Yan het Westelijk oorlogstooneel.
Op Zee
KIXXIiLNLaNL).
DE OORLOG.
Een nachtelijke aanval.
Oe beschieting der „La Campine"
De bestrijding van het
Duikbootgevaar-
Uit de Tweede Kamer.
Kamerverkiezingen 1917.
willen overlaten aan het bestuur der kiesver-
eeniging te Ter Neuzen. Spreker had liever
aan de leden der kiesvereeniging in brochure
vorm een klare objectieve uiteenzetting willen
doen geworden, door een van de voormannen
van zijn partij geschreven. Het feit echter, dat
door de vrijzinnig-democraten getracht is
wat hun recht is in »buisboudelijke ver
gaderingen* de nog niet bij eenige vrijzinnige
groep aangesloten kiesvereenigingen op hun
zijde te krijgen, hebben het bestuur der
kiesvereeniging doen besluiten spreker drin
gend te verzoeken voor de vergadering op te
treden, waaraan spreker voldaan heeft.
De heer de Muralt merkte ten slotte op
dat hg het beter had gevonden indien de voor
lichting van de kiezers in verband met bet
partijkiezen nog eenigen tijd achterwege had
kunnen blijven nu echter de V. D. partij de
menschen reeds bijeenbrengt is het gewenscht
ook te beginnen om niet achter 't net te vis-
schen. Spreker verwacht toch dat alle partij
programs na den oorlog zullen worden ge
wijzigd op velerlei gebied. Wij gaan een meer
democratisehen tijd tbgemoet. De gemobiliseerde
mannen en de mannen van het front willen
hierover ook een woordje hebben mede te
praten. Het vrouwenvraagstuk zal ook naden
oorlog spoedig tot volledige oplossing komen.
Waar nu partij moet gekozen worden, raadde
spreker aan tot aansluiting bij de Unie, wat
volstrekt niet verhindert, indien andere par-
tijgroepeering nog komt, later zjjn keus te
herzien.
Voor het debat en het stellen van vragen
gaven zich op de heeren J. VAN DER PE1JL
en L. J. DE VRIES.
De eerste maakte aan spreker en de ver
gadering duidelijk, hoe het mogelijk was, dat
eerst de oud-liberaal Hennequin de candidaat
was der kiesvereeniging, na diens aftreden
de vrijz.-democraat Vorsterman van Oyen en
toen deze aftrad, de unie liberaalj den spreker
van dezen avond, Jhr. De Muralt.
Deze wilde* kiesvereeniging heeft steeds
met kracht op de bres gestaau voor het vrijzinnig
beginsel.
Met de verschilpunten der eertijds groote,
liberale partij liet zij zich niet in
In eenheid zocht zij hare kracht. Het ideaal,
dat alle vrijzinnigen bindt hield zjj hoog. Zij
trachtte bijeen te houden, wat bijeen behoorde
en dat is haar vrjj wel gelukt.
Ofschoon in 1897 opgericht, werd pas in
1909 een program opgemaakt. Ook dit kan
immers bij te dogn.atisch optreden verdeeld
heid brengen.
Maar tevens hield zij rekening met de ge
voelens, die in het volk leven, zij wist zich
aan te passen aan de omstandigheden en ging
met haar tjjd mede.
Dus volgde zij in het klein, wat de Libe
rale Unie in het groot bad getracht.
Dit optreden en deze wijze van werken
hebben het mogelijk gemaakt ons schijnbaar
zwakke district vrijzinnig te doen blijven en
zelfs in deze moeiljjk te bearbeiden streek na
langen arbeid een meerderheid te verwerven.
Toch meent ook hij dat met de Grondwets
herziening, waarbij evenredige vertegenwoor
diging zal ingevoerd worden, de kiesvereeni
ging zich zal dienen aan te sluiten bij een
der groote vrijzinnige groepen in het land.
Debater is geen onverdeeld bewonderaar der
komende grondwetsherziening.
Met name is de prijs voor Algemeen Kies
recht, met wijziging van art. 192 betaald,
hem te hoog.
In dit verband zegt hij spreker namens
allen hier aanwezig, hartelijk dank voor wat
deze met zijne medestanders deed voor de
openbare school.
