Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Pt Economische Bond tn de
Staatspensionneerins.
Ouderdomspensioen.
jtaagscht BfieVcn
So. 2868
Zaterdag 13 April 1918.
29e Jaargang
Offieieele Berichten,
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Te lef. latere. No. 31.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-adres: Westkolkstraat 10, Ter Neuzen.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
De Economische Bond heeft een leuk pro
gram de wereld ingezonden, dat nier en daar
zoo vaag is, dat de vereenigingen, die er be
lang in stellen herhaaldelijk den Bond vragen
moeten stellen ter opheldering van de bedoe
lingen van het program. De vereeniging
voor den vrijhandel, geheeten «Het vrjje
Ruilverkeer* heelt jle heeren van den Econo-
mischeu Bond er al onder uitgehaald. Voor
velen is de daarna gegeven opheldering nog
niet duidelijk. De Bond voor Staatspension-
neering had op zijn Congres van 1 April j.l.
uitgenoodigd de heer Mesritspropagandist
van den Economischen Bond, om over de
staatspensionneering het woord te voeren. De
propagandist was ziek geworden en kon niet
verschijnen. Wy begrijpen de ziekte van den
vroegeren verslaggever van het Vaderland nu
wel.
Tot onze groote verbazing blijkt nu, dat
de Economische Bond pertinent is tegen het
beginsel van staatspensionneering en maatrege
len wil treffen om het stukje staatspension
neering dat de wet Talma nog bracht gelei
delijk teeg te toerken. De partij van het ka
tholieke 3'atenlid voor Huist, de heer Hom-
bach, spreekt dit alles onomwonden uit in
het propagandaorgaan »de Ixtods* van 4 April
j 1. Daarin staat het navolgende te lezen
>In onze Beginselverklaring is uitge
sproken, dat het van staatswege aan de
>arbeider.de klasse en met haar maatschap-
«peljjk geljjkstaanden toekennen van
«stoffelijke voordeelen waar geen arbei-
dersprestatie, tegenover staat, de volks-
«kracht niet verhoogd, maar integendeel
«den volksgepst verslapt en ondermijnt
>en dat zulke uitkeeringen in gewone
«omstandigheden alleen als armenzorg
toelaatbaar zijn. Wie zulk een verklaring
ygeeft, kan niet geacht worden in beginsel
voorstander van staatspensioen te zijn.*
Daarna wordt in hetzelfde artikel er op ge
wezen dat weliswaar het niet aangaat de te
genwoordige rentetrekkers (volgens art. 365
v. d. wet Talma) de twee gulden pensioen te
ontnemen.
Als middel om echter geheel van het staats
pensioen ter zjjner tijd af te komen raad het
blad 't volgende aan
«Met een oordeelkundig Compromis
«zou men wellicht de moeiljjkheden kun-
«nen oplossen. Er zou b. v. bepaald
«kunnen worden, dat ieder, die thans
«boven een bepaalden leeftjjd is, laat ons
«zeggen 40 jaar, en zjjn zeventigste
«het staatspensioen nog zonder tegen-
«praestatie zal ontvangen, maar dat jon-
«ger volk op de een of andere wjjze
«zich daarvoor een offer zal hebben te
«getroosten.*
Het spreekt van zelt dat dit offer is een
premie. Zoo is dan de Economische Bond
voor-, een verplichte verzekering, of zoo iets
dergeljjks, en beslist in beginsel en practisch
tegen de staatspensionneering.
Kiezers van links en de leden van den
Bond voor staatspensionneering, van rechts,
stemt in geen geval op de lijst van den Eco
nomischen Bond. Des te helderder zjjn pro
gram wordt, des te meer afkeer krijgen wjj
er van.
Indien «r in ons land één zaak is, dis in
den loop der jaren werd opgeofferd aan de
politiek, dan is het wel de sociale verzekering.
Het is droevig.
Reeds eeD kwart eeuw geleden nam de
Tweede Kamer eenmotie aan waarin gezegd werd,
dat invoering van die verzekering, sociaal
wat de zorg vsoi den ouden dag betreft,
noodzakelijk was.
En thans? Na vjjf en twintig jaar? Ter-
wyl in andere landen de sociale verzekering
al zeer geruimen tjjd werkt (in Duitschand
was ze vóór 1890 reeds ingevoerd), zitten wij
nog altijd op #ea ouderdoms-, een invaliditeits-,
een ziekte-verzekering te wachten. Een On
gevallenwet hebben we gelukkig. Daar heeft
het liberale kabinet Pierson-Borgesius voor
gezorgd, en die wet is voor duizenden en
duizenden arbeiders een zegen. Maar als die
er niet was, dan zag het er met onze sociale
verzekering al bjjzonder droevig uit.
