Op bet Zuidelijk oorlogstooaeel.
BINNENLAND.
UIT 0N2E OMGEVING.
Gemengde Berichten.
Dan zoii de vjjatid te Monastir zijn de
stad is geheel ontruimd. Zelfs de Engelsche
consul, die verleden week weigerde te ver
trekken, is vertrokken en te Florin aaange-
komen. Een Bulgaarseh detachement heeft
de brug over de Tserna bij Tsjekrikrei, vier
mijlen ten westen van Monastir, bezet. Men
verwacht, dat zij heden te Kanali komen,
waardoor de spoorweg naar de Grieksche grens
zal worden afgesneden.
Kolonel Wassits zal met zijn troepen west
waarts naar liesna terugtrekken, om vandaar
naar El Bassan in Albanië te gaan.
SALONIKI, 28 Nov. (Reuter. Part.) De
toestand in Kroesjewo is ongewijzigd gebleven,
terwijl teu Zuiden van Prilep de Serviërs zich
in hun posities schijnen te handhaven. Evenwel
wordt de toestand van het kleine Servische
leger, dat met den grootsten heldenmoed
iedere duimbreeds grond verdedigt, buitenge
woon hachelijk geoordeeld Het schijnt dat
Monastir in groot gevaar verkeert.
Kolonel Wassits, die in dit gebied de troe
pen aanvoert, heeft den burgerlijken autori
teiten van Monastir bevolen, de stad te ver
laten. Zij hebben dat bevel opgevolgd, ofschoon
Wassits zelf verklaard heeft, dat hij de plaats
tot het laatst zal blijven verdedigen.
Aan het front van de entente-troepen is de
toestand ongewijzigd. Het gebruikelijke artil
lerievuur over en weer duurt voort. Het ruwe
weer blijft aanhouden.
Gisteren hebben zich aan het Stroemnitsa-
front 26 Bulgaren aan de Britsche voorposten
overgegeven. Zij behoorden tot een regiment
uit Philippopolis, 't welk voor een groot deel
bestaat uit leden van de agrarische partij, die
sterk tegen den oorlog gekant is.
Hier is van betrouwbare zijde het bericht
ontvangen, dat een Duitsche krijgsmacht in
Bulgarije oprukt. Men gelooft, dat zij beoogt,
de Bulgaren te helpen voor het geval dat de
Russen een inval in Bulgarije ondernemen.
Naar het beet, laten de Bulgaren troepen terug
komen van het Russische front, om die naar
hun westelijke front te zenden.
LONDEN, 29 Nov. (Part.) Het nieuws
uit Saloniki en Monastir over deD militairen
toestand is zeer ernstig. Na te hebben ge
wacht op de aankomst van Oostenrjjksche en
Duitsche versterkingen, heeft de Bulgaarsche
strijdmacht haar opmarsch naar Monastir
voortgezet. Een Servisch leger van 10,000
man geraakte slaags met twee Bulgaarsche
divisies, waarbijJ zich ook Oostenrijksch-
Duitsche afdeelingen bevonden. Er vond een
verwoede slag plaats maar de Serviërs waren
niet in staat zich te handhaven en trokken
terug.
Na dit gevecht verlieten de consuls van
Rusland en Frankrijk Monastir. Alle gewond in
te Monastir werden naar Saloniki geëvacueerd
en de stad werd hedenavond door de Serviërs
volkomen ontruimd.
Naar luid van een telegram, dd. 27 Nov.
uit Saloniki aan de Tribuna, zouden de Bul
garen nog diezelfden avond de stad binnen ruk
ken.
SOFIA, 29 Nov. (Wolff.) Officieel bericht
van den Bulgaarschen generalen staf van den
27en
Op het Servische front vervolgen wjj den
vijand krachtig, ondanks de ongunstige weers
gesteldheid.
Bij onzen opmarsch tegen Prizrend hebben
wij vaD ae overblijfselen der Donau-Drina-
Soenipa-divisie 3000 man gevangen genomen
en 8 kanonnen buitgemaakt.
