Van het Oostelijk oorlogstooneel.
Op het Zuidelijk oorlogstooneel.
vooral ook goede tactici. Over krijgslisten
beschikken zij, zooveel als zij willen geloof ik.
Wij lagen aan den Noord-Westkant van
Dixmuiden. De Duitsche aanvallers, de infan
terie, lokten ons tot een bajonetgevecht, maar
toen wij uit de loopgraven kwamen om te
attaqueeren, trok de Duitsche infanterie een
paar honderd meters terug en tegelijkertijd
slingerden Duitsche machinegeweren en kanon
nen een regen van projectielen op ons neer,
dat niemandniemand gespaard bleef.
Alles wat nog kon, strompelde en kroop
terug, om het smalle bruggetje over de Yser
te bereiken
Ook ik was nog onder de gelukkigen, d. w. z.
ik had door den Duitschen krijgslist niet meer
dan een arm verloren. Een granaatscherf was
er tegen aangeslagen en had het onderste ge
deelte van mijn linkerarm zoodanig verbrijzeld,
dat mijn hand er bij te bengelen hing.
Ik behoef u niet te schrijven in welk een
toestand ik mij bevond. Ik was half bewus
teloos nog van den geweldigen slag en lag
willoos ten gronde. Maar dan dacht ik plots
weer aan de Duitschersik zag ze komen in
de verte en spande al mijn krachten in
om te ontkomen. Zij schoten op me, een wolk
van kogels vloog langs me heen en het zou
toch met me gedaan zijn geweest, wanneer de
vijanden niet van af het Westen in de flank
door onze troepen waren aangegrepen. Met
tranen in de oogen zag ik nu hoe de Duitschers,
die overmachtig al zij waren, onze compagnie
uiteen hadden geslagen, thans door onze ver
sterkingen tot staan werden gebracht.
Hevig werd er gevochten maar dat was
mijn redding. Jn een klein rietveld viel ik
uitgeput neer. Mijn verbandpakje kwam mij
goed ter stade, want ik moest verder bloed
verlies voorkomen. Toen ik mijn verband,
zoo goed en zoo kwaad als het ging, gelegd
had, was het donker geworden. Het begon
hevig te regenen en ofschoon mijn geheele
lichaam stijf was van pijn, moest ik zien een
beter onderkomen voor den nacht te vinden.
Doch waar? Het infanterievuur had opgehou
den en overal was het stil.
Alleen het riet ruischte zoo droef onder den
sneeuw-regen, dat het mij soms leek, alsof uit
het donkere veld overal klachten van gewon
den opstegen.
Op goed geluk af sukkelde ik verder en kwam
ten slotte bij een onzer posten, die me een
overgang over de Yser wees.
Toen ik aan den overkant was, voelde ik
mij een oogenblik verlicht. Doch slechts een
moment, want terwijl ik langs een klein zij
paadje voorstrompelde om den weg van Ype-
ren te bereiken, overviel mij opnieuw de uit
putting. Ik stortte neer en kwam eerst
tot bewustzijn, toen een persoon zich over mij
heenboog en mij cognac had gegeven.
In het licht van zijn zaklantaarn meende ik
een luitenant in hem te herkennen en zei
daarom: «Dank u, luitenant.*
Hij en de anderen namen mij toen op en
droegen mij naar den weg van Yperen. Daar
stond een auto de chauffeur salueerde
en sprak mij onbekerde officier met «majes
teit* aan Ik keek, staarde ja het was
mijn koning. Mijn wensch was voldaan Ik
had onzen koning op het slagveld gezien
Gloeiend van koorts meet ik, terwijl Z. M. en
zijn adjudant, mij in hun auto legden, nog
gefluisterd hebben «Leve de koning*.
In de stad der Artevelden.
't Gevaar is groot
En dringend de nood
In de stad van Lei en Schelde,
De honger maait
Verdelging waait
't Volk schreeuwt om een Artevelde
'tVolk van Gent zou nog «schreeuwen* om
een Artevelde Zeker ziet het nog wel met
'n stillen traan en een verkropten zucht op tot
den bronzen Ruwaard, die verstard staat in z'n
machtigen armzwaai op de Vrijdagmarkt, thans
zoo grijs en zoo ledig maar 'tjuk van den
overweldiger, het draagt het thans in stilte,
met haat en hoop, diep weggeborgen in het
hart.
