Van het Westelijk oorlogstooneel,
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
öp het Zuidelijk oorlogstooneel
Yan het Italiaansch-Oostenrjjksche
gevechtsterrein.
Op Zee
Nu zijn wij van meenjug, dat behalve Bel
gië, ook Servië en Montenegro hunne onaf
hankelijkheid dienen hersteld te zien, al moet
het natuurlijk van België onvoorwaardelijk
vaststaan.
Ook meenen wij, dat we wel degelijk ons
part in den oorlog hebben want tegenover de
honderden, die reusachtig verdienen in ons
land, staan tienduizenden, die lijden, veel lijden.
In verband daarmede, zouden wij dat ver
dienen van grof geld wel wat beperkt willen
zien.
Zoo kan ons de reusachtige uitvoer van
rundvee slecht behagen.
Door dat ongebreidelde vaD uitvoer wat
meer in te toornen, zou in ons land meer
bereikbaar zijn, dan nu het geval is.
Maar overigens vinden wij wat in het N.
v. d. D. staat, treffend mooi, omdat het zich
verre verheft boven het alledaagsche en klein
zielige, dat zoozeer onzen landaard op het
oogenblik gevangen houdt.
Verruiming van ideeën, vrijer en waarachti
ger oordeel men merkt het eiken dag,
hoe hard het noodig is.
DE OORLOG.
Oe algemeene toestand.
Het Stefani-agentschap heeft een uitvoerige
beschouwing rond gezonden over den strijd in
Zuid-Tirol, waarin wordt uiteengezet hoe het
mogelijk was, dat de Italiaansche troepen hier
zoo ernstigen tegenslag konden ondervinden
en waarin de meest geruststellende verzekerin
gen worden gegeven 70or de toekomst. Het
lange relaas begint met de mededeeling, dat
de vijand sedert drie maanden het offensief in
Trentino heeft voorbereid, dat hij den spoor
weg in deze streek grootere capaciteit gaf,
nieuwe wegen opende enz., en nieuwe troepen-
afdeelingen van andere oorlogstooneelen in
Zuid-Tirol samentrok. Het is mogelijk, dat
het Italiaansche volk zich door deze mede-
deelingen en beschouwingen laat troosten, maar
er zullen er toch ook zijn, die zullen vragen,
waarom de Italianen zelf die voorbereidingen
dan niet troffen, waarom nu juist weer van
den kant van den vjjand het initiatief tot den
aanval moest komen. Niettemin worden in het
lange relaas van Stefani toch ook wel zeer
juiste opmerkingen gemaakt, zoo o. a. waar
gewezen wordt op den voorsprong van den
aanvaller, omdat de verdediger, niet de juiste
richting kennend waar het offensief zal worden
ingezet, zijn reserves op behoorlijken afstand
achter het front moet houden. De eerste schok
van het offensief brengt dan ook gewoonlijk
belangrijke winst, dat was het geval bij het
Fransche offensief in Champagne, bij den Duit-
schen aanval op Verdun, maar zoodra de tegen
stander in staat is de bedoelingen van den
aanvaller te doorzien, kan hij zijn reserves
aantrekken en wordt meestal de aanval,
althans tjjdelijk, tot staan gebracht. Het is
zeer wel mogelijk dat het aan het Italiaansche
front evenzoo gaat en het verdere offensief der
Oostenrijkers in de richting van de vlakte van
Vicenza, zooal niet tot staan komt, dan toch
in veel langzamer tempo vooruit zal gaan.
Volgens het Oostenrijksche legerbericht van
Zondag was hiervan echter nog volstrekt geen
sprake en zetten de Oostenrijksche troepen in
snel tempo hun successen voort, waarbij weer
eenige duizenden Italianen gevangen werden
genomen. Het later ontvangen Italiaansche
legerbericht echter wekt al den indruk, dat
de Italianen na den eersten schok van den
aanval zich eenigszins hebben hersteld en nu
al in staat zijn tot een offensief-defensief. Dit
blijkt, o. a. uit de mededeeling, dat zij er in
slaagden na heftigen strijd een paar kleine
versterkingen te hernemen, die door den vijand
veroverd waren.
