ffaagsche griMs
BINNENLAND.
Provinciaal Nieuws.
gewenscbt, doch het buitenland kan er ons
toe nopen. Ziet maar naar Engeland, dat op
politiek gebied alle anderen te slim af is.
De naam van ons land kan alleen houg ge
houden worden door eerlijkheid en trouw.
De regeling van het pacbtcontract is ook
een algemeen belang. De landbouwer vestige
hierop de aandacht. De locomotief trekt nti
de pacht omhoog, maar straks gaat ze weer
dalen. De boeren zullen eenmaal de dupe
worden van deze historie. Daarom is het goed,
dat de overheid een betere regeling maakt.
Ten aanzien van het ec. leven moet ieder
staatsman de bedrijven onderzoeken in hun
aard. Er moet alom recht heerschen.
De macht is in handen van enkele menschen.
Er was eens een felle concurrentie, doch
langzamerhand is er toch weer samenwerking
gekomen, op verschillende bedrijven. Nu be
rust de macht in enkele handen, dikwijls in
die van zeer onbekwame menschen. Prullen
krijgen nu reuzensalarissen, tot f12000 toe,
en wel bij de distributie. Recht is er
niet meer te krijgen. De boeten zijn wille
keurig hoog gesteld. Men hangt geheel van
het »toeval« af, Gezonde concurrentie is er
nu in 't geheel niet meer.
Laten wij nu wel inzien, dat de ellende
van den tijd is, dat de macht te veel gecon
centreerd is. Dit dient tegengegaan.
De overheid moet ons veel meer de vrije
hand laten, opdat niet alle volksenergie wordt
gedood eu de immoraliteit niet nog meer toe
neemt.
Wij moeten sterk staan en de vrijheid op
economisch gebied steeds opeischen.
In het tweede gedeelte van zijne rede behan
delt Mr. de Wilde de »sociale« kant van de
politiek, die zich bezig houdt met de maat
schappelijke verhoudingen.
Op alle gebied heeft men tegenstellingen,
ook die van kapitaal en arbeid. Maar er zijn
ook vele andere een begaafd man en een on
ontwikkeld man, een man en een vrouw. Al
die tegenstellingen als zoodanig zijn niet ver
keerd.
Ook in den hemel is er ongelijkheid
maar deze tegenstellingen moeten met kracht
bestreden worden.
De grootste fout der S. D. A. P. is deze,
dat zij de schuld bij anderen zoekt en niet
bij zichzelf. Zoekt men de schuld ook bij
zichzelf, dan komt er eerst verbetering.
Onze consciëntie spreke meer en meer. Het
eigenbelang moet binnen bepaalde perken
blijven. De liefde moet ons meer gaan leiden.
Men make geen misbruik van de macht.
Eenerzijds moet de macht niet geconcen
treerd worden in enkele handen, anderzijds
moet de overheid ellende en nood lenigen
De vakorganisatie is een belangrijke zaak.
Zeker, ze heeft veel op haar geweten. De
wereld werpt zich meestal het eerst op de
nieuwe dingen. De min of meer revolutionair
aangelegde raenscb komt het eerst met nieuwe
dingen. Nu is het onloochenbaar, dat men
het eerst van die zijde de hand gelegd heeft
op de vakorganisatie
Daarom dienen wij ze in goede banen te
leiden, want op zichzelf is samen werking alles
zins gewenscht. Organisatie dient in de hand
gewerkt. Gaat men dien weg uit, dan zal
men op den duur ook komen tot betere ver
houdingen tusschen patroon en arbeider, tus-
schen kapitaal en arbeid.
fliervaD prcfiteeren patroon en arbeider en
ook het publiek. Allen, die in de vakorga
nisatie werken, mogen niet alles van den staat
eischen, ze dienen op eigen ontwikkeling aan
te sturen. De overheid dient zich dan ook
straks weer terug te trekken van particulier
terrein.
