Van tiet Oostelijk oorlogstooneel.
Van het Russisch-Tarksche oorlogstooneel.
Aan de Z.-Vlaamsche grens.
Men schrijft aan de Midd. Ct. uit Koewacht
Zaterdag 5 Dec. j.l. werd de grens in deze
streek door de Duifschers gesloten. Gemakke
lijk is die toestand voor de bewoners van een
grensdorp, zooals vroeger werd gezegd, in het
geheel nietzelfs zeer moeilijk. Toch was
het den Belgen en Nederlanders mogelijk, al
was het dan ook tersluiks, over de grens te
komen zelfs zag ik Zondag dat een paar Duit-
schers eenige Belgische meisjes vrij en onge
hinderd over de grens lieten gaan maar dat
was een eind buiten het dorp in het veld.
Een bijzonder levendige handel werd tot nu
toe gedreven in petroleum, brood en bloem.
Dagelijks zag men karren en wagens geladen
met olie, brooden bloem en meel, die uit Axel
en Hulst hier worden aangevoerd. En die
kolossale hoeveelheden moesten grootendeels
over de grens. Dat met dien smokkelbaudel
een aardige cent verdiend wordt is duidelijk
als men weet, dat men in België een afstand
van de grens b.v. te St. Nieolaas, Lokeren en
andere plaatsen gaarne 25 tot 30 centen voor
een liter olie betaalt, die bij inkoop 10 tot
12 cent kostte. Hier betaalt men voor 100
K.G. bloem 16 a 17 gulden in genoemde
plaatsen legt men zonder veel loven en bieden
voor dezelfde hoeveelheid 75 tot 80 francs neer
en meer.
Hoe die artikelen over grens raken is mij
een raadsel en toch gebeurt het. Een smokke
laar van professie, wien ik over die schijnbaar
onmogelijke dingen sprak, zeide: »wat beteekent
dat? Het is zoo gemakkelijk mogelijk, voor
geld en goeie woorden krijgt men immers alles
gedaan Ik vroeg den man aangaande zijn
uitlatingen niet om naderde inlichtingen. De
goede trouw der Nederlandsche militairen zal
niemand wel in twijfel trekken de man be
doelde wellicht ook de Duitsche grenswacht.
In elk geval wilde ik feiten constateeren niet
tegenstaande de verbodsbepalingen van uitvoer
uit Nederland en invoer in België.
Wel worden dagelijks door Nederlandsche
en Duitsche grenswachters eenige schoten ge
lost op personen, die met een en ander over
de grens gaan, maar ernstige gevolgen dit
tot nu toe niet gehad. De grens zóó bewaken,
dat ze absoluut niet meer kan worden over
schreden, schijnt mij totaal onmogelijk. En
dat wil men toch van Duitsche zijde. De be
doeling schijnt, om elke gemeenschap, elke
communicatie tUsschen Nederlanders en Bel
gen te voorkomen, wellicht uit vrees voor
spionnage, ook door het overbrengen van
brieven.
Maandagnamiddag kwamen van Gent te
Koewacht een 3-tal automobielen waar in een
Duitsch generral en eenige hoofdofficieren.
Zij brachten een oezoek aan de kerk en lie
ten zich van een en ander op de hoogte stel
len, vooral omtrent de de grensscheiding in
het dorp. Die komst heeft tengevolge gehad
dat eenigszins strenger zal worden opgetreden.
O a, zullen de Nederlandsche katholieken, die
gewoon zijn eiken morgen de mis bij te wonen
na Woensdag met die gewoonte moeten bre
ken; het is alsdan verboden de grens te pas-
seeren. Des Zondags zullen ten opzichte der
Nederlandsche kerkbezoekers voortaan strenge
re maatregelen worden in acht genomen,
wellicht is de kerk voor hen op die dagen ook
niet meer te bereiken.
De gevechten bij de
Belgische kust.
Dein samenwerking ondernomen aanvallende
beweging van Belgen en Franschen noordwaarts
van Nieuwpoort, waarbij zij de linie ten
Westen van Lombaerdzijde konden bezetten,
is natuurlijk volgens beraamd plan gegaan.
