Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
D« strijd Vosr bet
Staatspensioen.
JM trgsfc gOturcn
MILITIE.
No. 2797.
Woensdag 1 Augustus 1917.
28e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 96 cent bij Tooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders on den Uitgever.
Telef. Intcrc, No 15»
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels £o cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag
en
Vrijstelling wegens broederdienst en
kostwinnerschap.
De Burgemeester van TER NEUZEN brengt
teï kennis van de ingeschrevenen -voor de militie
der lichting 1918 die vrijstelling van militiedienst
kunnen bekomen wegens Broederdienst of kost
winnerschap, dat het in hun eigen belang nood
zakelijk is alsnog zich zoo spoedig mogelijk ter
Gemeente-secretarie aan te melden teneinde de
noodige bewijsstukken te laten opmaken.
Ter Neuzen, 1 Augustus 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. HÜIZINGA-
tiet besluit der Eerste Kamer om de bij
haar nog. aanhangige wetsontwerpen niet in
behandeling te nemen, op grond dat de vorige
Tweede Kamer is ontbonden en de door haar
aangenomen ontwerpen als vervallen moeten
worden beschouwd, heeft ten opzichte van het
ontwerp-Ouderdomswet tot een politiek debat
in de Iweede Kamer geleid. Men zou zoo
meenen, dat het vanzelf sprak, dat de Regeering
alle bij de Eerste Kamer aanhangig gemaakte
ontwerpen wederom zou indienen en deze
zonder discussie onder den hamer van den
voorzitter der Tweede Kamer zouden doorgaan.
Als men aanneemt, dat bij den oppositieleider
in de Eerste Kamer, den heer baron De Vos
van Steenwjjk, louter formalistische bezwaren
hebben voorgezeten, kon niemand verwachten,
dat over de weder-indiening der- aauhangige
ontwerpen bij de I weede Kamer eenige dis
cussie zou plaats vinden. De heer Schaper
had blijkbaar »nattigheid« gevoeld. Toen hij
Dinsdag de vraag stelde, of de Regeering de
ontwerpen, die bij de Eerste Kamer aanhangig
waren, wederom ten spoedigste zou indienen,
barstte de bui los. Van Rechts stelden de
voormannen Rutgers, Kooien en Nolens het
als een uitgemaakte zaak voor, dat, waar de
partijen waren overeengekomen in het komende
zittingsjaar geen. politieke ontwerpen naar
voren te brengen, het Ouderdomsontwerp uit
dien hoofde niet weder aanhangig kon worden
gemaakt.
Men zou, het oordeel dezer heeren verne
mende, haast gaan denken aan een afgesproken
spel tusschen deze Rechtsche leiders en de
Eerste Kamer! Natuurlijk wordt dit door de
Rechterzijde ten stelligste ontkend. Maar juist
om die verdenking van zich af te weren,'had
den de heeren het verstandigst'gehandeld door
hun oppositie te laten varen. Nu wekte het
tuaar al te zeer den indruk/alsof het votum
er Eerste Kamer voor hen een gereede aan
leiding was om het verze(. tegen de Ouder
domswet opnieuw aan te wakkeren. Vooral
ais dan een vjnl)ig man a,g de heer Rut
schuld"kW? k°mt m'w«ten' dat het haar
vurl i ihm °uden van dagen geen pensioen
v rk jgen vraagt men zich af, hoe het moge-
b ik zöo LnTf Tinm'g man ziJ" Politieken
uitbreiding van het twee o-nii
alle 70 J- ,tw®e"Suldenspensioen tot
ingelost n°°dig hebben' héeft
Pe?steRgenStanduder CleTk4e Part«en iu de
Eerste Kamer is de eenige oorzaak, dat hon
derden ouden van dagen nog op het pensioen
van den Staat moeten wachten. En dan komt
in de J weede Kamer de heer Rutgers nog
doodleuk vertellen, dat de Linkerzijde de schuld
is van het uitblijven van het Staatspensioen
voor allen, die het noodig hebben! Alsof
niet iedereen weet, dat de tegenstand, die de
Rechterzijde in de Tweede Kamer bood en
die, welke dezelfde partijen in de Eerste Kamer
zouden bieden, er toe leidden, dat de behan
deling van het wetsontwerp nietwerd bespoedigd
Thans vindt de Rechterzijde in 't votum der
Eerste Kamer een gereede aanleiding om op
grond der neutraliteit, te trachten het Ouder
domspensioen Op de lauge baan te schuiveu.
