Yan het Oostelijk oorlogstooneel
Het gevechtsterrein op den Balkan.
Op Zee
verbeterd en uitgebreid op een wijze als in
de eerste oorlogsmaanden onmogelijk geacht
werd. De verandering is tot stand gebracht
kunnen worden dank zij de kennis en het
organisatie-vermogen van de technische takken
van dienst, dat machtige door Belgen geleide
fabrieken in het leven geroepen heeft in
Frankrijk en Engeland. Men is er in geslaagd
geschut van nieuw type te maken in het
bijzonder is men geslaagd met een loopgraaf
mortier, die ook in het Fransche leger is in
gevoerd. Wijzigingen aan het Belgische 75
m.m. geschut aangebracht, stellen dit in staat
te wedijveren met het beste Fransche 75.
België, dat vóór 1914 in het geheel geen
zware artillerie bezat, beschikt thans ruim
schoots over verschillende soorten zwaar ge
schut, ook voor grooten afstand, en over mor
tieren en houwitsers van zeer 'groot kaliber.
Deze stukken worden uitsluitend hersteld en
onderhouden door Belgische arbeidskrachten.
De Belgische regeering in ballingschap heeft
meer gedaan niet slechts heeft zij het leger
gereorganiseerd, maar zij heeft, dank zij den
overvloed van materiaal, dien zij heeft weten
te produceeren, bij gelegenheid een van haar
groote bondgenooten op het slagveld kunnen
bij staan en aan Rusland een automobielkorps
kanonnen en vrachtauto's geleend. Het is
voorts billijk te wijzen op de diensten, die de
moedige Belgische spoorwegmannen en het
Belgische spoorwegmaterieel, locomotieven en
wagons bewezen hebben. Dat materieel door
Belgen bediend, doet dienst op alle lijnen van
Frankrijk en wordt gebruikt zoowel voor
reizigers- als voor troepenvervoer.
Vier1 burgers en een militair
gefusilleerd.
VAN DE GRENS, 19 Aug. (Telegraaf.)
Te Brussel moeten weer drie burgers gefusi-
leerd zijn. Nadere bijzonderheden zullen hier
over volgen.
»Les Nouvelles", dat te Maastricht verschijnt
meldt, dat ook te Hasselt (hoofdstad van Lim
burg) Zaterdag 1.1. 3 Belgische burgers en
een Fransch officier neergeschoten werden,
natuurlijk voor krijgs7erraad. De executie ge
schiedde 's morgens vroeg in een weide buiten
de stad. De lijken werden dan begraven op
't kerkhof van Curange, waar reeds drie graven
zijn van vroeger gefusilleerden, zooals een
kruis met de namen en de bijvoeging »Bel-
gische spion" aauduidt.
De roode lijst wordt dus, voortdurend langer,
't Is een waar schrikbewind, dat dergelijke
slachtoffers ten doode doemt. Welke waar
borgen heeft de menschheid, dat hier recht
vaardig gehandeld wordt? Krijgsverraad is
een woord met zeer onbepaalde btteekenis.
Wanneer over Duitsche terreur gesproken
wordt, vergeet men licht deze executie's op
te noemen. We gaven onlangs het vreeselijk
cijfer 500. Men denke zich die drama's io.
Wij kennen vrouwen, die vernamen, dat haar
echtgenoot gevangen was. Langen tijd hoor
den ze geen nieuws, tot eensklaps een pakje
thuisbezorgd werd met de kleeren en bezit
tingen van den gefusilleerde en een körte,
brute vermelding over den man »Plotseling
gestorven''. Van zijn proces, zijn laatste uien,
zijn laatste woorden, niets En die geheim
zinnigheid scheen nog te openhartig. Als
men zich herinnert hoe de Duitschers met
kapitein Fiyatt handelden, een geval, waarvan
ze toch wisten, dat het door de gansche we
reld opschudding wekken zou, behoeft men
zich niet meer af te vragen hoe weinig drukte
ze maken over den een of anderen onbekenden
Belg.
Daarom achten we het onzen plicht stecds
nadruk te leggen op deze executie's, dit ver
nietigen van levens, ergens op een binnen
plaats van een kazerne of in een eenzame
weide.
De burgerij van Hasselt wist niet, dat er
vijf veroordeelden in hun stad waren. Alleen
het nieuws van de executie verspreidde zich.
