Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Verdraaiing der historie.
Yan het Westelijk oorlogstooneel.
Van bet Oostelijk oorlogstooneel.
Op het Zuidoostelijk oorlogstooneel
No. 2625.
Zaterdag 20 November 1915.
26e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 7 5 eent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 oent by rooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere No IS.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 60 sent; elke regel meer
10 oent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
en Zaterdagmorgen bjj den Uitgerer M DE JONttE. te Ter Neuzen.
INRICHTINGEN
welke GEVAAR, SCHADE of HINDER
kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der gemeente TER
NEUZEN, brengen ter openbare kennis, dat ter Ge
meente-secretarie ter inzage ligt een verzoek met bij
lagen van R G. E. NOLSON, expédiieur, wonende
te Ter Neuzen, om VERQUNNINO tot het oprichten
van eene werkplaats voor het ontharen van hazen-
en konijnenvellen benevens eene tijdelijke bewaar
plaats voor genoemde vellen, in een gedeelte van
het perceel plaatselijk gemerkt U en gelegen aan
den nieuwen stationsweg, kadastraal bekend in
sectie M. No. 282.
Op Maandag, den 29 November 1915, des namid
dags te 3 uren, zal ten Gemeentehuize gelegenheid
bestaan om bezwaren tegen dit verzoek in te
brengen en deze mondeling en schriftelijk toe te
lichten.
Zoowel de verzoeker, als zü, die bezwaren heb
ben, kunnen gedurende drie dagen, vóór het boven
gemelde tijdstip, op de Secretarie der Gemeente
kennis nemen van de ter zake ingekomen
schrifturen
Ter Neuzen, den 15 November 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
De aandacht van belanghebbenden wordt er op
gevestigd, dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep gerechtigd zijn zij, die niet over
eenkomstig art 7 der Hinderwet op den boven-
bepaalden dag voor het gemeentebestuur zijn verschenen,
teneinde hunne bezwaren mondeling toe te lichten.
In Luctor et Emergo kon men een paar
weken geleden lezen over den goeden invloed
der zending op Java en Madoera.
Tegelijk werd daaraan verbonden een aanval
op de linksche partijen naar aanleiding van
hunne houding bij de vorige algemeene ver
kiezingen.
Natuurlijk moest ook onze candidaat van
toen, thans onze volksvertegenwoordiger, het
ontgelden. Men hoort slechts
>0ns dunkt, een stevig gebonden exemplaar
van dit werk (bedoeld wordt Algemeen over
zicht van de uitkomsten van het Welvaart-
Onderzoek van Regeeringswege gehouden op
Java en Madoera, Red mocht gewis toege
zonden aan zeker welsprekend redenaar, die
in den jare 1913 het district Oostburg bere-
devoerde.
Was niet een der meest schitterende pas
sages van zijn, pure verdraagzaamheid ademende
oraties, die, welke de rijst "-christenen van
Java ten tooneele voerde
Al dergelijk gezwets is reeds door de ge
schiedenis geoordeeld.*
We vragen Is Luctor et Emergo niet in
staat eene rede te volgen of is hier van moed
willige verdraaiing sprake
We zijn geneigd tot de laatste meening
over te hellen
Want ieder, die de bewuste vergaderingen
in 1913 niet alleen, maar ook reeds vroeger,
heeft bijgewoond, kan weten, dat de heer De
Muralt met lof over de zending sprak.
En waar hij het geven van kleine geschen
ken, als b.v. een schepel rjjst, om zoo de
inlanders tot het christendom te brengen ter
sprake bracht, daar heeft hij niet het werk
der zendelingen gehekeld, maar integendeel
nadrukkelijk geconstateerd, dat die zendelingen
niet anders kunnen en de inlanders vaak
kinderen gelijk zyn.
Maar wel heeft hij gehekeld diegenen welke
betrekkingen of baantjes willen najagen en
daartoe zich in een christelijk kleed hullen.
