Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
it de Hooi op de Hf»H-
Van het Westelijk ooriogstooneel.
No. 2638.
Woensdag 5 Januari 1916.
27e Jaargang
Firma A. *H. Donze
J. D. Thielman
Rott. Koloniaalhandel
J. Pladdet
M. Vroegop
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 oent by vooruitbetaling,
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Intero. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en KaterdaglliOrgeu by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van
TER NEUZEN, vragen vóór den 24
Januari 1916 PRIJSOPGAAF voor het
leveren van
000 11. ronde betonrioolbuizen, wijd
0,50 AI.
650 Al2, cement trottoirtegels,
0,30 X 0,30 AI.
400 Al. beton trottoirbanden.
400000 stnks le soort straatklinkers
(waalvorm).
220 Al. keermuur van gewapend beton.
Inlichtingen zijn te bekomen bij den Ge
meentebouwmeester.
De Burgemeester van TER NEUZEN maakt
bekend dat Regeeringsboonen en
erwten verkrijgbaar zijn bij de navolgende
winkeliers
Noordstraat No. 46
Korte Kerkstraat No. 16
Noordstraat No. 28
Tholensstraat No. 120
Donze Visserstraat No. 11 en 40/42.
De prijzen der bruine boonen zijn 10'/2 cent
per 5 ons. Groene erwten zjjn ll1/^ cent per
5 ons.
Regeerings Rundvet in de Rott.
Kol, handel a 37 cent per 5 ons.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Dr. Kuyper heeft onlangs in »De Stan
daard» een driestar geschreven, die allerver-
makelijkst is van journalistiek standpunt ge
zien, doch vol beteekenis uit een oogpunt
van politiek. De verklaring van den minis
ter-president, dat een echec, door een lid van
het Kabinet in de Kamer geleden, niet betee-
kende dat het geheele Kabinet daarin aanleiding
zou vinden aan Hare Majesteit het ontslag
aan te bieden, gaf hem aanleiding tot onder
staande ontboezeming
>Met de loyale verklaring van den President-
Minister, dat een echec in een der Kamers
hem zjjn portefeuille niet zal doen nederleggen,
is de oppositie van Rechts uit ie kooi
op de kruk gekomen.
Tot dusverre leek het, of we achter het
deurtje in de kooi zaten. Het Landsbelang
vorderde het aanblijven van dit kabinet. Verzet
tegen zijn plannen kon het kabinet doen
heengaan. En dan zou het heeten, dat we
aan partjj-mzichten de veiligheid en zekerheid
van het land hadden opgeofferd. Zelfs had een
ontbinding, onder voor ons hoogst ongunstige
omstandigheden kunnen volgen.
Doch van dit kooitje is het deurtje nu open
gezet, en de drie vogelkens zijn er, vlot en
vlug, achter elkaar uitgevlogen.
Niet alsof ze nu vrij de lucht in konden
vliegen, en van tak op tak springend, den
lieven boom van zijn bloesems mochten ont
ledigen.
Zoover zijn we nog niet, en kunnen we
allicht, zoulang de vrede toeft, ook niet komen.
Gerekend moet er met de positie van het
kabinet altoos worden, omdat er in het belang
van het kabinet altoos ook een zeker belang
voor het land schuilt, althans uit internationaal
oogpunt.
Nu, de noodzakelijkheid van dit bandeke
erkende men onzerzijds dan ook steeds, en
vandaar, dat we nu spreken van ons springen
uit de kooi op de kruk
Op die kruk zitten we nu, luid en blij, met
ons drieën te kwinkeleeren.»
De korte inhoud van deze driestar is, dat
de heer Kuyper voor de Reehterzijde de vrij
heid opeischt oppositie te voeren tegen de
hervormingen, die het extra-parlementaire
Kabinet zal brengen. De drie vogelkens, vlot
en vlug uitgevlogen, zullen tegen Treub's
Ouderdomswet met nijdig wiekgeklap aan
vliegen en in de Eerste Kamer laten zien, dat
het deurtje is opengezet. Een echec zal im
mers niet leiden tot aftreding van het Kabinet
Voor ons, vrijzinnigen, ligt in deze driestar
een ernstige waarschuwing. De »luide en blij
kwinkeleerende vogelkens" van Rechts moeten
er ons toe brengen, het Kabinet krachtigen
steun te bieden bij de hervormingen, die het
wenscht door te voeren. Voor de geheele
Linkerzijde moet het »Eendracht maakt macht"
in dezen de leuze zijn. Meer dan ooit dient
Links te beseffen, dat voor Rechts het wacht
woord zal zijn »Verdeel en heersch''. Dat
dienen wij in te zien bij het lustig gekwinke
leer der Rechtsche vogelkens.
Overigens erkennen wij gaarne, dat, inge
volge de driestar van dr. Kuyper, de vogelkens
van zijn pluimage uit de kooi op de kruk
zijn gekomen.