En in sommige steden vraagt men zich nog
af, waar plotseling verdwenenen toch mogen
gebleven zijn.
PETROGRAD, 21 Aug. Off. Aan de Stochod
bij Toboli en Roedko Tserviscze duurde de
strijd voort en wonnen wij terrein in enkele
sectoren.
Op 18 en 19 Augustus maakten wij in
deze streek 16 officieren en meer dan 1350
man gevangen en veroverden 1 kanon, 18
mitraljeurs, 4 bommenwerpers en 4 andere
werptuigen, benevens een groote hoeveelheid
granaten, patronen en geweren.
Ten W. van Nadworna maakten wij vor
deringen en bezetten een heuvelreeks. Wij
hebben Fereskoel in de richting van Koety
bezet, verder het aan de Tseremos gelegen
Jablonitza en eenige heuvels ten W. van
Fereskoel. Alle vijandelijke aanvallen ten Z. W.
<yan dep berg Touiadik waren tevergeefs.
BERLIJN, 21 Aug. (Wolff.) Officieel. Ten
Z. en Z.O. van Fiorina zijn de berg Vic en
de kam van den Mala Reka genomen.
Ten O. van Banica zijn de Servische stel
lingen op den Malkanidze Planina stormen
derhand genomen. Alle inspanning des vijands
om den Dzemat Jeri te herwinnen bleven
vruchteloos.
Bij Ljoemnitsa is een zwakke aanval des
vijands afgeslagen.
Ten Z.W. van het Doiraumeer levendig
artillerie-vuur.
SOFIA, 21 Aug. (Wolff) Officieel bericht
van 20 dezer Als gevolg van da gedurende
den laatsten tijd in het Wurdar-dal ondernomen
krijgsverrichtingen (van de bondgenooten), die
zicu ook ten oosten van de Stroema en ten
noorden van het Taehino-meer uitstrekten, is
de linkervleugel den 18den het algerueene
offensief begonnen.
De in het Stroema-dal oprukkende troepen
bezetten de stad Demir Hissar, en verjoegen
de Engelschen en Franschen in eer, slag, die
zich in de buurt van de stad Merres afspeelde,
naar den rechteroever van die rivier. Zij bezetten
den linkeroever van de rivier tusschen Boet-
kowa en het Tachino-meer.
Tusschen Stroema en Mesta rukken afdee-
lingen op, die bevel hebben, in het Wardar-
dal de Engelschen en Franschen aan te vallen,
die sinds tien dagen tevergeefs onze vooruit
geschoven stellingen ten Zuiden en Zuidwesten
van de stad Doiran hadden aangevallen/zonder
daarbij eenig resultaat te behalen, terwijl ons
infanterie- en artillerievuur hun zware verliezen
toebracht.
De troepen die op onzen rechtervleugel ope-
reereu hebben na de overwinning op de Ser
viërs bij Fiorina, met volkomen succes de
hun opgedragen taak voortgezet. Gisteren be
zetten wij de stations Paotza en Ektsjiu aan
de spoorlijn SalonikiFiorina.
Wjj herstelden de spoorwegverbinding met de
stad Bitolia (Monastir).
Ten zuiden van het Prespa-meer bezetten
wij de dorpen Zrerda, Biglistjr en Prsnetsa
en maakten op die manier definitief een eind
aan de gemeenschap tusschen Gortsja en Fio
rina, alsmede tusschen Gortsja en Kostur
Kastasia.
Het jongste gevecht in de
Noordzee
BERLIJN, 21 Aug. (W. B.) Officieel. De
in het officeele bericht van de Engelsche Ad
miraliteit voorkomende bewering, dat een der
Duitsche onderzeeërs geramd is, is juist. De boot
werd nadat ze een gesleepten Engelschen klei-
Den Kriuser van de Chattam-klasse had ver
nietigd, bij een poging van een Engelschen
torpedojager licht beschadigd, maar keerde
behouden naar de haven terug.
Over de juistheid van de Engelsche bewe
ring, dat een tweede Duitsche onderzeeër ver
nield is, zal eerst geoordeeld kunnen worden,
wanneer alle rapporten van de onderzeeërs
zullen zjjn ingekomen.