Bij hun terugtocht naar Montenegro ver
nietigen de Serviërs al hun veld- en zware
kanonnen zij voeren slechts hun berggeschut
mee. Onze opmarsch tegen Prizrend duurt
voort.
Op het front in het zuiden van Macedonië
hebben onze troepen den 26en dezer de laatste
stelling der Serviërs aan de Tserna bezet.
Aan den weg van Prilep naar Monastir, bij
Alintze, elf K.M. ten Z.W. van Prilep, zijn
de Serviërs in de richting van Monastir te-
ruggetrokken.
Tengevolge van de krachtige vervolging door
onze troepen hebben de Serviërs de brug over
de Tserna niet kunnen vernielen. Aan den
bovengenoemden weg hebben de Fransclien bij
hun terugtocht op den rechteroever van de
Tserna de spoorwegbrug bij Votsarsji (9 K.M.
ten westen van Kawadar) en de brug bij den
pas over de Balastitsa (Belasnitsa, rechterzij
riviertje de van Tserna verbrand en vernield.
ROME, 28 Nov. (Reuter.) De officieele me-
dedeeling bericht, dat de aanvallen op de
hoogten ten Noordwesten van Goerz met succes
zijn voortgezet De Italianen hebben sterke vgan-
deljjke loopgraven genomen en 113 gevange
nen gemaakt. In de nabijheid van Oslavia
hebben ze na een hevige worsteling een heuvel
genomen. Daarbij vielen 261 gevangenen in
bun handen. Ook op het overige font maakten
de Italianen zekeren vooruitgang.
Wapenstilstand met Kerstmis
ROME, 29 Nov. (Reuter.) De Paus heeft,
naar men verzekert, den wenseh uitgesproken,
om opnieuw te beproeven gedurende Kerstmis
tusschen de oorlogvoerenden een wapenstilstand
in katholieke en orthodoxe landen tot stand
te brengen.
tweede u in:it.
Het Nederl. correspondentiebureau in Den
Haag meldt
ln de parlementaire kringen wordt het zeer
waarschijnlijk geacht, dat reeds tijdens het
algemeen debat over de staatsbegrooting ia
comité-generaal vergaderd zal worden, en werd
verwacht, dat het niet van korten, altharfs
niet van zeer korten duur zou zijn.
Van een aanvankelijk voornemen, dit comi
té-generaal eerst bij de behandeling van de
oorlogsbegrooting aan te vragen, hoorde men
ook iets verluiden, maar daar de quaesties be
treffende demobilisatie, althans meer verlich
ting van de militaire lasten ter sprake zijn
gekomen in het voorloopig verslag der Tweede
Kamer nopens de algemeene beschouwingen,
schijnt men het nader rationeeler te hebben
gevonden, de nadere inlichtingen, die gewenscht
worden, in besloten vergadering tijdens het
algemeene begrootingsdebat aan de regeering
te vragen.
Men bericht ons
De uitgeschreven obligatieleening der
Zeeuwsch-V laamscbe I ramweg-Maatschappjj
heeft buitengewoon succes. Gelijk te denken
was, worden in Zeeuwsch - Vlaanderen nog op
deze door en door soliede leening, die gedekt
is door subsidie van rijk, provincie, gemeenten
en polders, zeer veel ingeschreven, zoodat
verwacht mag worden, dat zeker de 2 eerste
series geheel in Zeeuwsch-Vlaanderen en
Zeeland zullen geplaatst worden.
Aangezien het een Nationale zaak is, wordt
er niet aan getwijfeld of de landbouwers
vooral zullen deelnemen, dewijl anders het
ontworpen tramwegnet niet in exploitatie zou
kunnen komen, hetgeen hun zeer oelangrjjke
voordeelen aanbiedt.
Naar uit Hulst gemeld wordt zal bin
nenkort in het naburige St. Jansteen een
coöperatieve bierbrouwerij worden opgericht.
Het benoodigd kapitaal zou reeds zijn gestort,
en bet terrein met de te gebruiken gebouwen
reeds zijn aangekocht.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is in de z g.n. Hellestraat onder de gemeente
Stekene, een militair van de Duitsche grens
bezetting door de electrische draadversperring
gedood. Men vermoedt dat hij met zijn geweer
met den draad in aanraking is gekomen, en
alzoo gedood.
