Yan het Westelijk oorlogstooneeL
Van het Roemeensche gevechtsterein.
Op Zee
BINNENLAND.
Officieele communiqué's.
Vliegmachine legen Zeppelin.
De Duitschers bij Putte
vertrokken.
VAN DE BELGISCHE GRENS, 10 Sept.
(Telegraaf). Het was heden eene verluchting
in de Belgische grensgemeente Putte. Reeds
gisteren bleek door aanhoudend heen en weer
rijden van ruiters en rijtuigen, dat er iets
bijzonders gaande was. Ook het wegvoeren
van hoornvee gaf aanleiding tot gesprekken.
Heden Zondag zouden zij echter het resultaat
van al die bedrijvigheid gewaar worden.
Het opbrengen wan de ^liobe.
De Koningin in Zeeland.
Droogmaking Zuiderzee.
by Dorna Watra, aanraking gekregen met de
Roemeensche legers, zoodat nu ook aan de
noordgrens van Roemenië wordt gestreden.
Aan het oostelijk front benoorden de Kar-
pathen worden de gevechten door de Russen
om Halitsj te nemen voortgezet, doch tot nog
toe konden de Oostenrijksch-Hongaarsche troe
pen die plaats blijven behouden.
Op het westelijk front slaagden de Engel-
schen erin, na een hevigen aanval over een
front van zes kilometer breedte, tusschen het
Foureauic-bosch en het Leuze-bosch, het dorp
Ginchy te bezetten, en het terrein tusschen
dit dorp en het Leuze-bosch eveneens in bezit
te nemen. Reeds hadden de Engelschen ver
leden week in een aanval het dorp genomen,
doch toen slaagden de Duitschers er bij een
tegenaanval weder in het te hernemen. Thans
meldt generaal Haig, dat hij in staat was al
het veroverde terrein te behouden en zelfs nog
eenigszins uit te breiden, zoodat ook ten noor
den van Pozières de linie eenigszins werd ver
groot.
Ten zuiden van de Somme nam de strijd
tegen de Franschen een bijzonder heftig karak
ter aan. Het Fransche bericht zegt, dat door
gebruikmaking van brandende vloeistoffen de
Duitsche troepen er in slaagden, een gedeelte
der Fransche loopgraven ten z. van Barleux
te bezetten. Bij een tegenaanval werden die
echter hernomen. Overigens werd er zeer hevig
gestreden, doch zonder dat de stellingen ge
wijzigd, werden.
Bij Verdun hadden gevechten plaats, waar
van de Franschen melden, dat zij het geheele
loopgravennet by Douaumont bezetten, de Duit
schers, dat de vijand uit de stellingen ten zuiden
van Thiaumont en ten o. van Fleury, waarin
hij was binnengedrongen, weder werd verdreven.
Parijs, 11 September. (Havas). Officieel be
richt van hedenmiddag
Ten zuiden van de Somme hebben de Duit
schers vannacht een vijftal aanvallen op ver
scheidene punten van het nieuwe Fransche
front tusschen Berny en de streek ten zuiden
van Chaulnes gedaan, sommige met gebruik
making van brandende vloeistoffen. Overal
zijn de aanvallers in hun loopgraven van
uitgang teruggeworpen door het Fransche
geschut en machinegeweervuur, dat den Duit
schers ernstige verliezen berokkende.
Aan het overig front is de nacht rustig
voorbijgegaan.
In den nacht van Zaterdag op Zondag heb
ben 10 Fransche vliegtuigen 60 zware bom
men op belangrijke militaire werkplaatsen ten
zuiden van Brugge geworpen. Het bombarde
ment, op een hoogte van tusschen de 400 en
800 meter uitgevoerd, is zeer doeltreffend
geweest. Denzelfden nacht zijn er 104 bom
men geworpen op de legerplaatsen en muni
tiemagazijnen ten Noorden van Sommepy. Er
zijn hevige ontploffingen waargenomen.
Bovendien heeft een Fransch luchteskader
op de kazerne en het vliegkamp te Saarburg
met goed gevolg 20 zware bommen geworpen,
die belangrijke schade aanrichten.
