Van het Westelijk oorlogstooneel.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
Officieele communiqué's.
Een Gedenkdag.
23 en 24 OctoberDe 42e Fransche divisie
Van het gevechtsterrein
in Macedonië.
stellingen binnendaardoor werden twee
hoogten, die de Russische positie daar in
de linkerflank beheerschen, door de Oosten
rijkers bezet. Alle pogingen van de Russen,
om hunne tegenstanders daar weder te ver
drijven, bleven tol nog toe vruchteloos.
Deze Oostenrijksche aanval in den Drie-
landenhoek, doelend een wig te drijven tus-
schen de Russische en Roemeensche stellingen,
is dus tot een begin van uitvoering gekomen.
Voor de voortzetting van het aanvankelijk
succes zal echter nog heel wat moeten ge
beuren.
Overigens is aan het Oostelijke front de
strijd bepaald gebleven tot hevige beschie
tingen van het front ten W. van Loezk,
aan den Stochod, in de lijn Kiselin Swinjoechi.
Een Russische aanval werd afgeslagen.
En aan het westelijk front is door de
Duitschers Zaterdag hevig gevochten in de
streek tusschen Gueudecort en Les Boeufs
met de Engelschen, en tot Morval in aan
sluiting daarmede met de Franschen. De
gewone artilleriebeschieting, die ook nu en
hier weer den aanval voorafging, duurde den
geheelen dag door. Tegen den avond gingen
de stormcolonnes tot den aanval over. Een
gedeelte der aanvallen werd tot staan gebracht
in het Duitsche vuur, maar ten N.O. van Les
Boeufs drongen de Engelschen door in een
Duitsche loopgraaf, waarin zij 140 man krijgs
gevangen namen, doch waarin, naar het Duit
sche bericht meldde, de strijd nog wordt
voortgezet.
De Franschen melden, dat zij eenige vor
deringen maakten bij Sailly-Sallisel en Biaches,
en dat een Duitsche aanval bij Maisonnette
door de Franschen werd afgeslagen.
Van den sector voor Verdun wordt slechts
melding gemaakt van artilleriebeschieting,
nadat Zaterdag een Fransche aanval bij
Thiaumont, Douaumont en het Fuminbosch
door de Duitschers werden afgeslagen.
PARIJö, 30 Oct. (Havas.) Officieel bericht
van hedenmiddag:
Ten Noorden van de Som me hebben de
Fransche troepen een stelsel Duitsche loop
graven ten Noord-westen van Sailly-Saillisel
genomen.
Een andere, vlot uitgevoerde onderneming
heeft de Franschen tot bij de kerk van Sailly
gebracht. Een 60-tal krijgsgevangenen bleven
in hun handen.
Ten zuiden van de Somme hebben de
Duitschers vannacht, na een verwoede be
schieting, hun aanvallen op de Fransche stel
lingen van Biaches tot bezuiden Maisonnette
vermenigvuldigd. Zjj zijn telkens met zware
verliezen voor de Duitschers teruggeslagen.
Bij hun laatsten, buitengewonen onstuimigen
aanval konden de Duitschers in gedeelten der
voorste Fransche linie ten Noorden van La
Maisonnette doordringen en vasten voet krijgen
in de gebouwen dezer hoeve.
Alle pogingen der Duitschers om de Fran
schen weer van hoogterug 97 te werpen, zijn
door liet Fransche vuur verijdeld.
Op den rechter Maasoever is de geschut-
strjjd in het geheele gebied van Douamont
hervat. Geen enkel infanteriegevecht.
Overal elders een rustige nacht.
Hun gewoonte getrouw, hebben de Duitschers
om zich over hun nederlaag bij Verdun te
te wreken een hevig kanonvuur op Reims
gericht. Onder de burgerljjke bevolking zjjn
eenige slachtoffers gemaakt.
LONDEN, 30 Oct. (Reuter) Officieel bericht
van hedenmiddag: De slagregen houdt aan.
Geen gebeurtenissen van belang.
Ten Zuiden van de Ancre zijn vannacht
twee geslaagde invallen in Duitsche loop
graven gedaan, ten westen van Wytschaete
en ten Oosten van Boesinghe. De Duitschers
leden aanzienlijke verliezen. Wij maakten
krijgsgevangenen.
Bij het kanaal van La Bassée hebben wij
bommen geworpen op Duitsche werkploegen,
die zware verliezen leden.
