Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Iets oVtr Democratie-
Staatspensioen.
Een Vergadering te Oostburg.
No. 2854.
Woensdag 20 Februari 1918.
29e Jaargang.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. lutere. Mo. 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
In het vrijzinnig-democratisch weekblad voor
Zeeland van 1 Febr. komt een artikel voor
over dit onderwerp, waariu een groot deel van
het betoog gewjjd is aan een uittreksel uit
de »Controleur«, dat iu het .Vrijzinnig Week
blad* van 5 Jan. heeft gestaan. De heer
Snjjders is zoo vriendelijk het geestelijk vader
schap daarvan toe te kennen aan mjjn per
soon, voor welke vergissing hjj ook geen schuld
heeft de drukker had dit en een volgend
uitknipsel, waaronder de herkomst stond aan
gegeven, gescheiden in alle geval heeft
hij recht om van de meening uit te gaan dat
de redacteur, die het overnam, dit scherp ge-
styleerde artikeltje als een medicament tegen
andere overdrijving noodig en nuttig achtte.
Daar is een politieke agitatie, die voortdu
rend werkt met beloften van geldeljjke hulp
en hooge loonen, beloften die den politieken
dampkring vertroebelen het is de speculatie
onder den naam van democratie op minder
waardige hartstochten en begeerten der men-
schen, waartegen niet genoeg gewaarschuwd
kan worden. Niet alleen, omdat het teleur
stelling wekken moet, want aan al die belof
ten, uit politieke oogmerken gedaan, kan toch
niet worden voldaan, maar ook omdat, wie als
schrijver of spreker in 't publiek optreedt,
een groote aanspakeljjkheid op zich laadtwie
op zijn naam van eerljjk eu betrouwbaar
mensch aanspraak wil bljjven maken, moet
maar niet lukraak redeneeren, maar moet
meenen, wat hij zegt.
Driekwurt van die zoogenaamde demo
cratische tribunemenschen zjjn niet anders
dan politieke tooneelspelers de liefde zit hun
niet in 't bloed. Het wordt bij hen een stel
regel van »let op mjjn woorden en doe niet
naar mijn daden*, waardoor aan hun liefde
voor democratie een verdacht luchtje komt.
Als men van zyn politieke tournee, waarbjj
men geschimpt en gescholden haeft op »lage
loonen*, .langen arbeidstjjd* en een loflied
gezongen van den minderen man, weer thuis
komt, scheldt men zjjn eigen onderhoorigen
eens flink de huid vol, menschen die men zelf
hongerloonen betaalt, iaat ze zwoegen dat zij
er zwart van zien. veegt dan vergenoegd zyn
politieke handjes af en keert in zjjn ondemo-
cratischen huiselijken kring terug dat soort
farizeeïsme in politiek, kerk en elke levens
uiting zullen wjj aan de kaak bljjveu stellen,
want daardoor wordt de ware democratie ge
dreigd.
Onder suggestie van politiek winstbejag is
in de laatste jaren een wedstrjjd ontstaan in
opbieden van gunsten en gaven en verheer-
ljjken van den .arbeider* wie die arbeider
nu. eigeuijjk is, wordt nooit gezegd volgens
ons zjjn wjj allen .loonarbeiders*. Maar wjj
voelen de truc deze speculatie is het mid
del om öf zyn zetel te behouden of zetels
voor zjjn partij te winnen alsof de patiënten
het spelletje niet doorzien en de heeren met
hun democratische krokodillentranen vau har
te uitlachen .maak je toch niet druk, wjj
zullen ons zelf wel redden en zoo slim is het
met ons toch waarachtig niet.* .Arbeiders*
zyn over het algemeen van inmenging in hun
belangen van menschen, die van hun bestaan
zooveel afweten als een schaap van oliekoek
bakken, heelemaal niet gediend. Zjj worden
door hen allen over één kam geschoren, al
sof de arbeidersstand ook geen onderscheidin
gen kent en als minderwaardigen voorgesteld,
N. B. mannen die respect afdwingen door
technische bekwaamheid, door een uit erva
ring gerypt levensinzicht sterk staan in hun
door eigen arbeid verkrpgen welvaart, worden
door een uitgewaaid kwasi-intellectualisme
maar voor proletariërs uitgemaakt, als stak
kers en menschen, die niet in staat zjjn hun
eigen belangen te behartigen die aanma
tigende bevoogding voelen, moeten velen voe
len als een beleediging, zoo zjj niet uit
den humoristischen hoek dat gewurm aanzien
en harteljjk om dien onzin lachen. Wjj zul
len ons betoog niet met voorbeelden staven,
ofschoon kosteljjke ons ten dienste staan. Is
het niet potsierljjk als iemand, die zjjn eigen
roer niet houden kan en zyn eigen zaken
verwaarloost, anderen wil steunen en zeggen
hoe de maatschappjj moet worden ingericht
Die malle kunstenmakerjj van wat zich de
mocratie gelieft te noemen, bederft den goe
den geest en bouwt niet op. Voor wie het
leven kent, valt de theoretische scheidings
muur van wat men arbeider en eigen baas
noemt, weg het schippertje heeft het moei-
ljjker dan zjjn knecht en menig huurboertje
meer zorg dan de vast gesalarieerde ook
de breede middenstand heeft het soms zwaar
te verantwoorden wie zich theoretisch blind
staart op eén enkelen stand, doet onrecht aan
de andere werkkringen in de maatschappjj
de eenzjjdige propaganda is hoogst ondemo
cratisch.