Het feit, dat bij den laatsten Zeppelinaanval
op de Oostkust van Engeland een Zeppelin
door een vliegmachine geheel vernield werd,
heeft het vertrouwen in dit afweermiddel tegen
aanvallen der luchtschepen natuurlijk vergroot.
Toch was het, zooals de Yorkshire Post«
schrijft, volstrekt niet de eerste maal, dat een
gevecht tusschen twee zulke tegenstanders
ongunstig voor het luchtschip verliep.
Pas korten tijd geleden had boven de Noord
zee een strijd plaats, dia een medewerker van
het blad aldus beschrijft
»De vliegmachine was slechts voor een en
kelen man ingericht, terwijl de Zeppelin, van
't modernste type, met eene bemanning van
minstens dertig koppen, zware bommen mee
voerde en op het bovenlak speciale afweer-
kanonnen tegen vliegmachinus droeg.
De Zeppelin kwam tot op geringe hoogte
boven het stoomschip neer, blijkbaar met het
doel, het aan te vallen en terwijl de mannen
aan boord van het schip bleven uitkijken en
afwachten of het luchtschip bommen zou wer
pen, zagen zij een watervliegtuig met grooten
spoed en op zeer groote hoogte komen aan
vliegen.
Blykbaar had ook de uitkijk op den Zep
pelin het gevaar ontdekt, want er kwam be
weging in de gondels en toen de Zeppelin
wendde en in Oostelijke richting trachtte te
verdwijnen dook het vliegtuig en vloog het
luchtschip met zoo groote snelheid tegemoet,
dat de bemanning van het schip mei angst
toekeek.
Het leek eerst, alsof de vlieger het lucht
schip van die duizelingwekkende hoogte af
wilde rammen, maar toen hij er een honderd
meter vandaan was, verminderde bij plotseling
zyn vaart en begon hy een reeks merkwaardige
bewegingen uit te voeren. Terwyl hjj boven
het luchtschip bleef cirkelen, begon hij het
met granaten of vuurballen of iets dergelijks
te bekogelen. Telkens als er een viel, kon
men een vlam onderscheiden en de projectielen
vielen vlak bij den Zeppelin neer.
Hij moest echter rekening houden met de
kanonnen van het luchtschip één daarvan
had het vuur geopend, zoodra de vlieger in
zicht was gekomen. Rondom de vliegmachine
barstten de granaten met wolkjes uiteen. Som
migen schenen de draagvlakken te raken en
te doorboren en één keer dacht de hemanning
van het schip, dat alles voorbij en de strijd in
het voordeel van den Duitscher beslist was.
Een granaat had het voorgedeelte van bet
vliegtuig geraakthet schudde en wankelde,
maar in plaats van als een wrak in zee te
vallen, bleef het in het rond vliegen, herstelde
zijn evenwicht, steeg tot op een grootere
hoogte doch een van de dryfvlakken was
aan stukken geschoten.
Weer begonnen de vlammende sterren op
het luchtschip, dat nu zeer snel voer en blijk
baar trachte te vluchten, neer te vallen, ter
wijl het stoomschip met volle snelheid volgde,
om het resultaat van het gevecht te zien. On
geveer een half uur later trof de vlieger zijn
doel. Een van zijn bommen had het achter
einde van den ballon geraakt en dat ernstig
beschadigd, want het groote gevaarte begon-
leelijk over te hellen en snel te dalen. s>Het
kwam zóó snel naar benedenvertelde de
kapitein van het stoomschip, »dat ik dacht
dat het vlak voor ons in zee zou vallen. Daar
wy tamelijk snel voeren, bedacht ik, dat het
mij in dat geval onmogelijk zou zijn het niet
te rammen. Dat was een moeilijk oogenblik,
want ik moest ook aan mijn bemanning en
aan mijn schip denken. De Zeppelin kwam
echter weer recht te liggen voor hij het water
raakte en vloog weer voort. Blijkbaar waren
de machines nog in staat om te werken.
Het is jammer, dat op dat oogenblik ook
het vliegtuig zich in moeilijkheden bevond,
want wij zagen het in de richting van de kust
wegvliegen. Het moet zoodanig zijn beschadigd
geweest, dat het den aanval niet kon voort
zetten, maar ik hoorde later met genoegen dat
het veilig naar zijn basis teruggekeerd was«.