Men schrijft uit IJzendjjke
Uit de Belgische gemeente Watervliet zjjn
op 3 Oct. 1915 ontvlucht een 5tal metselaars,
omdat zij weigerden te werken voor de Duit-
schers. Zoo niet spoedig uitkomt, waar ge
noemde personen zich bevinden, zal de gemeente
Watervliet zwaar beboet worden en gijzelaars
moeten stellen.
De Belgische kust werd van af gister
morgen, door verschillende Engelsche oorlogs
schepen beschoten.
Te Vlissingen, waar het schieten goed
hoorbaar was, kon men van a£ de duinen de
oorlogsschepen goed waarnemen.
Een avonturier.
Men schrijft uit Deventer
Woensdag trof een stadgenoot op straat
iemand aan, die in 't Duitsch vroeg naar den
Evang.-Luth. pastor; hij geleidde den vreem
deling daarheen. Ten huize van ds. Steginga
bleek dat de onbekende een Duitsch deserteur
was, die gaarne wilde worden voortgeholpen
naar Groningen, waar zijn zuster, gehuwd met
een Nederlander, woonachtig is, volgens 's mans
verklaring.
Naar de Duitscher, een 24 a 25-jarige boek
houder uit Keulen, die vrijwillig dienst had
genomen, mededeelde, was hij afkomstig uit
een gezin, waarvan niet minder dan elf broe
ders ten oorlog zjjn getrokken. Van die elf
waren er zes in België en drie aan het oosteljjk
front gesneuveld. Zijn laatste broeder stond
nog in het veld. Hijzelf was eenige malen
gewond geweest, den laatsten keer bij den
strijd om Warschau. Van daar is hij getranspor
teerd naar een lazeretb in België het laatst
had hij nabij Antwerpen gestaan.
Met vier anderen is hij toen gevlucht naar
Nederland. Van de vijf zijn er evenwel vier
door den electrischen stroom aan de grens
gedood. Hij was de eenige die het veilige Neder
land bereikte. Hjj deelde mede dat de Duit-
sebers niet alleen een electrischen draad langs
de grens gespannen hebben, doch ook met
electriciteit geladen metalen platen onder het
gras hebben verborgen. De vier kameraads
waren met zoo'n plaat in aanraking gekomen.
loen hjj in Holland kwam bad de Duitscher
nog 40 mark bjj zich. In Breda voorzag hjj
zich van nieuwe kleeding, ten deele gekocht,
anderdeels gekregen. Zoo voortgeholpen, is hjj
eerst naar Arnhem en van daar naar Deventer
geloopen.
Door toedoen van ds. Steginga is den Duit
scher hier nachtverbljjf en voeding verstrekt
en werd hjj Donderdag naar Groningen voort
geholpen.
De vroege vorst.
De Noord Oosten wind bracht eerst wat
sneeuw, en veroorzaakte daarna een thermo-
metrische daling van heteekenis. Door het
heele land heeft het gevroren, bet meest,
zooals gewoonljjk, in de Oostelijke provinciën,
waar temperaturen van 10 gr. F. beneden
het vriespunt zjjn geregistreerd. Hoewel het
weer nog niet »vast« is, bestaat toch de kans',
dat de Noord O. wind die straks wellicht naar
Zuid-Oost loopt, de temperatuur voorloopig
om of onder het vriespunt houdt.
Het is een vroege winter. Gewoonljjk
passeert November zonder eigenljjke vorst
(een plaatseljjk nachtvorsfje dan buiten reke
ning latende).
Gemiddeld om de vjjf jaar is van een No
vember winter sprake. Zoo begon de beruchte
vriuter van '90 in November, en ook in den
merkwaardigen winter van 1908—'09 kwam
in November herhaalde malen vorst van he
teekenis voor. Gewoonljjk ging evenals nu
wat sneeuw vooraf. Wanneer deze sneeuw
deken echter niet dik is blijft het vorstgebied
gewoonljjk klein, en is de kans derhalve
groot, dat een plotsche weersomslag de jjs-
liefhebbers onaangenaam verrast.