Of die indruk echter de juiste is, zullen de
komende dagen moeten leeren. De Oostenrijk
sche successen zijn hier werkelijk zeer belang
rijk. Het gebied tusschen Astico en Terragnola
is in handen der Oostenrijkers en zoo is dus
toegang verkregen naar de stelling van Arsiero.
Ook zijn de Italianen teruggedreven in de
streek tusschen Terragnola en Vallarso, en
de Oostenrijkers, die den Col Santo vermees
terden, rukken nu op in de richting van Pasu-
bio, maar nu zijn de Oostenrijkers ook al voort-
gediongen in het Vallarso-dal zelf en bedreigen
zij dus den terugtocht van de Italianen, die
nog bjj Pasubio staan en die, daar de Borcolapas
reeds in Oostenrijksche handen is, alleen kunnen
rekenen voor hun terugtocht op de Fuzaggo-
pas, welke de Oostenrijkers echter al naderen.
Voor de Italianen, die Dinsdag de verjaring
herdenkten van de oorlogsverklaring, aan Oos-
tenrijk-Hongarjje en die waarschijnlijk er op
rekenden een betrekkelijk gemakkelijke taak
te hebben tegenover een in den strijd met een
nog machtiger vijand zich uitputtenden tegen
stander, moet dit zoo krachtig ingezette offen
sief van de Oostenrijkers een groote teleur
stelling zijn. Van het Italiaansche leger mag
men verwachten, dat het alles zal doen om
het bij deze teleurstelling te laten en te voor
komen, dat het vjjandeljjke offensief tot een
pationale ramp wordt.
Bij Verdun melden de Duitschers een nieuw
succes bij den Mort Homme, dat van Fransche
zijde wel wordt toegegeven, maar dat ten deele
reeds door de Fransche weder zou zijn goed
gemaakt, ten deele door hen gelijk het in
het dagelijksch commentaar van Havas heet
weldra zal worden goed gemaakt.
Vrij belangrijke berichten komen uit Meso-
potaraië. Generaal Gorringe heeft het Dujailak-
reduit, iets ten zuiden van Koet-el-Amara,
veroverd. De Turken zijn nog meester van de
Sanna-i-Yat-stelling aan den linkeroever van
de Tigris. De Sanna-i-Yat-stelling aan den
rechteroever is sedert half April door de En-
gelschen bezet. Merkwaardig is zeker de mede
deeling, dat een afdeeling Russische cavalerie
reeds met de troepen van generaal Gorringe
voeling heeft gekregen. Dat heeft waarschijn
lijk wel meer de beteekenis van een vermetel
ruiterstukje dan militaire waarde, de Russische
colonne die naar Bagdad oprukt is immer
nog verre, maar het zal de samenwerking van
de Engelsche en Russische troepen zeer kunnen
vergemakkelijken, nu een verbinding door
cavaleriepatrouilles mogeljjk bleek.
PARIJS, 21 Mei. (Reuter.) Aan de linker
zijde duurde het verwoede gevecht tusschen
het bosch van Avocourt en de Maas den ge-
heelen dag voort. In een aanval in de buurt
van den weg van Esnes naar Haucourt
namen de Franschen twee loopgraven der
Duitschers.
De Fransche artillerie vernielde een klein
werk ten zuiden van heuvel 287, dat de Duit
schers den 18en Mei hadden genomen. De
Duitschers deden onmiddellijk daarop een
aanval op het oostelijk gedeelte van heuvel
304, drongen voor een oogenblik een loop
graaf van de eerste linie binnen, maar werden
er totaal uitgeworpen.
Een hevige aanval door een Duitsche bri
gade op de westelijke hellingen van den Mort
Homme werd gestuit door mitrailleurs en
tegenaanvallen van bommenwerpers. Vijan
delijke colonnes, die de aanvallende troepen
volgden, geraakten in het vuur der Fransche
batterijen en werden genoodzaakt terug te
trekken.
Aan de rechterzijde van de Maas levendig
artillerie-duel in den sector van Douaumont.
De Franschen namen in een aanval de krach
tig versterkte A ugremont-groeven zij namen
80 gevangenen en maakten 4 machinegeweren
buit.