Sedert eenigen tijd werd de wacht nabij de
grens dagelijks bezet door andere manschap
pen uit het garnizoen Stabroek. Ook heden
zou dit wederom plaats vinden, doch op het
aangegeven uur waren wel aanwezig de wacht,
doch nieuwe manschappen kwamen er niet.
De commmandant, een Feldwebel, nam afscheid
van de eigenaresse, die gedurende de twee
jaren haar huis beschikbaar had moeten stel
len voor de Duitsche wacht, en zei, dat, wan
neer er niet binnen twee uur een andere
wacht aankwam, het voor het laatst zou zijn,
dat hier eene wacht werd geplaatst. De deur
werd gesloten en de stukken meegenomen.
De patrouilles, die zich even nadien kwamen
melden, troffen hunne kameraden niet meer
aan. Zij stompten nog met hunne geweerkol
ven op de deur, doch trokken ook weldra af.
Een uur later kwam een onderofficier met
een soldaat om de telefoon af te breken en
de Duitsche vlag, die aan onze grens steeds
had gewaperd, neer te halen. Toen dit plaats
vond, was er eene groote menigte aanwezig,
die luid applaudiseerde. Men begrijpt de woede
dezer Duitschers, doch niet minder de vreugde
der bewoners van Belgisch Putte, om na twee
jaar van hen verlost te worden. Ten slotte
kwam nog 'n wagen de wachthuisjes werden
er opgeladen en daarmede was alles afgeloo-
pen.
De bewoners tusschen de eleetrische draden,
waarheen de Duitschers ter voorkoming van
desertie hunner mannen dezen maatregel na
men, hebben het nu voor onze grenswacht niet
gemakkelijker gemaakt, daar deze niet mag
toelaten, dat de Putsche bevolking evenals
vroeger heen en weer kan gaan O. i. is het
echter onmogelijk streng aan deze order de
hand te houden, daar de dorpen aan elkander
zijn gebouwd en er een middel moet worden
gevonden deze menschen eenvoudig tijdelijk als
neutraal terrein te doen beschouwen. Menige
pint werd op dezen terugtocht heden gedron
ken en lang en druk wordt deze maatregel
door de Belgen besproken.
BOEKAREST, 11 S -pt. (Agence Roumainr.)
Officieel Op het noordeljjk en N.W. front
blyft de vyand ten westen van de bovendalen
van Maros en Alt terugtrekken. Wjj hebben
3 officieren en 106 soldaten gevangen genomen.
Ten zuiden van Sibiu hebben wij liet dorp
Helimbar (Schelletbergj bezet.
Men heeft waargenomen dat de vijand duoi-
dum-kogels gebruikt.
O O
Iu het Streithu-dal, hebben wij ten westen
van Meriser verscheidene vijandelijke aanval
len atgaslagen, waarna onze troepen, tot den
aanvul overgaande, 2 kanonnen, 2 machine
geweren en verscheidene caissons met munitie
hebben buitgemaakt.
Wij hebben daarenboven 3 officieren en 302
soldaten gevangen genomen.
Op het zuidelijk front geweervvur langs den
geheelen Dooau.
Iu de Dobroedzja duren de krijgsverrichtingen
voort.
Kapitein P. Burghout en de bemanning van
het stoomschip Niobe van de Kon. Ned. Stoom
boot-Mij., het schip, dat Donderdag door de
Duitschers werd opgebracht, ziju ie Amsterdam
teruggekomen.
De kapitein heefs aan het Hdbl. omtrent de
toedracht het volgende meegedeeld
Donderdagmiddag om 1 uur werd de Niobe,
die met een lading stukgoederen op weg was
van Amsterdam naar Bordeaux, iu de Noordzee
even voorbij den Noordhinder door een Duit-
schen onderzeeër aangehoudeo, die twee losse
schoten voor den boeg loste, om het schip te
waarschuwen, dat het stoppen moest. Er werd
onmiddellijk gestopt, en daarop seinde de onder
zeeër, dat er iemand aan boord moest komen met
de papieren.