Men schrijft van Vlaamsche zijde
31 October... Twee jaar geleden eindigde
op dien dag de slag aan den Yzer. Sedert
is er natuurlijk Dog gestreden, zweeg de artil
lerie schier nooit, zijn dorpen en steden verder
ten onder gegaan, vielen er dooden. Maar
een groote slag heeft er niet meer gewoed.
Twee jaar geledau De natuur gaf ons een
bekoorlijker Octobermaand dan nu. Lang bleef
in Vlaanderen het herfstgoud schitteren op
boomen en struiken, in hagen en kanten. De
tuinen achter de oude huizeu van Ieperen,
Dixmuiden en Nieuwpoort waren zoo schoon,
toen de doodsure der bevallige steden sloeg.
En de Yzer zelf. 't Kleine riviertje gleed
voort, tusschen dreven, die zich voor 't laatst
lieten genieten in al hun pracht, sluiers van
gouddraad die 'tarme Veurne-Aajbaoht ver
borgen, maar niet voor ruïne vr jj waren konden.
I wee jaar geleden 't Belgische leger was
van Antwerpen afgetrokken. Ik heb het gezien
toen met de brandende veste achter zich, vuur
kolommen op de Schelde, 'k Zag de laatste
troepen strjjdeu bij Moerbeke in Waasland, de
allerlaatste groepjes trekken door 't Meetjes
land, dieper Vlaanderen in. 'k Zag kapitein
Nyssens zwaar gewond en zijn ruiters, die
nog tegen een overmacht stand hadden willen
houden.
En toen kwam het Duitsche leger, duizendeh
en weer duizenden wel uitgeruste strijder^,
met zwaar geschut, dreunende wagens, ram
melende veldkeukens.
We dachten dat alles uit was en al onjie
soldaten zich in gevangenschap in Duitschland
of interneering in Holland, of in rust in En
geland en Frankrijk bevonden.
Maar eensklaps begon uit Vlaanderen het
geschut te donderen 't Kwam van den West
hoek dan ook van zee... 't Rolde,'t gromde,
t dreunde dag en nacht. Wat was er gebeurd
Wat... O, dl" onzekerheid, die vage geruch
ten in Nooi d-Vlaaudereu. Geen bladen, geen
berichten Zekeren middag was ik te Brugge.
Er k wameo gewonden uan. Ook gevangenen
Eu t08n kreeg ik een schok, toen sloeg mjjn
harte geweldig ik zag Belgische gevangenen.
Ons leger was dus niet iu iuRt? Het streed
nog? Eu de waai beid werd nu bekend.
Neen, 't Belgisch leger was niet vernietigd,
Diet gevangen, niet in rust, het was iu een
strijd, in de geweldigste worsteling die er ooit
geleverd werd. Het stond aaD den Yzer en
verdedigde er Veurne-Ambacht, het laatste
hoekje van België.
De Duitschers wilden langs Dixmuiden eri
Nieuwpoort naar Duinkerken en Calais trekken,
den linkervleugel der geallieerden in Fraukrijk
omsingelen en aan 't Kanaal Engeland tot 'iu
zijn harte bedreigen. De kans was uitnemend,
't Machtige heir ontmoette op zijn weg slechts
't kleine afgematte, oververmoeide, onvoldoend
uitgeruste Belgische leger.
Neen, ik overdrijf niet. Men leze slechts
de cjjters.
't Belgisch leger bestond slechts uit 80.000
inan meer. met 48000 gewereD, 350 stukken
van 75 mM. en 24 van 150 mM. Het werd
dadelijk aangevallen door 150.000 Duitschers
met 500 kanonnen vac allerlei kaliber.
De Belgen kregen slechts versterking van
6000 Fransche fuseliers-mariniers zonder ar
tillerie en moesten een front van 36 KM.
bezetten. De Fransche opperbevelhebber vroeg
het 48 uur uit te houden. De Belgeu stredeu
zonder ophouden 360 uur. Maar ze gehoor
zaamden aan koning Albertus woord stand
houden, kost wat 't kost. In de stellingen,
waar ik u plaats, moet uw blik slechts voor
waarts gericht blijven en beschouw ieder, jdie,
zonder dat 't uitdrukkelijk bevel daartoe ge
geven is, het woord terugtocht uitspreekt, als
een verrader jegens bet vaderland.
