Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
|Cet spooH ackler de deer.
GEMEENTERAAD.
Van het Westelijk oorlogstooneel.
Ho, 2610
Woensdag 29 September 1915.
26e Jaargang
AB0HNSMSHT8PRUH
DE OORLOG.
■m ste
f*m 75 cmt ?»r binnen en tóten Ter fïsnwa
Voor België 95 mnt TOoraïibetaKng.
A bonseetenten worden aangenomen Syg aJfe
Bm^kbandetaren. Bmvasgaarders en den Uitgeret.
Teirfc later?. So 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van I tot en met 5 regale 50 sent: elke regel meer
10 cent Bij abonnement aanmerkelijk
minderd tarisl Oro* iters letters naar plaats* aknt*~
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Narnsen
Deze Coulant vyimhfim etkm i«»lllia(- mi a tr li a*mOr£CIi bij dec Uitgerer M DE JONfiK t» Ter N e a :i e a.
De «rgmrmster 4er gemeente TUB KEVZffl
M»»kf tefc&inl,. (Itil Openbare V erg u d «tin g
ran 4en OemeenteraaA ml vnr4en gelw&den »f>
ixmóerdug 4en M) September i9tS, de# véwimddag#
ten 10 are,
'ter Meunen, 27 gfcptemW 19 15,
Dei Burgemeester root neem4,
h HÜ1ZLN0A,
(bof, 3, k, van Hamel er in een beschouwing
In »0e Amsterdammer* (de Groene) op wjjzend,
dat de Troonrede een toon ran opgewektheid
braebt. betoogt dat er toeh een vraag i», een
zorgvolle viaag, die onder de oogen dient gezien.
Voor wlen n,l, doen wjj dat alles, wat zoo
optimistisch In de Troonrede word! aange-
Zal de vrucht fan dit zoo flinkweg weer
uitgestrooide zaad van welvaart en energie,
eerlang zjjn voor ons zelf of voor den ander
De lp is daarom voor ons land boven alles
zorgvol, omdat bjj wjjst op de geweldige ver
mogens der Duitsehe wapenen, en een schier
enontkomelgk overwicht van de Dultsehe
macht tegenover het gecoallseerd Europa. Ook
de tot de hoogte gerustheid opgeschroefde
verklaringen van de zpe der geallieerden,
kunnen ons, onzfjdigeu, daartegenover maar
matig overtuigen, Al bljjft men aannemen, dr.t
de logica der wereldgeschiedenis niet zóó zal
veranderen, of op den duur legt de overmacht
van ééti het af, toch moet gedacht van de
mogelijkheid van een aanvankelijk tjjdvak,
waarin die overmaebtde baas bljjft, Er is voor
hit oegenblik weireden, er rekening mede te
houden, dat een Napoleontisch tijdvak, maar
nu van midden-Euroropeesehe zjjda, voor de
deur staan kan. Een tjjdvak van hegomenie en
Duitsehe overmacht in Europa.
Onafscheidelijk gaat dan hiermede gepaard
de grootste bezorgdheid voor onze nationale
zelfstandigheid. i)e geleidelijke gang van
zaken laat zich al vooruit denken, Eerst
toenadering, commercieel# en economische
aansluiting van het vrjje Nederland in zjjn
concessie aldra meer van des anders, dan van
zjjn eigen welbehagen afhankelijk 1 Dan
politieke afhankelijkheid gevolgd door een
militaire conventie. En het einde heeft men
niet eens uit te spreken. Het behoeft ge
lukkig het onherstelbare einde niet te zjjn
maar het bljjft al erg genoeg.
Wjj roeren deze mogelijkheden niet aan,
em er angst mede te verwekken, of de ge
moederen te prikkelen. Maar het is zaak,
dat zjj klaar onder de oogen worden gezien 1
En ai het gemoedelijke optimisme waarmee
eek weer ons parlementaire jaar is ingezet,
loopt gevaar daaraan te kort te doen. Door
ze dood te swjjgen of naïef weg niet te willen
zien, kan reeds thans schade worden toege
bracht aan den weerstand, dien Holland, =-
ja, ook het kleine Holland, zal kunnen bieden.
