zwart, dan is bet stembillet ongeldig.
De vrij-liberalen schjjnen eenigszins in de
benauwdheid te zitten.
Zjj werken, behalve met redevoeringen,
ook met groote advertenties en pakkende
platen.
De advertenties zijn niet allen even nobel.
Wjj lazen er tenminste in de N. R. Crt.
die bepaald mieleidend waren. Moeten de
vrij-liberalen het v.an zulke dingen hebben
Moeten zij op die manier hun zetels in de
wacht Bleepen
Het iB droevig.
Maar bovendien probeeren zij de kiezers
te lijmen en te paaien met de lens, dat hun
vrijheid in gevaar is. Zij houden redevoe
ringen in het land over Dwang en vrijheid*.
Ze verkondigen, dat zij alleen de herauten
der ware Booiale vrijheid zijn, en dat de
overige partgen, de één meer, de ander
minder, de burgers van ons brave land
door allerlei wetten en bepalingen willen
binden en knevelen. Zjj hebben een plaat
laten teekenen, waarop wij allemaal als
dwangarbeiders zjjn voorgesteld, ieder met
een nummer op z'n borst en we staan te
werken onder toezicht van ambtenaren, die
er uit zien als Duitsche soldaten.
Het is fraai.
Natuurlijk is dit van de vrjj-liberalen
niets anders dan verkiezings-taotiek.
Zij hebben gezocht naar een pakkende
verk'ezingsleas. Zij moeten er toch ook
één hebben Een program, dat de kiezers
oveitnigd, bezitten zij niet en daarom scher
men zij met de lens; Wij willen vrijheid
en de andere partijen dwang.»
Maar deze lens is niets anderB dan sohijn
en onwaarheid.
Waarom
Wel, in het Bociale leven is datgene, wat
men uiterlijk dwang noemt, dikwjjls juist
de ware vrjjheid, terwjjl wat vrijheid lijkt,
omgekeerd vaak dwang is.
Dwang en vrijheidhet is de onde lens
van de liberalen uit het begin van onze
parlementaire historie, nit het midden van
de vorige eenw. Toen waren vrijwel alle
liberalen de verkondigers van de vrijheid,
tegenover den dwang. Onder de leus van
Leve de vrijheidheeft men zieh tientallen
jaren lang verzet tegen iedere sociale wet
geving, heeft men de meest gruwelijke mis
standen in de samenleving laten voortbe
staan. Het heette dat de werkgever zioh,
in naam der vrijheid, niet mocht bemoeien
met de arbeidsvoorwaarden in werkplaatsen
en fabrieken leder ondernemer moest vrij
zijn, om in zijn zaak ajles te regelen zoo als
hij dat wilde. Inderdaaddit was vrijheid.
Maar een vrijheid, die in de praktijk neer
kwam op dwangwant duizenden en dnizen-
derden arbeiders werden zoodoende ge
dwongen te werken voor lage loonen, van
vroeg tot laat, en hnn positie werd ellendig.
Iunaam der vrijheid ook werden dr kinde
ren naar de fabrieken gedreven, zaten zij,
inplaats van op school, bij de machines.
Zoo bloeiden de zaken der ondernemers,
in naam der vrjjheid, maar de meest ver
schrikkelijke toestanden waren er het ge
volg van.
En toen
Toen heeft langzamerhand de beweging
voor sociale wetgeving zioh baan gebroken.
Toen is men gaan begrijpen, dat de wet
gever dwingend moest optreden, om de el
lendige toestanden in staat en maatschappij
te verbeteren.
Toen hebben we de Kinderwet gekregen
en de Arbeidswetten en de Ongevallenwet
en de Leerpliehtwet en de Woningwet en
nog andere wetten.
O zeker, naar het uiterlijke tastten al
deze wetten de individneele vrijheid aan.
De ondernemers werden gedwongen de kin
deren nit de fabrieken te laten, zij werden
gedwongen den arbeidsdag in te korten en
den vrouwenarbeid te beperken, zij werden
gedwongen hun arbeiders tegen ongevallen
te verzekeren, de ouders werden gedwongen
kun kinderen naar school 4e zenden, de
huiseigenaren werden gedwongen hun huizen
fatsoenlijk in te riohten. Allemaal dwang.
Maar is door dezen dwang do samenleving
niet verbeterd Is op die manier niet aan
duizenden en duizenden wat meer levens
geluk gebracht
De Overheid moet nn eenmaal dwingend
optreden, om iets go&ds te bereiken, anders
komt het er nooit.
Wij, Uni8-liberalec, hebbeD aan al dien
dwang dan ook volgaarne mee gedaan,
omdat wij zoodoende hebben wstin te han
delen in het waarachtig belang van ons
volk. En het zijn daarentegen jnist de vrij
liberalen geweest, die er zich vaak tegen
hebben verzet, die hnn conservatisme de
den zegevieren over hnn rechtvaardigheids
gevoel. s
En thans, bij deze verkiezing komen de
vrij-liberalen weer en roepen dat zij zijn tegen
den dwang en vóór de vrijheid.
Kiezers, past op 1
Denkt goed na, wat die vrijheid van de
vrij-liberalen beteekent. Zij is in den grond
der zaak nietB anders dan anarchie, dan
bandeloosheid, dan bevoorrechting van de
klasse der ondernemers boven die der kleine
burgerB en arbeiders. En de lens die zij
thans aanheffen is een speculatie op de
onweteadheil, de oppervlakkigheid, de licht
gelovigheid van het publiek.
Wij, Unie-liberalen, bljjven, in naam der
ware vrjjheid, voorstanders van sociale wet
geving.
