Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Rening of oorlogsbelajting?
Van het Westelijk oorlogstooneel.
No. 2528.
Woensdag 2 December 1914.
25e Jaargang
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 7 6 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij "vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Intere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Y an 1 tot en met 5 regels 50 oentj elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
^Deze^Courant^versc^jjnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen by den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
Een ieder begrijpt, dat het niet kan uit
blijven of de regeering moet zich geld ver
schaffen.
We zagen dan ook niemand hiertegen op
komen.
Wel heerscht er verschil over de meening,
hoe aan geld te komen.
De regeering stelt voor eene leening en om
rente en aflos hiervan te waarborgen, opcenten
op een aantal bestaande belastingen.
Verschillende linksche bladen en ook recht-
sche als b. v. De Standaard bevelen dezen
weg aan.
Anderen wenschen een belasting in eens
te heffen van de groote vermogens.
0. a. hebben zich hiervoor uitgesproken
de vrijzinnig-democraten, die in hunne jongste
algemeene vergadering hiervoor zoo beslist
mogeljjk stelling hebben gekozen.
Het is bekend, dat in Duitschland ter vol
making van de legerorganisatie destijds ook
eene belasting ineens geheven is en wel ten
bedrage van een milliard.
Naar verhouding (Duitschland telt ongeveer
70 millioen zielen, en ons land 6 millioen)
zou een belasting ineens van 275 millioen,
als in ons land voor verschillende posten
noodig is, oneindig veel zwaarder drukken,
al lacht ons de idee van eene oorlogsbelas
ting meer toe dan die van eene leening,
Misschien is er een middenweg te vinden.
Voorshands kiezen wij in dezen geene party,
huiverig als wij zijn, de moeilijkheden voor
deze regeering, die reeds aan zoovele moei
lijke omstandigheden schitterend het hoofd
bood, te vermeerderen.
We hopen, dat er bij de behandeling der
wetsontwerpen eene gewenschte overeenstem
ming tusschen regeering en volksvertegen
woordigers worde gevonden.
DE OORLOG.
Officieele communique's.
PARIJS, 30 Nov (Reuter.) Het communi
qué van hedennamiddag drie uur meldt
In België blijft de vijand een defensieve
houding aannemen. De kanonnade was zeer
zwak. Wij wonnen op enkele punten terrein.
Rondom Fay handhaafden wij ons krachtig
op de punten, die wij den 28sten dezer bezet
hadden. Met tusschenpoozen werd Soissons
gebombardeerd.
In de Argonnen werden verscheidene aan
vallen op Bagatelle door ons afgeslagen. Een
dichte mist hangt over de hoogte van de Maas.
In Woevre bombardeerde de vijand het bosch
van Aprémont zonder resultaat.
BERLIJN, 30 Nov. (Wolff.J Officieel. Uit
het groote hoofdkwartier wordt d.d. 30 Nov.
voormiddag door het opperste legerbestuur
medegedeeld
Van het Westelijk front valt niets mede te
deeleu.
Oe Duitschers in Frankrijk
en België.
LONDEN, 30 Nov. (Part.) Uit West-Vlaan
deren werd gisteren aan de Daily News gemeld
Gedurende de laatste dagen heelt de toestand
aan den \ser en bij Yperen een verandering
van groote beteekenis ondergaan. Het offensief
is van 's keizers leger op de bondgenooten
overgegaan. Ik weet, dat er deze dagen sterke
stellingen aan den buiten zijn oevers getreden
Yser opgegeven zijn, een feit, waaruit blijkt,
dat de Duitsche staf eindelijk inziet, wat slechts
een klein punt in den toestand is, dat de
Duitschers in hun loopgraven in het verschrik
kelijke moerasland zullen omkomen door ziekte,
al zouden de kanonnen der bondgenooten op
houden hen te beschieten.
Bij Dixmuiden zijn de Franschen in bijna
onbetwist bezit van het land. De Duitschers
hebben voor hun aanval veel zware artillerie
moeten terugtrekken.