O, Gent!.
Gij zijt niet meer
Zooals weleer,
De trotsche burg, die koningen deed beven;
Gij zijt niet meer het leeuwennest,
Het wijdgeducht gemeenebest,
Dat tot de volken sprak, het hoofd fier op
geheven.
Zoo zwaar en grievend als nu was de verner
dering zelfs niet, toen de oproerige burges-
van Gent, in hun hemd en met den strop om
den hals, Keizer Karei tegemoet moesten trek
ken om genade te vragen voor hun stad.
Als we achteraf nu zien, wat er terecht ge
komen is van de voorwaarden, die burgemees
ter Braun bedongen heeft met den Duitschen
generaal von Boehn, wanneer hij deze tot
Meirelbeke tegemoet toog, dan kunnen we ons
zeer gemakkelijk den huidigen burgervader van
Geut en de notabelen, die hem toen vergezel
den, óók wel voorstellen in hun hemd en als
«stropdragers* op dien tocht.
Géén vernedering wordt den ongelukkigen
Gentenaren gespaard. Wel is hun geen oor
logsschatting opgelegd, maar dat blijkt alles
behalve 'n voordeel. Met een vaste oorlogs
schatting hadden ze tenminste op voorhand
geweten, waaraan zich te houden. Thans staan
ze bloot aan een plundering zor.der einde. Of
juister: tot aan het bittere einde. Tot de stad
volkomen uitgeperst, uitgezogen zal zijn.
Er is overeengekomen, dat zoolang de be
zetting duurt, de Gemeente voor 4000 soldaten
de totale onderhoudskosten te betalen heeft,
maar zeker hebben de Gentsche magistraten
zich nooit in de verste verte kunnen voorstel
len, wat zoo'n Duitsche soldaat al niet noodig
heeft wanneer hij het maar eenmaal niet
behoeft te betalen.
Tot Zaterdag van de vorige week beliep
het bedrag van het alzoo gerequireerde tot
méér dan drie-en-een-half millioen frank
Toen de stad door den vijand werd bezet,
was er nog 2.200.000 liter petroleum in voor
raad. Daarvan requireerden de Duitschers da
delijk 1.800.000 liter, die zij wegzonden naar
Duitschland.
Natuurlijk dus dat ook deze brandstof ge
weldig in prijs aan 't stijgen is en vrijwel
buiten het bereik van de werklieden geraakt.
Ook kruipen velen thans reeds om vier uren
's namiddags in hun bed, liever dan met 'n
ijdele maag een heelen avond in koude en
duisternis te zitten.
In de laatste weken zijn er schier onophou
delijk nieuwe troepen door de stad getogen in
de richting van de kust. Op sommige dagen
logeerden er wel zes tot achtduizend te Gent.
Daaronder waren talrijke Oostenrijkers en
Hongaren.
Was er dan geen ruimte genoeg in de kazer
nen, dan werder. de ongewenschte gasten maar
eenvoudig bij de burgers ingekwartierd, die
er maar heel zejden in gelukten, de onbeschofte
veelvraten tevreden te stellen.
In de huizen der gegoede burgers, die uit
geweken zijn, logeeren de Duitsche officieren.
Zij hebben met geweld alle deuren en kasten
geopend en het beste is hun nauwelijks goed
genoeg.
Evenals te Antwerpen ergert het wegblijven
van de gegoede burgerij de Duitschers te Gent
geweldiger, maar hier zinnen ze op sterkere
middelen om hen tot terugkeer te. bewegen.
Zij willen n.l. een speciale belasting heffen
op de afwezigen, en dat zal dan wel zóó ver
staan moeten worden, dat ze van hen, die deze
belasting niet zelf komen betalen of doen be
talen door iemand anders in de stad een
voudig het boeltje, in beslag nemen zullen.
Tot zoover hebben ze 't te Antwerpen nog
niet gebracht, maar kan er nog altijd van
komen.
