Yan liet Westelijk oorlogstooneel. Van bet Oostelijk oorlogstooneel. Van het Zuidelijk oorlogstooneel. Gemeenteraad van Ter Neuzen. DE OORLOG. De algemeene toestand. De Duitsche aanval aan de Ysem Nieuwe deportaties in België. De Kozakkeh voltooien de overwinning. Een tuchtigings-expedïtie. kan een onderwijstoestand scheppenwaarover de rechterzijde zich niet zou kun en verblijden. Liever blijve men zelf offeren voor het bij zonder onderwijsdan dat men ieder onderwijs van welke richting ook, zonder offer mogelijk maakt. Men ziet het, deze Katholieke professor, zelf voorstander van het byzonder onderwijs, is bang voor de consequeütié's waartoe het spel van de coalitie kan drijven. Men voelt het, waar de schoen wringt. Het mag niet aan ieder te gemakkelijk ge maakt worden, eene school voor eigeu richting te stichten. Hoe zuiver is ons standpunt dan, dat het aan niemand gemakkelijk moet gemaakt worden. Daarom zal de openbare school in de toe komst meer en meer een onmisbaar factor blijken voor den goeden gang van zaken in staat en maatschappij. Prof. Strnycken gaat met zijne coalitie een eind den verkeerden weg op en wil dan blij ven staan, verschrikt door den afgrond, die zich in de verte opent. Wij huiveren terug voor de eerste schrede op dat verkeerde pad. De beslissing omtrent de politieke crisis van Duitschland is nog niet genomen. Maar de wildste geruchten gaan rond. In parlementaire kringen verwacht men, dat de toestand spoedig zal worden opgehelderd. Maar men begrijpt, dat de keizer over de beslissingen, die in dit geval genomen moeten worden, met den kroonprins heeft willen bespre ken. De wenschen, door de ©eerderheid van den Kjjksdag uitgesproken zijn van zoo diep-in- grijden aard voor het staatsleven in Duitsch land, dat de beslissing daarover niet alleen den keizer, maar ook de dynastie betreft, zoodat. de keizer met zjjn zoon over de toekomst heeft willen overleggen. Inmiddels is, ter aanvulling van de Paasch- boodschap een keizerlijk besluit verschenen, ge- teekend door den Pruisischen minister-president, waarin h6t geljjke kiesrecht voor Pruisen wordt toegezegd. In de Paaschboodschap was, naar de »Nordd-Allg. Ztg.« uiteenzet, slechts het directe en geheime kiesrecht toegezegdde vraag was* opengelaten of het een meervoudig of gelijk kiesrecht zou zjjo, en die is nu op gelost door de beslissing, dat in Pruisen het geljjke, geheime en directe kierecht wordt iu- gevoerd en wel zro spoedig, dat de eerstvol gende verkiezingen volgens dit nieuwe kiesrecht kunnen worden gehouden. Een der drie eischen van de linkerzijde is hierdoor dus ingewilligd. De tweede eisch geldt den parlementairen regeeringsvorm. Om dit doel te bereiken vra gen de verbonden linkergroepen de vorming van een coalitie-ministerie. Dit is een moeljjker quaestie om op te lossen. Omdat hierdoor een wjjziging gebracht wordt iu het geheele Duitsche staatsleven. Waarschijnlijk echter is ook deze eisch in beginsel aanvaard, en wordt in verband daar mede aftreden van alle ministers en stadsse cretarissen verwacht, opdat de door den keizer te benoemen, Rijkskanselier dan een ministerie zou kunnen wormen. Inmiddels heeft de ceLtrale commissie uit den Rjjdsdag haar besprekingen geëindigd, en de vergaderingen geschorst totdat de regee- ringscrisis is opgelost. De tekst der motie is echter vastgesteld, en de meerderheid schijnt vastbesloten te zjjn, ook zonder de medewer king der nationaal-liberalen, op den ingesla gen weg voort te gaan, daar reeds een meer derheid in den Rijksdag is gevonden een meer derheid die nog zal toenemen, wanneer behalve de ceutrumspartij, de vrijzinnige volkspartjj en de sociaal-democraten ook de Duitsche fractie, de Polen, de Elzasser3. Denen en Welfenzich