Deze weerstand zal niet in de eerste plaats
zjjn een physiekeal moet de waarde van
nationale wapenweerbaarheid allerminst worden
onderschat.
Maar die weerstand zal in hoofdzaak dienen
te zjj u een zedelpe.
De angstvallige kortzichtigheid en de ge
makkelijke onverschilligheid, welke nog in te
ruime mate gelden, zjjn daartoe uit den booze.
Heeds woekeren ook de elementen van
j.toenaderin^" en afhankelijkheid op bedenke-
M)ke wyze in ons midden, Een minister van
Staat zaait stelselmatig in den grooten kring
van zpn invloed, eerbiedige meegaandheid met
de Duitsehe macht Sommige onzer profes
soren trachten het volk te besproeien met
erkenning van de Daifsehe superioriteit Niet
weinige militairen smelten weg in vereering
voor de Duitsehe wapenen. Deze en gene
koopman redeneert „dat we immers toch dien
bant uitmoeten". En sociaal'democraten
zoowel als gezeten bourgeois noemen ieder
die daartegen waarschuwt „oorlogzuchtig",
„onbedachtzaam" of „gevaarfjjk".
En dan «cbrjjft prof. Van Hamel verder
Mtj alle groote verschillen kan men niet
nalaten terug te denken aan den Ijjd, nu
iet» meer dan een eeuw geleden, toen in den
loop van eenige jaren Nederland zjjne onaf
hankelijkheid gaandeweg inbrokkelen zag.
De grondfout heeft toen juist gelegen reeds
in bet eerste begin, toen veler, in bewon
dering neerzagen voor de groote en machtige
natie, van wier voornemens men slechts het
beste meende te mogen denken. En toen
meer en meer, eerst tegenover kleine inbreuken,
eene inschrikkelpkbeid werd betoond, die in
ondergeschiktheid geëindigd is. Ten slofte
onder het karakteristieke regeeriugsbeleid van
eenen Rutger Jan Schimmelpenninck, die er
vóór alles naar streefde om bjj den gedachten
buurman geen ergenis en ontstemming te
wekken, maar die aan het eind ervoer,
dat hij zjjn land wellicht beter zou hebben
gpdiend, door zich minder bescheiden en
minder inschikkelijk te betoenen
Hem gaf de Franschman bet getuigenis
»un hotntne d'un esprit étendu, éloquent,
plein de vertu et de candeur, tnais peutêtre
un peu crédule pour le temps et les circon-
stances, oft ii a récu*. »Wjjs en bekwaam,
deugdzaam en rechtschapen, tuaar misschien
wat te goedgeloovig voor den tjjd en de om
standigheden.*
Wanneer Nederland de kans wil buiten
sluiten van later voor 'ttjjcivak Cort van der
Linden in soortgelijke termen geteekend te
worden, dan moet liet wel in de eerste plaats
zorgen, zich gewaarschuwd te houden voor het
spook achter de deur.
0e algemeen© toestand,
Maandenlang is alle aandacht geconcentreerd
geweest op het oosteljjk front, waar het ge
weldig offensief der Duitsch-Oostenrjjksche
legers, de Russische legers steeds verder naar
het oosten deed terugwijken. Al die lange
maanden, waarin de militaire kracht van Rus
land onder de krachtige slagen der Duitsehe
legeraanvoerders scheen te zullen worden ver
brijzeld scheen, want de gebeurtenissen der
lautste dagen toonen ook hier, dat de Russen
nog lang niet aan het einde hunner krachten
zijn gekomen en nog in staat zjjn den vjjand
duchtig weerstand te bieden - al die lange
maanden leek het of aan het westeljjk front
voorgoed een stilstand was ingetreden. Als
er nu, terwjjl de Duitsohers in'het oosten zoo
de handen vol hebben, niet door de geallieerden
van de gelegenheid wordt gebruik gemaakt
om het westeljjk front te doorbreken, zal er
dan ooit van zulk een doorbreking wel sprake
kunnen zjjn, wijl straks immers de Duitsohers,
in het oosten de handen vrjjer krijgend, nieuwe
troepen brii het westfront in het vuur kunnen
brengen, nieuwe reserves hier zullen kunnen
opstellen P Aldus vroegen de ongeduldigen.