Wij meenen het eind te hebben bijgewoond
van s Keizers aanval, die tegen Duinkerken
en Calais was gericht.
Honderden Fransche vluchtelingen, die drie
maanden lang het |Duitsche geschutvuur op
Atrecht hadden gestrotseerd, kwamen gister
avond bij stroomen den weg van Atrecht naar
Doullens afgeloopen om een veiliger streek op
te zoeken. Zij vertellen vreeselijke verhalen
over de wraakgierigheid van de Duitschers,
die, na tevergeefs te hebben getracht Atrecht
met een aanval te nemen, thans van Donderdag
af voortdurend de stad verwoed aanvallen.
Tot nog toe zonder succes.
Over een betrekkelijk klein stuk grond was
het een wanhopig gevecht Eerst vermeester
den het de Duitschers, toen de Franschen. Het
was hoofdzakelijk een verwoed en bloedig hand
gemeen tusschen de vijandelijke loopgraven, die
geen vijftig meter van elkaar lagen. De afstand
was te gering om geschutsvuur te wagen, en
zoo was het den heelen Donderdag een gevecht
van man tegen man, bajonet tegen bajonet.
De Duitschers lieten zich door niets afhouden
om Atrecht te beschieten. Wat er van de be
volking was overgebleven werd ten slotte
Vrijdagnacht door de granaten verbijsterd de
stad uitgedreven. De Franschen doorstonden
intusschen aanval op aanval en overdekten zich
met roem.
Zaterdag werd het gevecht om het bezit van
de loopgraven hervat. Verscheiden regimenten
Duitschers wierpen zich op de Fransche stel
lingen. Aan weerskanten waren de verliezen
zwaar en hield men hardnekkig vol. Het eind
was, dat de Franschen alle stellingen behielden,
maar Atrecht is helaas een puinhoop. De
Duitschers hebben met al hun inspanning
niets bereikt.
Aan het front.
Wij ontleenen nog het volgende aan het
verslag van Henriot over het bezoek van de
journalisten aan het front.
In dezen tijd van het jaar valt de duister
nis snel. Wij maken daarvan gebruik, om,
een twintig K.M. verder, te gaan zien wat er
van Quesncty-en-Santerre is overgebleven. En
dat is niets.
Quesnoy-en-Santerre zes maanden geleden
nog een welvarende stad, gelegen in de groote
vlakte, is thans een hoop steenen, opgetast
rondom diepe kuilen, door de zware Duitsche
granaten in de straten geslagen. Maar tevens
is het een historische plaats, getuige en slacht
offer van een geweldige worsteling, die eindigde
in ons voordeel. Wij komen er aan in den
nacht, te voetde auto's bleven achter, met
gedoofde lantaarns de vijand is op 600 M.
afstand en zoo hij bemerkte, dat er iets bij
zonders gaande was, zou hij vuren. De voet
stoot tegen weggeworpen wapens, steenen,
brokken ijzer, die over den weg verspreid
liggen.
De huizen en de kerk zijn geheel in elkaar
gevallen wat er nog van staande is ge
bleven steekt spookachtig af tegen den nach
telijken hemel. Midden in het dorp wijst men
ons op nauwe loopgraven, die door de Duitschers
bezet zjjn geweest, en waar men slechts lijken
vond, toen onze soldaten ze bereikten.
Om een goed denkbeeld te krijgen van de
moeilijkheden, welke de bestorming meebracht,
moet men zich de plaatselijke gesteldheid
voor oogen stellen midden in de ometelijke
vlakte, waar geen boom, geen boschje dekking
biedt, het dorp, op z'n Duitsch in staat van
verdediging gebracht, d. w. z. gemaakt tot een
vesting, met mjjnen, de noodige loopgraven,
yzerdraad-versperringen, schietgaten in de
muren van alle huizen, en een groote hoeveel
heid artillerie.