In staatspensionneering b.v. schuilt een groot
gevaar. Zeker, ik voel veel voor de ouden
van dagen, maar toch niet voor het valsche
stelsel van staatsppnsionneering.
Er dreigt een tweede gevaar.
We leven in een tijd van democratie. Ik
ben een zuiver democraat en ageer dan ook
tegen alle on-democratische handelingen, maar
er schuilt niettemin een groot gevaar in.
De democratie moet in goede banen geleid
worden door de pers.
De S. D. A. P. spiegelt ons dingen voor,
die schoon schijnen, maar inderdaad verderfe
lijk zijn.
We dienen met het vrouwenkiesrecht, reke
ning te houden. Wij zijn er allen tegen,
geloovende dat de vrouwen door kiesrecht
vernederd worden, inplaats van veboogd. Toch
moeten wij er mede rekenen. Bij vrouwen
kiesrecht zullen de rechtschen zeker in aantal
zetels winnen, doch het politieke leven zal er
niet door verhoogd kunnen worden.
Straks komen de anti-revolutionairen op
eigen beenec te staan
We hebben in coalitie goed samengewerkt,
doch straks zal onze partij beter onder eigen
banier kunnen optrekken.
Hoe groot zal onze invloed zijn
We zullen niet veel Kamerleden hebben,
derhalve oogenschijnlijk weinig invloed Doch
we zullen toch wel veel invloed kunnen uit
oefenen. Aldus mr. de Wilde
Als wij het strooizand van «zonde*, »Gods
Woord* en dergelijke gewilde termen ten ge
rieve van de a.-r. kiezers, waarvoor Mr. de
Wilde sprak, weglaten, dan mogen wij ons
geluk wenschen met de bekeering van dezen
anti-revolutionairen voorman. Al onderschrij
ven wij niet elke persoonlijke uitlating, de
geest waarvan hij uitging, is zuiver vrijzinnig.
Wij hebben er ooit aan getwijfeld of het ge
zond verstand en de werkelijkheid zon ook
bij anti-revolutionairen de overhand nemen,
daarvoor zijn ze te veel zakenmenschen ik
vrees, dat velen van hunne beginselrijders, dis
het eenvoudige volk hebben opgestookt met
zoogenaamde geloofsfrazen, bij evenredige ver
tegenwoordiging het lootje er bij zullen leg
gen 't geloof en godsdienst is een gemoeds
zaak, die ieder voor zich persoonlijk dient uit
te maken in den staat, de regeering, past de
rede, het gezond verstand en het wereldsch
overleg. T. H. S.
XXI.
Er zijn er onder de vrijzinnigen, die op
andere en betere partijverhoudingen hopen
en die spoedig verwachten tevens. Ja. er
zijn er, die daarop zelfs vooruitloopen Zoo
is b.v. een der liefste wenschen van d3 vrij
zinnig-democraten, dat er komt een samengaan
van alle democraten, zoowel van rechts als
van links, de sociaal-democraten incluis.
