Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Kit den ftaad
Aardappelen-uitvoer.
Van liet Westelijk oorlogstooneel.
No. 2571.
Zaterdag 8 Mei 1915.
28e Jaargang
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 oent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 sent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelyk ver
minderd tarief. Gbrootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woeusdag- en Zaterdagmorgen by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Met z'n achten trokken we verleden week
Donderdag weer de raadzaal binnen om de
belangen onzer gemeente te bespreken, wat in
den toestand, dien we sinds maanden beleven,
geen amusant werk is.
Van den Voorzitter kregen we nogmaals
eene verklaring over de Paaschfeestdagen.
Ma deze opheldering bespraken we onzen
bouwgrond achter de H. B. S., dien we wel
kwijt kunnen, maar tegen te geringen prijs.
We zullen thans bet bouwterrein eerst in
orde maken en gaan eene nieuwe leening sluiten
van 43000 gulden.
Tot uitvoering van een gedeelte van bet
werk gaven we het D. B. reeds machtiging.
Bij de aanvrage van het plaatselijk steun
comité tot verhooging der toegestane subsidie
kwamen de tongen los.
Over het algemeen kan het steuncomité te
vreden zijn over den uitslag der uitvoerige
discussie's.
Wat in hare laatste vergadering de meening
der aanwezigen vertolkte, werd ook door ons,
vroede vaderen, beaamd.
Aan eene werkloozen-verzekering werd niet
gedacht. De ongeorganiseerden zullen gelijk
behandeld worden met- de georganiseerden.
En de heer Waalkes opperde het idee bij
het Rijk om steun aan te kloppen, waar in
het belang van het land verschillende maatre
gelen waren genomen (eerst de vreemdelingen
weg, daarna de schepen, die nadeelig voor
onze plaats waren.
Voorloopig werd daarom alleen voor de
maand Mei een subsidie van 1500 gld uitge
trokken.
De mooie circulaire van Minister Posthuma
om goedkoop brood beschikbaar te stellen,
werd goed in ons college ontvangen. Om in
strjjd met de bedoeling des ministers te han
delen als bij het vluchtelingencomité, acht
ik om vele redenen niet aanbevelenswaardig.
loch zal dit, naar ik hoop, nog wel in de
goede richting gaan.
Het zou jammer zijn, dat deze gelegenheid
om goedkoop brood en spek te verkrijgen
niet op de beste wijze werd benuttigd.
De Voorzitter had nogal bezwaren. Hij wou
de distributie van het brood aan zich zelf
houden, dan weet men aan wie het brood
wordt uitgegeven. Hij hing ons een schrikbeeld
op van de uitvoerige en moeilijke controle
als in den geest van de circulaire des minis
ters gewerkt werd. Hij wou het bakken uit
besteden en het gebakken brood moest aan de
commissie gegeven worden, die het aan degenen,
die zich aanmeldden, zou uitreiken.
Wij hebben er niet veel over gezegd. Maar
later (dat doen we vaak na de raadszitting)
gingen we er eens over nadenken.
En toen vonden we het toch mooier, dat
ieder bij zijn eigen bakker terecht kon. De
bezwaren van den Voorzitter zonken in het
niet tegenover de grootere bezwaren, die eene
wijze van werken als bij het vluchtelingen
comité bood.
Verbeeld je, dat de menschen in lange
scharen qeue moeten maken voor het gebouw,
waar de uitdeeling plaats heeft, om na lang
wachten en dringen hun' voorraad in ontvangst
te nemen.
Neen, ieder bij zijn eigen bakker, door
middel van het broodkaartenstelsel. Dat ver
dient uit een oogpunt van gevoel reeds de
voorkeur.
En met een weinig goeden wil zal de
controle best gaan.
Men vergete ook niet, dat bij de vluchte
lingen het brood werd afgegeven, hier wordt
het beschikbaar gesteld tegen een' vasten,
lagen prijs. Nu is het bekend, dat de bakkers
crediet geven hetzij voor langer of korter tijd.