bjj haar aansluiten. De meerderheid rekent er op dat van de nationaal-liberale party 15 leden van de linkervleugel zich eveneens voor de motie zullen verklaren. De bedoeling van de meerderheid is, dat de motie onmiddelijk in de volledige zitting van den Rjjksdag zal worden ingediend. Het debat er oven wordt eerst morgen ver wacht, daar dan de eerste zitting in pleno zal worden gehouden. De inhoud der motie zal waarschjjnljjk in hoofdzaak overeenkomen met de verklaring, die door dr. Qua'ck is opgesteld »De Rgksdag verklaart als eenig en uit sluitend oorlogsdoel van Duitschland het hand haven en het waarborgen van zijn economische, sociale en politieke zelfstandigheid en die zjj- ner bondgenooten. Dit doel is Duitschland van zins met leger en vloot door de uiterste in spanning van alle krachten te bereiken en wel 1. naar buiten door internationale overeen stemming tusschen de oorlogvoerenden, die langzamerhand moeten worden verkregen, zon der eenig geweld; en voorgesteld dat Duitsch- lands vijanden zich evenzeer hiertoe geneigd «erklg'en als Duitschland zelf. Da Duitsche Rijksdag begroet derhal ?e de Russische verklaring voor eem vrede zonder ge weld, zonder annexaties en zopder schadeloos stellingen en geelt zijn uitdrukkelijke toestem ming om vredesonderhandelingen aan te knoo- pen op deze grondslagen 2. naar binnen verklaart de Rijksdag, dat het volstrekt noodzakelijk is voor het waarbor gen van Duitschlands oorlogsdoeleinden, om onmiddellijk een coalitie-ministerie te vor men en zoo snel mogelijk over te gaan tot de invoering van het rijksdagkierecht in Pruisen; 3. de Duitsche Rgksdag verklaart zoo lang samen te willen blijven tot de regeering zich met deze beginselen heeft vereenigd en de ver wezenlijking eivan heeft gewaarborgd.* Het is mogelijk en denkbaar zelfs, dat de uitvaardiging van keizerlijk besluit betreffende de vermelde iuvoering van het Rijksdagkies recht voor Pruisen een wjjziging irehet Prui sische ministerie zal tengevolge hebben. De conservatieve leden van dat ministerie, heeren Schorlemer" en Loebell vooral,'de bekende te genstanders van deze hervor rning, zullen daar- doot wel genoodzaakt worden om heen te gaan. Von Bdthmann-Hollweg, die als minister-presi dent in Pruisen het keizerljjk besluit mede- onderteekend heeft, leverde daardoor het bewjjs, dat hjj er mede instemde, en de spoedige in voering van het Rijksdagkiesrecht geweoscht acht. De afkondiging van het keizö"lyk besluit kan dus voor den Pruisischen minister-president geen reden tot aftreden zjjn. Slechts wanneer de keizer niet zou instem men in de aodere eischen der Rjjksdagmeer- derheid, zou de mogelijkheid kunnen ontstaan voor den Rijkskanselier om heen te gaan, wan neer hjj zich tenminste met die eischen ver eenigen zou. Dit nu is de vraag. De »Freisinnige Ztg.« heeft zich, over de positie die da vrijzinnige volkspartij tegenover den kanselier aanneemt, aldus uitgelaten »De vrjjzinnige volkspartjj heeft zich nooit geïdentificeerd met Von Bethmann Hollweg. Evenzeer als zy hem vroeger zoo scherp mo gelijk heeft bestreden, toen hjj andere politieke doeleinden dan zjj zelve nastreefde, evenzeer haeft zjj gedurende den oorlog geen reden ge vonden hem aan te vallen zoolang zijn hande lingen in overeenstemming waren met de op vattingen van de vooruitstrevende volkspartjj. Zg heeft hem eehter niet haar steun verleend om zijnszelfs wil, alleen om hem te behouden, en zoo zal zjj ook thans en later haar houding geheel er naar bepalen, hoe bij zich plaatsen zal tegenover de eischen van het oogenblik. Het komt er niet in de eerste plaats op aan, hoe de kanselier heet maar op de handelingen die hjj verricht. Het tegenwoordige oogenblik behoort niet aan beloften, maar behoort aan de daad.c Inmiddels worden de besprekingen in den Kroonraad voortgezet. Omtrent de binnenlandsche hervormingen scbjjnt men, ondauks den tegenstand der con servatieven vrjjwel tot overeenstemming te zjjn gekomen. De »Freisinnige Ztg.