Om stategische overwegingen en ook uit
echt-Fransche aandrift om terrein te winnen,
werd besloten ons van het dorp meester te
maken. Nadat de order was uitgegeven, werd
de eerste dag besteed aan de artilleristische
voorbereiding de stelling werd stormrijp ge
maakt. Vijf-en-twintig batterijen belastten
zich met die taak, zoodat 's avonds om zes
u"r de infanterie aan het werk kon komen.
Vijftien bataljons werden in de vlakte opge
steld en snelden met gevelde bajonet onder
den kreet »Vive la France® voorwaarts, terwijl
alle hoornblazers den stormaanval bliezen.
Het was schitterend. Een ontzettend vuur
brak echter het élan van onze troepen, toen
ze pas halverwege waren gekomen. De order
kwam om te blijven waar men was. Nadat
in den vroegen morgen onze artillerie opnieuw
den aanval had voorbereid, namen wy het
dorp in storm. Gedurende twee daarop vol
gende dagen hadden onze troepen de hevigste
tegenaanvallen te verduren en een moorddadig
bombardement van zwaar geschut. Maar
(Juesnoy bleef onswe hebben het nog en
de onzen denken er niet aan het te ontruimen.
Deze operatie kostte ons 2000 man den
Duitschers 6000.
SLUlb, 28 Nov. (Telegraaf.) Onder 't ge
speel der pijpers trokken gisterochtend om
negen uur de marine-troepen, wier aankomst
te Brugge ik gemeld heb, naar de Yser op.
Er waren soldaten die zongen, er waren er
ook, die weenden. De naam Yser is berucht.
Donderdag had op de groote markt te Brugge
een voornaam personage, wiens naam en rang
onbekend bleef, maar door zijn uniform tot de
I ruisische garde scheen te behooren, de troe
pen toegesproken en hen beloofd met de hulpe
van andere oversten naar Calais te brengen.
A u en dan ziet men dienstweigeraars weglei
den, anderen ontsnappen in burgerkleeding
over de grens. Gisteren hoorden we nog 't
kanongebulder uit die richting. Heden is het
weer stil.
In verband met de actie der Engelsche
vloot op de Belgische kust zijn talrijke Vla
mingen aangehouden, verdacht van spionnage
en van in betrekking te staan met de Engel-
schen Zij werden naar het gouvernementsge
bouw te Brugge overgebracht. Ook lieden uit
den omtrek van Dixmuiden, van Zarren, Cler-
cken en Tborhout ondergingen dit lot. Men
noemt onder de aangehoudenen den pastoor
uit Uitkerke, bij Blankenberghe. Pastoor en
Volksvertegenwoordiger Fonteyne is losge
laten.
Na acht uur, Belgischen tijd, mag men te
Brugge niet meer uitgaan, 't Volk vermoedt,
dat men 't binnenvoeren van gewonden wil
verbergen, t Leven wordt in deze sombere
stad al duurder en duurder. Erwten en boonen
kosten 1.20 franc per kilogram, koffie 4 a 5
francs, aardappelen 10 a 11 fr. per 100 K.G.,
zout 20 centimes, anders 6, voor steenkolen
betaalde men 50 fr. de 1000 K.G., maar ze
zyn zoo schaarsch, dat een groote hoop asch,
die aan den havenkant lag, gretig als brand
stof werd meegenomen. Langs Eecloo en
Yzendijke laat men de menschen passeeren,
maar onderweg te Watervliet wordt men
streng gefouilleerd. Wie goud bij zich heeft,
moet dit tegen papier afstaan. Brieven worden
in beslag genomen sommige personen moeten
zich zelfs ontkleeden.
Aan de kust van Ostende tot hier is het
rustig, maar msn toont zich weer strenger
voor het verkeer van de eene plaats naar de
andere. Een lichtschijnsel kan de bewoners
verdacht maken. De vrees voor spionnage is
groot en overdreven.