!)e aauneming der motie-Schaper in de Tweede
Kamer zal de regeering een vingerwijzing zijn,
dat de Linkerzijde van haar niet anders ver
wacht dan een. onverwijlde wederindiening
van liet ontwerp-Ouderdomswet. Wij twjjtelen
er niet aan of de regeeriug zal daartoe ten
spoedigste overgaan.
Het convenant der verschillende politieke
jiartijen heeft nooit de bedoeling gehad de
bjj de Eerste Kamer aanhangige wetsontwerpen
uit te schakelen, zooals de heer Rutgers het
jirobeerde te doen. Wij hebben weinig hoop,
dat de Eerste Kamer de Ouderdomswet zal
aannemen. Wij zijn ovortuigd, dat in 1918
de strijd over het Ouderdomspensioen opnieuw
zal moeten worden-gestreden.
Doch de regeering mag thans voor de
oppositie niet uit den weg gaan en dient het
Ouderdomsontwerp-LeJy ten spoedigste toch
weer in te dienen.
Nimmer toch heeft het in de bedoeling der
Linksche partijen gelegen dit ontwerp te be
grijpen onder de problemen, die in het neutrale
jaar niet aanhangig mochten worden gemaakt.
Men heeft het van Links als een uitgemaakte
zaak beschouwd, dat de Eerste Kamer het
Ouderdomsontwerp in behandeling zou nemen.
Dat zij in dit thans op louter formalistische
gronden heeft geweigerd, kan voor de Linker
zijde nimmer een reden zijn om op grond
van het convenant dit wetsontwerp van de
agenda te schrappen.
De slimmigheidjes van den heer Rutgers
zullen dan ook o i. de regeering niet kunnen
bewegen, het ontwerp-Lely in den doofpot
te stoppen.
De heer Limburg zeide terecht in de Kamer
»'t Is volkomen waar, dat 't convenant tot
inhoud had, dat in hgt neutrale jaar geen po
litieke ontwerpen zouden worden behandeld.
Maar men weet ook, dat overeenkomsten naar
den inhoud- te goeder trouw moeten worden
ingelegd. Men heeft niet kunnen vermoeden,
dat ten gevolge van staatsrechterlijke bezwaren
van de Eerste Kamer, de Ouderdomswet niet
zou worden behandeld.
De bedoeling van het convenant was ten
aanzien van politieke ontwerpen alles in status
quo te laten d^ rechterzijde noch de linker
zijde zoude eenig politiek voordeel behalen.
Maar nu zal de rechterzijde het politiek voor
deel behalen, dat de Ouderdomswet, bij de
Eerste Kamer in behandeling, wordt wegge
nomen en opnieuw moet worden ingediend
de toestand verandert dus wel. Het gaat niet
aan, dat uien van het convenant gebruik maakt,
om de behandeling van hfet onderwerp af te
snijden.
Wanneer de ontwerpen weer in de Tweede
Kaai ei worden ingediend, zou de behandeling
slechts een formaliteit moeten zijn men zou
de wetten eenvoudig moeten aannemen, om
daardoor den toestand te herstellen, zooals
die ten aanzien van de Ouderdomswetten was«.
Wij vertrouwen, dat de regeering deze opvat
ting zal deelen en het Ouderdomsontwerp ten
spoedigste bij de Tweede Kamer aanhangig zal
maken.
De V.
Zaterdagmorgen bjj den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Zou er wel een oorlog iu het verleden zijn
zoo verschrikkelijk als deze
Wat heett men niet van terrorisme en
gruwelen gehoord in België en Noord-Fran-
krjjk
Men spreekt er minder over dan vroeger.
men raakt er aan gewoon, zelfs bestaat het
gevaar, dat sommigen het misdadige minder
gaan gevoelen, zooals men bij de misdadige
duikbootcampagne onmiddellijk zich afvraagt
of het neutrale vaartuig in het versperde ge
bied of in de vrije vaargeul is getorpedeerd.