Ten aanzien van de ontkenning door da
Engelschen, dat een Engelsche torpedojager
vernietigd en een Engelsch slagschip bescha
digd werden, wordt verwezen naar het Duit-
bericht van 20 Aug., waarvan de juistheid in
alle opzichten wordt gehandhaafd.
Dat de Duitsche »Hochsee«-vloot terugge
trokken zou zijn voor een nergens geziene En
gelsche vloot is een verzirsel.
Een aanval op een treilen
ABEDEEN, 21Aug (Reuter.) De treiler
Pacific* is hier aangekomen.
Het schip werd onderweg aangevallen door
een Duitschen onderzeeër. De bemanning was
toen in de booten gegaan en de onderzeeër
had 21 schoten op den trawler gelost. Zij
misten echter alle. Daarop kwam een Engelsch
patrouilleschip opdagen, de onderzeeër
dook en de bemanning van den treiler keerde
weder naar het schip terug.
UIT ONZE OMGEVING.
Vrijdag 18 dezer kwam, zooals korte
lings in het vorig nummer medegedeeld onze
gemeenteraad bijeen, om de de vorige week
wegens onvoltalligheid onafgedane agenda, met
nog eenige punten vermeerderd, af te hande
len. Er was weer eenige vreeze, of we wel in
voldoende getale bijeen zouden komen, daar
van enkele leden uitstedigheid bekend was en
met eenige spanning zaten we dus de komen
de vroede mannen te tellen. Spoedig was ech-
I er de spanning voorbij, want no. 7 liet zich
niet te lang wachten, kort daarop ook nog
gevolgd door no. 8 en 9. Onbezet bleven de
zetels van de heeren Dees en Lensen, die uit-
stedig waren eu die van den heer Waalkes,
die verhindering door zaken had gemeld, be
nevens de heer Donze, die voortdurend wegens
ziekte weerhouden wordt.
Verschillende ingekomen stukken weiden
medegedeeld, die verband hielden met geno
men raadsbesluiten en voor kennisgeving wer
den aangenomen.
Ook was ingekomen een adres van de wo-
ningbouwvereeniging „Werkmansbelang", ge-
teekend door den 2den voorzitter, den heer
M. Eijke, en den secretaris, den heer H. J.
van den Ouden, waarin zij den Raad verzoe
ken, te willen terugkomen op het in de voor
laatste vergadering genomen besluit, en alsnog
de onteigening ten behoeve der vereeniging
te willen uitspreken van de tereinen van het
Domein in de buurt Java. Hieruit blijkt dus,
dat we goed gezien hadden, dat de vereeni
ging nog wel eens op deze zaak zou terug
komen. Terecht wijst de vereeniging er op,
dat het afwijzend besluit in eene zeer onvol
tallige vergadering genomen is en als er
meerdere leden aanwezig waren geweest mis
schien een ander besluit zou gevallen zijn.
Het leek ons destijds ook niet goed gezien
om zoo'n ingrijpende zaak af te handelen in
een zwak bezette vergadering. Er deed zich
echter bij de mededeeling van dit adres nog
eene bijzonderheid voor. Dhr De Jager kwam
namelijk vertellen, dat de onderteekende heeren
niet het recht zouden hebben, om aldus na
mens de vereeniging te spreken, daar in de
laatste vergadering niet was besloten opnieuw
bij den Raad aan te kloppen, doch wel het
daarheen te leiden, dat de inspecteur voor de
volksgezondheid de kwestie nog eens in eene
bijeenkomst van den gemeenteraad zou uiteen
zetten. De Voorz., die ook de bewuste verga
dering van de woningbouwvereeniging heeft
gepresideerd, gaf te kennen, dat er wel is waar
niet over zoo'n voorstel gestemd was, maar dat
het doch in de bedoeling had gelegen, een adres
te zenden en dat niemand zich daartegen ver
klaard had. Dhr. De Jager hield vol, dat daar
ook geen gelegenheid voor geweest was, want
dat een desbetreffend voorstel aldus niet was
gedaan en er dus geen gelegenheid was ge
weest om er zich tegen te verklaren. De
Voorz. redde er zich toen uit, met te ver
klaren, dat dit toch eigenlijk ook een zaak
voor de vereeniging was en de Raad alleen
het adres heeft te beoordeelen. Dit laatste zou
in gewone gevallen juist kunnen zijn, maar
hier is het toch wel iets anders, daar de heer
De Jager door den Raad is benoemd om bij
de vereeniging zooveel te zijn als dwarskijker,
als controleur op den gang vau zaken, lijkt
het hier volkomen op zijn plaats, als de heer
De Jager aan het college dat hem aanwijst
om den gar.g der zaken hij de vereeniging
na te gaan waarschuwt, dat er namens de
vereeniging gehandeld wordt, zonder dat die
handeling op een genomen besluit berust.