Hij verzet zich nochtans niet tegen het ac-
coord door de verschillende partijen, in de
Tweede Kamer vertegenwoordigd, aangegaan.
Men kan niet tegen den te sterken stroom
oproeien, maar dient naar middelen uit te
zien, om het kwaad te ondervangen.
Ook de evenredige vertegenwoordiging heeft
ondanks veel goeds hare bezwaren-
Het verband tusschen den vertegenwoordiger
en zijn district wordt losser, gaat misschien
te loor. Het intieme, het mooie wordt minder,
tenzjj, wat wij hopen voor ons district een
vertegenwoordiger bljjft, die het kent en lief
heeft en het vertrouwen heeft van zijne be
woners.
Debater vraagt of er geen gevaar is, gezien
den hoogen leeftijd van verschillende unie-
liberaler, dat er te veel oudjes zullen blijven
zitten.
Hjj weet wel, dat men oud van jaren en
jong vanj hart kan zijn, maar hij meent, dat
we bij de veranderde omstandigheden een
corps jonge en flinke krachten zullen moeten
bezitten.
Over de pensionneering der Kamerleden is
hij maar matig tevreden.
Of is deze misschien de bezem, om wat oud
en versleten is op te ruimen
Hij wil niet vooruitloopen op eene te nemen
Aliasing der kiesvereeniging, die in eene
volgende huishoudelijke vergadering haar stand
punt kan bepalen.
Wel wil hij hst vele goede in de unie-libe
ralen erkennen, en of men een visch of ander
dier neemt, wie de middelnoot krijgt, is steeds
hpt best.
Hoe de s beslissing ook uitvallo, hij hoopt,
dat de tegenwoordige afgevaardigde nog tal
van jaren de vertegenwoordiger blijft van ons
district.
De heer L. J. DE VRIES wil na de rede
van JhrDe Muralt en het gesprokene van
den vorigen debater niet veel meer zeggen.
Als secretaris der afd. Ter Neuzen van
Volkonderwijs brengt hij zijn innigen dank
aan spreker voor zijn pogen om bij art. 192
te reddden, wat er te redden was voor het
openbaar onderwijs.
Voor dit laatste ziet hij donkere dagen aan
breken.
Daartegen roept hij den steun van allen in
voor Volksonderwijs en versterking der vrij
zinnigen.
Hij meent, dat met art. 192 voor oogen en
de houding der verschillende partijen daarbij,
de kiesvereeniging zal te kiezen hebben tus
schen de oud-liberalen en de unie-liberalen.
De spreker beantwoordde kortelings de de
baters, wier standpunt in het verleden hij be
greep en waardeerde.
Ook ffiem was de samenkoppeling tusschen
art, 80 en 102 niet sympathiek.
Wat de ouderdotfi van sommige afgevaar
digden betreft, in het algemeen gaat een
unie-liberaal wel heen, als zijn tijd gekomen
is, als bij niet meer datgene kan presteeren,
wat bij zou willen doen.
Maar de heer Van der Peijl zal zich
zeker wel herinneren, op welke flinke, oordeel
kundige en sympathieke wijze de afgevaardige
van Middelburg Mr. van Raalte bij art 192
is opgetreden.
Bij tal van andere gelegenheden heeft deze
getoond in de Kamer thuis te behooren.
De werkkracht van deze afgevaardigde heeft
aanspraak op de bewondering van alle vrij
zinnigen.
Op een mooie uur eindigde deze geanimeer
de vergadering, die door den altijd tegen-
woordigen voorzitter met een welgemeend
woord van dank aan spreker, debaters en
hoorders gesloten werd.
»Gisternacht heeft weder een van die schijn
baar toevallige acties, waarovèr ik reeds
vroeger geschreven heb, tusschen de Ancre
en de Serre plaats gehad*, schrijft een corres
pondent aan de ïTimes*. Deze zet in het
groote spel slaagde weder even goed als de
vorigen. Onze mannen namen de vijandelijke
stelling in bezit.