Door de zorgen der gemeente worden op dit
oogenblik zoowat 20.000 menschen dagelijks
gevoed. De stad laat ook vele duizenden werken
aan de vergrooting van de haven en aan het
leggen van nieuwe wegen eromheen. Daarvoor
wordt een dagloon van twee frank, veertig
centiemen betaald. Dan wordt nog de oprichting
aangekondigd van volkskeukens, waar men
voor vijftien cent een flink maal zal kunnen
bekomen, bestaande uit soep, en aardappelen
met vleesch en groenten.
Van brood wordt niet gesproken, en aan deze
minst misbare van alle voedingsstoffen blij kt
dan ook een nijpend gebrek te wezen.
Op 't eind der vorige week konden de bak
kers geen bons voor meel meer krijgen, daar
de voorraden uitgeput waren, heette het.
Thans zijn de bewoners op rantsoen van
brood gesteld 250 gram daags per volwassene
en 150 gram per kind. Dergelijke maatregel
is nu ook genomen te Antwerpen.
Voor 't einde dezer week werden te Gent
3600 ton koren en 5000 ton mais uit Amerika
verwacht, maar de Gentenaren vreezen in stilte
dat de Duitschers wel het middel vinden om
het grootste deel van deze zending ten behoeve
van hun troepen aan te slaan, zooals ze reeds
te Antwerpen gedaan hebben.
De Belgische Regeering had, enkele dagen
geleden, aan den Katholieken volksvertegen
woordiger Arthur Verhaeghen een som van een
half millioen frank doen toekomen, waarvan
300.000 frank tot uitbetaling van de kleine
staatspensioenen en het salaris van de post
en spoorwegbedienden, en 200.000 frank voor
het onderwijzend personeel der aangenomen
en aanneembare scholen. Voor het personeel
der officieele scholen zorgt de stad zélf wel,
zullen ze in den Havre hebben gedacht.
Zoo gauw hadden de Duitschers daarvan
geen lucht gekregen, of zij legden beslag
op het geld, onder voorwendsel dat zijzelven
zich wel met deze uitbetalingen zouden ge
lasten.
En hoe ging het nu
De 300.000 frank aan de gepensionneerden
en aan de post- en spoorwegbedienden werden
eerlijk uitbetaald, maar de 200.000 frank voor
de onderwijzers der Katholieke scholen. die
staken de Duitschers op zak, voor hun moeite.
Het «Flandria Palace Hotel« werd, bij 't uit
breken van den oorlog, tot ambulance ingericht
en daar is 't ook prachtig voor geschikt. T wee
dagen vóór de komst.van de Duitschers wer
den de Belgische gewonden eruit gehaald en
naar Frankrijk vervoerd. Nu liggen er onge-
veer 250 Duitschers, allen licht gewonden, die
weer met den meesten spoed worden opgelapt
on naar het slagveld terug te keeren.
De zwaarder gekwetsten worden naar
Duitschland doorgezonden. Vele honderden
dooden werden in den omtrek van de stad
begraven.
De burgers vermijden zooveel mogelijk allen
omgang met de soldaten, maar toch zien ze
wel dat de Duitschers niet op een «Vergnü-
gungsreise* zijn. Van de ontstemming onder
den vijand merken de Gentenaren af en toe
zelfs wel eens wat méér dan op de lange
donkere gezichten der soldaten te lezen staat.
Zoo zag men hier de vorige week een tach
tigtal Landsturmers, ongewapend, geboeid
en ouder sterk geleide door de stad trekken.
Er werd verteld, dat zij uit Brugge kwamen,
waar zij met nog méér van hun kameraden
men fluitserde van wel achthonderd een
poging zouden gedaan hebben om muiterij te
stichten.
Daarvan zullen we nu maar niet te veel
gelooven, doch zich voorstellen laat het wel,
dat deze gevangenen wat al te luide gemop
perd zullen hebben, want algemeen heerscht
nog onder de Landsturmers de overtuiging,
dat het tegen alle wet en billijkheid is, dat
zij, bedaagde menschen, vaders en wel eens
grootvaders, ver buiten het land in de loop
graven moeten gaan vechten.
't Bovenstaande schreef de correspondent
August Monet in De Telegraaf.
Mislukte plannen der Duitschers.