Ondertusschen werd besloten, het adres te
stellen in handen van B. en W. om bericht
en raad. Als het om het beginsel in de zaak
besloten gaat kunnen we nu dat advies al
mededeelen. Dj meerderheid zal inwilliging
voorstellen en de minderheid zal, op grond
vooral van de abnormale tijden van duur bou
wen, er tegen zijn om er nu op in te gaan.
De breedvoerige discussies bij de eerste be
handeling hebben wel eeuigermate de neuzen
doen tellen van het college van B. en W.
Van den varensgezel C. van der Klooster
was een verzoek ingekomen, om hem te willen
terugbetalen de niet uit weelde betaalde f 20
om zijn huwelijk te kunnen sluiten op een
anderen dan den daarvoor vastgestelden tijd,
daar de omstandigheden van zijn beroep, hij
is thans bij de zeevisscherij, dat noodig maak
ten. Hier doet zich nu een geval voor, dat,
naar wij ons herinneren, bij de vaststelling
van de nogal zware bepalingen der leges
op den burgerlijken stand voor het sluiten
van huwelijken buiten de twee daarvoor
aangewezen dagen, is voorspeld. Er werd
toen reeds op gewezen, dat vooral in een
plaats als hier, met varenden, de mogelijkheid
zich zou kunnen voordoen, dat iemand nu
juist uiet uit luxe een anderen dag zou moe
ten kiezen. Dat bezwaar werd echter weg
geredeneerd en de voorgestelde bepaling er
door gehaald. Dhr. De Jager meende, dat
dit adres wel terstond kon worden behandeld,
de verordening is duidelijk. De Voorz. wilde
het verzoek liever nog eens stellen in handen
van B. en W. en er dan de verordening
eens op nalezen misschien kunnen er termen
gevonden worden, om adressant tegemoet te
komen. Zoo zal het geschieden.
Besloten werd het bouwland, dat de ge
meente achter het z.g. Boscbje heeft aange
kocht om in te richten voor begraafplaats,
voorloopig voor den tijd van een jaar als
bouwland te verpachten.
Nadat de ingekomen stukken waren afge
handeld, ging de raad over tot het werk dat
reeds lang aanhangig was en dat bij gedeelten
zoo dikwijls aan de orde is gekomen de
regeling der jaarwedden. De Raad had nu
een stel regelingen voor het geheele personeel
bij de gemeente in dienst, behoudens een paar
uitzonderingen.
Zooals in ons vorig nummer bericht, zijn
de verschillende regelingen vastgesteld, en
kunnen, gezien de cijfers, de verschillende
ambtenaren tevreden zijn, de Raad was aller
minst karig. Wanneer we onze herinnering
raadpleegden, vroegen we ons bij de behande
ling dier vo.orstellen af, of dat onze Ter
Neuzensche Raad wel was, zooals we die bij
zulke gelegenheden steeds gekend hebben.
Er was nu geen sprake van schrielheid, geen
gedachte aan geldgebrek. De Raad dacht nu
blijkbaar alleen aan de belangen van hen,
wier jaarwedden moesten vastgesteld worden
en hoe men dat zoo goed mogelijk zou doen,
aan degenen die dat zullen moeten betalen
werd ditmaal niet ged ja, of er niet aan
gedacht werd, weten we niet, want gedachten
zijn tolvrij en kunnen bestaan, zonder dat
ze worden geuit, maar in elk geval, er werd
in het geheel niet over de betalenden ge
sproken. En waar de Raad bleek nog verder
te willen gaan, dan B. en W. voorstelden,
daar kwam nog maar zeer schuchter een
waarschuwende stem, van dhr. De Jager, waar
aan zich ook een enkele maal die van dhr,
D. Scheele paarde, maar oppositie tegen de
regelingen werd niet gevoerd. Toch voorziet
men tegen het volgend jaar een verzwaring
van de begrooting met ongeveer f 6000 en
klimt het totaal, als alles op het maximum
komt ongeveer f 12.000 hooger. Inderdaad,
als we nagaan hoe vroeger op luttele bedra
gen werd gepiekerd, dan kenden we den Raad
niet. Nu is het waar, dat er veel nieuwe
gezichten gekomen zijn, en het was, met B,
en W. wel de jongste garde van den Raad,
die in deze de leiding gaf, zooals uit het ver
loop zal blijken.