Ook nu weder verklaarde de vijand, dat hij
verrast was en wij aan dit feit ons succes te
danken hadden. Dat zeggen zij tegenwoordig
regelmatig. Onze mannen vinden de Duitscbers
in hunne gedekte schuilplaatsen en dan zijn
dezen verbaasd te zien, dat wij hen weder
hebben kunnen verrassen.
Tegenover onze linie lag de positie van den
vijand bovenaan op de helling van het kleine
dal en voor den heuveltop, vanwaar men het
uitzicht heeft op een veel breeder dal en op
het daarin liggende dorp Miraumont.
Er was besloten om de Duitsche positie
's nachts aan te vallen. Daar Niemandsland
wit was van de sneeuw en de maan helder
scheen, leek er weinig kans op te bestaan,
den vijand te overvallen.
Gelukkig hing er een lichte mist, die onze
troépensamentrekking eenigszins verborg. Ik
mag niet zeggen tot welk regiment zij behoo
ren, maar de Londenaars kennen het heel
goed.
Het was juist de soort jongens voor zulk
een avontuur en dit regiment is er gedurende
dezen oorlog voortdurend op uit geweest om
zijn hooge reputatie te handhaven.
Het was een stille nacht het vroor 20
graden de lucht was helder, maar op de
aarde was alles wit van de sneeuw en den
mist. Even voor middernacht opende onze
artillerie het vuur op de Duitsche stelling
de Puisieux-loopgraaf en blijkbaar zochten
de Duitschers toen dadelijk dekking in hunne
schuilplaatsen. Een paar minuten later werd
ons spervuur meer naar achter gericht en
onze manschappen volgden het onmiddellijk,
teneinde de Duitsche loopgraven te overrom
pelen, en nog verder achter de Duitsche stelling
werd ons spervuur gelegd. De mannen volgden
hun eigen rook- en vuurzuilen en namen ook
nog de verder weg gelegen stelling, die onder
den naam van de Rivier-loopgraaf bekend staat.
In deze stelling hadden de Dui schers drie
geducht versterkte reduits aangelegd. Onze
mannen bestormden die, verdreven de bezet
ting met bommen en bajonetten en lieten de
gedekte schuilplaatsen in de lucht vliegen, tot
er geen vijand meer over was.
Toen richtten zij zich in om de stelling vast
te houden. Ik vond hen daar vandaag. Zij
hadden tweehonderd gevangenen gestuurd,
onder wien ook een groep onderofficieren de
meesten van dezen behoorden tot een Deensch-
Duitsch regiment. Bovendien hadden zij
eenige machinegeweren buitgemaakt.
Onze artillerie was vanochtend krachtig aan
het werk, want ds Duitschers hadden na een
noodsein een groot aantal troepen bijeenge
bracht, die tegenaanvallen op onze nieuwe
stelling ondernamen.
Vanochtend slaagden de Duitscbers er in,
eeu van de reduits in het zuidelijk deel der
stelling te heroveren, maar toen ik heenging
kwam er juist een bericht binnen, dat zij er
weder uitgeworpen waren. Blijkbaar voelen
zij het verlies zeer sterk, want zij offerden
een flink aantal mannen op bij de pogingen
om het verlorene te herwinnen.
Er zijn bij de gevangenen, die een eigen
aardig mengelmoes uitmaken, veel jongens, en
ook mannen, die te oud zijn voor den dienst
in de loopgraven. Maar er zijn ook uitmun
tende soldaten bp*.
Teruggekeerde gedeporteerden.
Zondag keerden te Antwerpen weer onge
veer tachtig gedeporteel den uit Duitschland
terug, ziek en ondermijnd door de uitgestane
ontberingen.
Ook in 't Land van Waas komen nu en dan
weggevoerden terug. Te Beseren moesteD een
honderd burgers arbeiden. Sommigen waren ia
een kamp opgesloten. Io een dier kampen, waar
otiwilligen aart de bongerproel worden onder
worpen betaalde men twee mark voor een rat
en vijftig voor een wilde gans.
Zulke staaltjes spreken meer dan lange be-
toogen.
In Vlaanderen.
