Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Van het Westelijk oorlogstooneel,
No. 261
Zaterdag 25 September 1915.
26e Jaargaag
BINNENLAND.
W aterstaatsbegrooting.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No IS.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk vei>
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmo r g e U by den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
Op de Waterstaatsbegrooting komen de
volgende punten voor, belangrijk voor Zeeuwsch-
Vlaanderen
Uitbreiding van de los- en laadplaatsen
te Ter Neuzen.
Bij de verdere uitwerking der plannen voor
de los- en laadplaatsen te Ter Neuzen is de
wenschelijkheid gebleken daaraan eenige uit
breiding te geven. Volgens het oorspronke
lijke plan zou aan het zuidelijk boord van
het zuidelijke bassin te maken benoorden de
staalfabriek te Ter Neuzen, een kaaimuur
worden gebouwd, lang 250 M., met eene
diepte vóór dien muur van ongeveer 5 62
N.A.P. K. P.) en aan de noordzijde van
het noordelijke bassin zou een steiger worden
gemaakt, lang ongeveer 220 M., met eene
diepte daarvóór van ongeveer 2.37 N.A.P.
(4.50 K. P.), terwijl overigens de boorden
der havens zouden worden voorzien van een
dam wand, reikende van K.P. tot 2 M. daar
onder, tot keering van het bovenliggende
talud.
De overweging dat de voor Gent bestemde,
dieper gaande schepen voortdurend in aantal
toenemen, heeft er toe geleid eenige wijzigin
gen in de plannen te maken.
Deze bestaan daarin, dat de waterdiepte
langs den kaaimuur aan de zuidzijde van
het zuidelijk bassin 8.75 M. zal bedragen in
plaats van 7.75 M., waarop dus bij den bouw
van dien muur zal moeten worden gerekend,
terwijl verder de ontworpen steiger langs de
noordzijde van de noordelijke haven, door een
kaaimuur zal worden vervangen, waarvan de
lengte 182 M. en de waterdiepte daarvóór
7 M. zullen bedragen.
Voorts zal in den noordoostelijken hoek
van die haven een steiger voor kleine stoom
bootjes zijn te bouwen. Tenslotte zal boven
dien langs de zuidzijde van laatstgenoemde
haven een kaaimuur worden gemaakt lang
200 M., met eene waterdiepte bijv. van 7 M.
Op deze wijze zal meer gelegenheid tot
aanleggen ontstaan voor diepgaande vaartui
gen en voor directe lossing in spoorwegma-
terieel, terwijl daarenboven de ruimte, be
schikbaar komende voor opslagplaats, nog
eenigszins zal worden vermeerderd.
Daar de aanlegplaatsen door een en ander
beter aan hunne bestemming beantwoorden
dan volgens het oorspronkelijke plan, meent
de Minister daartoe het voorstel te moeten
doen, hoewel deze wijziging eene niet onaan
zienlijke vermeerdering van kosten medebrengt,
die voorloopig op f 118.000 is te stellen.
Met de werken voor de los- en laadplaatsen
zal in geen geval kunnen worden aangege-
vangen vóórdat de onteigening der benoodigde
gronden heeft plaats gehad en zooals in de
memorie van antwoord op het voorloopig
verslag omtrent het wetsontwerp tot aanvulling
en verhooging van het lXde hoofdstuk der
staatsbegrooting voor het dienstjaar 1915.
(Zitting 1914— 1915, no. 298, bladz. 2) werd
medegedeeld, is het meer dan waarschijnlijk
dat gerechtelijke onteigening zal moeten plaats
hebben.
In verband hiermede is het voldoende voor
gekomen om voor de uitvoering der werken
voor het dienstjaar 1916 eene som van f 200.000
uit te trekken.
Verbetering van <len weg van Axel
naar de Platte brug.
Zooals reeds bij de gewijzigde memorie
van toelichting der begrooting voor 1915 bladz.
23, werd medegedeeld, verkeert de weg van
Axel naar de Platte brug langs het zijkanaal
naar Hulst in minder goeden toestand.