Van alle bovengenoemde onderdeelen der
verzekering is de Onderdomswet zeke^ wel
de meest noodige.
Zjj is urgenter dan iets anders.
Wy schryven speciaal over haar, omdat dit
punt op het oogenblik aan de orde is. Laat
ons eens zien.
By de verkiezingen van 1913 voerde de
linkerzjjde strijd voor het Staatspensioen. De
Liberale Unie was daarin voorgegaan en zjj
had de andere vrjjzinnige partjjen min of
meer gedwongen dit punt op baar programma
te plaatsen. Het kabinet-Cort van der Linden
achtte zich zedeljjk verplicht, om een ontwerp
in te dienen en dat geschiedde dus ook.
Het pensioen van ƒ2, door minister Talma als
overgangsmaatregel toegekend aan een beperkt
aantal zeventigjarigen, werd volgens het ont-
werp-Treub uitgekeerd aan allen die het noodig
hadden. Een uitstekend voorstel. Wel was
ook in dit ontwerp de leeftijdsgrens nog altjjd
te hoog en het pensioenbedrag te laag, maar
het beteekende dan toch do definitieve in
voering van het Staatspensioen, en men zou
dan over eenigen tyd gelegenheid hebben de
cijfers te wjjzigen.
En toen
De Tweede Kamer nam het ontwerp aan.
Het werd een harde strijd en bjj de stemming
ging het links tegen rechts.
De rechterzijde hield vast aan de dwangverze
kering. Aan ds premie-betaling. Zij achtte
staatspensioen voor de arbeiders.vernederend.
Welk een dwaasheid
Is er één arbeider, die, na zijn heele lgven
zijn plicht als lid der gemeenschap te hebben
vervuld, het inderdaad als een vernedering
voelt, zoo die gemeenschap hem op zijn ouden
dag een bescheiden pensioen geeft? Iramer9
neen.
Intusschen het ontwerp-Treub tot invoering
van het staatspensioen kwam bij de Eerste
Kamer. De meerderheid hier is rechts en
velen vreesden dat het zou worden verworpen.
Maar ons Hoogerhuis was slimmer. Na de
Kamerontbinding, gevolg van de herziening
der Grondwet, besliste de Kamer dat ver
schillende ontwerpen waren vervallen en
daaronder was ook de Ouderdomswet. Op de
zuiverheid van deze theorie gaan wij thans
niet in. Feit is, dat de Kamer zoodoende
meende op een gemakkelijke manier van het
Staatspensioens-ontwerp af te bomen. Zc kon
dan altijd zeggen we hebben het immers
niet verworpen
Maar,
De linkerzijde heeft een taak en een plicht
te vervollen tegenover de oudeu van dagen.
En daarom hebben onlangs verschillende leden
van links het staatspensioen-ontwerp wederom
ingediend. Het zal nu binnenkort opnieuw
behandeld moeten worden door de Tweede
en daarna ook door de Eerste Kamer. Nu
komen de heeren van rechts in het Hooger
huis er zoo gemakkelijk niet af. Nu zullen
ze kleur moeten bekennen.
Ja maar zeggen de bladen en de politici
van rechts dat is juist ons bezwaar. De
linkerzijde weet wel dat het ontwerp in de
Eerste Kamer verworpen wordt. Het is haar
dus niet te doen om de zaak zelf, maar om
de politiek.
Is dit juist
Wij vragen: als het juist is, wat dan nóg?
De kiezers hebben recht nu eens precies te
weten wat de rechtsche Eerste Kamer met
dit ontwerp wil Verwerpen Best. Maar
dan moeten de heeren er ook rond voor uit
komen en als ferme mannen de gevolgen van
hun daad dragen. De arbeiders ook de
de christelijke moeten nu maar eens zien,
dat het de rechterzjjde is die dit simpele
staatspensioentje weigert in te voeren. Zjj
zullen dan bjj de stembus ook precies weten
hoe hun houding moet zyn. En zegt men
tot onsgjj wilt dus een politieke troef uit
spelen dan antwobrden wy wel zeker, Is
het somB in het politieke spel niet geoorloofd
met politieke troeven te werken Dat is zelfs
onze plicht, mits wij eerlijk spelen. Welnu
wjj spelen eerljjk. Het is juist op grond van
die zekerheid, dat wjj de rechterzjjde in de
Eerste Kamer verzoeken om zich precies en
duideljjk uit te spreken.