Duitsche aëruplanes wierpen sinds gisteren
tweemaal bommen op Duinkerken. Zaterdag
hadden zij 20 bommen geworpen, waardoor
zjj 4 personen doodden en 15 wondden. Een
ander escadrille wierp hedenmiddag 100 bom
men op de voorsteden van Duinkerken, waar
door 2 soldaten en een kind gedood en 20
personen gewond werden. Aëroplanes van de
geallieerden vervolgden de aanvallers en scho
ten er twee naar beneden toen zij de Duitsche
linies weder binnenvlogen. Een groep van 53
Engelsche, Fransche en Belgische aëroplanes
wierp onmiddellijk na den eersten aanval 250
bommen op de Duitsche kantonnementen te
Vijfwege en Chistelnes. Duitsche aëroplanes
wierpen 15 bommen op Belfortde aange
richte schade was gering.
LONDEN, 21 Mei. (Reuter) (Bericht van
veldmaarschalk Haig.) Engelsche (aëroplanes
leverden gisteren met succes verscheiden ge
vechten. Twee vijandelijke machines vielen
brandend in de vijandelijke linies, een derde
in de Engelsche. Een der Engelsche aëroplanes
viel binnen de linies van den .vijand. Ook
werd met gunstig gevolg veel artillerie-werk
gedaan.
Een onbeschadigde vijandelijke machine
landde hedenochtend in de vroegte in de En
gelsche linies. De waarnemer en de bestuurder
werden krijgsgevangen gemaakt.
De vijand deed gisternacht drie niet zeer
krachtige aanvallen ten zuidwesten van Wieltje;
zij werden alle afgeslagen.
De vijandelijke artillerie trad den geheelen
dag zeer actief op tusschen Vimy en Loos.
Van twee uur af hevig vuur op de En
gelsche voorste loopgraven ten zuiden van
Souchez. De Engelsche artillerie beantwoordde
het vuur en bracht een vijandelijke batterjj
tot zwijgen.
BERLIJN, 22 Mei. Ten O. van Nieuw-
poort is een patroelje mariniers in de Fransche
loopgraven binnengedrongen en beeft daar 1
officier en 32 man gevangen genomen. Ten
Z. W. van Givenchy hebben wij verschillende
rijen der Engelsche stellingen ter breedte van
2 K.M. genomen, nachtelijke aanvallen afge
slagen en 8 officieren en 220 man gevangen
genomen. Voorts maakten wij hier 3 mitral-
jeurs en 4 mortieren buit. De vijand leed
zware en bloedige verliezen.
In de streek van Berry au Bac is vroeg
in den morgen een Fransche poging tot een
gasaanval mislukt.
Links van de Maas hebben onze troepen
de Fransche stellingen op den Oostelijken
uitlooper van heuvel 304 genomen en deze
ondanks herhaaldelijke tegenaanvallen bezet
gehouden. Behalve zware bloedige verliezen
verloor de vijand 9 officieren en 518 man aan
gevangenen en liet hij 5 mitrailjeurs in onze
handen.
De buit bij onze aanvallen op de Zuidelijke
helling van den Dooden Man bedraagt thans
13 kauonnen en 21 mitraljeurs. Ook hier en
in de richting van Chattencourt hadden pogin
gen van den vijand om het verloren terrein
te herwinnen geen succes.
Rechts van de Maas vielen de Franschen
meestentijds te vergeefs onze linies in de streek
van de steengroeven ten Zuiden van de hoeve
van Haudromont en van den Vauxtop aan.
Bij den derden stormloop gelukte het hun
evenwel in de steengroeve vasten voet te krijgen.
Den geheelen nacht was de wederzijdsche ar
tillerieactie zeer hevig.
Onze vliegtuigeneskaders herhaalden gisteren
met waarneembaar succes hun aanvallen op
de étappenhaven Duinkerken. Er hadden voorts
tal van luchtgevechten plaats.
Oostelijk en Balkanoorlogstooneel niets
nieuws.
VAN DE GRENS, 22 Mei. (Telegraaf).
De Duitschers vergrooteu hun vlootje te Zee-
brugge gestadig. Nu kruisten voor de Vlaam-
sche kust twee als marinevaartnigen inge
richte sleepbooten. Op deu achtersteven las
men nog den naam Gent, waar de booten gere-
quireerd zijn. Ieder draagt vanvoren een ka
non. 't Is de eerste maal, dat men die twee
bodempjes opmerkte. Zeebrugge is, het valt
niet te ontkennen, een belangrijk punt voor
de Duitschers en 't is volkomen te begrijpen,
dat er dan ook voortdurend Duitschers en
Russische krijgsgevangenen aan 't werk zjjp.