En hij heeft genekeld het christelijk régi ne,
dat zulke schijnchristenen, rijstchristenen
kweekte.
Eu het benoemingastelsel onder Dr. Kuyper
en, hoewel minder, onder het ministerie
Heemskerk, heeft voldoende geleerd, dat die
hekeling ten volle verdiend was.
Wij zelf zjjn niet vergeten het «afschuwe-
Ijjk misverstand" tusschen Dr. Kuyper en den
anti-rev. Minister van Koloniën De Waal
Malefjjt.
Wie zich dat herinnert, zal verbaasd staan
over wat Luctor et Emergo dorst schrijven.
Maar de redactie dacht wellicht
'Och, de menschen zullen die onverkwik
kelijke historie wel vergeten zjjn en dan
slikken ze wel, wat wij hun voordienen.
Daarom is eene kleine herinnering aan de
waarheid, van onze zijde noodig.
reemd, dat die verdraaiing en slinksche
voorstelling bij een aantal rechtsche bladen
maar blijven voortduren.
Maar. waar een blad als de Standaard geene
beterschap vertoont, zal dit bjj de kleine pers
ook niet gauw plaats hebben.
Dat is de vloek van het slechte voorbeeld.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Ontzettend waren de verhalen, die door de
bemanning en de geredde passagiers van de
«Ancona* waren gedaan, over de wijze, waarop
het schip was beschoten, nadat het gestopt
had, en over de zonderlinge ammunitieverspil-
lir.g van den onderzeeër, die nog wel honderd
granaten zou hebben afgeschoten, als in den
blinde - in een der telegrammen werd zelfs
gezegd als in angst, op het zinkende schip
en op de booten, waarin de schipbreukelingen
zich bevonden.
Zulke verhalen, gedeeltelijk een gevolg van
angst, van spanning, van opwinding, gedeel
telijk nog opgesierd door een levendige ver
beelding, en daarna verfraaid door op sensatie
beluste correspondenten, werden onmiddellijk
telegrafisch verspreid. Doch zij schenen den
toets van een ernstig onderzoek niet te hebben
kannen doorstaan.
Tenminste, volgens een Reuter-bericht uit
Wasnington, heeft de Amerikaansche regeering
van haar gezant te Weenen de mededeeling
ontvangen, dat de onderzeeër, nadat de «An
cona* gestopt had, geen schot meer heeft gelost,
noch op het schip, nog op de reddingbooten.
Wat er nog meer in dit rapport van den
Amerikaanschen gezant staat, meldde Reuter's
bureau nog niet. Waarschijnlijk zal dit rapport
ook wel opheldering gevsn omtrent de quaestie
van de poging tot ontvluchting, die in de
eerste berichten van Reuter werd erkend, maar
later werd tegengesproken.
Inmiddels schijnt in de Ver. Staten de aan
vankelijke opwinding over de zaak van de
«Ancona* wat bedaard te zjjn. De Duitsche
samenzwering waarover de berichten even
eens schijnen te lijden aan de chronisch wor
dende overdrijving, neemt veel meer de
aandacht in beslag dan de torpedeering van
de «Ancona*, meldt de «Times*.
Over de overdrijving in de zaak van de
Duitsche samenzwering in Amerika, geeft een
telegram blijk, waarin gezegd wordt, dat dr.
Goricar dat is de man, die de zaak aan
het licht heett gebracht aan de regeering
lijsten heeft overgelegd waaruit bljjkt, dat
alle bekende diplomatieke vertegenwoordigers
van de centrale mogendheden, benevens een
groot aantal New-Yorksche bankiers en voor
name handelslieden, in het complot betrokken
zjjn, en verder dat er drie duizend Duitsche
spionnen in de Ver. Staten zjjn. Nog een klein
beetje verder, en wjj krijgen bericht, dat de
13.739.092 in Amerika levende Duitschers en
Oostenrijkers, benevens de ongetelde millioenen
hyphenates*, Amerikanen van Duitschen ot
Oostenrjjkschen oorsprong, allen verdacht zjjn
van deelneming aan de samenzwering.