Intusiohen echter is die lange stilstand van
alle operatiën op groote schaal aan het wes
telijk front,, slechts een schijnbare stilstand
gebleken. De aanvoerders der geallieerden
hier bereidden zich voor op een nieuw om-
vangrjjk offensief, toen de mislukking van het
groote voorjaarsoffensief had getoond wat er
aan hun legers ontbrak voor een actie, die
kans op welslagen zou bieden.
De operatiën in het voorjaar tussohen Yperen
en Atrecbt en in de Argonnen, die wel to
plaatselijke successen leidden, maar teven
toonden dat de strijdmachten der geallieerden*
nog het vermogen misten om deze behaalde
successen tot een beslissend succes door te
zetten, gaven Joffre en French de overtuiging,
dat een nog omvangrijker artilieristische uit
rusting noodig was, wilde men met kans van
welslagen een nieuwe poging ondernemen om
den zoo voortreffelijk toegerusten vijand nit
zijn stellingen terug te dringen. En met
koortsaebtigen ijver is men aan het werk ge
gaan in Frankrijk" en in Engeland beide
om de ontdekte leemten aan te vallen. Thans
schijnt de overtuiging te zijn verkregen, dat
men nu ook in materieel opziebt zich met
den vijand zal kunnen meten en een nieuwe
grootsche worsteling is begonnen. Alles im
mers wijgt er op, dat generaal Joffre thans
het oogenhlik gekomen aeht ons van Fran
sche zijde zoo herhaaldelijk reeds voorspeld
en in Frankrijk in ïotsvast vertrouwen op den
generalissimus ook zoo geduldig afgewacht
om opnieuw een poging te wagen om aaD deB
uitputtenden positie-oorlog een einde te maken
en Frankrijk en België van den vijand te
zuiveren
In het Duitsehe legerbericht van Zaterdag
werd reeds meegedeeld, dat over het geheele
tront van de zee tot de Vogezen de aanval
der geallieerden met kracht was ingezet
een algemeene aanval, die echter het krachtigst
was daar, waar b'ijkbaar de terreintoestanden
voor den overgang van den artillerie-aanval
tot infanterie-aetie het meest gunstig was. Aan
het Britsche front werd die aanval doorgezet
in de streek, die ook al in het voorjaar voor
een doorbraakpoging in uitzicht was genomen.
Eu we lezen weder al die bekende namen
La Bassée, Souchez, Neuville St. Vaast e. d.
die tijdens het voorjaaroffensief zoo bloedige
vermaardheid kregen. Aan het Fransche front
is de hoofdaanval ditmaal iets meer oostelijk
ingezet, in Champagne tusschen Suippes en
Aisne, naar -'t oosten zich voortzettend tot
liet front in de Argonnen. Voorloopig is hier
door door de Franschen een zeer belangrijk
succes verkregen. Over een f'rontlengte^van
25 K. M., zijn de Fransche troepen de eerste
verdedigingsline der Duitschers binnengedron
gen en alle tegenaanvallen ten spijt, hebben
zjj zich in deze veroverde stellingen weten te
handhaven Duizenden en duizenden onge
wende gevangenen zjjn hierbjj gemaakt. Thans
staan de Franschen, bijjkens hun laatste leger
bericht vooi de tweede Duitsehe linie. Over
het geheele front duurt hier de strjjd voort.
Het zou natuurljjk voorbarig zjjn, nu reeds
conclusion te willen trekken en zeer terecht
waarschuwt dan ook de militaire medewer
ker van het »Journal des Débats* er tegen
om op de spaarzame inlichtingen, waarover
men op het oogenblik beschikt, reeds beschou
wingen op te bouwen over hetgeen nu de
naaste toekomst kan brengen. Maandenlang
zjjn de Duitschers in staat geweest hun net
werk van loopgraven en versterkingen te
voltooien en te volmaken, het zal reusachtige
inspanning en zware offers kosten, de vjjan-
deljjke linie te doorbreken, nu achter de
veroverde verdedigingswerken weer nieuwe
oprjjzen, welker vermeestering niet minder
moeite zal vergen dan die van de eerste linie.
En geljjk dat in Champagne het geval is,
is het ook aan het Britsche front meer in het
noorden.