Deze beweging ging uit van den generalen
staf der verbondenen en het Engelsche eskader
was op de hoogte van de troepenbeweging
te land, zoodat evenals reeds vroeger geschied
is, samenwerking werd gezocht en gevonden
tusschen het Belgisch-Fransche leger en de
oorlogschepen der Engelschen.
Het Engelsche eskader hield de Duitsche
kusttroepen bezig, zoodat deze niet den land-
aanval uit het Zuiden konden te hulp komen.
Heftig werd Westende beschoten, dat tusschen
Ostende en Nieuwpoort aan zee ligt, even
ver van Lombaerdzijde af als van Nieuwpoort.
Om den aanval langs de zee der onzen te
te keeren voerde de vijand een tegenbeweging
uit, meer landwaarts in buiten het bereik
van elk scheepsgeschut in de omstreken van
St. Joris tusschen St. Joris tusschen Nieuw-
eu Mannekensveere.
Algemeen is de aanval der [verbondenen
van Hollebeeke tot Wytschaete nu aan den
gang en op verschillende punten is terrein
gewonnen. Steeds schieten wij op. De Duit-
schers verloren een aantal krijgsgevangenen
en bovendien enkele loopgraven, benevens
vele dooden.
Onderzijds is het een breed opgezette mooie
voorwaarsche beweging, die een schoon verschiet
opent.
In een Belgenkamp.
Een Leuvensch student-vrij williger meldt
aan »De Tijd*
Het leven gaat hier altijd zijn ouden slenter
voort, maar het is hier afgrijselijk hard gewor
den. Deze laatste week hebben we niets an
ders gekend dan n'en feilen storm regen,
wind.och God gedurende acht dagen een
echt tempeestOnze arme tentjes waggelden
als boompjes, potten en pannen worden op
den grond als het niet op ons hoofd was
geslingerd. Vele makkers hebben zelfs het on
geluk gehad van hun primitieve woning, met
gansch den boel op hun. corpus te krijgen
en dat natuurlijk tot groot vermaak van de
geburen. Gelijk 'k het u vroeger al schreef,
zijn we nog niet gekipeerd, en in December is
ons wit pakje vreeselijk koud. Vele mannen
hebben sleuren van schoenen Bij mij, bij
voorbeeld, steken mijn vijf teenen er heel
scharmantjes uit, en zoo trekken we, half bloot-
voets, door modder, water en al wat ge wilt.
Maar wat doet ons dat 't Is voor 't vader
land, en daar willen wij nog veel meer voor
lijden.
Ook mort hier niemand, en als we niet
goed zijn, dan zeggen we kortweg: 't I& de
schuld van den Duitsch en dat zal hij weer
eens te meer moeten uitboetenDe goede
geesten de geestdrift, die hier heerschen, zijn
waarlijk bewonderenswaardig. Wij studenten
verstaan heel goed in welken neteligen toestand
ons bestuur verkeert, we verstaan opperbest,
Jat we niet mogen klagen, als er ons iets ont
breekt, en we doen dat verstaan aan de andere
soldaten, die dan ook klaar zien in den toe
stand, en dan, lijk het immers waar is, de
Duitsch zal het dubbel en dik uitzweeten
Op de acht duizend jonge Belgen, die hier
in het kamp van Auvours liggen, is er een
compagnie d'élite gevormd, samengesteld uit
honderd twintig man. Ik heb de eer en het
genoegen, beste oom, van deel te maken van
deze pintere groep.
De oefeningen zijn hier heel intensief. Op
de eenige weken, dat we hier liggen, heeft
men van ons al puike soldaten gemaakt, 'k
Moet het rechtuit bekennen, dat we reeds zoo
goed werken als de soldaten die 15 maanden
dienst gehad hebben We hebben onlangs 'n
défilé gehad voor den minister, en dat ging
in een perfectie, maar eene perfectie, die 'k
nooit gezien had Ziedaar wat de geestdrift
kan doen Een ieder werkt met iever, om
zoo gauw mogelijk in staat te zijn ons va
derland te verlossen van den dwingeland.
en dan
Dan zal de beiaard spelen,
Van al zijn toren transen
Dan zal de grijsheid kwelen
Dan zal de jongheid dansen
Ten slotte een schoon voorbeeld. Natuurlijk
zijn hier vele zieken, soms dooden. We hebben
hier gisteren 'n doode gehad. De moeder was
haar zoon op zijn doodbed komen groeten. We
vernamen dat ze geen geld meer had om naar
huis te keeren. Wat deden we Onze peloton
d'élite van honderd man deed eene bijeenza-
meting en ofschoon het geld voor ons schaars
is en dat hier jongens, en vele, en zelfs van
de grootste families zijn, zonder 'n cent,
bracht deze omhaling honderd franken op. De
krijgslieden hebben in België een hart.