Van 7 October tot 24 December kwinke
leerden om in da vogeltaal te bljjven
in rollers, holtonen, vinken- en kanariënslag
van de 11 anti-revolutionairen vier op de kruk
gekomenen als volgt de Handelingen vol
De heer Beumer 22 kolommen in 9 rede
voeringen
de heer Rutgers 42 kolommen in 9 rede
voeringen
de heer Schreurer 20 kolommen in 6 rede
voeringen
de heer v. d. Voort v. Zijp 20 kolommen
in 6 redevoeringen
de heer Duymaer van Twist 43 kolommen
in 19 redevoeringen.
De anti-revolutionaire vogelkens kweelen
dus luid en blij naar dr. Kuyper's bevel.
Laten wij onzerzijds zorg dragen, dat de lieve
diertjes »den boom niet van zijn
bloesem ontledigen"!! (De V.)
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Op het Oostelijk gevechtsteirein is een strijd
van beteekenis ontbrand.
Vrijdagavond hebben wij in ons jaarover
zicht in herinnering gebracht, dat door de
doorbraak in Mei en den daaropvolgenden
opmarsch der centralen in Galicië, gevolgd
door de omvattingsbeweging uit het Noorden,
de Russen weliswaar tot den terugtocht zijn
gedwongen, maar dat deze terugtocht op zich
zelf geslaagd mag worden genoemd, al heeft
Rusland er dan ook zware klappen bjj ge
kregen.
Onvermijdelijk moest derhalve vroeg of laat
de hervatting van het offensief der Russen
komen, nadat dezen zich uit hun rijke hulp
bronnen hadden hersteld. Dat onvermijdelijke
schijnt nu gekomen. Op het heele front ten
Zuiden van de Pripet vallen de Russen met
kracht aan, in het bijzonder in de nabijheid
van de Roemeensche grens.
Tot recht verstand van den toestand moet
men echter niet uit het oog verliezen, dat in
den veldtocht van dezen zomer, al werden de
Russen niet verpletterd, het voordeel toch aan
de zijde van de centralen is geweest. Zij kunnen
deze nieuwe aanvallen te keer gaan op een
nieuw recht front, aanzienlijk korter dan dat
langs de gemeenschappelijke grenzen.
Totnogtoe bevochten de Russen eenige kleine
voordeelen van ondergeschikt belang, waarvoor
echter hevig gevochten werd. Over den uitslag
is nog niets te voorspellen. Zeker is alleen,
dat het nieuwe offensief der Russen aanzien
lijke strijdkrachten der centralen zal binden.
Vooral aan de grens van Roemenië, is het, in
verband met de wankelenden houding van dat
land, voor hen van belang niet te wijken.
De ontploffing van de Natal is het derde
ongeluk van dien aard, dat de Britsche marine
sedert het uitbreken van den oorlog is over
komen.
Op den 23sten November 1914 sprong de
Bulwark in de lucht, 793 menschen verloren
het leven, 27 Mei 1915 de Princess Irene,
350 menschen kwamen om.
frankrijk hebben dergelijke rampen in
vredestijd getroffen. Engeland zelden, het
laatste ongeluk van dien aard had plaats in
1881, toen de Dottero in de lucht vloog en
141 menschen het leven verloren.
De Natal is de 7de gepantserde kruiser,
dien de Engelschen verliezen. Vijf daarvan
verloren de Engelschen in de eerste maanden
van den oorlog door de actie des vijands.
In de volgende 14 maanden gingen slechts
twee verloren en wel door ongelukken. Dit
mag als karakteristiek voor den tegenwoordigen
oorlog ter zee gelden.
Meer indruk nog dan het lot der ongeluk-
kigen, die met de Natal in de lucht zijn ge
gaan, maakte het verlies aan menschenlevens
tengevolge van het torpedeeren van de Persia,
omdat het hier non-combattanten en vooreen
deel vrouwen en kinderen geldt. Volgens de
totdusver ingekomen berichten is het schip
zonder waarschuwing getorpedeerd. De duik
boot verscheen niet eens aan de oppervlakte.
Als deze toedracht van zaken wordt bevestigd,
mag zij, in verband met het standpunt, dat
in de jongste antwoordnota van Oostenrijk
aan Amerika is ingenomen, zeer bevreemden.
De toestand in Griekenland is troebeler dan
ooit. De regeering te Athene protesteert nu
naar alle richtingen, tegen Duitschland wegens
het bommenwerpen der vliegers, tegen de
entente wegens het gevangennemen der cousuls,
en beide partijen kunnen het initiatief van de
nieuwe schendingen der Grieksche onzijdigheid
aan de andere wijten.
Officieele communiqué's.