Echter al mag men deze eerste groote
successen der geallieerden de eerste groote
na de zegepraal aan de Marne, al meer dan
een jaar geleden niet overschatten, het
zou zeker even verkeerd zjjn de aanvanke
lijke zegepraal door de geallieerden behaald
in het thans begonnen najaarsoffensief te
onderschatten, Zjj moet aan de geallieerde
legers nieuwen moed en zelfsvertrouwen
geven.
Zij zal een prikkel zijn tot uiterste krachts
inspanning voor de bevrijding van het bezette
gebied. Zij zal de hoop en het vertrouwen
der verbonden volken, door de tegenslagen
in Rusland zoo zeer beproefd, met nienwe
kracht doen herleven. En dat te meer, nu
ook in het oosten aan den zegevierenden op-
marseh der Dnitsch-Oostenrijksche legers paal
en perk is gesteld Mackensen reeds een
deel van zjjn troepen heeft moeten terugtrek
ken en het Oostenrijksche offensief in Wol-
hyinië in een terugtocht is gewjjzïgd.
En het sncces aan net westeljjk front komt
ook ten zeerste van pas in politiek opzicht.
Op den Balkan woelt het en gist het - men
is daar nog in tweestrijd over de aan te nemen
houding. Het sncces der geallieerden zal die
aarzeling nog versterken men mag ver
wachten, dat hier de tot dusver gevolgde
politiek van het de kat uit den boom kjjfcen
zal voortduren. En dat te meer omdat de
eischen die nn aan de Duitsehe legers in West
en Oost wordtn gesteld, het wel onmogelijk
zullen maken, de voorgenomen plannen tegen
Servië uit te voeren. Dit moge voor Servië
heel gelukkig zjjn, van ernstige beteekenis
is^ het voor Tnrbjje, dat in het belang van
zjjn bedreigden munitievoorraad een korte ver
binding met de centrale mogendheden zoo zeer
behoefde.
Zoo kunnen wellicht de successen in Vlaan
deren en Champagne nog van invloed blijken
te zjjn ook op die andere zoo belangrijke ope
ratie aan de Daidanellen
En ook al zou dus de hervatting van het
Franseh-Britsehe offensief voorloopig in het
westen nog geen beslissing brengen, mag, bij
den samenhang der actiën op verschillende
oorlogstooneelen, de beteekenis er van niet
worden onderschat.
Officieele communique's.
PARIJS, 26 Sept. (Reuter) Officieele me-
dedeeling van gisteravond. Onze batterijen
aan de Belgische kust werkten samen met da
Engelsche vloot om de Duitsehe stellingen
van VVestende en Middelkerke te beschieten.
De Engelschen vielen met goed gevolg de
vijandeljjke stellingen ten westen van Loos en
Hulluch aan.
De Franschen, samenwerkend met de En
gelschen, deden ten noorden van Atracht een
krachtigen aanval en kregen op verschil
lende punten in de vijandeljjke linies vasten
voet.
PA RIJ 26 Sept. (HavasOfficieele mede-
deeling van hedenmiddag. In Artois bobben
wij in den loop van den nacht de stellingen
behouden, die wij gisteren veroverd hebben,
met inbegrip van het kasteel Carleul, het
kerkhof van Souchez en de laatste loopgra
ven, die de vjjand nog bezet hield ten oosten
van de versterkste stelling, die bekend is onder
den naam van den Doolhof.
In Champagne zijn hardnekkige gevechten
langs het geheele front voortgezet. Onze
troepen zijn in de Duitsehe linies doorgedron
gen over een front van 25 kilometer lengte
en een diepte, die van één tot 4 kilometer
afwisselt. In den loop van den nacht hebben
zjj zich in al de veroverde stellingen gehand
haafd.
Het aantal krijgsgevangenen, dat tot dus
ver geteld is, bedraagt meer dan tiendui
zend man.
Aan de rest van het front niets te vermel
den behalve een actie van onze artillerie tegen
het Duitsehe veldwerk in de buurt van Lonoy
in Ban de Sant.
PARIJS, 26 Sept. (Reuter.) De officieele
kennisgeving van hedenavond behelst
Tusschen Sornrne en Aisne is met bommen
en luchttorpedo's gevochten.