Maar evenzoo als het moeilijk is met on
willige vrijzinnig-democraten in concentratie
te gaan zou daardoor de democratie, niet
alleen het woord, niet gediend zijn geweest
eveDzoo is het lastig zich te vereeuigen met
democraten, die niet willen. De vrijzinnig-
democraten intusschen schjjneu het voor zeker
te houden, dat hun ideaal, het democratische
blok, spoedig bereikt zal worden en doen nu
alvast maar »alsof«. De motie van de vrijz.-
dem. kiesver. te Rotterdam, waarin »ter wille
van ons democratisch beginsel* (wij citeeren)
aan den soc.-dem. de voorkeur gegeven wordt
boven den unie-lib. wijst zeker in die richting,
terwijl de vorm, waarin in het weekblad der
partij, den volke van de aanneming van die
motie kond gedaan wordt, op bedenkelijke
wijze getuigt van zielverwantschap met »Het
Volk* en »De Notenkraker* Wjj althaDS
hadden toespeliDgeu op het Kamerledenpen
sioen op die plaats niet verwacht. Maar dat
schijnt »democratisch« te zijn
Wanneer er nu aan de hand van uitspraken
zoowel in als buiten de Kamer, op gewezen
wordt, dat men aan de Rechterzijde niet denkt
over de nieuwe splitsing, maar dat in de
partijen daar conservatieven en democraten
broederlijk tezamen blijven, ja dat daar steeds
nog het cement te bespeuren valt, dat de
coalitie bijeenhoudt, wat hooreu wij dan V
Dan zijn wij het, die de antithese willen
doen voortduren. Zeker omdat Rechts bjjeen
blijft
Komen wij met uitlatingen van recbtsche
sprekers, dan heet hetnu ja, dat zjjn de
enkele felle elementen. Welnu, gaan we dan
eens het oordeel na van Dr. De Visser, een
gematigd lid van de gematigde Christelijk-
Historische Unie. Volgens het verslag in het
orgaan van die partij, in »De Nederlander*,
heeft de heer De Visser te Naarden op 23
dezer uitgeroepen daarom, tegen ongeloof en
revolutie moet onze leus blijven, voor den
godsdienst en de vrijheid
Het is weer duidelijk. Dit is de leuze
van de Christelijk-Historischen, zoodat het
voor een eenvoudige van harte vaststaat, dat
de tegenstanders van die partij, b.v. de Unie
liberalen, voorstanders zijn van ongeloof en
revolutie en tegen godsdienst eu vrijheid.
Weliswaar heeft Dr. De Visser er dit laatste
niet bijgezegd, maar dat die gevolgtrekking
gemaakt zal wordeu, staat vast, die ligt
trouwens voor de hand.
Tegen ongeloof en revolutie moet de leuze
blijven, inderdaad het is een leuze, maar niet
veel meer. De geachte afgevaardigde uit
Katwijk hield volgens het verslag een politieke
rede, had het dus over de politiek. En waar
zijn nu de politieke partijen, die als zoodanig
het ongeloof en de revolutie 'in hun program
hebben geschreven Ja, men kan nu wel
den indruk vestigen, dat de eliberalisten» dit
zouden zijn, maar daarvoor zou het toch al
heel moeilijk zjja feilen aan te voeren. Eer
voor het tegendeel
O ja, er bestaat een revolutionair-socialis
tische partij. Maar deze heeft juist besloten
geen deel aan de verkiezingen te nemen,
zoodat wij ons voor alsnog niet bezorgd be
hoeven te maken over het neerleggen van
hunne denkbeelden in ons staatsstelsel.
Meer vrees is gewettigd ten aanzien van
het propageeren van de denkbeelden van die
richting bij jeugdige personen, getuige de
voorgenomen aanslag tegen het kruitpakbuis
bij Amsterdam. Wanneer men daartpgen wil
opkomen, goed, maar dan noeme men ook
man en paard
Voorts gaat het daar bij de Christelijk-
Historischen voor den godsdienst. Alweer
zoo algemeen, zoo vaag, weer een leuze.
Want zoo zouden we willen vragen, gaat het
ookvoor den Roomsch-Katholieken godsdienst
Wanneer we dan het program der Christeljjk-
Historische Unie opslaan, dan lezen we, dat
Nederland bestuurd moet worden als een
Christelijke staat in Protestantschen zin.
Nu is er dezer dag>-n vanwege het Hoofd
bestuur der Christeljjk-Historische Partij een
verklaring gekomen, dat onder het nieuwe
kiesstelsel geen nieuwe coalitie is aangegaan.