Alsof niet beide onrecht is
Maar hoe verhard men ook moge worden
bij de tallooze gepleegde misdaden, toch
moet er wel een schrijnend gevoel ontstaan,
ook bij den ïüeest verkilde, als hij hoort,
hoe een geheel volk zoo goed als uitgemoord
werd.
Boven alle jammerkreten klinkt uit de hart
verscheurende wanhoopsroep der laatst over
gebleven Armeniërs, het bekende Christenvolk,
dat onder lurksche heerschappij staat.
Wij Hebben reeds eenige malen aan de
lijdensgeschiedenis van dit volk herinnerd.
We hebben indertijd gemeld, boe naar ma
tige schatting 800000 (volgens anderen een
millioen) mannen, vrouwen en kinderen als
slachtoffers der Turken zijn gevallen.
Hieraan valt niet te twijfelen, waar ook de
leeraren van de Duitsche school te Aleppo
en zelfs Turken hieromtrent de meest stellige
verklaringen hebben afgelegd.
YV jj hebben het indertijd vreemd gevonden,
dat Duitschland aan zijn vriend Turkije het
verkeerde van dit ten hemel schreiende onrecht
niet voorhield.
Maar het schijnt, dat sommigen zich in dezen
ooilog alles als geoorloofd aanmatigen, hoe
verschrikkelijk dit ook zij.
I hans huist in het Noorden van Syrië nog
een deel van het treurige overschot eener ge-
heele natie.
Dit overschot 'van een geheel volk wil men
trachten te redden.
Laat ook Nederland aan die menschelijke
roeping gehoor geven.
»Het Nieuws van den Dagt plaatst êen
oproep tot hulp en steun.
W ij nemen dit sobere, maar juist daarom
zoo welsprekende st.uk in zijn geheel op. Het
is eene gruwelijke aanklacht en eene roerende
smeekbede tevens.
VOOR DE ARMENIËRS.
Indien ooit nog de geschiedenis van dezen
wereldoorlog ten naastenbij volledig en on-
partijdig geschreven kan worden, dan zal men
waarschjjuljjk hierover eenstemmig zijn, dat
de Armeensche gruwel alle andere gruwelen
(en daar zijn er zoo wat gepleegd) verre over
treft.
Ook in ons blad is herhaaldelijk, somtijds
uitvoerig, daarover geschreven. De feiten zoo
als ze verhaald worden zijn, dat spreekt van
zelf, niet stuk voor stuk alle te controleeren
men mag echter met volle gerustheid zeggen,
dat de hoofdzaken door geheel onpartijdige ge
tuigenissen en berichten van ooggetuigen vast
staan, en niet alleen neutralen (zooals de
Amerik^ansche predikant Barton, voorzitter
van bet Amerikaansche Comité voor Armenië)
maar Duitschers en zelfs Turken werden be
reid gevonden om voor de getuigenissen in te
staan.
Kort saamgevat, moge daaruit het volgende
in herinnering worden gebracht.
In de zes Armeensche wilajets, die ongeveer
tusschen Kaiseriëh (Klein-Azië,) Diarbeker
(aan de Tigris) en Perzische grens liggen, met
Erzeroem als hoofdplaats, werd in de laatste
maanden van 1914 de geheele jonge en valide
Armeensche bevolking bij het leger ingelijfd
en naar de gevechtsterreinen gezonden. De
overblij venden zonder bescherming, waren
overgeleverd aan de ongenade der overheids
personen die krasse maatregelen beraamden.
Voor zoover niet als soldaat weggevoerd, wer
den de mannen te werk gesti ld voor wegaan
leg enz., sedert Juni 1915 echter zonderde men
hen bjj kleine groepjes af om hen neer te
schieten. Zoo is bet valide deel der manneljjke
Armeniërs nagenoeg uitgeroeid.