Wie zal 't drama van den Yzer naar waar
heid beschrijven, dien allergeweldigsten strijd
dat volhouden, dat niet meer kunnen en toch
staud houden, die onophoudeljjke aanvallen en
tegenaanvallen
Da Belgen hadden stellingen aan de rivier,
maar ook voor den Yzt. De 2e, le en 4e
divisies stonden op de lijn Lombardzijde, Man-
nekeisveie, Schoore Hegem, Beerst. Rechts
aan het bruggehoofd van Dixmuiden waren
de Fransche mariniers en twee regimenten der
3e Belg. divisies opgesteld. De 5e divisie verde
digde de strook Zuidelijker bij Noordscboote
en de 6e sloot in de richting Ieperen bij de
Fransche territorialen aan. Èu nu een korte
opsomming van de feiten, zooals commandant
W. Breton ze in duidelijk overzicht van den
Yzerslag be.-chrjjft,
16 October: Aanvallen der Duitschers in
de richting Manoekensvere, Schoore eu Dix
muiden.
17 October: De Duitschers krijgen ver
sterkingen eu de Balgen halen de 5e divisie
van Noordschoote naar het centrum van den
Yzer.
18 October: Hevige aanvallen. Lombardzijde
(bij Nieuwpoort) houdt stand. Een Fransch-
Engelsch eskader biedt hulp van uit zee. Man-
nekensvere, Schoore en Hegem vallen.
19 OctoberDe 6e divisie komt uit 't Zuiden
naar 't centrum. Beerst (bij Dixmuiden) bezwijkt.
De toestand is dreigend. Maar de 5e divisie
en de mariniers doen een uitval uit Dixmuiden,
nemen Beerst terug en verdrijven de Duitschers
tot Vladsloo. Nieuwe Duitsche troepen komeh
uit Rousselaere. De Belgen moeten terug.
20 October De eigenlijke Yzerlmie wordt
aangevallen. Veurne-Ambacht staat onder vuur.
Nieuwpoort en Dixmuiden branden. De zes
zeer geteisterde Belgische divisie's worden on
ophoudelijk bestookt door het Duitsche leger',
dat nu uit de 4e Ersatzdivisie, het 22e, 23e
en 3e reservekorps bestaat. Dus zeven volledige
divisies met alle artillerie.
21 OctoberDe Duitschers forceereu het
centrum, dringen over den Yzer. De Belgen
bezweren nog 't gevaar, maar ze kunnen bjjnö
niet meer. Ze worstelen reeds 5 dagen.
snelt ter hulp. Scboorbakke-brug valt. De
Belgen moeten terug naar den spoordijk Nieuw
poort Dixmuiden. De Duitschers doen 15 op
eenvolgende aanvallen tegen Dixmuiden. De
Belgen eu Fransche mariniers slaan ze af, al
staan deze hier onafgebroken 72 uur in de
loopgraven.
25 en 26 October dagen van nieuwe ge
weldige aanvallen. Maar geen vorderingen voor
de Duitscbns.
27 en 28 October Kalmer dagen.
Toch hevige beschieting.
30 October Hevige aanvallen tegen den
den spoordijk. De Duitschers veroveren Rarns-
capelle. Met bun laatste kracht werpen de
Belgen hen uit 't dorp terug. De Duitschers
wjjkeu vluchteu dan, want overal rondom
hen wast het water, breidt zich de vloed uit:
België heeft de zee ter hulpe geroepen.
Zoo eindigde de slag. En oog is de Yzer
de onoverkomelijk liuie, nog is Veurne-Am
bacht vrije grond, 't Kleine leger is gereorga
niseerd.
De cfiers waren zwaar9000 gewonden
11000 gedoodeu en verdwenen.
We gaven slechts een opsomming. Maar
die dagen Nog voel ik at 't tragische van
dat weemoedig najaar. Veel herinneringen
doemen op, 'k Zie nog lang", lange treinen
met gewonden, rijen ambulance-auto?. En
uog was de last te groot. Boeren kwamen
naar Ostende en Brugge, menden hun kloe
ke Vlaamsche paarden, die gehuifde karren
voorttrokken... Angst drukte de stad...
Geheimziunig werden hier en daar deuren voor
me geopend en in afgelegen achterkamers sprak
ik vluchtelingen van den Yzer, die nog hui
verden van alles wat ze zagen, doorleefden en
leden.