Bij de algemeene beschouwingen bleek aller
eerst, dat men wil streven naar uniformiteit.
Er werd b.v. voor den inspecteur voorgesteld,
dat deze na 6 jaar zijn maximum zou beha
len, n.l. ieder jaar verhooging, terwijl de
agenten dat maximum eerst zouden bereiken
na 18 jaar en voor andere calegoriën gemeen
teambtenaren was voorgesteld 15 en 20 jaren.
Dhr. Nolson gaf te kennen, uniformiteit te
zullen voorstellen en ook te willen bepalen,
dat, als nu deze regeling was vastgesteld, zij
voor een aantal jaren zou gelden eu alle ver
zoeken om verandering zouden worden afge
wezen. Wat dit laatste aangaat, merkte de
Voorz. op, dat de Raad dit in zijn hand heeft.
Dhr. De Jager wenschte, nu voor de agenten
vrije geneeskundige hulp werd voorgesteld
dit ook uit te breiden tot de gemeentewerk
lieden Dhr. Van Hasselt daarentegen wilde
van de vrije geneeskundige hulp niets weten
en stelde voor, het noch aan de eene noch
aan de andere categorie toe te staan. Dhr.
Van Hasselt kreeg zijn zin. B. en VV. hadden
anders, naar verklaring van den Voorz. geen
bezwaar tegen uitbreiding van de categoriën,
waarvoor dit werd voorgesteld.
Bij de artikelsgewijze vaststelling der rege
lingen, werd nu de minimum jaarwedde van
de inspecteur bepaald op 1100, het maxi
mum op ƒ1400, op voorstel van dhr. Nolson
te behalen in 15 jaren, met 5 driejaarlijksche
verhoogingen. Daar de diensttijd geldt van
at het tijdstip van indiensttreding bij de ge
meente, komt de betrokken titularis, wiens
jaarwedde dit jaar reeds werd verhoogd, met
1917 terstond op het maximum. Dhr. D.
Scheele had liever gezieu, dat het behalen
van het maximum op 18 jaren was gebracht,
zooals dat voor de agenten door B. en W,
werd voorgesteld, doch dhr. Nolson hield vast
aan de 15 jaar.
Zoo werd ook voor de agenten bepaald,
dat zij zullen aanvangen met een jaarwedde
van ƒ600, na 3 jaren 650, na 6 jaren 700,
na 9 jaren 750, na 12 jaren ƒ800 en na
15 jaren ƒ900.
Omtrent den inspecteur is voorts bepaald,
dat deze jaarlijks ƒ75 geniet om in zijne
kleeding en schoeisel te voorzien, terwijl voor
de agenten is bepaald, dat zij van gemeente»
wege van uniform, schoeisel en bewapening
worden voorzien. Voor het bezit van het
politiediploma wordt hunne jaarwede met 25
verhoogd.
Vervolgens kwam aan de orde de regeling
van de jaarwedden der hoofden van scholen
en onderwijzers. Door B. en W. werd voorj
gesteld, voor de hoofden het minimum met
ƒ100 te verhoogen, het maximum met 150,
voor de onderwijzers werd, met behoud van
het bestaande minimum eene verhooging van
het maximum met ƒ100 voorgesteld, te be
halen na 20 jaren. Ten opzichte van de
hoofden van scholen voor wie bijzondere be
palingen gemaakt zijn, omdat krachtens de
bestaande regelen hunne jaarwedde lager werd
dan de vroeger genotene, evenals voor den
onderwijzer van school A, de heer Bierlé, en
voor die van school B, dhrn. L. J. de Vries
en De Kraker, benevens mej. De Kraker,
werden bij overgangsbepaling hoogere jaar
wedden toegedacht, zoodat de voor het overige
personeel voorgestelde verhooging ook aan
hen boven net reeds genoten salaris zou ten
goede komen.
Dhr. Eijke gaf aanstonds te kennen, dat,
nu voor de hoofden verhooging van het mi«