LONDEN, 3 Dec. (Part.) De Times ver
neemt uit St. PetersburgIn het licht van
het communiqué van gisteren is het duidelijk,
dat het plan van de Duitschers om wijde om
trekkende bewegingen op de flanken uit te
voeren, hetzij van den Weichsel, hetzij van
Wjeloen uit, onuitvoerbaar is gebleken. Het
plan van de Duitschers om langs den Weichsel
op te rukken is te Plock verijdeld en hun
sterke voorhoede werd te Szertsow bij Wjeloen
teruggedreven. De invallers waren blijkbaar
niet in staat om vorderingen te maken behalve
langs de spoorwegen en verkenningen van
vliegers en ruiters hebben aangetoond, dat de
samentrekking van versterkingen langs de lijn
KalisjSjerads aan den gang was, waar het
offensief van de Duitschers zich Maandag ont
wikkelde en te Lask onmiddellijk gestuit werd.
Grootvorst Nikolaj meldt dat de opmarsch
der Russen ten N van Lowicz met succes be
kroond is, terwijl het vechten het hevigst was
ten W. van Lowicz. De beweging van de
Duitschers lijkt gewaagd. Berichten van corres
pondenten te Lodz toonen duidelijk aan, dat
de spoorweg naar Warschau en bijgevolg ook
de stations Zgierz en Strykow in Russische
handen zijn. Door bovendien naar Lowicz op
te rukken, waar zij eerst zoo vreeselijk ge
leden hebben, verliezen de Duitschers het voor
deel van de rechte linie, die zij zich na den
terugtocht van Brezin tot zulk een hoogen
prijs hadden weten te verzekeren. De ver
schrikkingen van dien terugtocht worden af
geschilderd door Russische correspondenten.
Het verschijnen van de Pruisische garde te
Szertow, vanwaar zij in wanorde werden te
ruggedreven, doet vermoeden dat de Duitschers
óf] een te laat komende poging beoogden om
het corps dat te Tuszin omsingeld is, over
Piotrkow te ontzetten, óf, wat waarschijnlijker
is huu flanken, die op Sjerads en Czenstocho-
wa steunden, te beschermen. Groepen Duit
schers trachten vermoedelijk de liniën te ver
lengen om een opmarsch van sterke Russische
troepen tegenover de linie Czenstochowa
Wjeloen te verhinderen.
Duitsche duikbooten werkeloos.
Volgens de Daily Mail zijn de Duitsche
duikbooten, die overland naar Zeebrugge waren
gebracht, in de binnenhaven aldaar tot werke
loosheid gedoemd, omdat de Engelsche vloot
door haar bombardement de electrische centrale,
die stroom levert voor de sluizen, heeft ver
nield.
De Duitschers hebben den Belgischen in
genieur van de centrale, die te Slnis vertoeft,
uitgenoodigd terug te keeren en hem een
ruime belooning beloofd als hij de schade
wil herstellen. Hij heeft echter geweigerd.
Daar de Duitschers een nieuwe beschieting
vreezen, maken zij volgens den Engelschen
correspondent aanstalten hun duikbooten
uit Zeebrugge te verwijderen.
Officieele Duitsche berichten.
BERLIJN, 2 Dec. (W. B.) Officieel wordt
uit het groote hoofdkwartier gemeld
Uit Oost-Pruisen wordt niets nieuws ge
meld
In Noord-Polen gaat de strijd op normale
wijze voort.
In Zuid-Polen werden vjjaudelijke aanvallen
afgeslagen.
BERLIJN, 2 Dec. (W. B.) Officieel wordt
door het groote hoofdkwartier gemeldDe
meeniug in de buitenlandsche pers, dat onder
het in de Duitsche berichten genoemde getal
van 40.000 Russische gevangenen, de bij
Kutno genomen 23.000 Russen zouden zijn
begrepen, is onjuist. Het leger aan de Oost
grens heeft in de gevechten bij Wlozlaw,
Kutno, Lodz en Lowitsj tusschen 11 Novem-
ver 1 December meer dan 80.000 niet ge
wonden Russen gevangen gemaakt.
Russisch communiqué.
PETROGRAD, 2 Dec. (P. T. A.) Het com
muniqué van den Grooten Generalen Staf van
1 December luidt
Langs alle fronten heerscht een betrekkelijke
kalmte.