Van hier tot Ostende, via Blaokenberge, Weo-
duine, Den Haan, Breedene-bad, waar de bree
ds Koninklijke Laan loopt, geljjkt de duin
strook wel een reusachtige redoute.
Reeds is gemeld, dat in den nacht van Zater
dag op Zondag de haven bestookt werd uit
de lucht. Als een andere bijzonderheid, in
verband hiermede, verneem ik nog, dat Zater
dagavond een aantal hydroplanen der gealli
eerden benoorden 't Schooneveld lagen. Het
was kalme zee en prachtig weer en vermoe-
deljjk hielden de aviators Zeebrugge in 't oog.
Er is tweemael actie geweest bij Zeebrugge,
ongeveer om 3 uur en daarna tegen zes uur
Zondagmorgen. Toen werden nog zware sla
gen ganech Zeeland door gehoord. Wellicht
loerden de hydroplanen Zaterdagavond er ook
op of de vliegtuigen van Zeebrugge een nieuwen
tocht naar Engeland zouden ondernemen gelijk
den nacht te voren, toen Zeebrugge ook de
basis was voor de aviators, die de kust van
Kent hebben bestookt.
WEENEN, 22 Mei. (Wolff.) OfficieelNiets
nieuws.
ST. PETERSBURG, 22 Mei. (P. T. A.)
OfficieelBij het dorp Ostrow, ten noorden
van het Narotsjmeer, hebben de Duitschers
eergisteravond na een hevige beschieting her
haaldelijk getracht tot het offensief over te gaan,
maar zij zijn telkenmale door ons vuur terug
gedreven.
Ten ZW. van het Narotsj-meer heeft ons ge
schutvuur aanzienlijke vijandelijke troepencon
centraties verstrooid.
Bij het dorp Kostioeknowka, ten N.W. van
Tsartorisk, hebben wij een vijandelijken aanval
afgeslagen.
Op de overige gedeelten van het front van
de Golf van Riga tot de Roemeensche grens
niets dan geweervuur en verkenningen.
Troepenverplaatsingen in
Turkije.
LONDEN, 22 Mei. (Reuter.) De »Times"
verneemt uit Boecharest d.d. 16 Mei De
Turksche militaire autoriteiten blijven alle
beschikbare versterkingen naar het binnenland
van Klein-Azië zenden de verdedigingsmacht
voor KonstaDtinopel is aanzienlijk verzwakt.
Men verwacht tegen de volgende maand de
komst van ongeveer 4000 Duitschers te Bagdad.
De Turken trekken sterke strijdmachten
samen in den driehoek MarasjAintab--Bi-
redjik, ten noordwesten van het punt, waar
de Bagda lijn de Euphraat passeert bij Dje-
rabulus, daar de landing van een geallieerde
strijdmacht te AlexaDdretta (Iskenderum)
wordt verwacht.
WEENEN, 22 Mei. (Wolff). Officieel: De
nederlaag der Italianen op het front in Zuid
Tirol wordt steeds grooter.
De aanval van het legercorps uit Graz op
de hoogvlakte van Lafraun (Lavarone) is met
volkomen succes bekroond. De vijand is uit
zijn geheele stelling verdreven.
Onze troepen zijn in het bezit van de Cima
Manderiola (ten zuiden van den Armenterra-
bergrug) en de hoogten, vlak ten westen van
de grens, van dezen top tot net Astach (Astico)
dal.
De legergroep van aartshertog Karei Frans
Jozef heeft de linie Monte Fermano-Monte
Majo vermeesterd.
Sedert het begin van het offensief hebben
wij 23,882 gevangenen, o.w. 485 officieren,
gemaakt. Onze buit is tot 175 kannen gestegen.
WEENEN, 22 Mei. (Korr Bur) De Duit
sche rijkskanselier heeft baron Burian, den
minister van buitenlandsche zaken, telegrafisch
gelukgewenscht met de «schitterende wapenfei
ten der O.-H. legers in Tirol« en den wensch
uitgesproken, dat de dappere troepen steeds
nieuwe sueceösen zullen behalen.