Alle overdrijving schaadt altoos. En vooral
hier. Want daardoor wordt het doel voorbjj-
gestreefd. Er ontstaat brand in de Ver. Staten
de Duitschers hebben dien aangestoken. Er
gebeurt een ongeluk de Duitschers hebben
er de schuld van. Er heeft een ontploffing
plaats de Duitschers hebben die veroorzaakt.
In gewone tjjden komen er dageljjks branden,
ongelukken, ontploffingen voor njaar nie
mand tracht daarvoor de schuld op een be
paald soort menschen te schuiven. Nu echter
wordt, om in de Ver. Staten ten ongunstige
stemming te wekken, op zulk een merkwaardige
wijze overdreven, dat daardoor de verontwaar
diging over wei-bewezen en door ieder afge
keurde handelingen wordt overstemd.
Het doel wordt voorbjj geschoten, omdat
de overdrijving er te dik boven op ligt.
Over den oorlog dat wil zeggen over
de vechterij valt ongeveer niets te zeggen.
Het is merkwaardig in dezen ongehoorden
strijd, waarin op vele fronten millioenenlegers
tegenover elkander staan, dageljjks berich
ten te ontvangen, die melden, dat er niets te
melden valt.
Het is niet alleen een «gezegende* oorlog
omdat ze allemaal winnen, het is bovendien
een «vervelende* oorlog omdat hjj, evenals
de gezanten der geallieerden te Athene, niet
van de plaats komt, omdat overal »de pas
wordt gemaskeerd*.
«De toestand is onveranderd*, dat is het
dageljjks wederkeerend bericht.
Slechts in Servië verandert de toestand, maar
zeer ten nadeele der Serviërs.
Zelfs de berichten, die van Saloniki te Parjjs
ontvangen werden, tot dusver zoo hoopvol en
bemoedigend voor de Serviërs, klinken nu
somber: De Bulgaren zjjn er in geslaagd den
Baboena-pas af te sluiten, zoodat de Servische
troepen in het noorden zijn afgesneden en de
verbinding met het Entente-leger in het zui
den wordt bedreigd. De toestand is zoo ernstig
geworden, dat de Serviërs öf moeten terug,
trekken naar Albanië of Montenegro, den
eenigen weg die nog open is, öf zich
moeten opofferen, om tegen den oprukkenden
vijand stand te houden. En uit de noordeljjke
districten komen geen andere berichten, dan
dat de terugtrekkende Servischp legers wor
den achtervolgd, dat de Montenegrjjnen zijn
teruggeslagen, en dat de opmarsch wordt
voortgezet.
Daar nadert allicht de beslissing.
PARIJS, 18 November. (Havas.) Officieel
bericht van vanmiddag
In Artois hevig geschutvuur in het bosch
van Givenchy.
Do 1 ranschen hebben een geconcentreerd
vuur van loopgraafmortieren gericht op de
Duitsche verdedigingswerken in de steengroe
ven van Herbecourt (dal van de Somme).
De loopgraven van Handrèche, op den noor
delijken oever van de Aisne, zijn zeer krachtig
gebombardeerd.
Een Engelsche deskundige over
den toestand.
De bekende Engelsche militaire scbrjjver
Hill air Belloc zet in «Land and Water* uiteen,
dat de militaire toestand van Duitschland zeer
ongunstig begint te worden. Van de 8,000,000
mobiiseerbare mannen, waarover Duitschland
bjj t begin van den oorlog beschikte, zjjn reeds
drie en een half millioen buiten gevecht gesteld.