Dat was echter niet genoeg. Van April
1915 af nam de Turksche overheid het be
sluit, zich van heel dat lastige volkje zooveel
mogelijk te ontdpeD. De vrouwen, kinderen en
ouden van dagen werden uit hun woningen
gezet (deze werden dadelijk door Turken en
Koerden ingenomen), van alles beroofd, en
ander geleide weggezonden naar de woestijnen
van Mesoptamië en Anatolië. Deze ongeluk
kige karavanen bezaaiden den lijdensweg met
hun lijken geen vierde deel bereikte de plaats
hunner bestemming. De ontberingen, de el
lende, de mishandelingen en folteringen die
de anderen moesten ondergaan, voordat de dood
hen verloste, tarten alle beschrijving. Als deze
troepen langs Eufraat of Tigris kwamen, wer
den ze bij massa's verdronken. Alleen de jonge
meisjes werden gespaard men begrijpt met
welk doel.
Ook dat was nog niet genoeg. Nadat hon
derdduizenden mensehen aldus vermoord ot
door ontbering omgekomen waren slechts
een deel van hen die den Islam omhelsden
bleef gespaard liet men de anderen bijna
geheel aan hun lot over, en zeer velen zijn
zelfs op de plaats hunner bestemming van
gebrek gestorven.
Een deel dezer ongelukkigen vertoeft nog
altijd in het noorden van Syrië. Allerwegen
heeft men zich opgemaakt om dit overschot
eener natie tb hulp te komen in Amerika,
in Zwitserland en elders zijn tal van comité's
opgericht. Moet Nederland hier achterblijven
Zou niet ook hier te lande de reddende
hand uitgestoken worden, om te redden wat
nog te redden is van dit ongelukkige volk
Wat wjj hier aanhalen uit het Nieuws van
den Dag is geen verdichtsel, geen overdreven
voorstelling der gebeurtenissen.
Het zjjn feiten, nauwkeurig onderzocht en
gecontroleerd.
En nu laatsteljjk ging men men op de Joden
in de omstreken van Gaza, Jaffa enz. dezelfde
methode toepassen.
Thans schijnt hierin eene kentering te komen,
omdat ondanks verklaringen en verschconingen
in sommige Duitsche bladen een kreet van
afschuw en protest door de geheele wereld
opsteeg tegen het afschuweljjk bedrjjf der
Turken.
Wij voegen onzen wensch bjj dien van het
N. v. d. D. en andere bladen in de neutrale
landen, dat men al het mogeljjk doe, om te
redden wat nog te redden is, d'. w. z. trachten
te behouden het overschot van een geheel
volk, een christenvolk.
DE OORLOQ.
De algemeene toestand.
Op het oosteljjk front zetten de Russen
hun terugtocht voort. De Oostenrjjksche troepen
hebben Koety bezet, en zjjn reeds de Tsjere-
mosj-rivier overgetrokken. De Duitsch-Oosten-
rijksche legers bevinden zich in de Ijjn Koety-
Zalesjziki-Hoesiatyn, op ongeveer |25 K.M.
van Tsjernowitsj, de hoofdstad van de Boeko-
wina.
In het zuiden van de Boekowina werd hoogte
door de Oostenrjjksche legers bezet. Niet
overal trokken de Russen terug zonder tegen
stand te bieden er werden op enkele punten
hevige gevechteD geleverd-.
Aan het Roemeensehe front daarentegen
wordt het Russisch-Roemeensche, offensief
in het Poetnagébied krachtig voortgezet. De
Oostenrjjksche generale staf zegt, dat aan
den vijand noodzakeljjk geworden bewegingen
werden uitgevoerd. Dat wil zeggen "de
Roemeensch-Russische troepen drongen de
Oostenrjjkers nog eenige kilometers verder
achteruit en vermeesterden een aantal dorpen
in het Poetnadal en de Ivarpathen slechts
in het Casipoe-dal konden de Oostenrjjkers
de aanvallen der Roemeensehe troepen afslaan.
De bekende Zwitsersche overste Egli ver"