BERLIJN, 3 Jan. (Wolff.) Officieele me-
dedeeling uit het groote hoofdkwartier
Een groote mijnontploffing ten N. van den
weg La Bassée-Béthume heeft volkomen succes
gehad. De vechtloopgraaf van den vijand, de
dekkingsloopgraaf en de verbindingsweg van
den vijand zijn dichtgevallen. Het overlevende
gedeelte van de bezetting, dat zich door de
vlucht trachtte te redden, is door onze infan
terie en onze machinegeweren krachtdadig be
stookt. Een hierop aansluitende, over een
breed front uitgevoerde vuuroverrompeling
verraste de loopgraaf-bezetting van den vijand,
die gedeeltelijk haar heil in een snelle vlucht
zocht. Op het overige front geen gebeurte
nissen van bijzondere beteekenis.
Bij de beschieting van Lutterbach door de
Franschen, op Nieuwjaarsdag, zijn bij het
verlaten van de kerk een jong meisje gedood,
een vrouw en drie kinderen gewond.
LONDEN, 3 Jan. (Part.) De bijzondere
correspondent van de Times te Delemont seint
dd. Dinsdag over den strijd om den Hart-
mannsweilerkopfHet geschutvuur is in de
drie dagen van de laatste week veel heviger
en aanhoudender geweest dan tot dusver het
geval was. De kanonnade werd gehoord tot
in plaatsen van Zwitserland, 30 mjjl van d«
grens en aanzienljjk verder van het terrein
van den strjjd gelegen.
Het resultaat van deze actie, welke bestond
uit een aanval van de Franschen en een te
genaanval van de Duitschers op den volgenden
dag, was dat onze bondgenooten er in slaagden
zich te nestelen in het terrein dat zij bjj hun
eerste voorwaartsche beweging hadden bezet.
Het effectief van sommige Duitsche troepen-
deelen in den Boven-Elzas is aanzienlijk ver
sterkt, zoowel met infanterie als artillerie, en
speciaal zware artillerie. Ook is een verplaat
sing geschiedt van het zware geschut, dat
tusschen Winkel en Uberlag opgesteld was,
doch thans verder naar het zuiden en dichter
bij de Zwitsersche grens is geplaatst.
Gedurende het artillerie-duel konden zoowel
de machinegeweren als de kanonnen in Dele
mont worden gehoord.
Ook in den Beneden-Elzas hebben de Duit
schers aanzienlijke versterkingen gegeven en
een legerkorps van 40,000 man is van het
Russische front overgebracht naar het noorden
van Sundgau.
De Duitschers zelf zeggen dat dit geschied
is met het oog op een opmarsch naar Belfort.
Daartegenover staat, dat de Duitschers re
kening hebben te houden met een opmarsch der
Franschen in Sundgau.
Verscherpt toezicht ann de grens.
Men schrijft uit Sas van Gent
Sedert eenige dagen is het toezicht op het
grensverkeer weder aanmerkeljjk verscherpt.
Het verkeer van personen en het overladen
van goederen, welke mogen uitgevoerd wor
den, geschiedt thans onder het opzicht van
officieren, die naar de algemeen hier gang
bare uitdrukking »vies", d. i. streng en bru
taal, optreden.
Alle overladingen moeten zoo snel mogeljjk
d. i. in versneld tempo, geschieden, zonder
gepraat en zonder meer tijdverlies dan strikt
genomen naar der heeren inzien noodzakelijk is.
Voor noodige afrekening wordt nauwelijks
tijd geschonken en er wordt volstrekt niet om
gevraagd of belanghebbenden elkanders reke
ning kunnen afsluiten.
Nauwelijks zjjn de goederen van het eene
voertuig op het andere overgeladen of het
bevel »abmarschieren" wordt gegeven. Wie
te veel ol te weinig betaald heeft moet dit
maar later zien in orde te brengen.
Blijkbaar zit hier de bedoeling voor, den
uit België komenden geen gelegenheid te
schenken tot het doen van mededeelingen van
welken aard ook.
Uit een brief van een Belgisch
soldaat.
Een Belgisch soldaat schrijft aan zijn vriend
in Nederland, hoe hij van het slagveld te Lon
den is gekomen.
Den 20en September 1914 had ik reeds
zeven slagen meegemaakt. Na den terug
tocht van Antwerpen bevonden wjj ons op
zekeren dag 's morgens om 9 uur in de stad
Nieuwpoort, toen de Duitschers de stad be
gonnen te bombardeeren. Duizenden kogels
kwamen voor onze voeten rollen pannen en
ruiten vlogen met veel gedruisch over ons
heen. Enkelen werden gekwetst. Dat duurde
zoo ongeveer een uur toen zijn wjj in een
andere straat gegaan, doch daar was het bom
bardement nog erger. Groote brokken muren
uiteengescheurd door granaten, spatten uit
elkaar het regende granaten, die in de huizen
terecht kwamen. Stukken staal van vjjf kilo's
kwamen voor onze voeten vallen. Daar wjj
goed beschermd waren door hooge huizen,
tegen wier muren wjj met den rug leunden,
werden slechts weinigen gekwetst. Doch de
huizen aan gene zjjde der straat stortten
dreunend in.
TER MOTSCH VOLKSBLAD.