Dreunend rijdt het escadron het kleine Wa-
terland-Oudemao binnen. De ruiters springen
uit het zadel, kijken verwondetd rond. Zijn nu
voor een week »grenswachters«. -
't Afgeloste escadron bestijgt de paarden
en lijdt landwaarts naar Somergem en Ron-
sele, waar 't regiment gelegerd is. Het aantal
is in die acht dagen toch verminderd zoo zal
bet ook met de nieuwe grenswacht gaan al
tijd maken eenige militairen van de gelegen
heid gebruik om over de te wippen en hun
»Krieg?-carnère« te eindigen.
Ruiters in Noord-Vlaanderen Ze boezemen
nog 't meeste outzag in. En men moet,t volk
macht toonen immers men deporteert weer.
Bij tooneeltjes als in de afgeloojien week
aan 't station te Ecloo, toen twee honderd
burgers naar 't front gevoerd werden en vrou
wen eu kinderen stonden te jammeren, konden
oudere landstornrers tot meelijden gedreven
worden. Eu dat wil de Ortscommaudant Aegedi
niet. Eens bij zoo'o vorige gelegenheid kreeg zijn
Excellentie van een verontwaardigde Vlaamsche
vrouw een klap met een klomp op 't hoofd
sedert is hij voorzichtiger.
Zooals wij reeds meldden, werd het s.s.
»La Campine« in het Engelsche Kanaal twee
maal door een Duitschen onderzeeër beschoten.
Hieromtrent vernam »De Maasbode* nog van
de bemanning
Op Zondag 11 Februari was de >La Cam
pine* op weg naar de Downs. Het vaartuig
was 13 Februari van 3aton Rouge naar Rot
terdam vertrokken, geladen met petroleum voor
de American Petroleum Company. Dien Zondag
bevond men zich 's middags om 1 uur in het
Kanaal op 5 mijlen van Falmouth en in het
gezicht van de Engelsche kust, toen men plot
seling een los schot voor den boeg kreeg. Er
werd met voRe kracht doorgestoomd, waarop
een scherp schot volgde
Het projectiel sprong tusschen de brug en
den voormast, gelukkig zonder iemand te raken.
De kop van het projectiel sprong op 50 meter
van het schip aan bakboordzijde.
Na deze waarschuwing werd gestopt en zag
men aan stuurboordzij een Duitschen onder
zeeër bovenkomen. De gezagvoerder gelastte
den eersten stuurman met 4 matrozen in een
sloep naar den onderzeeër te roeien om de
papieren te toonen.
De gezagvoerder van den onderzeeër, een
ongeveer 20-jarig jongmenscb, liet een lijn uit
werpen, waaraan de papieren bevestigd werden.
Door het water heen tiok men de papieren
aan boord van de duikboot.
Wijl den gezagvoerder van den onderzeeër
bleek dat de »La Campine* vóór de afkondi
ging van den verscherpten duikbootoorlog ver
trokken was, kreeg men vergunning door te
varen.
De Duitsche onderzeeër salueerde met de
vlag en de »La Campine* ging verder naar
de Downs. Daar werd verslag uitgebracht aan
de Engelsche autoriteiten, en werden de over
blijfselen van hot projectiel in beslag genomen.
Zónder wederwaardigheden kwam men te
Hoek van Holland, doch daarna kwam men
ten gevolge van den mist op een bank, ten
gevolge waarvan bet vaartuig eenigszins scheef
kwam te liggen. Een deel van de lading vloeide
daarbij over boord. Bij het hoogwater kwam
de »La Campine* weder vlot en kon de reis
naar Rotterdam voortzetten.
LONDEN, 21 Febr. In het Lagerhuis sprak
arson, bij de iDjiaping van de marine-begroo-
tiog, uitvoerig over de duikboot-bedreiging.
Hg noemde deze ernstig en er bestond geen
toovermiddol tegen, maar hij vertrouwde, dat
de ernst van geleidelijk aau verminderd zou
worden door de uitbreiding van de maatrege
len, welke thans uitgedacht worden. O >ze ver
liezen waren volgens Carson ernstig, maar zij
waren niet te vergelijken met de buitensporige
hoera-verslager. vim de Duitschers.