Zoo zjjn wjj uit ware democratie opgeko
men voor het recht van eiken burger. Wie
onze persoonljjke beschouwingen in het V rij -
zinnig Weekblad en door mondelinge propa
ganda gevolgd heeft, weet dat het schrikbeeld
van oud en armals ontroerende gedachte
ons jarenlang deed jjveren voor staatspension-
neering. Het was geen middel van politiek
winstbejag, maar zuiver menscheljjk recht
vaardigheidsgevoel. Oud en arm is echter
niet het schrikbeeld van één stand in de
maatschappjj, doch voor alle burgers en bur
geressen, om het even wie ze zjju en wat ze
doen. Daarom wilden wjj haar niet gebon
den hebben aan bjjkomende bepalingen van
wat men doet of gedaan heeftwie kent dat
geknoei niet om iemand toch maar tot .loon
dienst* te brengen, die kunstmiddeltjes van
den koster, die den dominê een glas water op
de preekstoel heeft gebracht enz. is het
niet jammer, dat men tot die middeltjes zyn
toevlucht öioet nemen om het recht te doen
zegevieren Wjj nu willen daaraan een ein
de maken door de beperking weg te nemen
oud en arm moet de eenige maatstaf zjjn
ook al is iemand minister geweest, moet hij
zoo noodig daarvan kunnen profiteeren. In
armoede en ouderdom staan wij allen geljjk.
Dit is ons standpunt: wordt het nu niet
vreemd te moede, wanneer wjj worden aange
vallen alsof wjj tegen staatspensionneering
zyn? Wat is die politiek toch een moeiljjke
zaak voor velen, zoo dachten wjj na het le
zen vau het vrjj. democr. weekblad waren
wjj by deze partij aangesloten, dan was het
botertje tot den boom, nu is er geen goeds
meer aan mjjnheer, uw bril zit scheef, zet
hem toch recht en kijkt door de waarheid
heen en uiet door uw partybelang. Bevoor
rechting en democratie gaan niet samen.
T. H. S.
Vrijdagavond hield de Unie-Liberale Kies-
vereeniging te Oostburg een vergadering
waarin als spreker optrad de heer de Muralt,
afgevaardigde voor het district Oostburg. De
zaal was stampvol, zoodat velen zich hier
en daar met een staanplaats moesten verge
noegen. De vergadering werd geleid door den
voorzitter, den heer de Hullu, die er in zjjn
welsprekend openingswoord op wees, dat niet
tegenstaande om ons heen de oorlogsbrand
bleef doorwoeden, het toch de plicht was van
de Vrjjzinnigen om rekening te houden met
het feit, dat dezen zomer zeer belangrijke
Kamerverkiezingen zouden plaats hebben. De
heer de Muralt hield, nadat hjj in groote
trekken een en ander had verteld over het
nieuwe kiesstelsel, een redevoering over den
politieken toestand en het standpunt van de
Liberale Unie.
Indien Rusland, zoo merkte de spreker op,
in de veertiger jaren evenals hier te lande
een liberale partjj had gekend, die aan het
Russische volk de vrijheid van sprekendenken
en schrijven had gebracht, dan zou het er nu
daar heel anders toegaan. De conservatieven,
in het bjjzonder de clericalen, hebben telkens
en telkens de Liberalen verweten, dat zjj
voortkwamen uit de Fransche revolutie.
Inderdaad is dit juist! De liberalen hebben
het goede, dat de Fransche revolutie bood,
aanvaard en het slechte er van bestreden.