« vernam van goed ingelichte zijde, dat het resultaat der be sprekingen door een Keizerlijke Boodschap ter kennis van het volk zou zjjn gebracht. In dat schrjjven zou de keizer zijn vertrouwen uit spreken in den Rijkskanselier von Bethmanu- Hollweg en uiting gaven aan zjjn wensch om tot parlementariseering van de Rgkspolitiek en tot invoering van het Ryksdagkiesrecht voor Pruisen over te gaan. Maar het centrum-orgaan »Germania« beval een artikel, waarin gezegd word dat de toe stand zich verscherpt heeft, omdat de Rijks kanselier zich niet vereenigen kon, met de w nschen der Rjjksdagmeerderheid len aanzien der oorlogsbedoelingen. lo verband hiermede zou de kanselier zjjn ontslag hebben aangeboden, maat zou de kei zer de beslissing nog htbben voorbehouden, Die beslissing zal nu echter spoedig moeten genomen wordeu. Aan het Engelsche front drongen de Durt- scbers in den duinsector, na een hevige be schieting, de Engelsche stellingen binnen Het Engelsche bericht zegt, dat over een front van 1400 yards en over een diepte van (500 yards de Engelsche stolling in handen der Duitscbei8 viel. Het Duitsche bericht meldt, dat daarbjj 1250 man gevangenen waren ge maakt, onder wie 27 officieren. De Duitschers bereikten daar den rechteroever van de Yser, bjj de zee. Overigens waren op het westelijk front de gevechtsacties gering. Op het Oostefjjk front hebben de Russen, na Halitsj bezet te h»bben, den rechteroever van de Lomnitza bere ktde rivier werd over schreden en eeuige Duitsche posities bezet. In het front Boachorodsjan-Polotewin werden eveneens eenige stellingen bezet. De Russen namen 18,000 man gevaugen cb hebben sedert Zondag 80 kanonnen buit gemaakt. LONDEN, 12 Juli. De militaire mede werker van de »Times* .-ckryfi het tjjd-lijke succes der Duitschprs in de duinstreek van Vlaanderen hoofdzakelijk toe aan 's vjjands zwaie kustbatterjjen en aan het vernielen van biuggen, waardoor dit vooruitspringende terrein geïsoleerd werd. Het terugslaan van den vjjanJ bjj Loinbart- zjjde, na het aanvankelijk succes, too t aan, dat het heele incident zonder veel beteekecis is. De Duitsche afdeeling, die thans tusschen de Eogelschen en de Noordzee is bekneld, zal baar positie allesbehalve aangenaam vinden. De Duitschers schjjt.eu wel voornemens hun aanvallen bjj Lombardzjjde op den weg Os- lendeNieuwpoort voort te zetten. Een groot vervoer heeft in die richting plaats en te Brugge en O-tende zjjn veel troepen. Vermoodeijjk heeft men hier met een afdeelingsbe veging te doen, in elk geval willen de Duitschers ge heel viij zijn op dat tefrein eo daarom hebben ze uit Siype en andeie dorpjes tusschen Osteude en de Yser de laatste bewoners verwijderd. Maandag trokken boeren met hun vee en burgers met de meeste onmisbare have inv de richting van Osteude, waar ze in de omgeving ingekwaitierd werden. Da Duitschers staan hier echter voor een sterk punt het brugge- hoofd en de sluizen van Nieuwpoort. VAN DE GRENS, 11 Juli. Zoo juist ver neem ik, dat in de dorpen van Noord-Vlaar- deren, vooral in het land van Waas, nieuwe deportaties begonnen zjjn, waarbjj men zelfs knapen van zeventien en zestien jaar niet sparen zai. De ougelukkigen moeten naar het front in Noord-Frankrjjk of Vlaanderen. Geschorst was de deportatie hier feitelijk nooit, want zonder overdrjjviog mogen we bjjvoorbeeld te Hamme, Moerbeke, Sinaai en?, het gemiddeld aantal weggevoerden op dertig per week stellen. Zoo ziju er van Moerbeke 250 burgers, vun Hamme 800 weg. Te