Burian heeft telegrafisch dank betuigd voor
den gelukwensch.
Oe duikboot- en mijnoorlog.
LONDEN, 22 Mei. (Lloyds Het Italiaansche
stoomschip Birmanir is gezonken.
MARSEILLE, 22 Mei. (Reuter.) Het Fran
sche s.s. Languedoe is Zaterdag in de Mid-
dellandsche Zee door een Duitsche duikboot
in den grond geboord. De kapitein is gevan
gen genomen, omdat het s.s. tegenstand had
geboden toen bet werd aangevallen. Er waren
geen passagiers aan boord de bemanning is
gered.
LONDEN, 22 Maart. (Lloyd.) HetGrieksche
s.s. Anastassios Koroneos is gezonken.
LONDEN, 22 Mei. (Reuter.) De admirali
teit meldtEen draadloos Duitsch bericht
van 19 Mei naar Washington beweert, dat
volgens tijdingen uit Amsterdam de bemanning
van de Cymric te Liverpool was aangekomen
en had meegedeeld dat de Cymric door een
ontploffing is gezonken. Dit bericht is volslagen
onjuist, daar de Cymric zonder waarschuwing
is getorpedeerd.
In de Oostzee.
ST. PETERSBURG, 22 Mei. (P. T. A.)
OfficieelIn de Oostzee heeft een onzer duik-
booten drie Duitsche stoomschepen in den
grond geboord.
Een Duitsche duikboot
aangevallen.
De «Nieuwe Rotterdamsche Courant" van
25 April bevatte het bericht dat de Neder-
landsche stoomboot «Soerakarta" op een tocht
tusschen Ierland en de Shetlandseilanden ge
tuige was geweest van de vernieling van een
Duitschen onderzeeër door een Engelscheu
trawler.
Naar men dienaangaande van bevoegde zijde
mededeelt, werd de Nederlandsche stoomer
«Soerakarta" op den avond van den 15en
April ten westen van Ierland door een Duit
schen onderzeeër, die bet vlagsignaal gaf,
aangehouden. In de buurt bevoud zich een
andere stoomboot onder Zweedsche vlag, die
door den onderzeeër eerst door hetzelfde sig
naal, en toen dat geen resultaat leidde, door
een schot voor den boeg tot stoppen werd
gebracht.
Op het oogenblik, dat het schot viel, deed
de onder Zweedsche vlag varende stoomboot
uit een bij de pijp opgesteld kanon een snel
vuur op den Duitschen onderzeeër ontbrand
den. Hoewel de onderzeeër zich onmiddellijk
door duiken trachtte te beschermen, werd hij
door een schot getroffen. De veroorzaakte
schade was intusscheu slechts gering de on
der zeeër kon blijven manoeuvreeren en bleek
in staat zijn tocht voort te zetten.
De stoomboot bleef ook tijdens het vuren
de Zweedsche vlag in top voeren. Zoolang de
onderzeeër haar zag, werd de vlag niet4neer-
De ondergedoken, boot hoorde na eenigen
tijd twee sterke ontploffingen, die door bom
men veroorzaakt werden, welke vermoedelijk
door de boot met de Zweedsche vlag geworpen
waren naar de plek waar de onderzeeër dook.
«ezelfde onderzeeër had vier dagen later
den westelijken toegang tot het Engelsche
aal een tweede, soortgelijke ontmoeting,
-^L/ien keer was het een ongeveer 3000 ton
groote stoomboot zonder vlag en kenteeken,
waarop na een vergeefsch signaal om te stop
pen, eerst eveneens zonder resultaat door den
onderzeeër, bij wijze van waarschuwingssein,
gevuurd werd.
Op een afstand van ongeveer 4000 mijl
begon de stoomboot intusschen sloepen uit te
laten, hetgeen klaarblijkelijk een krijgslist was,
want onmiddelijk daarna werd de Engelsche
handelsvlag geheschen en werd van den ach
tersteven op den onderzeeër gevuurd.
Ook dit keer gelukte het den onderzeeër
door snel te duiken zich tegen het vijandelijk
geschut tc beschermen. De onderzeeër is be
houden in het vaderland teruggekeerd,