Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
jhr. R.R.L de Muralt.
Candidatenlij st
Stemt op de Unie
Haagsche brieven.
No. 2879
Zaterdag 25 Mei 1918
29e jaargang
LIBERALE UNIE.
Regeeriug eu la dbouwe<'.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen by den uitgever M. De Jonge
te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbregsen te Goes,
Telef. Interc. No. 32.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-adres: Westkolkstraat 10, Ter Neuzen.
Deze Courant verschijnt eiken Dlusdag- en YrijdagaTOIldbjj den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
der Liberale Unie voor de gecombineerde
kieskringen Middelburg, Tilburg, 's Her
togenbosch en Dtrechl (de provincies Zee
land, Brabant en Utrecht) vermeldt
1. jhr. R. R. L. de Muralt te 's Hage.
2. mr, E. E. van RaaJte te 's Hage.
3. G, L. Breedveld te Halsteren.
4. mr. dr. A. F. baron van Ljjnden te Baarn.
5. ds. T. H. Siemelink te Vlissingen.
6. Ph. van Dixhoorn te Axel.
7. ds. T. Kielstra te Zeist.
8. M, I. W. J. Bijleveld te 's Hage.
9. mevr. F. S. van BalenKlaar te's Hage.
10. J. B. Ament te 's Hage.
In de jj. algemeene vergadering van de
Liberale Unie, gehouden te Amsterdam werd
met algemeene stemmen de navolgende motie
aangenomen
»De Algemeene Vergadering acht het
wenscheljjk, dat door de oflicieele organen
der Liberale Unie de propaganda gevoerd
worde voor de listen in haar geheel, in dier
voege, dat als den kiezers wordt geadviseeid,
den eersten naam der ljjst te stemmen, uit
drukkelijk worde vermeid, dat het den kiezers
vrjj staat van hunne voorkeur voor een
anderen candidaat der ljjst te doen blijken.
In verbnufl mei bo»enstaanue motie verzoe
ken wij den kiezers dringend, bjj de verkiezing
voor de Tweede Kamer, op 3 Juli aanstaande,
hun stem uit te brengen op ingenieurjlir.
R. It. L. I)E MURALT Door aldus te
stemmen kan worden bereikt, dat de twee
bekwame altredende Kamerleden jhr. R. R. L.
de Muralt en mr. E. E. van Kaalte in de
nieuwe Tweede Kamer wederom zitting zullen
krpgen. De kiezers behoorende bjj de Liberale
Unie zijn geheel vip om ook in plaats van den
candidaat jhr. R. R. L. de Muralt, een van
de andere candidaten der L. U. ljjst te stemmen.
Toch waarschuwen w(j teu sterkste
tegen een versnippering van stommen, die
inderdaad tot verwarring aanleiding kan geven.
Stemt daarom als één man op
Elke kiezer mag maar één candidaat
stemmen. Maakt hij meer dan één witte stip
zwart, dan is het stembillet ongeldig.
De eerste stap is gedaan de candidaatstel-
ling voor de verkiezing van leden der Tweede
Kamer is achter den rug.
Nog zes weken en de kiezers van Nederland
zullen beslist hebben over le samenstelling
van het Parlement.
Links of rechts.
En wat de linkerzijde betreft is daarbjj voor
ons van groot belang de vraag hoe de zetels
over de verschillende partijen verdeeld zullen
zjjn. Hoe zal het met name de Liberale Unie
gaan
Alle partpen weren zich geducht. Zjj be
seffen van hoeveel waarde het is, de propaganda
der beginselen uit te dragen onder het volk.
Dat is noodig.
Maar wjj, mannen van de Unie, hebben iets
waarop verschillende partpen, die thans aan
de verkiezing deelnemen, nog niet wijzen kun
nen: ons verleden. Onze partjj kan reeds wpzen
op veel wat zjj heeft gedaan, bevorderd, tot
stand gebracht. Aan den eenen kant is dat
natuurlpk een nadeel, want een partp begaat,
als een mensch, alt ij d fouten, en de tegen
standers zjjn er als de kippen bij om die
fouten aan de kiezers bekend te maken, en
vooralom ze te vergrooten.-
Yooral de Vrjjzinnig-Democraten spelen
tegenwoordig ten opzichte van ons, Unie-Libe
ralen, de ïol van een vriend die fsilen toont.
Zp moeten het tegenwoordig hebben van de
verdeeldhe d, van de scheur.ug, va het opsto
ken tegen ons. Een duideljjic richtend beginsel
hebben ze niet. Zp probeeren verwaterde socia
listen te zpn, maar zp brengen het eigenlijk
niet verder dan een clericaal dogmatische
»burgerljjke« democratio, on o^oeiaul in do
laatste jaren hebben zp groote fouten begaan.