Voor het verbeteren van het gedeelte tus-
schen de spoorweghalte Kijkuit en de Platte
brug, door het aanbrengen van eene keibe
strating werden de noodige fondsen bij ge
noemde begrooting beschikbaar gesteld. Het
overige gedeelte van den weg, van Axel tot
de spoorweghalte Kijkuit, zal in 1916 zijn
te verbeteren door bet opbrengen van een
gewalste deklaag van steenslag. Hiervoor is
f 15.000 uitgetrokken.
Haven te Breskens.
Zooals blijkt uit betgeen werd medegedeeld
bij de gewijzigde memorie van toelichting der
begrooting voor 1915, bladz. 18 biedt de
haven van Breskens te weinig los- en laad
plaatsen aan voor het zeer belangrijke scheep
vaartverkeer, welk verkeer nog steeds toeneemt.
In de jaren 1912, 1913 en 1914 werden
de noodige fondsen beschikbaar gesteld voor
het maken van eene beschoeiing met daarachter
gelegen opslagterrein, terwijl in 1915 werd
uitgetrokken, gedeeltelijk bij de suppletoire
begrooting. (Gedrukte stukken zitting 1914
1915 no. 298), het bedrag, noodig voor het
maken van een aanlegplaats, tevens geschikt
voor kleine zeeschepen.
Aan de oostzijde van de haven zal voorts
binnenkort eene beschoeiing van gewapend
beton met daarachter gelegen losplaats ge
raamd op f 50.000 worden gemaakt nu de
gelden, daarvoor mede bij de suppletoire
begrooting uitgetrokken, zijn toegestaan. Niet
tegenstaande al deze voorzieningen zal de los-
eu laadruimte nog niet voldoende zijn en is
het noodzakelijk, dat ten oosten van de haven
een tweede havenkom worde aangelegd. Het
is gewenscht met deze haven uitbreiding in
1917 een aanvang te maken. Voor den eersten
termijn van dat werk is geregeld op een bedrag
van t 20.000 De totale kosten dezer havenuit
breiding zijn globaal geraamd op f425.000.
De keibestrating op het haventerrein laat
zeer veel te wenschen over, terwijl de terreinen
achter de nieuwe beschoeiingen zijn te be
traten. Voor deze bestrating kunnen gebruikt
worden de keien, afkomstig van den rijksweg
van Breskens naar de Belgische grens, voor
zoover deze keien voor den weg niet meer
kunnen dienen. Met deze bestrating zal ook
in volgende jaren zijn voort te gaan. Voor
1916 wordt daarvoor f 5000 uitgetrokken.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Het blijft nog altoos de vraag, of de Duit-
sche legers er in geslaagd zijn de Russen, die
in en om Wilna streden, van hun terugtochts
wegen af te snijden.
De »Times« zet uiteen, dat de achterhoede
van het Wilna leger in de buurt van Osmjany-
Soly strijd - waar zij de Duitschers belet de
Wilija over te trekken.
Dit vasthouden van de Wilija door de Rpssen,
vervolgt het blad, was van groot traktisch
belang, wijl daar de Duitsche legers konden
worden tegengehouden, en het na de bezetting
van de spoorweglijn WilnaMolodetsjno, den
terugtocht uit Wilna mogelijk maakte. En
hoewel het nog voorbarig zou zijn te beweren,
dat de Russen aan de omsingeling ontkomen
zijn, daar de terugtocht moet worden onder
nomen onder voortdurende bedreiging de terug-
toebtswegen te zien afsnijden, acht het blad
het mogelijk, dat de Russen ook ditmaal zullen
ontsnappen. Het terugtochtsplan omvat den
geheelen driehoek Wilna Lida—Molodetsjno,
en daarom hebben de Russen aan de lijn
Bimakony—Lida, ten zuiden van Wilna,
nieuwe stellingen ingenomen.
De inbezitneming van Wilna daarentegen
geeft den Duitschen staf gelegenheid voor
nieuwe offensieve operaties, daar die plaats
op de samenkomst ligt der spoorwegen naar
Dunaburg, Minsk, Lida, Baranowitsj en Rofno.