Vechtpartij.
In en bjj de verbljjfplaatsen (keeten) der
vreemde arbeiders aan de suikerfabriek te
Halfweg was het Zaterdagavond, den laatsten
Zaterdagavond der werkzaamheden, waarbjj
ondanks het verbod daartegen, sterkedrank
was gebruikt, zeer onrustig.
lusschen de Huizer en Njjkerker visschers,
die afgescheiden van de Brabantscbe arbeiders
een afzonderlijke keet bewonen, ontstond twist
en vechtpartijen, waarbij ook het gebouw het
moest ontgelden. Een Njjkerker werd ten
slotte buiten het gebouw door vier personen
aangevallen en mishandeld, waarbjj hjj diepe
messteken in den hals bekwam, die hem met
veel bloedverlies deden neervallen. Na voorloo
pig in bet laboratorium der fabriek te zjjn
behandeld, is hjj in ernstigen toestand per
ziekenauto naar het Binnengasthuis te Amster
dam overgebracht. De dader, een 20-jarige
Noord-Brabanter is gearresteerd.
Itegin van brand in eeu kerk.
Zondagavond omstreeks half acht werden
de bewoners van Nisse plotseling opgeschrikt
door klokgelui. Men had brand gezien in het
kerkgebouw. Door een buis van de brandende
kerkkachel was een zolderdeurkozijn boven de
kleine consistoriekamer aan het smeulen ge
raakt. Brandspuitraannen braken het kozjjn
uit en wisten spoedig den brand te blussehen.
Lang had het niet meer moeten duren of de
brand had zeker ernstiger afmetingen genomen.
Een oplichter.
Een man, die zich voor enkele weken te
Vlissingen had schuldig gemaakt aan oplichting
van een viertal heeren-costuums is door de
politie te Arnhem opgespoord. Een der cos-
tuums had hjj bij zjjn aanhouding aan, de
drie andere had hij te Vlissingen verkocht.
De man, afkomstig uit Goes, is thans over
gebracht naar het huis van bewaring te Arnhem,
in welke gemeente hjj zich eveneens had schul
dig gemaakt aan diefstal.
Verongelukt.
Op bet laatst der vorige week is een Zwit-
sersche patroelje bestaande uit een officier en
vjjf man, allen voortreffelijke skiloi pers en de
luitenant een ervaren alpenist, door een lawine
verrast en om het leven gekomen. Het onge
luk geschiedde aan de steile helling van het
Safliscgtal, niet ver van Binn, kanton Wallis
De ljjken zjjn geborgen.
Zcden-miHdrijf.
De Haagsche zedenpolitie heeft gearresteerd
den 39-jarigen onderwjjzer V., wegens niet
nader aan te duiden handelingen tegenover
een leerlinge, aan wie hij orgrlles gaf. De
man, die reeds vroeger wegens zedenmisdrjjf
werd veroordeeld, is ter beschikking van de
justitie gesteld en naar het huis van bewaring
overgebracht.
fipooie brand te Parijs-
Men schrjjft uit Parijs, d. d. 23 November
aan »De Tel
Een geweldige brand heeft gisteren de nieuwe
bijgebouwen der magazjjnen van den »Bon
Marché* verwoest.
I egen halt twaalf in den ochtend zag men
een dichte rook uit den tweeden kelder komen
en zich een weg naar den eersten kelder en
vervolgens naar de geljjkvloersche lokalen
baren. De employés, die in de kelders bezig
waren, haasten zich naar boven en maakten
alarm. Een oogenblik ontstond er een kleine
paniek onder de bezoekers, die gelukkig op
dit uur van den dag weinig talrjjk waren.
De oorzaak van den brand heeft men nog
niet kunnen ontdekken. Volgens sommigen is
hjj ontstaan door kortsluiting*; anderen bewe
ren, dat hjj het gevolg was van het springen
van een condensator der centrale verwarming.
Niemand heeft trouwens een slag of eenig
geraas gehoord.