Hamme maakt de pastoor eiken Zondag in de kerk twee of drie sterfgevallen van gedeporteerden bekend, namen van mannen aan de ontbering bezweken. De opgeëischte werklieden krjjgen een briefje met bevel zich ten gemeentehuize aan te bieden, gereed voor het werk en voorzien van levens middelen, die door hel gemeentebestuur worden verstrekt. Het bericht dreigt hen, die niet komen, dat ze met geweld zullen worden af gehaald en in een dwangbataljon ingelijfd zullen worden. In de gemeeDte S ekene werden tachtig burgers gevraagd. Niemand verscheen. Toen weid het gansche dorp door soldaten omringd en patrouilles gingeD de weigerenden opzoeken. Zjj vonden er slechts twintig. Ook nu wordt eerst aan de opg^ëischten gevraagd een werk contract te teekeDen. Bijna algemeen weigert men. De Duitschers outzien zich niet dan de weerloozeu te slaan. Gedeporteerden van de Clinge mochten terugkeeren. Zij zjjn meest klompenmakers. Ze moeten nu op hun dorp klompen maken, die dan naar Duils.hland gezouden wordeu. Zoo laten de Duitschers slechts hen huiswaarts komen, die toch iu hun belang kunnen werken. Ook kearen vaak burgers uit Duitschland weer, om wat later naar 't front gezonden te worden. Overigens zjjn het meeretideel der teruggekeerden zieken en ondermj]ndèn. In den omtrek van Lokeren kwamen er van de Somme, die tot aan dc borst in 't water en moerassen hadden gewerkt. Een groep werd weerspannigdeze mannen moesten dan tusschen Duitsche soldaten door de spitsroede gaan ert kregen harde slager. Men telegrafeert uit Petrograd Volgens de aanvullende uiededeelingenuit het hoofdkwartier van het Russische leger, is een geheele divisie kozakken opgerukt in de opening van het vjjandeljjk front teg.mover het leger Kornilof. Deze gevreesde strjjdmacbt heeft de paniek onder de Oostenrjjkers, die reeds ge desorganiseerd waien door den onweerstaan- baren aanval der Russische infanterie, volkomen gemaakt. Het offensief van Kornilof is gelicht tegen het verbindingspunt van de fronten van aarts hertog Frans Jozef en generaal Böhm-Ermol- lihet bedreigt op ernstige wjjze de Duitsche troepen aan dit gedeelte van het front en in dien het zich met succes verder ontwikkelt, kunnen die troepen, inzonderheid die van gene raal Böhmer, die ten Noorden van tialicz staar, over de Djnester worden geworpen, ter- wjjt alle verbinding met de Oostenrjjkers wordt afgesneden. LONDEN, 11 Juli. (Keuter.) Iu een verslag over de maatregelen, welke genomen zijn ter bestraffing van de Turksche onregelmatige troepen, die verantwoordelijk zjjn voor een aanval op een convooi bij Bakoeba, zegt de opperbevelhebber in Mesopotamië, dat eene mobiele colonne, begeleid door vliegmachines en geblindeerde auto's, den vijand eene krachtige tuchtiging heeft toegediend. De Turksche verliezen waren, vooral ten gevolge van luchtaanvallen met bommen en machinegeweren, bijzonder zwaar. Bjj verschillende kleine operaties gedurende de maand Juni werden 75 Turksche gevan genen gemaakt. Op 10 Juli gaven twee Duitsche vliegers zich over aan de Engelsche troepen te Samarra. Zij hadden hunne machines in de woestijn verbrand en achtergelaten en zeiden, dat zg nog twee Duitsche vliegers, die niet meer konden loopen, hadden achtergelaten. Onmid- delljjk werden "Engelsche auto's uitgezonden om de vermiste mannen op te zoeken en hen zoo mogelijk over te brengen. in i i. (Vervolg.) Na mededeeling van de ingekomen stukken, verhaalde de Voorz. ons hoe het stond met de verzekering der gemeente-eigendommen tegen molest. LI ij was eigenljjk voornemens geweest daarover de vorige vergadering reeds wat fe vertellen en namens B. en W. voor te stellen hen daarvoor te doen voorlichten door eene commissie van den Raad, maar dat helaas vergeten. Dat