Als de liberalen er niet geweest waren, dan
zou de politiek vau ons land zich uiet in
uemocratischen zin hebben ontwikkeld en dan
stonden wjj in ons land voor dezelfde revo
lutie, als die wjj nu in Rusland kunnen aan
schouwen.
Het is een zegen, dat Cort v. d. Linden
Het Algem. Stemrecht juist in deze tj]den
invoerde. Ware deze maatregel nu niet voor
gedragen eu aangenomen, zeer zeker zoude
de strjjd om het A. K. in deze dagen tot
allerlei conflicten aanleiding hebben gegeven.
Het zou toch zjjn gekomen, maar wie weet
op welke verschrikkelijke wjjze!
De conservatieven moeten God danken, dat
er in ons land vooruitstrevende liberalen zyn
geweest, die hoezeer door clericalen belem
merd, toch de democratische ontwikkeling
hebben doorgezet en daarmede juist revolutie
hebben voorkomen. Niet de Anti-Revolution-
nairen hebben tot nu toe de revolutie voor
komen, maar de vooruitstrevende Liberalen
hebben daartegen het beste werk geleverd.
Met een groot aantal pakkende voorbeelden
onder herhaalde instemming der vergadering
toonde spreker de juistheid van zyn beweren
aan.
Lang stond spreker stil by de gedragsljjn,
door de liberalen ingenomen ten opzichte
van het onderwjjs.
Hjj verweet zjjn partjj, dat zjj eertjjds te
weinig had gelet op de salarieering van de
onderwjjzers en de onderwjjzersstand naar
beneden had gedrukt instede van ze naar
boven te halen. Met een luttele drie millioen
zal thans getracht worden de onderwjjzers
eenigszins tegemoet te komen, maar het
spreekt vanzelf, dat dit geen afdoende rege
ling is. Een afdoende regeling zal moeten
worden getroffen in de allernaaste toekomst,
zoodra, gebaseerd op net herziene artikel 192
der grondwet, de nieuwe Lager-onderwjjswet
zal worden gemaakt.
Spreker behandelde uitvoerig het vrouwen
kiesrecht en verklaarde zich voorstander van
de invoering van het Algemeen Vrouwen
kiesrecht. Of die invoering plotseling zal
moeten geschieden voor Kamers, Staten en
Gemeenteraden tegeljjk, dient te worden over
wogen. Met tact zal hierin te werk moeten
worden gegaan In geen geval zal een z.g.
dameskiesrecht mogen worden aanvaard. Het
Algemeen Vrouwenkiesrecht zal 1.600.000
vrouwen het stemrecht geven. Dit is dus
200.000 meer vrouwen dan mannen, die ter
stembus zullen gaan. Demagogen en opper
vlakkige propagandisten stellen dit alles voor
als de meest gewone zaak. Spreker erkent,
dat hjj met omzichtigheid te werk wil gaan.
Hjj is er voor aan de vrouwen het Algemeen
Kiesrecht te geven, maar dit eerst te laten
ingaan voor de Raden, daarna voor de Staten
en tenslotte voor de Tweede Kamer.
Deze verschillende phasen zjjn in enkele
jaren te doorloopen, en ju st het feit, dat de
Kamerverkiezingen vermoedeljjk ook later
niet samenvallen met de verkiezingen voor
de Raden en de Staten, maakt, dat een dergeljjke
volgorde zeer gemakkeljjk te ontwerpen zou
zyn.
Spreker ging verder na de verschillen in
de tactiek tusschen oud-Liberalen, Vrjjzinnig-
Democraten en Unie-Liberalen, daarbjj wjjzende
op de eomedie gevoerd in de Tweede Kamer
bjj de behandeling van het amendement van
Leeuwendat bedoelde direct bjj de grondwet
het Algemeen Vrouwenkiesrecht in te voeren.
Met citaten toonde spreker aan, dat alle
sprekers vooraf wisten dat van hetgeen, waarvoor
zjj pleiten toch niets kon komen Was het
amendement-Van Leeuwen door links aange
nomen, dan had de le Kamer de heele grond
wetsherziening afgestemd. Dan was het A. K.
voor de mannen ook naar de maan geweest
Spreker haalt in dit verband citaten aan
van TroelstraLoejjRutgersde Vos van
Steenwijk en anderen en documenteert volledig
zyn betoog. Ten slotte deelde spreker een
en ander mede over zjjn reis door België en
van de verwoestingen, die hjj daar had gezien.
Met diepe stilte volgde de geheele vergadering
de uiteenzettingen van alle verschrikkingen,
die spreker schetste. Na afloop van de rede
meldde een sociaal-democraat de heer Reens
zich voor debat aan.