Hoe Koning Albert optreedt.
Terwijl onze dappere soldaten, aldus de
Belgische correspondent van »de Tijd* strij
dende voorwaarts dringen, geeft koning Albert
zich alle moeite zijn mannen te bezielen. Hij
heeft dit van stonde af aan gedaan. Waren al
onze officieren als hij ons leger had nog heel wat
meer kracht ontwikkeld», verklaarde ons een
hooggeplaatst officier reeds voor eenigen tijd.
Maar koning Albert schroomt dan ook niet
ik gaf reeds enkele staaltjes er van om
plichtontrouwen officieren op hun plicht te
wijzen. Hij gaat zelfs zoover de officieren, die
niet hun taaak vervullen aan officieren waardig,
te degradeeren. Dat heeft een tweevoudig uit
werking. Eerstens wordt 't leger uitgezuiverd
en blijven dan de goede elementen alleen over,
tweedens is het voor die goede elementen te
grooter eer in dit leger mede te strijden en
hebben de minderen te meer vertrouwen in
hun meerderen.
Een ander feit. In een oogenblik van men-
schelijke zwakheid hadden twee soldaten ge
aarzeld in het vuur te gaan. Een plotselinge
angst had hen bevangen en zij vergaten
hun plicht. Zeker, 't was laakbaar, maar
menschelijk toch. Het was geen welbewuste
dienstweigering, het was meer opgenblikkelijke
overheersching van vreesZe moesten door
hun officier met de revolver in de vuurlinie
worden gedreven. Het verhaal hoorde ik
van een zeer vertrouwbaar persoon in het
leger Toevallig speelde het geval zich in
de nabijheid des konings af, wien alles ter
oore kwam. Toen de dienstweigeraars uit de
vuurlinie kwamen troffen ze »heel toevallig«
een lang, eenvoudig officier, die met hen een
praatje aanvingWaarom ze het gedaan
hadden en hoe ze er toe gekomen waren
Hij zou z'n bemiddeling wel aanwenden, dat
ze niet voor den krijgsraad behoefden te staan,
als ze in 't vervolg zich zelf maar meester
bleven*.
Eerst 's avonds wisten zij, wie de officier
was, die met met hen gesproken had.
En zij zijn de beste soldaten geworden van
hun troep. Ze hebbsn geen aarzeling meer
gekend De oudste werd gewond, ernstig
gewond, en hij vond de koningin aan zijn
ziekbed om hem troosten opbeuring te brengen
Zouden voor zulk een vorstenpaar niet alle
mannen het vuur in willen
(aan de Dunajec)Krosno (aan de Wislok/
aan. Op het overige deel van het Iront is de
vervolging gaande.
WEENEN, 17 Dec. (Correspondentiebureau.
Officieel.) De Russen zijn op het geheele
front in Polen en in Galicië in vollen af
tocht.
BERLIJN, 17 Dec. (E., van Duitsche zijde.)
In toonaangevende militaire kringen ver
wacht men, dat tegen Kerstmis het oostelij
ke oorlogstooneel volkomen door de Russen
ontruimd zal zijn.
Cholera in het krijgs
gevangenenkamp te Wesel.
WESEL, 15 Dec. (Eigen tel.; tot de grens
per koerier.) In het krijgsgevangenenkamp
te Friedrichfeld bij Wezel hebben zich zes ge
vallen van cholera voorgedaan onder de Rus
sische krijgsgevangenen, waarvan twee met
doodelijken afloop. Door het generaalcommando
van het Vile legercorps te Munster wordt
in verband hiermede bekend gemaakt, dat
alle Russen direct afgezonderd en onder spe
ciale bewaking gesteld zijn, en dit ook in
de andere gevangenenkampen is geschied.