Sedert het bt-gin van den oorlog was op
de derde, verdieping van het gedeelte, waarin
de brand woedde, een militair hospitaal inge
richt, een annexe der ambulance van den Val-
de Grace, waar een honderdtal gewonden konden
worden verpleegd. Er waren tachtig bedden
bezet, doch slechts zes door gewonden, die
niet konden opstaan.
Nog voor de komst der brandweer werd
het hospitaal ontruimd. Onder leiding van
den chef-geneesheer Variot konden de patiënten
onder de meest gunstige omstandigheden in
veiligheid worden gebracht. En zjj vonden
een onderdak in het hospitaal Laennec, niet
ver daarvandaan.
Intusschen werden de rookzuilen, die uit
den kelder opstegen, steeds dikker. Toen van
alle kanten de brandweerlieden kwamen aan
zetten, was het reeds niet zonder gevaar om
het gebouw binnen te dringen. Het bedwingen
van het vuur werd hierdoor zeer bemoeilijkt.
Verscheidene brandweerlieden raakten be
dwelmd. Een kapitein en een sapeur moesten
worden weggedragen. Daar men rookmaskers
tekort kwam, werden militaire maskers, in
het magazjjn voorradig, aan de pompiers uit
gereikt.
I och was het nog niet gemakkeljjk om
den vuurhaard te vinden. De pompiers, onder
aanvoering van kolonel Cordier en den direc
teur van het gemeenteljjke laboratorium, den
heer Kling, konden er niet in slagen. Niet
tegenstaande hun electrische zoeklichten was
het hun onmogelijk om iets te onderscheiden
en een brandweerbiigade van den Bon Marché
zelve wist zich niet meer te oriënteeren toen
zjj er in geslaagd was de twee verdiepingen
af te dalen.
Op het terrein waren inmiddels de prefeet
van politie, de prefect van de Seine en de mi
nister van Binnenlandsche Zaken, de heer
Malvy, aangekomen.
De rook, die eene verdieping na de andere
had bereikt, en die thans het geheelc magazjjn
vulde, baande zich een weg door het dak. De
ruiten van het glazen koepel-dak sprongen
door de hitte, en vielen in scherven op het
trottoir. Toch zag men nog steeds geen
vlammen.
Eerst om half vier 's middags sloeg er een
groote vlammentong uit de derde verdieping,
aan den kant van de rue du Bac, en weldra
werd zjj gevolgd door tientallen andere. De
hoogere verdiepingen stonden nu in een oogen
blik in lichtelaaie. De pompiers bestegen hun
groote automatische ladders en richtan de
slangen op de derde verdieping, doch spoedig
zagen zjj zich genoodzaakt de vierde te be
sproeien en even later de vijfde, daar het heele
gebouw één ernorme vuurhaard was van de
tweede af tot de zevende étage.
De geheele gevel aan de rue dé Sèvres zoo
wel als die aan de rue du Bac, vertoonde één
vlammenzee, en door de gapende ramen zag
men de brand woeden als een hel achter de
stevig in gewapend beton opgetrokken muren.
De waterstralen vermochten hiertegen zoo
goed als niets. Nu en dan viel met een dof
geraas een plafond in of bezweek een vloer.
Intusschen hield de wind gelukkig het vuur
verwjjderd van de wanden van het oude maga
zjjn. De ramp zou nauweljjk te overzien zjjn
geweest, als dit ook was aangetast, want dit
was lang niet zoo solide opgetrokken als de
nieuwe gebouwen.
Aan den kant waarop de wind stond wer
den echter voorzorgsmaatregelen genomen. De
paviljoens van het hospitaal Laënnec, die
slechts door een nauwen doorgang van het
terrein van den brand gescheiden waren wer
den ontruimd. En terwjjl een aantal brand
weerlieden zich inspanden om aan dezen kant
een uitbreiding van het vuur tegen te gaan,
trachtten andere den grooten koepel vrjj te
houden, die als waterreservoir dienst deed, en
die vele duizenden liters water bevatte.
Een groote menigte nieuwsgierigen was na-
tuurljjk van alle kanten saamgestroomd, doch
werd op een eerbiedigen afstand gehouden, en
kon niet veel méér zien dan den roodeu hemel
s