Laat ons er twee noemen.
De eerste is de levensmiddelenpolitiek die
zp hebben gevoerd. In de eerste jaren van den
oorlog hebben zp een economische politiek
gevolgd, die lijnrecht indruischte tegen de
eerste levensbelangen des volks. Langzamer
hand zpn ze hun fout gaan inzien en van
koers veranderd. Maar dat ze in deze tjjden
een dergelijke fout konden maken, is merk
waardig.
Het tweede voorbeeld is het staatspensioen.
Het zijn speciaal de Vrijzinnig-Democraten ge
weest, die zich altijd hebben verzet tegen het
staatspensioen. Zp hebben hst met allerlei lie
felijke namen versierd. Zp hebben de clericale
en conservatieve oppositie er tegen krachtig
versterkt. Zp stonden schouder aan schouder
met de Rutgers en de Beumers. Ook hier zpn
ze van batterp moeten veranderen. Maar terwijl
ze schelden op de Liberale Unie, hebben ze
van de Unie het staatspensioen moeten over
nemen. Laat ons deze dingen toch niet ver
geten. Wanneer we thans de Vrpzinnig-Demo-
craten zien poseeren als de groote voorstanders
van het staatspensioen.
En daar zpn ook onze vrienden, de Yrjj-
Liberalen. Die zoeken het weer naar een ande
ren kant. Die poseeren bij voorkeur voor de
groote en echte beschermers der industrie in
ons land. Van welke middelen zii daarbij ce-
- oruik maken bleek deze week nog »™o. lluu
orgaan »De Fakkel* is van gedaante veranderd
en heet nu voortaan Nationaal Staatkundige
Gids*. Welnu, de plaat die bp het eerste
nummer van dit blad werd gevoegd, is merk
waardig. Men ziet daarop de Nederlandsche
industrie als een doodziek schepsel en minister
Treub onderwerpt de patient aan een ader
lating, nameljjk de 50 procent oorlogswinst
belasting.
Voelt men de „kneep
Deze Vrp-Liberale partp, die er zich altjjd
op beroemd geestelijke leiding aan ons volk te
willen geven, speculeert op de meest materialis
tische motieven van hen die in de oorlogs
winstbelasting vallen, en stelt Treub voor als
Je man die de industrie als 't ware ten onder
brengt.
En dat, waar de financieele toestand des
lands het absoluut noodzakelijk maakt, dat de
oorlogswinstbelasting wordt verhoogd. In som
mige andere landen is zp nog beduidend hoo-
ger. Het geldt hier menschen die veel hebben
verdiend, maar wat deert dat den rp-LiberalenV
Zp visschen naar stemmetjes en speculeei;en
op het eigenbelang ten bate van hun eigen
partp.
Tegenover dat alles staat de Liberale Unie.
Zp is in haar politiek niet dogmatisch demo
cratisch, en zij komt evenmin bepaalde groepen
des volks in het gevlei. Boven alles stelt zp
de gemeenschap en voor het belang daarvan
moet het persoonlijke belang wjjken.
De Unie heeft in haar verleden getoond, op
het juiste oogenblik voor democratische her
vormingen te willen en durven strpden, toen
het staatspensioen hier in ons land nog zwak
stond, was het de Unie die er partp voor koos
en het daardoor met één slag aan de orde
stelde in de actieve politiek.
De Liberale Unie kan en mag bp de komende
stembus een beroep doen op het vertrouwen
des volks.
En wij mogen verwachten, dat de Zeeuwen
de Unie niet 'ontrouw zullen worden.
De eerste stap, de Candidaatstelling, is
achter den rug.
Stemming.
Op 3 Juli a.s.
Zeeuwen, toont uw liefde voor gezonde
liberale democratie en stemt op de ljjst van
de Liberale Unie.
Nu op 21 dezer de candidaatsstelling voor
de Tweede Kamer in de verschillende kies
kringen heeft plaats gehad, wil ik ook mijner
zijds een enkel woord zeggen over het advies
dat door de redactie van dit blad aan de kiezers
in den kieskring Zeeland is gegeven. Met het
stemt De Muralt jrcm it
enkel woord ter motiveering.