In de eerste 18 dagen van Februari werden
134 Britscbe, geallieeiden en neutrale schepen
van verschilleude klassen tot zinken gebracht,
maar in die periode waren 6075 schepen Brit-
sche havens bianengeloopen en 5873 uitgeva
ren.
De politiek van stilzwijgenheid over de ver
nieling van vijandelijke duikbooten valt het
minst in den smaak van de Duitsche admira
liteit, maar er is nog een ander bezwaar tegen
het geven van cijfers en wel de moelijkheid
om met zekerheid de vernieling vau duikboo
ten vast te stellen. Carson had sinds begin
Februari berichten ontvangen van 40 ontmoe
tingen met duikboote i. (Toejuichingen). Hjj
vemeldde de buitmaking van eea duikboot
door een Britschen torpedojager als een stel
lig geval en deed en beroep op de natie om
de vloot te helpen door den invoer te beper
ken en verklaarde, dat bij het vaste vertrou
wen had, dat men eeu oplossing zou vinden.
Men moet nu maar aannemen, dat er in
de geheime vergadering wat belangrijks over
de Oorlogsbegrooting is gezegd, want als men
alleen naar de openbare discussies moest oor-
deelen, zou men vragen: Is dit tiu, in dezen
tijd, een debat over de Oorlogsbegrooting
De heer Eland merkte terecht op, dat bij veel
bad gehoord over de boomen, m mr weinig
over het boscb en hij was dan ook de eenige
die althans iets zei over »het bosch*. Het
was echter niet veel meer dan de verklaring
dat ons leger, buiten Nederland, niet meer
als quautité négligeable wordt beschouwd,
maar dat er binnen Nederland meer vertrou
wen iD onze weermacht moet zijn. Overigens
een juist en een wijs woord. De binnenland-
sche vijand die, bij e<m oorlog, den buiten-
landschen tegen ons land zal helpen, zal niet
meer, zooals vroeger, de verwaarloozing van
de weermacht zijn, maar de vervloekte geest
van wij-kunnen-tocb-niks* en van leuterige
vitterij en misselijke spotternij, die sedert
meer dan een halve eeuw in ons volk is
vastgekropen. Onze geest van snationale lam
lendigheid*, zooals de beer Van Karnebeek
het eens onverbeterljjk juist heeft genoemd.
Wij willen wel bekennen, dat het gezeur
over de meerdere of mindere zedelijkheid van
een paar zeldzame tooneelvoorstellingen
sporadische gevallen, getuigde de beer De
Visser ons bij de behandeling van een
Oorlogsbegrooting in dezen tijd van bloed en
vuur belabberd aandoet. Maar de heeren van
rechts, die er op uit zijn geweest om hun
monopolie van zedelijkheid te handhaven, mo
gen dan nu gerust zijn gesteld. De Minister
beeft verklaard, dat hij het oordeel van den
op keuring gezonden officier alleen had aan
gehaald als dat van een bekwaam man, doch
bet niet had overgenomen daar hij immers
niet zelf bet bedoelde stuk had gezitn. Eenige
kwetsende bedoeling kon hij dus niet hebben
gehad. Hij had steeds sterk de noodzakelijk
heid gevoeld om den godsvrede in het leger
te handhaven en' zou nu nog eens aan het
ganscbe leger doen weten, dat alle aanstoo-
telijkbeden moesten worden geweerd.
Zoodat nu, dunkt ons, de heeren Duymaer
en consorten tevreden kunnen zijn, in de over
tuiging, dat zij het Nederlandsche leger heb
ben gered uit den zondenpoel, waarin zoo'n
liberalist als ds. De Visser en zoo'n heiden
als de hoofd-aalmoezenier het maar slapjes
lieten wegzakken.
Gelukkig, dat er nog zulke krachtfiguren
als die van Steenwijk in de Kamer zijn.
's-GRAVENHAGE, 21 Febr. In verband
met de vroeger medegedeelde afspraak, ge
maakt tusschen de besturen der zeven in de
Tweede Kamer vertegenwoordigde partgen,
om te bevorderen, flat bg de verkiezingen voor
de Tweede Kamer in dit voorjaar de thans
zittende leden zoo mogeljjk bij enkele candi-
daatstelüng zullen worden herkozen, meldt