Tevens is reeds begonnen met den bouw van
een quarantaine-kamp. Alles wordt aangewend
om verbreiding der ziekte onder de burgerij
te voorkomen en er is vooralsnog niet de
minste reden tot ongerustheid.
WEENEN, 16 Dec. (Wolff.) Officieele ken
nisgeving van vanmiddag
In Galicië en Zuid-Polen wordt de terug
trekkende vijand op het geheele front vervolgd.
Bij Lisko, Krosno (aan de Wislok), Jaslo en
in het dal van de Biala (zijrivier van de Du
najec) bieden sterke Russische strijdkrachten
tegenstand. In het dal van de Dunajec zijn
onze troepen al vechtend tot Zackliczyn (30
K.M. ten zijden van Tarnow) doorgedrongen
ook Bochnia is door ons heroverd.
In Zuid-Polen heeft de vijandelijke achter
hoede na korten strijd overal voor de Duitsche
en Oostenrijkseh-Hongaarsche strijdkrachten
moeten wijken.
In de Karpathen hebben de Russen hun
opmarsch in het dal van de Latorcza nog niet
opgegeven.
In het dal van den bovenloop der Bystryca
(zijrivier van de Dniestr, waaraan Nadworna
ligt) is een aaval der Russen afgeslagen.
De bezetting van Przemysl waarbij Hon-
gaarsche landweertroepen zich hebben onder
scheiden door de bestorming van een met
prikkeldraad versperde vijandelijke stelling.
Zooals gewoonlijk zijn krijgsgevangenen en
vermeesterde machinegeweren naar de vesting
gebracht.
BERLIJN, 16 Dec. (Wolff.) Aan de Nordd.
Allg. Ztg. wordt uit Boekarest geseind Naai
de Universul uit St. Petersburg verneemt,
meldt de oorlogscorrespondent van het No-
woje Wremja uit Russisch Polen, dat het
offensief der Russen aldaar geheel is mislukt
en dat de Russische troepen er in zeer hache
lijke omstandigheden verkeeren. Dit is aan
de buitengewone stuwkracht van von Hindeu-
burg's opmarsch toe te schrijven. De ver
pleging der Russische troepen ondervindt
groote, bijna onoverkomelijke moeilijkheden,
daar de troepen door de Duitschers zoowel
uit het oosten ale uit het westen worden be
dreigd en de Russen slechts door wanhopige
inspanning van al hun krachten of door een
algemeenen terugtocht zich uit dien toestand
kunnen redden. Jln elk geval zal het hun
echter groote offers kosten.
Dit bericht is voor de openbaarmaking aan
de censuur niet voorgelegd en heeft te St.
Petersburg de mismoedige stemming nog
verergerd
Het Nowoje Wremja is op bevel van den
gouverneur door de politie in beslag geno
men.
Duitsche overwinning op de
Russen.
WEENEN, 17 Dec. (Wolff.) De generale
staf deelt officieel mede
De laatste berichten stellen het buiten
twijfel dat de tegenstand van de Russische
hoofdmacht gebroken is. In het Zuiden zijn
de Russische legers in den slag bij Limanowa,
in het Noorden door onze bondgenooten bij
Lodz verslagen en thans zijn de Russen ook
aan de Bzura volkomen verslagen.
Door onzen opmarsch over de Karpathen
uit zuidelijke richting bedreigd, is de vijand
een algemeenen terugtocht begonnen, dien hij
in de uitloopers der Karpathen door hard
nekkigen tegenstand zoekt te dekken. Onze
troepen vallen hem op de linie Zakliczyn
BERLIJN, 17 Dec. (Wolff.) De groote
Duitsche overwinning heeft te Berlijn veel
geestdrift gewekt. Reeds vanochtend liep het
gerucht dat de Keizer het bericht door wachters
van het kasteel Bellevue had doen verspreiden.