Wanneer er enkele lezers mochten zpn, die
zouden denken, dat het al heel vreemd klinkt,
waaneer de eene candidaat den anderen aan
beveelt, dan zouden zij daardoor bljjk geven
zich nog niet voldoende in het nieuwe stel
sel van vertegenwoordiging te hebbeu inge
leefd. Yroeger, onder het districtenstelsel waren
allen wier namen opeenzelfde stembiljet voor
kwamen, al tegenstanders van elkaar. Thans,
onder bet stelsel van evenredige vertegen
woordiging, heelt men niet in de eerste plaats
te maken met candidaten, maar met lijsten
v*an candidaten. Welnu, waar die candidaten-
ljjsten elk door een politieke partjj of een
groep van kiezers zpn samengesteld, daar
behoeft het geen nader betoog, dat zij wier
namen op eenzelfde lpst voorkomen, niet alleen
geen politike tegenstanders zijn, maar juist de
contrarie van dien oftewel geestverwanten.
Daarbjj komt nog, dat de candidatenljjsten zjjn
opgemaakt en, ingediend in volgorde van
voorkeur, m. a. w. elke politieke partp heeft
vastgesteld dat no. 1 de meest aanbevelens
waardige candidaat is, dan no. 2 §nz. En ten
slotte, en dit is wel zeer opmerkeljjk, hebben
alle candidaten schriftelijk moeten verklaren,
dat zij instemmen met de plaatsing van hun
naam op een bepaalde lpst en tevens met de
volgorde, welke daarbij in acht is genomen.
Dit Ratste is nu maar niet een uitvinding van
ean ot andere partjj, neen, "het is een bepaling,
en waaraan dus ieder zich te houden heett.
Wanneer ik dus mjjn instemming verklaar
met 't advies van uwe redactie stemt de
Muralt dan heb ik daarbjj zoowel de uit
spraak vau onze partjj als de bedoeling van
den wetgever aan mjjn zjjde.
Daarnaast pleiten voor dit inzicht nog andere
argumenten, het is ontegenzeggelijk de bedoe
ling van het stelsel van evenredige vertegen
woordiging, zooals dit thans hier ten lande
is ingevoerd, dat als regel de kiezer zal stem
men op nummer 1 van de ljjst zijner keuze.
Alles wat op den overdracht van stemmen
betrekking heeft, duidt daarop. Wanneer n.l.
op nummer 1 een dusdanig getal stemmen
wordt uitgebracht dat hij er meer behaald
dan echter bljjkt voor zjjn verkiezing noodig
te zpu, dan gaat het overschot over op num-
mero 2, bjj diens verkiezing zjjn overschot naar
nummero 3 en zoo vervolgens. Wp hopen
dan ook, dat in Zeeland op den heer de
Muralt zooveel stemmen zullen worden uitge
bracht, dat niet alleen zpn herkiezing verze
kerd is, maar dat ook de heer van Raalte
weder zpn plaats als Unieliberaal kan innemen.
De lijst de Muralt c. s. is de Unie liberale ljjst
ook hieraan ontleenen we het recht den kiezers
op te wekken hun stem op den heer de Muralt
als zjjnde nummero 1 daarop uit te brengen,
wjjl deze lpst, dus ook de volgorde daaraan
voor de Liberale Unie is vastgesteld. Onze partjj
heelt dus uitgesproken, dat deze volgorde haar
voorkeur uitdrukt.
Candidaten hebben zulks bovendien nog eens
nadrukkelijk door hun schrittelpke verklaring
hunnerzjjds bevestigd. Gelpk ook in het ad
vies vau de redactie gezegd wordt, bljjtt een
kiezer geheel vr jj om op een der andere per
sonen van de lpst zpn stem uit te brengen.
Maar ook daarom stel ik er prjjs op mjj hier
aan te sluiten bp het advies sstemt de Muralt*
waarom de vrjjzinnige kiezers worden op ge
wekt om het mandaat van het altredend lid
voor Oostburg te vernieuwen, in de komende
weken zal er, Hetzij voor de redactie, hetzjj
van ondergeteekende, voldoende aanleiding be
staan de motieven daarvoor, naar voren te
brengen. Doel van dit schrpven was voor* alles
te doen uitkomen dat ik het doe, zoodat het
ten deze tusschen mijn lezer en mjj geen
misverstand kan bestaan. Wanneer ik dus deel
neem aan de verkiezingsactie in Zeeland, wan
neer ik dus medewerk aan de strjjd voor onze
Unieliberale beginselen en wauneer ik zoodoen
de hoop te kunnen steunen de moeizame
maar tevens grootsche taak van hen, die de
verbreiding van onze denkbeelden willen hel
pen bevorderen dan geschiedt dit onder het
devies stemt Unie liberaal en kiest de Muralt
(Ingezonden).