was ter dege »helaas«, want, als men nagaat wat aanleiding gaf tot het voornemen dezer molest verzekering, kan eigenljjk geen dag en geen nacht gewacht worden, waar dagelijks vliegtuigen met bom men het luchtruim doorklieven en uit het gebeurde te Zie»ikzee bljjkt, dat ze hunne moord- en vernielingsmiddelen ook wel eens laten vallen, daar, waar ze niet bedoeld zjjn. Om dit verzuim goed te maken, hebben B. en W. maar gedaan alsof de Raad had goedge vonden eene commissie te benoemen, en werden dhrn. De Jager, Nolson en Geelhoedt, die werden beschouwd op dit gehieJ ervaring te hebben aangezocht, met B. en W. die zaak te bespreken. Daarna is men -aan het bastu- deeren gegaan. De conclusie van B. en W. was, dat het voordeeligste was aausluiting bjj de onderlinge verzekeringsmaatschappij. Dat kost aan premie voor 3 jaar ineens f 247,50, terwjjl verzekering op beurspolis f 4112,25 per jaar moet kosten, Is er schade, dan kan men bjj de onderlinge moeten bjjbetalen, doch slechts worden aangesproken tot voor 3^ van het verzekerd bedrag. De gemeenteeigendom men zjjn voor deze gelegenheid geschat op f 275.000. Bijjken8 mededeeling van den heer Nolson is de commissie ook tot de conclusie gekomen, dat de onderlinge verzekering de raadzaamste zal zijn, daar dit wanneer het maximum der bijdrage werd gevorderd toch maar f 8000 zou kunnen bedragen, over de 3 jaar, terwijl men voor 3 jaar verzekering op beurspolis ruim f 12 000 aan premie zou betalen. Wel is die laatste verzekering secuur der, daar, als er heel veel schade in het land komt, de onderlinge verzekering wel eens niet toereikend zou kunnen blijken de vergoedingen uit te keeren, doch dat zal alleen voorkomen iu geval van oorlog, en dan zoude de Staat wel bereid bevonden worden om later steun te verleenen voor den wederopbouw van het vernielde. Zjj waren het dus eens met B. en W. en de Raad vereenigde zich unaniem met de geuite meeningen. Dhr. De Jager vroeg nog of nu niet moe t uitgemaakt worden bij wie de verzekering zou gesloten worden, maar de Voorz. was van meening, dat men dat laatste nu wel aan het beleid van B. en W. kon overlaten. Er zou rekening gehouden worden, dat er onder de aanbiedingen ook zjjn van niet-ingezetenen, daar van enkele maat schappijen verschillende agenten hebben inge schreven. Nu vielen we op eens in de kermis. In 1914 is, zonder dat iemand daartegen bezwaar maakte, de kermis geschorst. Men stond toen nog niet zoo tegenover den oorlogstoestand, als thans na 3 jaren het geval is. Het leven, vooral het zakenleven, dat toen ook geheel stilstond, heeft zich hersteld. En zoo is bet, dat er velen zijn, die niet inzien, waarom het leven niet zooveel mogelijk kan hersteld worden, waarom hier moet worden terug gehouden, wat in het hart van ons land ongestoord doorgaat. Reeds in 1915 was ej kentering. Er werd ook toen geen bezwaar gemaakt tegen een door den Voorz. gedaan voorstel tot schorsing der kermis, maar de meerderheid verwachtte, dat de Voorz. als burgemeester wel geen be zwaar zou maken tegen het laten doorgaan van enkele feestdagen, als de militaire over heid er geen bezwaar tegen had. Er werd destjjds, omdat de burgemeester dit a's voor waarde stelde, eene commissie gevormd, die zich tot den commandant te dezer plaatse wende. Na enkele dagen werd een schrjjven ontvangen waarin de kommandant te kennen- gaf, dat militaire belangen zich niet tegen het laten doorgaan der feestdagen verzette en dat dus de burgerlijke autoriteit er maar over beschikken moest. Nu, de geschiedenis is nog wel bekend, dat de burgemeester ten slotte iu zjjue toezegging zoo karig was, dat

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensch Volksblad / Zeeuwsch Nieuwsblad | 1917 | | pagina 2