In de streek om Lovitsj wordt de actie
voortgezet, maar met minder kracht.
Op 2 December, tegen middernacht, deed
de vijand, die in dichte colonnes marcheerde,
een omstuimigen aanval op onze stellingen
ten noorden van Lodz. Hij werd echter te
ruggeslagen.
In de streek ten zuiden van Krakau trok
ken onze troepen Veritsjko binnen.
WEENEN, 3 Dec. (Wolff.) De generale
staf deelt vanmiddag officieel mede: Onze toe
stand op het Noordoostelijke oorlogsterrein is
gisteren onveranderd gebleven.
LONDEN, 3 Dec. (Part.) Aan de Star
wordt geseind, dat de Duitschers ten noord
westen van Lowiez hun krachtdadig defensief
hebben laten varen onder den druk van de
Russen.
Alle Duitsche troepen ten noorden van Lodz
trekken thans terug naar de grens.
Woensdagnacht en in den vroegen ochtend
van Donderdag hebben de Duitschers ten noor
den van Lodz in dichte colonnes een reeks
woedende aanvallen op de Russische stellingen
gedaan. Dit was hun laatste krachtsinspanning
De strijd bij Lodz.
PETROGRAD, 2 Dec. (Reuter's bijz. dienst.)
Het blijkt meer en meer dat de strijd noord
oostelijk en zuidoostelijk van Lodz de hevigste
i3 tot dusver geleverd. Het Russische leger
twijfelt wel niet aan het resultaat, maar de
Duitschers betwisten eiken voet grond, zoodat
de verliezen aanzienlijk zijn. De Siberische
regimenten hebben opnieuw zich met roem
overdekt. Zij onderscheidden zich bij een charge
op de Duitsche stellingen, en drongen de
Duitsche loopgraven binnen. In sommige loop
graven lagen stapels lijken. Het geschutvuur
bad in dit gevecht slechts gering aandeel.
Het gevecht was een handgemeen waarbij
bajonet en geweerkolf werden gebruikt. De
Duitschers streden dapper maar wei-den ver
dreven.
Een Russisch vlieger die bjj vergissing
tusschen de Duitschers landde, steeg onmid-
delijk weer op en ontkwam zonder letsel,
hoewel de aeroplane door 146 kogels werd
getroffen 46 alleen troffen het schild dat
den aviateur beschermt.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn vermeesterd.
De Russificatie wan Galicië.
De Corr. Norden meldt: Naar ust Petrograd
aan de „Neue Züricher Zeitung" worde de Rus
sificatie der d^or de Russen bezette deelen van
Galicie en de Boekowina krachtig doorgezet.
De curator vau het Russische schooldistrict in
Kjsf,is te Lemberg aangekomen, om het school
onderwijs op Russische leest te schoeien. Dezer
dagen werden ook particuliere cursussen ge
opend, waar enkel in het Russische wordt on
derwezen.
In Lamberg zhn aangekomen de leiders der
Russische nationaliteiten en leden der Doema,
zooals Balschow, dr. Vergun Sawenko, Semt-
scbenko, Moschaisky, Schulgin en Nokinowsn,
die met het bestuur der steden in Galicië zullen
belast worden. Deorganisatie van het nieuwe
gouvernement Turntpol, dat 15 districten omvat
is gereed.
De «Nowsje Wremija* bericht, dat dagelijks
geheele detachementen Russische politiedienaien
in Galicië aangekomen.
Belgrado bezet.
WEENEN, 2 Dec. (W. B.) De Keizer ont
ving van generaal Frank, bevelhebber van het
Veldleger, het volgende telegram:
Ik verzoek Uwe Majesteit eerbeidig op den
laatsten dag van het 66e regeeringsjaar te
mogen melden, dat hedenmorgen de stad Bel
grado door troepen van het Ve leger in bezit
is genomen.
De ontruiming van Belgrado.
Men meldt van Duitsche zijde
Aan het «Berliner Tageblatt* wordt uit
Sofia bericht, dat Belgrado thans finaal ont
ruimd is. Het leger van generaal Stepanovitscb
is op den terugtocht. Reizigers uit Servië be
richten, dat de groote Fardabrug bij Demir-
kapia door een bende komitadji's is opgeblazen