Op ons maakte dit den indruk van een ad
vertentie, waarin verzocht wordt »geen gelden
of goederen af te geven aan mijne echtge-
noote* men wil niets meer met elkaar te
maken bobben, althans niet in het zakelijke,
Maar wanneer wij nu een der voormanneu
van de Christ. Hist Unie een lenze zien aan-
hefien, die niet in de eerste plaats slaat op
eigen partij of eigen program, maar die meer
»beelden uit het verleden* ons voor den geest
roept, dan rijst de vraag of de breuk wel zoo
sterk is. Bovendien, van een uiteengaan van
elk der Rechtsche partijen in conservatieven
en democraten hebben wij nog heel weinig
gemerkt, welnu, in de politiek moet men met
de feiten rekening houden.
Te Tilburg sloten zich op één dag 2000
(zegge en schrijve twee duizend) nieuwe leden
bij de Roomsch-Katholieke kiesvereeniging ter
plaatse aan. Dat duidt nu niet bepaald op
splitsing.
Voorbeelden trekken, leeringen wekken.
Laten onze geestverwanten, ook in Zeeland,
hun voordeel doen met 'wat om ons heen ge
beurt en laat men ook onzerzijds zorgen voor
een krachtige organisatie. Daarvoor- is het
nü de tijd, straks komt de vuurproef!
J. B. AMENT.
A
TWEEDE KAMER.
In de vergadering van 30 Januari werd de
begrooting van Binnenlandsche Zaken aange
nomen met 63 tegen 5 stemmen.
De tegenstemmers waren 4 unie-liberalen,
t. w. De Muralt (men verzuime niet het artikel
van dezen afgevaardigde in dit nummer te
lezen Eerdmans, Otto, Van Hamel en de
vrij-liberaal Ter Spill.
Onder de vrijzinnige voorstemmers waren
niettemin velen, die bezwaren hadden.
Teekenend was het gelach aan de linker
zijde, toen de leider der Katholipke staatsparty
mgr. dr. Nolens verklaarde Ik denk er niet
aan tegen te stemmen.
Alsof hij dat nog behoefde te vertellen
Het doet ons goed, dat het trio De Muralt
Eerdmans Otto, dat zich zoogunstig deed
kennen bij art. 192, hier weer nauw verbon
den was.
Zulke mannen zijn op het moment en voor
de toekomst hard noodig.
Door Kamerleden uit de verschillende
linkerpartijen is ingediend een wetsvoorstel
tot staatspensionneering, geheel gelijkluidend
met dat, hetwelk in de Tweede Kamer is
aangenomen, maar door Minister Cort v. d.
Linden uit al te groote welwillendheid jegens
de rechterzijde, niet op nieuw is ingediend.
Onder de voorstellers is ook onze afge
vaardigde Jhr. De Muralt.
Eene vergadering.
Woensdagavond hield de Unie-Liberale
Kiesvereeniging »De Vrijheid* te Ter Neuzen
eene goed bezochte ledenvergadering.
De heer Geelhoedt. die voor het eerst
presideerde, bracht een woord van hulde aan
den heer J. de Feijter, die het vorige jaar
als voorzitter bedankt had, nadat hij ruim
20 jaren in het belang der verteniging zijne
beste krachten gegeven had.
Door aansluiting bij de Liberale Unie was
reglementswijziging noodzakelijk geworden.
Het reglement werd in overeenstemming met
de nieuwe formatie vastgesteld.
Hierna trad het oude bestuur af, omdat
thans eene bestuursverkiezing volgens het
nieuwe reglement moest plaats hebben.
Tot voorzitter werd door de vergadering
met algemeene stemmen gekozen de heer
Geelhoedt, die de benoeming aanvaardde.
Als bestuursleden werdrn de aftredenden
herkozen, t. w. de beeren R. Nolson, J. v. d.
Peijl, C. de Smidt, L. J. de Vries. J. F. de
Cooker, As Hamelink en N. J. Harte.
In de plaats van den heer J. A. Donze,
die wegens drukke bezigheden had bedankt,
werd gekozen de heer G. de Ridder.