Ook in den politieken oorlog is het een
geoorloofde tactiek, om den tegenstander te
dwingen slag te leveren.
Dat doen wjj.
En nu van tweeën één wjj vragen aan
nemen of venverpen. Dat is de taak waarvoor
de rechterzijde staat. In de Tweede maar ook
in de Eerste Kamer. De kiezers moeten er
duideljjk op letten, hoe het met het staats
pensioen gaat. Zjj zullen dan zien, dat het
de rechterzjjde is die de invoering van het
staatspensioen bljjft beletten. Wanneer de
Eerste Kamer het ontwerp niet vóór de ver
kiezingen in behandeling neemt, op grond
van den uitvlucht dat er te weinig tyd voor
is dan zal dat gelijk staan met de verwerping.
In ieder geval zullen de kiezers veilig doen
met hun stem te geven aan de Liberale Unie.
Waarom
Wel, dan weten ze dat ze daarmee stemmen
vóór het staatspensioen. Het is onze Unie
geweest, die niet heeft geaarzeld op het rechte
tjjdstip het vaandel der staatspensionneering
in ons land op te heffen. Dit feit heeft een
sterken stoot gegeven aan de idee van het
staatspensioen. En langzamerhand zjjn toen
vrij liberalen en de vrjjzinnig-democraten
we! moeten volgen.
Naar de Unie ging voorop, wat de vrij
zinnigen betreft.
Onze mannen ook zjj die op de ljjst
voor Zeeland staan hebben met kracht en
talent voor het staatspensioen gewerkt. Laat
de kiezer dit onthouden. Door te stemmen
op de Unie-mannen, op de Unie-lyst, stemt
de kiezer op krachtige strjjders voor bet
staatspensioen.
De kleine luiden hebben niets aan christelijke
theories. Zjj moeten ehristeljjke daden zien.
Zoo'n daad is staatspensioen.
Zoo'n daad willen wjj
XXX
Nu het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer over het wetsontwerp Dujjs c.s.
verschenen is, aarzelPu wjj geen oogenblik
dezen brief aan dezelfde zaak te wjjden als
zjjn voorganger. Het onderwerp is er zeker
belangrjjk genoeg voor.
Bedoeld wetsvoorstel, dat ook de onder-
teekeninjt van de Unie-liberalen De Muralt
en Van Kaalte draagt, is volkomen gelijklui
dend met het voorheen -aanhangige ontwerp
van de Regeering, dat door de Tweede Kamer
behandeld en aangenomen werd. Op grond
van de Kamerontbinding verklaarde de meer-
derh'eid van de Eerste Kamer het wetsontwerp
vervallen. Hieromtrent zjjn zeer belangwek
kende juridische beschouwingen gehouden,
waarmee de ouden van dagen echter niet ge
holpen zjjn.
Thaus is bovengenoemd ontwerp ingediend,
niet omdat de voorstellers dat als het beste
beschouwen wat op dit gebied zou kunnen
worden samengesteld, maar omdat zjj geen
inbreuk willen maken op de tusschen de po
litieke partijen getroffen afspraak omtrent het
loopende zittingsjaar. Daarbjj is nameljjk be
paald dat geen wetsontwerpen van zuiver po-
litieken aard zouden worden behandeld. Maar,
zoo zal mou wellicht vragen, valt daaronder
nu niet dat inzake tie Staatspensionneering
Wanneer een eenvoudig man ons deze vraag
stelde, zouden we daarop een ander antwoord
geven dan wanneer die ons door een recht-
schen bestrijder werd voorgelegd. In het
eerste geval zouden wij er aan herinnering dat
het wetsontwerp van Minister Lely, waaraan
geljjk gezegd het thans ingediende volkomen
gelyk is, reeds door de Tweede Kamer was
afgedaan vóór de overeenkomst tusschen de
politieke partijen tot stand kwam. Het is dus,
dit zou meer tot den debater gezegd worden,
politiek van hoogst eigenaardigen soort en de
spitvondigheid ten top gedreven, wanneer men
beweert, dat ook het ontwerp-staatspension-
neering onder het convenant zou vallen. Neen,
juist door de indiening daarvan wordt een
poging gedaan om den vorigen toestand te
herstellen, onder welken, afgescheiden van
de juridische bezwaren, het wetsontwerp" ook
door de Eerste Kamer zou zyn behandeld.