Ook practisch is het dus het meest gewenscht
zijne klanten te laten
iederen bakker voor
bakken.
Menigeen, die het hard noodig heeft zal er
gemakkelijker toe overgaan van de goedkoope
gelegenheid gebruik te maken. Men denke aan
zoovelen, die zich schamen voor eene publieke
uitstalling hnnner ellende.
Ik verneem nog, dat de aangewezen com
missie in hare vergadering van Maandag j I.
met aigemeene stemmen met het idee medeging,
het meel aan de verschillende bakkers te ver
strekken, die het benoodigde kunnen afleveren
bij hunne klanten, die een broodkaart bezitten.
Zoo wordt, als en W. op dit advies in
gaan, op de beste wijze de mooie circulaire
van Minister Posthu ma uitgevoerd.
Ik hoop, dat de gemeente zich ook beijveren
zal goedkoop spek en vet te verstrekken. Hoe
vollediger de bedoeling des ministers wordt
uitgevoerd, hoe beter er wordt gewerkt om de
armoede te verminderen
Over de drukte op het stadhuis heeft ieder
gehoord. Vreemd klonk ons dan ook de inter
pellatie van den heer Waalkes in de ooren,
die vroeg, waarom het kohier van den Hoof-
delijken Omslag op het stadhuis was gedrukt
in plaats van bij den drukker, zooals reeds
jaren de gewoonte is
Bevredigend was ons de opheldering niet,
maar we zwegen als menschen, die weten, dat
ze in een tijd van verrassingen en vreemde
dingen leven. Waarom dan niet deze kleine
verrassing op het gebied der gemeente-admi
nistratie
Wie een beetje wijsgeerig is aangelegd, laat
zich zijne kalmte niet spoedig ontnemen en
niet minder goed gehumeurd gingen mijne
collega's en ik na de sluiting om de koffie,
die ons ondanks de duurte van koffie en cichorei
nog uitmuntend smaakt.
loch kreeg ik deze maal een'onaangenamen
bijsmaak, toen ik dacht aan de agenten, die
den inspecteur niet lieten mededeelen van het
traktement van den agent Annot, die onder
de wapens is. En ik vroeg mij af, of we er
wel goed aan gedaan hadden extra eene bij
drage per maand te geven voor drukke werk
zaamheden, terwijl ieder denkt, dat het bij
gemis aan booten, vluchtelingen vreemdelingen
verkeer, feestelijkheden enz. ook voor de politie
een slappe tijd is.
Drukte op het stadhuis, drukte bij de
politie
Ik verbind er den hartelijken wensch aan,
dat spoedig ook de werkman en de zakenman
over drukte mogen spreken.
Dan was onze gemeente uit den druk.
Bovenstaande kwestie werd in den laatsten
tijd in de verschillende bladen druk besproken.
Onze afgevaardigde, Jbr DE MURALT,
intresseert zich ook in 't bizonder voor deze
zaak en heeft dezer dagen daarover een uit
voerig artikel geschreven.
Het daarin behandelde] werd door hem in
de Tweede Kamer herhaald en wij lezen
daarover het volgende in 't Kort Verslag
De heer DE MIJRALT sluit zich aan bij
den heer de Jong, wat betreft den inhoud
der circulaire, maar wenscht iets te zeggen
over hetgeen de heer Schaper zeide over den
prijs van aardappelen. Dat er te veel aard
appelen in ons land zijn, weet iedereen, en
heeft ook de heer Schaper erkend. De heer
de Wijkerslooth de Weerdesteyn deelde onlangs
mede, dat er tweemaal zooveel aardappelen in
ons land worden verbouwd als door het Neder-
landsche volk kunnen worden gegeten. Het
toestaan van uitvoer van aardappelen, nu de
nieuwe oogst voor de deur staat, is een goede
maatregel van den Minister. Maar spreker
heeft bezwaar tegen de regeling van dien
uitvoer en de bepaling van den maximum
prijs voor het buitenland. De prijs van de
aardappelen hangt samen met de hoeveelheid,
en vooral met de hoeveelheid, die er te veel is.