Nauwelijks was vroeg in den middag het be
richt van het groote hoofdkwartier bekend
gemaakt, of het verspreidde zich als een loopend
vuurtje door de stad. Het eerst werd er ge
vlagd in de wijk waar de groote kranten zijn
gevestigd. Heel kort daarna verschenen de
zwart-wit-roode en ook tal van Oostenrijksche
zwart-gele vlaggen bij duizenden in de heele
stad. Ondanks het slechte weder rukte men
elkander letterlijk de bulletins uit de handen.
Overal heerscht groote, innige vreugde. Van
alle kerktorens luiden de klokken. Hindenburg's
naam is op aller lippen. De voldoening is
des te grooter, daar het Berlijnsche publiek,
dat ook de inkleeding van de vijandelijke be
richten en de fantastische overwinningsberichten
der Russen kent, in de vijandelijke pers steeds
van nederlagen las, die men von Hindenburg
had toegebracht Het Oostenrijksche bericht,
dat eenige uren later binnen kwam, en de
Duitsche overwinning bevestigde, vermeerderde
nog de vreugde der bevolking. Vooral de
schooljeugd is gelukkig, daar de generale staf
morgen vrijaf heeft doen geven op de scholen.
BERLIJN, 17 Dpc. (Wolff.) De Lokal-Anzei-
ger schrijft naar aanleiding van het overwin-
ningsbericht uit het Oosten
Nog nooit sedert deze oude aarde een ge
schiedenis heeft, is zulk een reusachtige slag,
als thans in Polen, volstreden. Nauwelijks
ééns in den tijd van eeuwen zijn beslissingen
van zoo groot gewicht gevallen. Deze histo
rische slag is er een van den eersten rang
Hij kan in één adem worden genoemd met
de slagen van Selamis' op de Katalunische
velden en bij Leipzig. Dat hij in ons voordeel
uitviel, hebben wij te danken aan het genie
Von Hindenburg en aan de doodverachting
zijner troepen, die onder de roemrijke vanen
van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije
hebben gevochten.
Het Berliner Tageblatt schrjjftDuitschland
mag jubelen over den terugtocht van het
Russische millioenen leger. Het mag trotsch
zijn op de dapperheid zijner troepen. Het mag
vooral lauweren bieden aan de West-Pruisische
en Hessische regimenten, die met hun taaieD
moed de beslesing hebben teweeggebracht.
De Vossische Zeitung meent dat de Russische
nederlaag vooral hieruit blijkt, dat Rusland
in dezen slag alle krachten, waarover het
kan beschikken, in de weegschaal heeft gesteld
em een overwinnig te behalen. Uit de verst
verwijderde deelen van het rijk, uit Siberië
en den Kaukasus, waren zijn laatste hulp
krachten gehaald. Telkens zijn er versterkin
gen aangerukt, die den opmarsch van de
verbonden legermachten hebben opgehouden.
Ook in politiek opzicht zal deze overwin
ning van ver-strekkende beteekenis blijken.
Vooral op de Balkanstaten zal zij indruk
maken. Mocht de een of andere Balkanstaat
gerekend hebben op Russische hulp, dan zal
hij thans te laat het bedriegelijke van zijn
verwachting hebben te erkennen. Met de over
winning van de verbonden legers is de strijd
op het West-Poolsche oorlogstooneel groote-
lijks beslist.
KONSTANTINOPEL, 16 Dec. (WToIf.)
Volgens een officieel beriricht uit het groote
hoofdkwartier heeft een Russische brigade
ruiterij, versterkt door een bataljon infanterie'
den 13an dezer een door den Turkschen
rechtervleugel uitgezonden afdeeling in een.
belangrijke stelling aangevallen. De aanval
is echter afgeslagen.
Aan de grens van het wilajet Wau heb
ben de Turksche troepen bij Sorai het offen
sief genomen en eenige vijandelijke steun
punten stormenderhand genomen.
Een Turksche afdeeling is in Azerbeidzjan
naar Selmas Dilman in Perzië opgerukt.
Bij Saldos, op den zuidelijken oever van
het Oermia meer, heeft Turksche en Perzische
ruiterij een regiment kozakken verslagen. De
vijand, die 40 dooden en veel gewonden heeft
verloren, is tot in Oermia vervolgt. Een Rus
sisch stoomschip en de munitievoorraden te