M. de Redacteur.
J. B. AMENT.
Verzoeke beleetd een plaatsje in uw geacht
blad voor het volgende:
Dat de voorziening vair broodgraan thans
het onderwerp is van de geheele ederland-
sehe bevolking, die thans meer dan ooit ge
voelt, wat het zeggen wil tekort aan levens
middelen te hébben, behoeft zeker niet nader
i> te worden besproken. Wat hiervan de oorzaak is?
Allerwege wordt hier de schuld geworpen
op den landbouwer, doch men wachte zich
voor onbevoegd en onbekookt oordeeleu, en ik
hoop met onderstaande'in de zienswjjze dier
velen verandering te brengen.
Lat de landbouw aan de voorziening van
broodgraan in de eerste plaats dient mede te
werken, staat als een paal boven water, maar
dan dienen ook zp, die geroepen zpn 's Lands
belangen te behartigen, het zoodanig te regelen,
dat het den landbouwer mogeijjk. ja zelts
eenigszins aantrekkelijk wordt gemaakt om zjjn
medewerking te verleenên. lot dit laatste is
al zeer weinig moeite noodig, want M. de
ik kan u met een woord van waarheid mede-
deëlen, dat de landbouwers, waarmede ik in
contact kom, en di| omvat thans den geheelen
Nederlaudschen landbouw, reeds bp bet begin
van den oorlog in he algemeen bereid waren
aan dit groote doel mede te werken. Uitge-
3aêAmeên3enfl8aEni^f 18bm' vSafinitFil&pfti -
zou, was elk landbouwer bereid meet graan
te verbouwen. Speciaal heb ik hier op 't oog
de tarweverbouwers. Ten bewpze hiervan diene
dat in 1914 slechts 52U00 H.A. met tarwe
verbouwd was, en bij het uitbreken van den
oorlog, voor zoover dit nog mogeijjk was, de
tarwebouw zoodanig werd uitgebreid dut de
oppervlakte, met tarwe bezaaid, 65000 H.A.
bedroeg. De tarweboeren gingen uit eigen be-
weging tot deze uitbreiding over.
Was door den Minister toen deze bereid-
willigheid geapprecieerd geworden, en een
prjjzen- en cultüurregeling getroffen, die billijk
was, dan geef ik de verzekering, dat de tarwe-
verböuw, zonder dwang- ol pr miestelsel, zoo
danig zou zpn uitgebreid dat, wanneer de
statistieken juist zjjn, elk Nederlander 50
Kilogram tarwe bjj zpn tegenwoordig rantsoen
brooa zou hebben gekregen. Daarbjj nog ge
voegd eenige uitbieiding van den roggevei bouw,
dan kreeg elk bewoner van i ederiand thajis
2 a 3 ons brood per dag meer.
Deze bewering, M. de K., kan Aangetoond
worden waar te zpn uit^ de cjjters, \an de
Directie van den Landbouw zelf, die aantoonen,
dat Nederland bevat 1,300.000 H.A, gras
land, 882000 H.Albouwland, waarvan onge
veer de helft klei- en de andere zandgrond is.
Om nu tot die vermeerdering van .j50.000.000
K.G. tarwe te geraken, is slechts noodig een
klein gedeelte kleiweiland te scheuien, ciica
150.000 H.A. ol :V8 deel van het grasland,
dan krjjgt men 600.000 H.A, kleiland geschikt
voor tarweeultuur. waarvan bjj >jjze van nood
maatregel of 200.000 H.A. gedurende eenige
jaren met tarwe kan worden verbouwd, waar
door de productie verviervoudigd zou worden.
Waarom, M. de li., zorgde de Minister niet
dat de prikkel tot tarwebouw bjj de landbou
wers worde opgewekt door verbooging van den
maximumprijs der tarwe, in plaats van dien te
dooden door het stellen van een te lagen prjjs.
Juist de tarwe is het minst loonend artikel
geworden, zoodat, doordien andere gewassen
veel meer loonend waren, natuurlpkerwjjze de
tarweverbouw niet uitgebreid is.
Bovendien, en dit is wel niet het minst
grievend voor den graauverbouwer, is dooi
den Minister eene zaairegeling getroffen, dat
bp die in 1913, '14 en '15 hanielsgewassen
(die juist zooveel meer loonend waren) bad
geteeld, deze mocht bljjven telen, terwjj I hp,
die ze niet had verbouwd, ze ook in 1916 niet
mocht verbouwen. Dit is een ergerljjke, on-
billpke maatregel, die op de graanve* bouwers
heelt gewerkt als de roode lap op et n Spaan-
schen vechtstier. Daaibij nog gevu gd de ïnsi-
nueerende taal, gesproken en geschreven door
het Nederlandsch niet-landbouwend publiek m
SBLAD.
"fYOifCO -I- 1 j.' *vnr« j.nLo)nij(/l