Nu wordt gezegd, dat de prijs der aardap
pelen hier in het land hiermede samenhangt.
De heer Schaper zeide gisteren, dat er rijst
genoeg is in het land, en dat de prijs toch
stijgt, ondanks er niet een maximum-prijs,
maar zelfs een verbod van uitvoer is. De
lieer bchaper verklaarde dit niet te begrijpen
spreker meent te kunnen volhouden, dat de
rijstprijzen toch wel omhoog zullen gaan,
onafhankelijk van den uitvoer. Zoo ook de
prijs der aardappelen. De Minister zal dus
een anderen weg moeten inslaan. De heer
bchaper wil de Eigenheimers en de Zeeuwsche
bonten niet uitvoeren. Spreker leest in het
Kort Verslagdat de heer Schaper zeide, dat
er op de Zuidhollandsche en Zeeuwsche eilan
den groote voorraden- klaar staan, die er te
gen hooge prijzen uitgaan en nu moet de
kleine man zich met de mindere soorten te
vreden stellen. Spreker hoopt, dat de Minister
niet op den raad van den heer Schaper zal
ingaan. Hij vindt het een uitnemenden
maatregel, dat de Minister juist de duurzame
soorten hier wil houden en de minder duur
zame wil uitvoeren. Volgens de bladen schijnt
de Minister een bepaald kwantum, nl. 20
millioen K.G., te willen verdoelen over Zwit
serland, Duitschland en België. Spreker
juicht dit toe. Dan zullen er uit verschil
lende steden van Duitschland menschen komen,
die n:et dadelijk zullen koopen, maar hier
tusschenpersonen zullen moeten zoeken. De
Duitsche attache hier te lande zal die tusschen-
handelaren aanwijzen, en er zal een cautie
worden ge-teld om te voorkomen, dat niet
verkeerde soorten worden uitgevoerd. Daarop
zal controle worden geoefend. Dat is uitste
kend, en spreker heeft daartegen geen bezwaar.
Wel echter tegen het stellen van een maxi
mum-prijs voor de uit te voeren aardappelen.
Spreker staat in dezen in het geheel niet aan
de zijde van den heer Schapsr en van den
Minister. Hij meent juist, dat de maximum
prijzen te laag zijn en zelts moesten worden
opgeheven. Het is noodig in ons land de
benoodigde hoeveelheid te houden, en daarom
te bepalen, hoeveel er mag worden uitgevoerd,
maar dan tegen ook eiken prijs. Waarom
zou hier geen oorlogswinst mogen worden
gemaakt Het zijn vooral de kleine boertjes
en arbeiders over wie de heer Albarda zijn
interpellatie hield, die van den aardappelverkoop
profiteeren.
In Zeeland zjjn bet de menschen, die een
gemet 1/3 H.A., bezitten, welke zij bepoten
met aardappelen. Zij gebruiken 1/4 voor zich
zelf en de andere verkoopen zij, wanneer de
groothandelaar zijn prijs heeft gemaakt.
Het zijn hier niet groote boeren, welke
oorlogswinsten maken, ofschoon spreker hun
die gaarne gunt, als de winst uit het buiten
land komt. De heer Tydeman zeide, dat 70
pet. der landbouwers i 10 H. A. bezitten.
Spreker weet uit betrouwbare bron, dat 40
pet. minder dan 1 H.A. bezit. En dezen zijn
het. die worden getroffen.
Nu heeft de heer Schaper gisteren gezegd,
dat bij zelfs niet wilde, dat op bokking oor
logswinsten werden gemaakt ten koste van de
arbeiders. Spreker is dat geheel met hem
eens. Op die winsten heeft niemand recht.