De stuurman ging er met de papieren heen
en beerde met een prijsbemanning van den
onderzeeër terug. De papieren werden aan
boord van den onderzeeër gehoudeD. Het Neder-
landsche schip werd Daar Zeebrugge opgebracht,
van waar de bemanning en de kapitein met
een vrijgeleide naar de Nederlandsche grens
vertrokken.
De Niobe zal voor een prijsgerecht gebracht
worden. Het is een van de kleinste schepen
der maatschappij. O ider de lading stukgoederen
bevond zich eeu belangrijke paitij kaas, die,
naar men weet, relatieve contrabande is.
De Niobe voer in convooi met een ander
schip der maatschappij, dat in ballast uitging
eo niet aangehouden werd.
Middelburg was gistereD in feesttooi ter
eere van hel koniokljjk bezoek. Te 10 42
kwam de koninklijke trein hieraan. Aan het
stalioD bevonden zich ter begroeting de Com
missaris der Koningin, de burgemeester, de
schout-bij-nacht commandant id Zeeland, met
deu chet van de stat. Door een deel tier stad
werd per auto naar den buitentuin gereden,
waar de Koningin haai paard besteeg om zich
naar t Molenwater te begeven, waar de troe
pen uit V\ alcheten waren opgesteld. Op het
Molenwater waren duizenden getuige van de
inspectie. Ouder het spelen van volksliederen
door de verschillende muziekkorpsen reed 11.
M. langs de opgestelde troepen, die vervolgens
voor haar defileerden. Te 12 10 verliet H. M.
Middelburg weer per koninklijken trein en
reed door naar Vlissingen.
De Koninklijke trein kwam te Vlissingen
om 121 /4 uur aan en reed voor bet Zu.delijk
perron.
Voorloopig bleef H. M in den t'-ein, waar
met haar gevolg de lunch werd gebruikt.
Te l'/4 uur verliet H. M. den trein en weid
zij op het perron gecomplimenteerd door den
burgemeester van Vlissingen.
Door de koninklijke wachtkamer begaf de
Koningin met gevolg zich voorts naar de pon
ton, waar zij ging op deD mijoenlegger Bal
der", waarmede de tocht naar Breskens werd
gemaakt.
Op het perron en rond de haven stonden
veel belangstellenden die H. M. toejuichten,
terwijl de schepelingen van de in de haven
liggende oorlogsschepen in paraderorm waren
opgesteld en H. M. atoejoelden".
H. M. was thans gekleed in grijs mantel-
costuum met blauwen regenmantel en bruine
toque met dito voile.
Zaterdag is bij de Tweede Kamer het wets
ontwerp ingediend tot afsluiting en droogma
king der Zuiderzee. Het is niet onmogelijk,
dat het reeds hedenavond in druk zal worden
rondgedeeld.
Intusschen verneemt het Haagsche Corres
pondentiebureau, dat het wetsontwerp omvat
de uitvoering der werken, waarbij in de eerste
plaats tot afsluiting van de Zuiderzee door
een afsluitdijk, loopende van de Noord-Hol-
landsche kust door het Amsteldiep naar het
eiland Wieringen, en van dit eilaDd naar de
Friesche kust by Piaanin de tweede plaats
voor de dioogmaking van vier gedeelten van
de afgesloten Zuiderzee, nl. een noordwestelijk
en zuidwestelijk, een zuidoostelijk eri een noord
oostelijk gedeelte.
Voorts wordt gerekend op de wetten tot
voorziening in de belangen van watering, af
watering en scheepvaart, voor zooveel deze
door de afsluiting en droogmaking geschaad
worden.
Voorgesteld wordt maatregelen te treffen
en werken uit te voeren, waarbij tot voor
ziening in de belangen der landsverdediging T
in verband met vorenbedoelde werken. Die
maatregelen en werken voor de landsverdedi- I
ging zullen echter bij afzonderlijke wet worden
vastgesteld, waarbij dan tevens zal worden a
bepaald welke van de daarvoor noodige uit- I
gaven zullen gebracht worden teil laste van
een nader bij de wet vast te stellen fonds, I
dat zal worden gesticht ten behoeve van de
afsluitings- en droogmakingswerken.
Omtrent dat fonds wordt nog medegedeeld I
dat daarvoor gedurende de eerste 14 jaren ten I
laste van de Staatsbegrooting een bijdrage zal
worden toegekend van 1,750,000.