Maar hij is nog niet in staat alle voordeelen
daarvan te gebruiken, zoolang niet de geheele
lijn WilnaLida en Wilna—Molodetsjno in
zijn bezit is, en de Russen op een dier lijnen
zitten, waardoor zij de veiligheid van de Duit
sche rugdekking kunnen bedreigen.
De Daily News" daarentegen is vast over
tuigd, dat de troepen uit Wilna zich hebben
weten te redden uit den val, en dat de Rus
sische terugtocht ordelijk en langs de aange
geven lijnen wordt voortgezet. Wel zgn er,
ook volgens dit blad, nog ongekende moei
lijkheden te overwinnen, maar het blad is
overtuigd, dat de meest kritische toestand
voor het Wilna-leger voorbij is, en dat bij
Osmja slechts een sterke achterhoede streed.
Dat in het Duitsche legerbericht tot nog
toe geen melding werd gemaakt van gevan
genen en buit, bij de inneming van Wilna,
zou voor die opvatting pleiten.
Hoe de toestand er in werkelijkheid is,
zal nu wel spoedig moeten blijken.
Volgens de Duitsche berichten zouden Mo
lodetsjno en Lida bezet zijn, en wanneer het
gebied tusschen deze plaatsen eveneens is
bezet, dan is er geen kans voor ontsnapping.
Uit het Russische bericht blijkt, dat bij Le-
bedef, westelijk van Molodetsjno, gestreden
wordt; een Duitsche aanval mislukte, de
Russen wierpen hun tegenstanders terug.
En ook ten oosten van Lida werd een po-
ging gedaan, om de Duitsche linie te ver
breken. Het Russische bericht meldt, dat
de vijand die bij Gawca over de rivier de Gawca
trok, werd teruggeworpen.
Het Duitsche legerbericht, dat die rivier
aan beide zijden van Subotniki werd over
schreden.
Uit deze mededeelingen zou men opmaken,
dat aan bei Je punten van den spoorwegdrie
hoek, waarvan Wilna de top, de lijn Lida -
Molodetsjno de basis is, geducht wordt ge
vochten, om de afsluiting te verbreken.
De hernieuwde activiteit der Duitsche legers
nabij Mittau wordt door de »Nowoje Wremija*
toegeschreven aan den wensch, zoo spoedig
mogelijk Riga te bezetten, waar voor het
oogenblik thans gekomen geacht wordt. Ook
om Dunaburg wordt nog hevig gevochten,
al is een deel van het leger v. Bredow, met
name diens cavalerie, en wellicht eenig regi
menten infanterie in de richting van Wileika
Molodetsjno vertrokken, om deel uit te maken
van de insluitingsketen.
Het Russische blad meent, dat de Duitsche
troepen plan hebben den spoorweg naar Plozk
en die over Smolensk naar Petersburg te be
zetten, waartoe de bezetting van het plaatsje Mo-i
lodetsjno aan den spoorweg naar Smolensk dient.
En tevens zich diagonaal op den terugtochts-
weg van de Russische legers te plaatsen, op
een wijze, die aan Hindenburg's bekend op
treden in de Masurische merenstreek tegen
het leger van Sievers herinnert, maar op veel
uitgebreider schaal.
Het optreden van generaal Roessky, met
zijn stelselmatig verdedigende taktiek en zijn
achterhoede-gevechten, heeft den vooruitgang
der Duitschers aan de Duna geruimen tijd
opgehouden Dunaburg en Riga zijn nog niet
genomen, maar de »Times«-correspondent te
Petersburg verwacht dat de Duna-linie zal
worden genomen.
Hij weet dan echter niet, wat de Duit
schers verder zullen doen, want hij verwacht
niet, dat zjj in dezen herfst nog verder zullen
oprukken. En daarom acht hij een Duitschen
oprnarsch naar Petersburg voor dit jaar buiten
quaestie.
In het centrum wordt de Duitsche oprnarsch
voortgezet. Doch de Roessky Invalide meent,
dat de natuurlijke hindernissen, waarachter het
Russische leger terugtrok, het in staat
zullen stellen den Duitschen oprnarsch tegen
te houden, en iederen stap vooruit duur te
doen betalen.