Ik vernam ook uit goede bron eenige in
lichtingen over de zoo belangryke vlasindustrie
aan de Leie. Had men het vlas niet kunnen
rooten, dan zou dit onnoemlyke schade geweest
zijn voor de nijverheid. Er bestond gevaar, dat
een deel van 't vlas niet geroot zou kunnen
worden, 't Was, toen de eerste schermutselin
gen tusschen Duitschers en Franschen alhier
plaats hadden, 't Vlas werd ijlings van de Leie
weggenomen, maar de oorlog verplaatste zich
naar elders en 't rooten werd hervat en was
geëindigd, toen een deel der Leie weer in 't
strijdterrein kwam. Nu wordt er in veel dorpen
aan de Leie gezwingeld om aan de arbeiders
brood te verschaffen, ofschoon ook de vlas
handel stil staat en de linnenfabrieken niet
werken. Maar de voornaamste vlasdorpen als
Wevelghem, Harelbeke, Beveren en andere
liggen buiten de gevechtslinie,, al daveren er
vele van 't kanongebulder.
In de dorpen, wat meer van de Leie af, zoo
als te Moorsele en Ledegem, is de toestand
rustig. Moorsele is niet te verwarren met 't
veel genoemde Moorslede, dat een twintigtal
huizen in 't krijgsgewoel verloren heeft. Wat
oorlog en brand in de vlasdorpen, beteekenen
zou, laat zich gemakkelijk begrijpen.
Zuidelijker van de Leie te Meenen en Waast,
is de toestand natuurlijk ook ongunstig. Het
vlas houdt in Vlaanderen, ofschoon oneindig
minder dan vroeger, nog huismoeders bezig.
Het vervaardigen van kant, dat vooral te
peren, Brugge en te Wyngene, trouwens op
het geheele platteland vele handen bezig hield,
ligt zoo goed als stil.
De uitzuiging wan België.
BRUSSEL, 28 Nov. (Tel.) De gouverneur
van Brabant heeft de vertegenwoordigers van
een aantal financieele instellingen bijeenge
roepen, om hen mededeeling te doen ove
de oorlogsschattingen, die van België geëischt
worden. Naar de gouverneur mededeelde,
bestaat de door Duitschland opgelegde eigen
lijke oorlogsschatting uit 35 millioen francs
per maand voor het onderhoud der Duitsche
troepen.
Bovendien moet België 375 millioen francs
betalen als straf voor het verzet tegen de
schending van zyn neutraliteit en als schade
loosstelling voor de verliezen, die de Duitschers
dientengevolge geleden hebben.
Brussel van de buitenwereld
afgesloten.
BRUSSEL, 29 Nov. Te Brussel worden
paspoorten voor alle richtingen geweigerd.
Het treinverkeer is geheel en al gestaakt,
terwijl op alle dagbladen beslag wördt ge-
legd.
Men vraagt zich in de Belgische hoofdstad
verwonderd af welke de strekking van deze
maatregelen is. De bevolking meent, dat dit
zonderlinge optreden in verband staat met een
reis van keizer Wilhelm door België. Meer
waarschijnlijk is, dat de Duitsche legerautori-
teiten de militaire maatregelen, welke in ver?
band met den toestand in het Oosten genomen
worden, absoluut geheim willen houden en
daarom alle verkeer stil leggen.
Het leven te Antwerpen.
De bekende correspondent van de Telegraaf
August Monet, schrijft aan zijn blad
De bladen spreken er natuurlyk niet van,
maar aan alles voelt men in de stad, dat de
verhouding tusschen de Kommandantur en de
gemeentelijke overheid al méér en méér ge
spannen wordt.
De Duitschers willen de bevolking letterlyk
tot op het hemd uitkleeden en voor de leden
der Intercommunale Commissie, in de eerste
plaats voor den heer Louis Franck, wordt het
dan ook een strijd op leven en dood.
Voor den Duitschen gouverneur bestaat geen
ander recht meer dan de overmacht, geen ander
argomeut dan. de bedreiging. Het is zuiver
de politiek van Baekelandt en zijne bende:
»De beurs of het leven®.
De éénige burgers, die nog een middel van
bestaan vonden, dat waren de beambten en
TER
VOLKSBLAD