Maar er zyn nog meer bezwaren van den
kant der Rechterzjjde. Staatspensioneering,
in de oogen van velen de toepassing van de
beginselen van msnschenliefde en broederschap,
werkt op de politieke christenen als een roode
lap op een stier en inzonderheid komen de
anti revolutionairen in volle wapenrusting de
dierbare verzekeringswetten beschermen Wat
wilt ge, zoo heet het aan het adres der StBats-
pensionneerders, met Uw wetsontwerp, daar
zal toch niets van komen, ieder kan weten,
dat het nimmer tot wet zal worden verheven.
Wjj toch hebben de meerderheid in de Eerste
Kamer deze totvoeging is van ondergetee-
kende de Eerste Kamer heeft het laatste
woord.
Meer cynisch en meer bekrompen hebben
wjj zelden een politieke groep hooren spreken
en zou het ook moeiljjk kunnen. Er worden
geen argumenten aangevoerd, geen stellingen
weerlegd, allemaal onnoodig wy, rechterzjjde,
hebben de macht in handen. Aan de mogeljjk-
heid dat de meerderheid van de Eerste Kamer,
in welk hoog college de zaak notebene nog
niet aan de orde is geweest, ten deze b.v. in
verband met de moeilyke tjjdsomstandigheden
weieens tot het verzachten van zoovele oudan
van dagen, zou willen medewerkn, wordt niet
eens gedacht. Dat hier polietieke geschillen aan
menschenmin zouden kunnen worden geofferd
zjj die meer politiek dan christen zyn, hou
den daarmee geen rekening.
De Eerste Kamer heeft nu eenmaal in ons
staatsleven het laatste woord Er schjjnt nu
door de Rechterzjjde een poging te zullen
worden gedaan om op dien regel ten aanzien
van de staatspensionneering een uitzondering
te maken. De wetsontwerpen daaromtrent
tracht men te doen begraven in de oude stof
fige archieven. En de oude menschen moeten
wachten
Maar dan zjj het laatste woord aan het Ne-
derlandsche volk Dan roepen wjj de voor
standers van Staatspensionneering, mannen en
vrouwen, op tot den strjjd, niet voor zichzelf
maar voor hsn, die niet meer strjjden kunnen.
Dan roepen wjj de kiezers op tot een aitspraak
vóór Staatspensionneering in zyn vollen om
vang, ontdaan van de onbillykheden, welke de
tegenwoordige regeling in zich bergt.
En wanneer dan de cadidatenljjst van de
Liberale Unie voor den Zeeuwschen kieskring
als eerste naam dien van den heer De Muralt
voert, dan moet dit voor hen, die zich als
Staatspensioneerders zyn geestverwanten ge
voelen, een aansporing te meer zjjn om zyn
stemmencjjfer zoo hoog mogelyk te doen stjjgen.
Hierbjj zjj dan tevens hun leidende ge
dachten, dat zjj in dien strjjd niet alleen staan,
maar dat in gansch de lande anderen, met
devefde denkbeelden bezield, zich opmaken te
jjveren voor de beginselen der Liberale Unie
in het algemeene en van de Staatspensionnee
ring in het bjjzonder.
Welaan, toone zich ieder van het belang
dezer verkiezingsstrjjd doordrongen. Het gaat
niet alleen om beginselvraagstukken, maar
vooral om deze beginselen in de wetgeving
neer te leggen. De Liberale Unie kan zich
ten deze op haar verleden beroepen naast de
de Leerplicht voor de jeugd sta voortaan het
Pensioen voor de ouden. Geven wjj daartoe
onzen kracht 1 J. B AMENT.
Posterijen en telegrafie.
Bjj kou. besl. van 9 dezer is. met ingang
van 1 Mei, benoemd tot inspecteur der poste-
rjjen en telegrafie ter standplaats Middelburg
J. den HeyeV thans hoofdcommies der telegrafie.
Waterschapsbesturen.
Bjj kon. besluit van 10 dezer zyn benoemd
in de provincie Zeeland tot voorzitter van het
bestuur der waterkeering van den calamiteuzen
Oost-Bevelandpolder, H. A. Hanken, te Wil
helminadorp tot plaatsvervangend dykgraaf
van den Willem-I polder (St. FilipsUod), P,