Tot afgevaardigden naar de vergadering
der Centrale Kiesvereeniging werden aange
wezen de b. h. J. F. de Cooker, R. Nolson,
J. v. d. Peijl, L. J. de Vries enM.de Jonge.
Dinsdagmiddag werd door kommiezen uit
Ter Neuzen even voorbij Bath op de Wester-
Schelde achterhaald het tjalkscbip „De goede
hoop", uit Krabbendjjke, schipper P. B.
Bjj onderzoek bleek, dat in hit schip onge
veer 1000 K.G. plantenvet was verborgen.
De schipper werd gevangen genomen en zal
naar Middelburg worden getransporteerd.
Bij K. B. is met 1 Maart benoemd tot
dir. van het post- en lelegr.kant. te Hulst, W.
Brauckmann, comm. tel. Ie kl.
Door een vergissing is Alphons Raes,
19 jaar wonende te St. Jansteen, wien op 24
Maart 1917 het verbljjf in Zeeland werd ont
zegd, toen bjj 22 Januari jl. uit het Huis van
bewaring te Middelburg werd ontslagen, aan
gezegd, dat hij naar zjjrie woonplaats mocht
terugkeeren. Integendeel bljjft zjjn uitzetting
gehandhaafd.
Overslag. Op Zondag en Maandag 1.1.
hebben er op Overslag liefdadigheidsfeesten
plaats gehad ten bate van het werk der »Bel-
giscbu gewonden en krijgsgevangenen*.
Spijts eenige tegenkanting mogen de feesten
als uitermate wel gelukt beschouwd worden.
De netto opbrengst der schietingen was f 61,
die der bals t 274,45.
Hetwelk aan bet feestcoraiteit toelaat, f 335,45
at te d-agen pen bovengenoemd liefdewerk.
Maandag vermiste zekere D. van Draai
brug (Aardenburg), toen bij zich te Sluis in
een café bevond, op een zeker oogenblik zijn
portefeuille, inhoudende eenige honderden gul
dens, benevens nog enkele papieren van waar
de. Spoedig kwam men tot de ontdekking,
dat de portefeuille gestolen was. De politie
stelde dadelijk eeu uitgebreid onderzoek in
en, naar men zegt, is zjj de daders op het spoor.
Dienzelfden dag schjjnt nog een ander per
soon insgeljjks van geld, dat hjj bjj zich had,
beroofd te zjjn.
Hoofdplaat. .Op zondag 27 Januari werd
er in de herberg van E. de Smit, een be
spreking gehouden door den heer W. van de
Vall uit Schoten bjj Haarlem. Het doel was
de oprichting van een landbouw-arbeidersbood
waartoe besloten werd. Er hadden zich 22 le
den aangemeld.
Daarna werd overgegaan tot het kiezen van
een bestuur. Tot voorzitter werd gekozen de
heer A. Cornelis, tot penningmeester de heer
Joh. Zepgeis, tot leden P. van Vooren en Cb,
Sjjjjnesael, tot bode werd uit een drietal geko
zen Joh. Synesael. In de gemeenten Bier
vliet en IJzendjjke werden eveneens vereeni-
gingen opgericht en wel met 28 en 47 leden
e spreker spoorde aan tot meerdere deelname,
en sloot daarna de vergadering.
Te Eede is den knecht van den land
bouwer H. door een paard zulk een trap te
gen het hoofd toegebrachl, dat hjj bjjna direct
aan de gevolgen overleed.