Gerekend wordt bij bet wetsontwerp op een
tegemoetkoming aan de Zuiderzeevisschersbe- I
volking wegens de door de afsluiting haar te I
berokkenen schade.
Verder wordt bepaald, dat door de Kroon
een commissie benoemd wordt (aan welke de I
leiding der werken onder de bevelen der be-1
trokken Ministers geheel of gedeeltelijk kan
worden opgedragen), om de Regeering van 1
advies te dienen omtrent de voorbereiding en I
uitvoering der werken.
Het Correspondentiebureau vernam nog, dat
met de uitvoering van de afsluitings- en droog-1
makings werkey niet zal worden begonnen
voordat zal zijn tot stand gekomen de afzon
derlijke wet betrekkelijk de maatregelen dei-
werken in het belang der landsverdediging,
terwijl het jaar, waarin met de uitvoering der I
werken voor de droogmaking van een zuid- j
oostelijk en een noordoostelijd gedeelte wordt I
begonnen, nader bij de wet zal worden bepaald. I
De totale kosten van het beperkte plan, I
ongerekend de kosten voor de defensie, worden
geraamd op 110 millioen, waarvan voc)- de I
afsluiting 66 millioen en voor de droogmaking 1
44 millioen gerekend wordt, en dat de uit- I
voering van het beperkte plan zal kunnen 1
geschieden in 15 jaren.
OBSZE OOST.
Bau ka.
Blijkens het kort verslag over Mei ontstond I
op den 26en dier maand onder de dienstwei-
gerende mijnkoelis van mijn 35, district Koba, 1
een opstootje. Zij vielen den controleur der I
Bankatinwinning aan. Drie koelies wérlen ge-
wond, waarvan een later aan de gevolgen over
leed.
De zaak was in onderzoek. Door de militai- I
ren en gewapende politie werden de mijnstre- 1
ken geregeld afgepatrouilleerd.
Celebes.
Omtrent een te Makasser ontdekt complot I
werd door de »Sum. Post« aan de »Mak. Cour« I
het volgende ontleend
In kampong Potoenoeang is een complot ont-
dekt, dat ten doel had, alle Europeanen en I
Chine»zen, zoomede de inlanders, welke zich I
niet hadden aangesloten, te vermoorden.
Een zekere Baso Pataloso was ongeveer een I
maand geleden van kampong Baroe Baroe I
(Maros) naar Makasser gekomen. Hoewel van I
heel eenvoudig familie, gaf hij voor, van groot- I
moeders zijde af te stammen van Kraeng I
Polembangking, dus van vorstelijken bloede. I
Hij had van de dooden op het heilige kerk- I
hof te Boenoeng Sarie, in het Goasche, opdracht I
gekregen, de bevolking mede te deelen, dat I
zij niet meer in Allah mochten gelooven, doch I
hem, Baso, als de afgezant van God moesten I
erkennen.
Natuurlijk kregen de aanhangers een heilige I
obat en die kostte maar 15. Van een wel- I
bekende legende wist hij ingenieus misbruik I
te maken. Die legende luidt, dat het op een I
gegeven dag duister zal worden. Dan veran- I
deren de 7 boomen, welke op het Konings- I
pleiu staan in 7 groote huizen, die daarvoor I
uit den hemel komen vallen Tegelijkertijd I
verschijnen dan 3 booten aan de reede, met I
een groot aantal menschen en algeheele ver- I
broedering van volksstammen vindt plaats.
De bedoeling van den listigen geestdrijver I
was, om zijn volgeljngen wijs te maken, dat I
dan het moment zou zijn aangebroken, om al I
wat niet aangesloten was, te vermoorden, waar
door zij allen in weelde konden baden. Dat
was de wensch van den ten hemel gevaren
radja Data. Alles zou binnen een week ge
schieden. Reeds had de looze snuiter 130 vol
gelingen gemaakt, die allen bij hem inwoon
den. Maar de politie was achter het snoode
plan gekomen en vannacht om half twaalf
overviel de heer Dietz, met een politiepatrouil
le het huis van Baso, dat tjokvol was met
mannen, vrouwen en kinderen,