Maar waarom mag een zeepfabrikant wèl oor
logswinsten maken, en bankiers wèl op de
Indische leening, en aardappelhandelaren niet
Dat begrijpt spreker niet. Er wordt in Duitsch
land elke prijs betaald, dien men vraagt, en
nu meent spreker, dat deze Nederlandsche
Minister van Landbouw niet heeft te zorgen,
dat men daar goedkoope aardappelen eet, ten
koste van den Nèderlandschen landbouwer.
De maatregel van den Minister zal ons eenige
millioenen kosten. Tegen philanthropie bijv.
tegenover Belgische vluchtelingen heeft spre
ker geen bezwaar, maar wèl tegen philanthro
pie in zaken, en dat krijgen we, als de Minis
ter maximum-prijzen voor den uitvoer vast
stelt. Spreker vreest, dat nu door een kongsie
zal worden bepaald, dat men niet eens den
prijs van f 3,50 zal betalen.
Hoezeer spieker met dezen Minister is in
genomen en diens werk bewondert, heeft bij
toch deze opmerkingen moeten maken. Spre
ker weet niet of de Minister de regeling nog
kan of wil wijzigen. In ieder geval hoopt
spreker, dat zijn opmerkingen er toe zullen
leiden, dat niet ten aanzien van andere vruchten
gelijksoortige maatregelen zullen worden ge
troffen.
Spreker wil den Minister eenige vragen
stellen.
Heelt de Minister den maximum-prijs voor
den uitvoer van aardappelen bepaald, alleen
om te voorkomen, dat anders de binnenlandsche
prijs zal stijgen Is dit zoo, dan zal spreker
den Minister een ander middel aan de hand
doen.
Is die binnenlandsche prijsstijging niet op
even goede of andere wijze te voorkomen
Heeft de Minister reeds bij andere vruchten
de ervaring opgedaan, dat door het niet-
bepalen van een maximum-prijs voor den
uitvoer de binnenlandsche prijs is gestegen
Is den Minister bekend of de handelaren
in het buitenland wel oorlugsprijzen maken
Is de Minister er zeker van, dat niet de
buitenlandsche opkoopers door een kongsie
den prijs nog zullen drukken
Is de Minister alsnog bereid de bepalingen
omtrent den uitvoer te veranderen door de
maximum-prijzen te wijzigen of op andere
wijze met de gemaakte opmerkingen rekening
te houden
DE OORLOG.
Officieele communique's.
IARIJö, 5 Mei. (Havas) Officieele mede-
deeling van hedenmiddag 3 uur
De branschen hebben hun vooruitgang in de
richting van Steenstraete voortgezet.
Ten Noorden van Yperen zijn de Duitschers
in den avond van den 4den Mei aangevallen
op den linkersector van het Engelsche front.
Zij werden teruggeslagen en in de flank aan
gevallen door de Fransche artillerie en leden
ernstige verliezen.
In Champagne bjj Beau Séjour hebben de
Duitschers verscheiden achtereenvolgende aan
vallen gedaan.
Zij werden met gevoelige verliezen terug
geslagen.
In Argonne rukten de Franschen van Ba
gatelle uit vooruit.
Zij vonden verscheiden lijken van Duitschers
op het slagveld, die in het gevecht van den
len Mei waren gesneuveld.
Nieuwe aanvallen stelden de Franschen in
staat hun terreinwinst in het Bois le Prêtre
uit te breiden.
LONDEN, 5 Mei. (Part.) Aan de Times i3
gisterren uit Noord-Frankrijk geseind
Zondagnacht werden aanvallen ondernomen
op de Fransche linie bij Steenstraete aan het
Yser-kanaal, waar de Duitschers nog een
bruggehoofd bezet houden en hun stelling
krachtig versterkt hebben.
Toen de aanval begon, woei er een zwakke
noord-oosten wind en de vijand vertrouwde,
dat zijn vergiftige gassen met doodelijke uit
werking over de Fransche linie zouden dry ven
Onder dekking van een dichten, gelen rook
rukte hij in gesloten gelederen op, doch de
TER MIZEM VOLKSBLAD.