Want ook voor de burgers was het een
drama! Vriend Damman van DixmuideD keek
even aan de deur Een obus sloeg zjjn li
chaam in stukken, slechts zijn dochter was
binnen sterk door de kinderliefde verzamelde
ze de brokken bloederig vleesch, reinigde ze
het gelaat van de shrapnelkogels spelde
dan alles in een laken... De groot-juffi ouw
vao t Begijnhof zat met begijnen, oude vrou
wen en zieken in een kelder, tijdens het bom
bardement. In een oogenblik van stilte kwa
men soldaten op alle deuren bonsen en riepen.
»Al8 er hier nog burgers zijn, dat ze zich
haasten om te vluchten.* Ook iu den kelder
verscheen men. De grootjufïrouw was lam
Ze zat iu haar zetel te bidden. Ze wilde dat
eerst de andereu geholpen werden. Voor haar
werd het toen te laat. Slechts dagen later kon
men den kelder bereiken. Men vöud de eer
waardige dame dood in haar zetel, de lippen
samengetrokken, de handen op de rozenkrans
als bad ze nog Ze moet van honger gestor
ven zijn Julie, concierge vau 't Begijnhof,
wie, die Dixmuiden veel bezocht, kende haar
niet vond men naast een andere vrou w, met
de beenen stuk geslagen door een granaat.
De dood had hen in de vlucht nog gegrepen
Een jonge vrouw rende door de brandende
stede met 't reeds ontbindende lijkje van haar
kind De moeder was eiDdelyk uit een kel
der verlost, maar had er de ziunen verloreu
toen baar wichtje van uitputting stiet 1'k Heb
burgers gesproken, die veertien dagen door
t bombardement in een beerput gevangen wer
den gehouden Och, 'k voel het waar zou
ik eindigen moest ik episoden van 't Yzerdrama
vertellen 1
Deze week is het Allerzielen. Dag der
dooden... En Belgë heeft zoovpel dooden te
betreuren. De klokken van Veurne-Ambacht
en de oude hooge toreos droegen er zooveel
en zulke mooie kunnen niet meer luiden.
Ze liggen verbijjzeld in 't puin. Zooveel
begravenen die jaren rustten, werden uit 't graf
geschoten. Bij den strijd op Dixmuiden's
kerkhot vielen gewonde en stervende soldaten
in opengeschoten kelders, temidden van ge
raamten en doodsbeenderen. De hoeven, waar
men andere jaren de zielenkoekjes bakte, zijn
puinhoopen. Een gansche bevolking is ver
dreven. 't Zal aan den Yzer, temidden der
graven met de eenvoudige houten kruisjes, een
allertreurigst Allerzielen-gedenkdag aan de
douden zijn. Maar overal hier in Nederland,
ginds io 't bezette en in 't vrije België, bjj
onze vluchtelingen in Frankrijk, Engeland,
Zwitserland, overal zullen eerbiedig de ge
dachten gaao naar hen, die voor het land 't
schoonste offerden, hun leven.
A. HANS.
WEENEN, 30 Oct. (Wolff Officieel Front
Leopold van Beieren Bij Pustomyty hebben
de Russen na een kort doch uiterst hevig ge
schutvuur met zeer sterke stjjdkrachten een
stormloop ondernomen, die ten deele vóó, ten
deele in onze hindernissen is gesmoord.
Een vjjandelijke aauval met sterke strijd
krachten bij Szelwol is eveneens mislukt.
ST. PETERSBURG, 30 Oct. (P. T. A.)
OfficieelEr is niets van belang te melden,
PARIJS, 30 Oct. (HavasOfficieel Fransch
stafbericht
In het gebied van de Tserna en aan den
linker vleugel wordt de gesehutstrjjd verwoed
voortgezet. 1 en Noorden van Velyselo hebben
de Serviërs, door Fransche artillerie gesteund,
heete gevechten geleverd tegen de Duitschers
eu Bulgaren en eenig voordeel behaald. De
strjjd wordt over en weer hardnekkig volge
houden.
Een Duitsch vliegtuig is neergeschoten.
SALONIK1, 30 October. (Reuter.) Offi
cieel. Engelsch stafbericht: Aan het Doiran-
frout heeft een geslaagde overval van onze
tioepen ten Noordoosten van Makukovo den
Duitschers en Bulgaren aanmerkelijke ver
liezen berokkend.