Middelburg. Door de justitie en politie is
gisteren een huiszoeking gedaan in de woning
van A. P. G. aan den 4.chtersingel, waarbij
in beslag genomen werd eeu bruin valies in
houdende rjjwiel onderdeelen, als stuur, banden,
pedalen, zadel en ketting. Het stuur en bet
zadel waren gemerkt Union. De onderdeelen
we den berkend door den eigenaar van het
Zaterdag hier ontvreemde rjjwiel als zjjnde zjjn
eigendom. Vervolgens werd een huiszoeking
gedaan in de woning van J. J. R. op den
Sleeperssingel waar op den zolder het frame
en de wielen van het bowuste rjjwiel werden
gevonden. Bovendien trof men daar eeu rjjwiel
van aan, waaraan een gestolen band zat.
Tenslotte werd ook bet pakhuis vsn G. en zijn
compagnon W. P., die te Koudekerke woont,
doorzocht en daar werden nog meer rjjwielon-
derdeelen gevonden, waarvan de herkomst nog
moeten worden vastgesteld. Van een band is
reeds bekend, dat hjj afkomstig is van een
militair rjjwiel, dat eenigen tjjd geleden fcjj
het postkantoor werd ontvreemd. Behalve G. R.
en P. werd ook naar het bureau gebracht
E. W. S., een los werkman uit Delft. R.
werd na verhoor en opgemaakt proces
verbaal op vrije voeten gesteld, doch de andere
drie werden op last der justitie in arrest ge
houden.
In de aandeelhouders-vergadering van de
huizen exploitatiemaatscbappjj Middelburg 1,
werd besloten Da reserveering van een bedrag
door storting in het reservefonds aan aandeel
houders 8°/o dividend uit te keeren. Verder
werd besloten om op te richten een maatschappjj
Middelburg II met een zoo groot mogeljjk aan-
deelenkapitaal, voor welke maatschappjj de iD-
schrjjving zal worden opengesteld.
Een voorstel om het aantal commissarissen
met een te vermeerderen werd aangenomen en
tot commissaris benoemd de heer A. van der
Mjjle te Middelburg.
Door den inspecteur van politie werden
Woensdagavond drie mannen op heeterdaad
op diefstal betrapt, zij gingen op de vlucht,
maar een hunner werd door den inpecteur
achterhaald en gearresteerd.
Nog steeds schjjnt het stelen van koperen
gewichten uit winkels voort te gaan. Weder
is van zulk.een diefstal aangifte gedaan, ter-
wjjl de politie een jongen aanhield, verdacht
van zulk een diefstal eD in beslag nam twee
koperen gewichten vermoedeljjk ook van dief
stal afkomstig. Daar deze diefstallen bet meest
in de schemeruren plaats hebben, worden de
winkeliers aangeraden, daarmede rekening te
honden.
Goes. Bjj de op Woensdag gehouden ver
kiezing vcor een lid van de Provinciale Staten
(vacature Wondergero) is bij enkele candidaat-
stelling gekozen de heer K. Brants (a.r.) alhier.
Dinsdagavond werden alhier proeven
genomen met een waarschu wingssignaal tegen
eventueels nadering van vliegtuigen, zooals
door den Burgemeester bjj publicatie was be
kend gemaakt.
Ongeveer 10 uur werd door de politie een
roude gedaan met reusachtige houten ratels,
die als signalen zouden moeten dienen.
Hoewel binnenshuis hoorbaar, bleek toch in
de praktjjk, dat vooral Inter in den nacht bjj
het ter ruste zjjn der ingezetenen, deze alarm-
makers niet aan de gewenschte eischen zouden
voldoen. Dientengevolge kan deze proefneming
als mislukt worden beschouwd.
De aanbeveling als regentesse van het
gasthuis, in verband met het verleenen van
eervol ontslag aan Mevr. L. Duvekot van
den Heuvel bestaat uit: 1 Mevr. L. J. O.
Klejjn - Ratering en 2 Mevr. de Wed. F.
LasonderHelmsing.
Ged. Staten hebben met ingang van 1 Juni
a. s. eervol ontslag verleend aan den heer
W. Temperman Wz te Goes als bureel-amb
tenaar der eerste klasse van den Provincialen
Waterstaat.
p-
I f