En kolonel Shumsky zet in de Petersburgschs
Bourse-Gazette* uiteen, dat de bedoeling van
de Duitsche legers schjjnt te zijn, door te
dringen tot den Boven-Dnjep, de Berezina en
de Duna. De pogingen, om dit doel te bereiken
zullen, naar de meening van dezen Russischen
militairen schrijver, aanleiding geven tot den
geweldigsten slag van den geheelen oorlog,
op een front evenwijdig met den spoorweg
Moskou Brest en daarbij zal het Duitsche
leger pogen de Russen in de moerassen van
den Pripjet te drijven.
Deze slag zal, volgens de denkbeelden van
kolonel Shumsky, aan den veldtocht voor dit
jaar een einde maken. Want hij acht het
ondenkbaar, dat de Duitschers dan een
nieuwen winterveldtocht zullen kunnen onder
nemen, ten noorden van Poljesje.
Officieele communiqué's.
PARIJS, 22 Sept. (Reuter,) Het officieele
oericht van hedenavond luidt
De bedrijvigheid van de artillerie heeft op
het geheele front onverminderd voortgeduurd.
Een hevige beschieting ten noorden van de
Aisne heeft den vijand genoodzaakt een ver
sterkten post te ontruimen. Deze werd toen
door ons bezet. Een vjjandeljjke patroelje ia
voor onze linies in Champagne totaal vernietigd.
Bij wijze van vergelding voor het beschieten
van open steden en van de burgelijke bevolking
in frankrijk en Engeland heeft hedenochtend
een smaldeel vliegtuigen Stuttgart met bommen
bestrooid. Dertig bommen zijn geworpen op
het koninklijk paleis en op' het station. De
vliegtuigen werden op verschillende punten
gedurende de reis beschoten, maar keerden
behouden naar hun basis terug.
BERLIJN, 23 Sept. (Wolff.) Officieel bericht
uit het groote hoofdkwartier
Onder begunstiging van het heldere weer zjjn
de artillerie en de vliegers wederzjjds zeer be
drijvig geweest.
Ben blijkbaar tegen het kerkhof van Soucbez
gerichte aanval is door ons vuur in de kiem
verstikt.
Ten noorden van St. Ménéhould is een
vijandelijk vliegtuig door ons vuur in brand
geraakt en neergevallen een ander vijandeljjk
vliegtuig is na een gevecht in de lucht ten
Z.O. van Vonziers tot landen gedwongen. De
bemanning is gevangen genomen.
Boven Pont a Mousson heeft een Duitsch
vlieger in een gevecht met twee Fransche
vliegtuigen er een naar beneden geschoten.
Het is brandend tusschen de Duitsche en ds
Fransche linies gevallen.
PARIJS, 23 Sept. (Havas.) Officieel bericht
van vanmiddag:
De vijandelijke artillerie heeft de Fransche
stellingen bij Roclincourt en de Fransche loop
graven ten zuiden van de Scarpe beschoten.
De Fransche artillerie is het antwoord niet
schuldig gebleven.
Bij Neuville gevechten van loopgraaf tot
loopgraaf. De Fransche artillerie heeft een
doeltreffend vuur op het noordelijke en ooste
lijke front van de Aire en in de richting van
Beuvraignes gericht.
In Champagne is een Duitsche mjjn ten
noordwesten van Perthes ontploft, zonder be
langrijke schade te veroorzaken. Het vuur
van de Fransche batterijen heeft eenige munitie
depots in de lucht doen vliegen. In Argonne
hebben de Franschen herhaaldelijk gedeelten
van de vijandelijke linies, waar volgens inge
komen berichten gewerkt werd, beschoten.
De Duitsche artillerie heeft slechts zwak ge
antwoord.
Op de Maashoogten en tusschen Maas en
Moezel wederzijdsche artillerieactiete Vau-
quois en Eparges gevechten met bommen,
luchttorpedo's en handgranaten.
TER MIZEMI VOLKSBLAD.