STEMT OP DE UNIE
zaak en toon de "hg zich een warm voorstan
der dor vi ijzinnige beginselen. De heftige be
strijding, welke hg hierbjj van socialistische
en anti-revolutionnaire zijde ondervond, be
antwoordde hij met oprichting van den Vrjj-
zinnigen Bond, v, uarin hij alle vrjjzinnigen
bijeen zocht te brengen tot verdediging hun
ner gemeenschappelijke zaak. l)e overwinning,
door de vrijzinnige concentratie in 1913 in
Zeeland behaald, was voor een belaugrjjk deel
aan den Vrijzinnige; Bond en Siemelink's
arbeid te danken.
ll^t Vrijzinnig Weekblad, vjjf jaren alleen
door hem geredigeerd, heeft er mede toe bjj-
gedragen de vrijzinnige beginselen in Zeeland
te verbreiden en te bevestigen.
Toen de invoering van het nieuwe kies
stelsel en het gescheiden optrekken der viij-
zinnigen aansluiting bjj één der partgen nood
zakelijk maakte, voegde Ds. Siemelink zich
uit volle overtuiging bjj de Liberale Unie en
'werd voorzitter van den kieskring Middelburg.
Ds. T. H. SIEMELINK,
onze vjjfde candidaat van de gezamenljjke ljjst
voor 's Hertogenbosch, Tilburg, Utrecht en
Middelburg, geboren in 1863, werd in 1890
predikant der Doopsgezinden en diende als
zoodanig achtereenvolgens de gemeenten van
Workum, Goes en Vlissingen.
Hjj was medewerker aan het Friesch Ge
nootschap voor Oudheidkunde, publiceerde
historische studies en schreef o.m. in de Vra
gen des Tjjds" vau 1913 een opstel over de
scheiding van Kerk en Staat, naar aanleiding
van de toen aanhangige Grondwetsherziening.
Vooral sinds zjjn verbljjf in Zeeland be
moeide Ds. Siemelink zich met de openbare
IN Ph. VAN DIXBOORN,
onzen zesden candidaat van de gezamenljjke
ljjst voor 's Hertogenbosch, Tilburg, Utrecht
en Middelburg, is de Liberale Unie erin ge
slaagd een man op hare candidatenljjst te
plaatsen, die een hoog aanzien geniet in
de Zeeuwsche landbouwkringen.
Als vooizitter der afdeeling Axel van de
Zeeuwsche Landbouw-Maatschappij, die hjj tot
grooten bloei bracht, is hjj in de gansche
provincie bekend. Vele zijn de maatregelen,
door zjjn initiatief en onvermoeid werken tot
stand gekomen, ten bate van landbouw, vee
teelt en paardenfokkerjj. Zijn energiek optre
den tjjdens den geweldigen watersnood is nog
niet vergeten en ook nu, in dezen oorlogstjjd,
heeft hjj voortdurend op de bres gestaan voor
de belangen van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Aan zijn initiatief is het voorts te danken,
dat een comité gevormd werd, beoogende op
richting van de Z.-Vla imsche tramwegmaat-
schappjj, die voor den bloei van deze streek
van zoo groot belang bleek.
Ook buiten den landbouw staat de heer
Van Dixhoorn bekend als een man, die steeds
bereid is elke goede zaak moreel en daad
werkelijk te steunen. Wjj noemen slechts de
Vereeniging Ambachtshelang" en de Avond-
vakteekenschool, die door zjjn medewerking
haar levensvatbaarheid konden toonen.
Dat zijn verdiensten ook bjj de Regeering
niet onopgemerkt bleven, blijkt wel uit het
feit, dut hem in 1910 het ridderkruis van de
Oranje-Nassau-orde wera verleend, terwjjl zjjn
medewerking werd gevraagd bjj he.t ontwer
pen van een nieuwe wet op de paarden
fokkerij.,
Ds. T. KIELSTRA,
onze zevend^ candidaat ^van de gezamenljjke
ljjst voor 's-Hertogenbosch, Tilburg, Utrecht
en Middelburg, geboren te Bolsward in 1852,
studeerde te Groningen eu te Amsterdam. In
1876 werd hjj doopsgezind predikant te Zwart
sluis, welke gemeente bij in 1880 met Mep-
pel verwisselde. Van 1885 tot 1898 bediende
hjj de gemeenten van Middelburg, Vlissingen
en Goes, daarna die van Middelburg alleen.
Aan bet Gymnasium aldaar was bjj werk
zaam, terwijl hij vroeger in de provinciën
Overijsel en Drente de Vereeniging voor On-
derwjjs aan Schipperskinderen had opgericht.
Tengevolge >an zijn benoeming tot School
opziener in üet Arrondissement Woerden, ver
liet hjj het predikambt. Later werd hjj School
opziener te Leiden, thans bekleedt hg deze
tunctie in het Arrondissement Utrecht 11. Se
dert 1911 is hg ook leeraar aan het Gymna
sium te Amersfoort.
Verschillende vereenigingen tellen den heer
Kielstra ouder hare bestuurders. Vau deA'er.
van Arrondissements-schoolopzieners is hg
voorzitter, terwjjl hij als spreker en schrgver
in het gansctie land b. kend is. Een zjjrrer
werken, »Het Godsdienstig Levenc, werd vier
maal herdrukt.
De heer Kielstra, die steeds, voor zoover
zjjn drukke en uiteenloopende werkzaamheden
het toelieten, de openbare zaak diende, is als
mede een overtuigd aanhanger der vooruitstre
vend vrjjzinnige beginselen.
IEUWS