Ien Noorden van het Doiran-meer is een
vijandelijk vliegtuig neergeschoten.
len Westen van Demir-Hissar is eeu vijan
delijk transportkamp doeltreffend gebombar
deerd.
LONDEN, 30 Oclober. (Pa-f.) De Daily
Telegraph verneemt van het Servische front":
Na een uitstel van twee dagen wegens het
slechte weder hebben de Franschen en Serviërs
V rjjdag hun aanval op de Bulguarscbe verde
digingswerken voor Monastir hervat. De strjjd
om Monastir moge tergend lang ljjken, na de
snelle opmarschen der Serviërs gedurende de
vorige maand, men moet niet vergeteu, dat
terw jl onze partj vooruitg ng, haar verbindings
lijn werd verlengd en de transportmoeilijkheden
toenameo. De Bulgaren daarentegen trekken
zich terug op hun tevoren gereed gemaakte
verdedigingswei ken en naar hun reserveu.
De I ranschen hebben stormaanvallen ge
daan op de met prikkeldraad krachtig versterk
te loopgraven in de vlakte voor Kenali, eri de
vorige week he» ft een der Servische legerkorp
sen op zichzelf «en uitval ge laan die boven
verwachting is gelukt.
(Vervolg.)
Het is toch wel een goede gedachte ge
bleken, om de salarisregelingen te behandelen
los van de begrooting, althans voor de behan
deling der begrooting in openbare zitting is
dat een voordeel gebleken. We bleven ditmaal
verscboond van ellenlange besprekingen over
zulke kwesties, al is er dau ook één ambte
naar vergeten.
Daardoor was de eerste zaak die bij de
artikelsgewjjze behandeling in bespreking kwam
een jaarwedderegeling. Zooals we in ons ver
slag der vorige vergadering aanstipten heeft
deze ambtenaar, die alle collegas in de ge
meente zag verhoogen en zichzelf uitgesloten,
ook een poging gewaagd, wat meer te krijgen.
Hij zond een adres aan Ged. Staten die
daarover te beschikken hebben en re
kende dezen voor, dat een jaarwedde van f 1109
toch veel te weinig is. Daar moet f 40 af
voor pensieen, f 84 voer de zekkerheidsstelling
en f 150 voor een klerk zoodat er maar f826
overblijft, wat de gemeente-ontvanger in dezen
duren tjjd een zeker te gering bedrag noemt
om daarvan te kunnen bestaan. Hetbljjktook
hier weer te gaan zooals het dikwjjl's gaat,
die baantjes ljjken op 'toog mooi, en er
worden alle zeilen bijgezet om ze te veroveren,
maar is het eenmaal zoover, dan zjjn ze toch niet
zoo vet als ze vroeger wel geleken, dan vinden
de betrokkenen ze eigenlijk mager. De Raad
werd nu door Ged. Staten gevraagd, hierover
zjjn gevoelen te kennen te geven. Veel kregen
we er niet van te hooren. In de afdeelingen
was verwondering te kennen gegeven dat de
ontvanger na een diensttijd van nauwelijks
anderhalf jaar nu al om verhooging komt aan
kloppen. Men zal er ook wel bij gedacht
hebben, dat destijds er niet opgerekend was,
dat de ontvanger zich voor zjjn werk door
een klerk zou doen bijstaan en voorts dat hjj
de eenige gemeenteambtenaar is, wien het
vergund is in zijn des namiddags 1 uur aan-
vangenden vrjjen tijd zooveel zaken te doen
of bijbaantjes te bekleeden als het hem goed
dunkt. Een poging die destijds werd aange
wend om dat te verbieden had geeD succes.
Dat is nu pas ingevoerd voor de lagere ge
meenteambtenaren.
Nu hadden B. en W. de vorige vergadering
ook wel beloofd, hun licht omtrent dit ver
zoek te ontsteken, maarze hadden daar
voor nog geen tjjd gehad Altjjd maar die dis-
tributiewet, die belet zelf onze administreeren-
de bestuurders op de dagen dat ze in de ge
meente aanwezig zjj a, even na te zien de be
palingen door Ged. Staten betreffende de re
geling der ontvangersjaarwedden getroffen.
Als we 't goed begrepen hebben, krijgen Ged.
Staten nu geen advies, althans nieis wijst daar
op. Irouwens, dat college is al dikwijls geble
ken mans genoeg te zjju zelfs tegen ad
viezen in te besluiten zoodat het voor den