De operaties op het Oostelijk front kosten
enorme massa's soldaten en de qualiteit der
troepen^ gaat achteruit en de lichtingen 1916
en 1917 kunnen eerst in het voorjaar in het
veld gebracht worden. Toch moeten die ope
raties worden voortgezet omdat anders de Russen
hun zuidelijk front zouden doorbreken, hetgeen
een geweldigen invloed zou hebben op den
gang van zaken op den Balkan, waarheen
Duitschland slechts een klein legertje heeft
kunnen zenden.
W EENEN, 18 November. (Wolff.) Offi
cieel bericht uit het groote hoofdkwartier
De toestand is onveranderd.
Bij t opruimen van het slagtveld van
Tsjartorisk is eerst de volle omgang van ons
jongste succes gebleken. De vjjand heeft
zware verliezen geledentot dusverre zjjn
2500 Russen begraven. Verscheidene duizenden
geweren en groote hoeveelheden munitie zjjn
onze buit, die nog wel zal toenemen.
De Russen hadden op den linkeroever van
de Styr vier achter elkaar gelegen sterke
stellingen metprikkeldraadversperringen, steun
punten. flankversterkingen en een uitgebreid
kamp met barakken, blokhuizen en loodsen.
Daaruit blijkt dat zij zich reeds voor den
winter hadden ingericht.
PARIJS, 17 Nov. (Reuter.) Officieel
De Bulgaren hebben hun aanvallen op ons
front op den linkeroever van de Tserna ten
westen van Kriwolak Maandag gestaakt en
zjjn naar de hoogten van Arkangel ten noor
den van het dorp Tsitse teruggetrokken. Zjj
lieten een groot aantal gesneuvelden achter.
De verliezen der Bulgaren in de gevechten van
de jongste drie dagen bedragen 4000 man. Onze
verliezen zjjn gering.
LONDEN, 18 Nov. (Reuter, part.) De Times
verneemt uit Turnu Severin
De Servische vluchtelingen hier en in de
nabjjheid tellen thans ongeveer 8000 zielen.
De Oostenrijksche overheid te Kladowo tracht
hen tot terugkeer te bewegen, en reeds meer
dan 3000 zijn teruggekeerd. Vopicka, de
Amerikaansche gezant te Boekarest, heeft
voorgesteld, hun veiligheid te waarborgen, de
Duitsche en Oostenrijksche gezanten weigerden
hem echter een geschreven verklaring in dien
zin te overhandigen.
Er is groote behoefte aan warme wollen
kleeren, vooral voor vrouwen en kinderen, en
ook aan geneesmiddelen. De plaatseljjke voor
raad daarvan is geheel uitgeput. De dorpen
langs den weg van het Oosten rjjksch-Duitsche
leger zjjn gedeelteljjk vernield, evenals die
welke aan den noordeijjken oever vandenDonau
binnen het bereik van de Oostenrjjksche artil
lerie lagen.
LONDEN, 18 Nov. (Part.) De Times ver
neemt dd. 17 dezer uit Athene, dat naar
luid van telegrammen aan de bladen Prilep
door de Bulgaren is bezet, die thans tengevolge
vaneen omvattende beweging binnen een afstand
van twee uur gaans van Monastir zjjn. De
Bulgaren worden door Duitsche officieren aan
gevoerd.
LONDEN, 18 Nor. (Part.) De Times ver
neemt dd. 16 dezer uit Wodena, dat de toe
stand aan het front bjj Prilep eenigszins ver
beterd is ten gunste van de Serviërs, die, naar
het heet, gisteren de Bulgaren over een kleinen
afstand hebben teruggedreven van de posities,
die zjj Zondag bezet hielden. De invallers
kregen daarbjj zware verliezen. De consuls der
entente-mogendheden hebben Monistar verlaten.
Zjj lieten den Griekschen consul achter om
te waken over de belangen en eigendommen
der onderdanen van de entente-mogendheden.
De gouverneur van Monastir belegde gisteren
een bjjeenkomst van vertegenwoordigers der
Servische, Griekóche, Bulgaarsche en Turksche
inwoners van de plaats en vertelde bun dat hjj
SB LAD.