De debater bracht uaar voren, dat de heer
de Muralt had erkend, dat de liberalen zoo
weinig voor de onderwjjzers hadden gedaan. Het
had hem bevreemd, dat ook in deze dagen de
vrjjzinnigen niets deden om het lot van den
onderwjjzer te verbeteren. Waarom niet de
demobilisatie goedgekeurd, zooals de socialisten
die in de Tweede Kamer hebben voorgesteld?
Stuurt het leger naar huis, dan komen er
millioenen vrjj en dan kunnen de onderwjj-
zerssalarissen worden verbeterd met dat geld.
Debater verwjjt het ook den heer de Muralt
persoonljjk, dat de salarissen reeds nu niet
veel meer worden verhoogd. De vrjjzinnigen
zyn daarvan alleen de schuld.
De Heer de Muralt beantwoordt den debater.
Hjj acht het onbilljjk van den Heer Reens
om te zeggen dat de liberalen nu niets deden,
en alleen de schuld dragen.
De geheele linkerzjjde heeft een wetsvoor
stel ingediend om de onderwjjzers op afbe
taling met een kleine tegemoetkoming te
helpen. Dat wetsvoorstel, dat toevallig heet
het voorstel Marchantomdat deze in alpha-
betische volgorde de eerste onderteekenaar
was, is door de le en 2e Kamer aangenomen,
maar door Cort van der Linden niet ter uit
voering verder voorgedragen. De latere wet,
door Coit v. d Linden zelt ingediend, zal
wel zóó gewjjzigd worden, dat het wel zal
geljjken op het oorspronkeljjk voorstel van
de linkerzjjde.
Het Ministerie Cort van der Linden is extra
parlementair.
Daarop heeft de Kamer eigenljjk geen vat.
De Heer Reens moet niet den liberalen ver-
wjjteu maar zich ook richten tegen zjjn partjj-
genooten, die de portefeuilles weigerden. Had
Dr. Bos zjjn zin gehad, dan zat Troelstra met
liberalen op de plaats van Cort v. d: Linden
en misschien waren de onderwjjzers dan beter
af geweest. Misschien Vast weet spreker het
dan nog niet.
De Heer Reens interrumpeerde, dat de
vrjjzinnigen er ook niet wilden gaan zitten,
waarop de heer de Muralt opmerkte dat dezen
er wèl wilde gaan zitten, mits te geljjk met
de socialisten, maar dat deze laatsten dit be
slist hebben geweigerd.
Spreker wil intusschen die portefeuille
kwestie niet gaan uitbuiten omdat dit feiteljjk
hier niet terzake dienende is.
Hjj verzoekt den debater hier maar niet in
het wilde weg uit te roepen, dat het talleent
de schuld is van de liberalen, dat nu voor de
onderwjjzers geen 30 millioen gulden per
jaar meer wordt uitgetrokken.
Het debat moet eerljjk worden gevoerd.
Demobilisatie, hoe ook gewenscht, is nu
onmogeljjk. Nu minder dan ooit! De aan
wezigheid van ons leger de socialisten
hebben dit erkend hebben mede den vreem
deling doen terugdeinzen onze grenzen te
overschrjjden.
Nu in het westen, naar men zegt, groote
gevechten aanstaande zjjn, moet meer dan ooit
't leger, dat wjj hebben paraat zjjn.
Spreker is een besliste voorstander van
ontwapening, maar dat vraagstuk is nu niet
aan de orde.
De Heer de Muralt wekte herhaaldeljjk op
tot versterking der bestaande Unie-liberale
kiesvereeniging. Een groot aantal nieuwe
leden gaven zich op.
Aau het slot dankte de heer de Hullu den
spreker voor zjjn leerzame redevoering, de
aanwezigen voor de uitnemende opkomst
en den debater voor het door hem gevoerde
woord, waarop hjj de vergadering, onder een
luid applaus als dank aan den spreker, sloot.
Heft huis-slachftverbod.
De minister van Landbouw heett tot de
burgemeesters de navolgende circulaire gericht:
Het is mij gebleken, dat de circulaire in zake
het treffen van maatregelen in zake huisslacb-
tingen, d.d. 4 Februari 1918, afdeeling Crisis
zaken, bureau Volksvoeding, No. 372, en dat
aangaande een slachtverbod, door velen ver
keerd wordt begrepen.
In verband daarmede zjj medegedeeld, dat
bedoelde maatregen moesten worden genomen,
UWSCH NIEUWSBLAD
