Van het Oostelijk oorlogstoonsel.
De terugtocht der Duitschers
PARIJS via Londen, 12 Sept. (Reuter.)
Het communiqué van 11 uur 's avonds luidt:
Aan onzen linkervleugel duurt de algemeene
terugtocht voort der Duitschers voor de
Engelsch-Fransche strijdkrachten, die reeds den
benedenloop van de Aisne hebben bereikt.
Ook in het centrum blijven de Duitsche legers
terugwijken. Wij zijn de Marne tusschen
Epernay en Vitry le Francois overgetrokken.
Aan onze rechtervleugel begon de vijand
heden ook een terugwijkende beweging en
werd de streek om Nancy ontruimd. Wij
hebben Lunéville weder bezet. Ondanks de
vermoeienissen van een vijfdaagsch gevecht,
vervolgen onze troepen den vijand krachtig.
De terugtocht van den vijand schijnt sneller
te gaan, dan de opmarsch was. Zij was op
sommige punten zoo overhaast, dat onze troepen
in de hoofdkwartieren, in het bijzonder te
Montmirail, kaarten, documenten, persoonlijke
schrifturen vonden, die door den vijand waren
achtergelaten, benevens pakken brieven die
ontvangen waren of voor verzending gereed
lagen. Overal, en in het bijzonder in de
streek van Fromentières, liet de vijand batte
rijen, houwitsers en tal van caissons achter.
De gevangenen wekken den indruk van ge
brek, afmatting en ontmoediging. Vooral ook
de paarden zijn uitgeput.
LONDEN, 13 Sept. (Eigen bericht) (Be
richt uit Parijs aan de »Times« van Zaterdag
12 uur 'sn.). De algemeene terugtocht der
Duitschers voor de vervolgende Fransche en
Britsche troepen, die den benedenloop van de
Aisne hebben bereikt, houdt aan. Tegen den
avond trokkeD zij terug en lieten de streek
rondom Nancy in den steek.
De Franschen hebben Lunéville weder bezet.
Overal, en in het bijzonder bij Fromentières,
liet de vijand groote hoeveelheden houwitsers
en andere ammunitie achter.
De gevangen genomen manschappen maken
den indruk, dat zij uitgehongerd zijn.
Kapitein Thomassen schilderde op het mi
nisterie van oorlog, onder geestdriftige toe
juichingen 7an de journalisten, hoe de indringers
holderdebolder zich terugtrokken.
De overwinning aan de Marne vormt een
keerpunt in de geschiedenis van den aanval
der Duitschers op Frankrijk.
PARIJS, 13 Sept. (Havas). (Com muniqué.)
De Duitschers zetten hunnen terugtocht voort.
Zij hebben A niens ontruimd en trekken naar
het oosten. Zij hebben zich niet verdedigd
aan de Marne ten zuidoosten van Reims. In
het centrum verloren zij Révigny, Brabant-
le-Roi, maar zij zijn nog in het bezit van het
zuiden van Argonne. De rechtervleugel trekt
achteruit,
Wij hebben Raon-Ie-Cape, Baccarat, Rérné-
reville, Nomeny en Pont-a-Mousson opnieuw
bezet.
Op het slagveld.
PARIJS, 1 4 Sept. fReuter's speciale dienst.)
Duizenden Parijzenaars bezochten Zondag de
slagvelden in de Marne-vallei.
De straten waren des avonds vol met terug-
keerende reizigers, die allerlei zegeteekenen
medebrachten, Duitsche helmen, granaatscher
ven, wapens van allerlei soort. Dit slagveld
bood een gruwelijken aanblik, overal liggen
lijken en granaatscherven.
Langs de wegen worden uitgehongerde
Duitschers voortdurend gevangen genomen,
in deerniswaardigen toestand, in insmerige,
versleten kleeding, met de voeten door de
laarzen.
De jongelieden hebben zich op het grasperk
verzameld en weldra vliegen de bonte hoepels
door de heldere lucht; onder gejuich en gelach
worden zij weder opgevangen. Melanie is
midden onder de spelenden.
De barou, tegen een beuk geleund, volgt
haar bevallige bewegingen, dan wendt by zich
af, een smartelijke trek komt op zijn gelaar,
hy voegt zich bij een groep andere heeren,
die hnn gedachten uiten over een hoogst be
langrijk politiek nieuws; by is echter slechts
een stilzwijgend toehoorder en ziet er uit alsof
zjjn gedachten elders zyD; eindelijk, eindelijk
staat men op en gaat hij met langzame schreden
het park in.
Onwillekeurig kiest hij het smalle boschpad,
gaat in gedachten al verder en verder, en
eerst als hij het meer aan zijn rechterhand
ziet, staat hy stil en bemerkt, dat by zich
reeds in zijn park bevindt; daar ligt het slot
voor hem, als goud spiegelt zich de ondergaande
zon in de vensters.
Als verlicht haalt hy adem.
„Ja, bier is vrede, hier ben ik alleen en
behoef niet te zien, hoe voortreffelijk zy zich
amuseert; wat wilt gij toch, arm onrustig
bart? Ik kom," fluistert hij en ziet omhoog
naar de hoekvensters; weldra staat hy voor
de deur, verbaasd dat deze slechts aan staat,
die altyd zoo vast gesloten is; wonderlijk!
Schielijk opent hy haar, een lichte uitroep
van verrassing ontsnapt zyn monddaar is
Een Engelsche soldaat kwam te Meaux met
vijf gevangen genomen Duitsche soldaten.
De terugtrekkende Duitschers hebben alles
wat binnen hun bereik kwam, vernield.
Zij ledigden de kelders en in de kampemen
ten worden tal van halfvolle champagne- en
absinth-flesschen gevonden, die bewijzen hoe
snel de aftocht der troepen is geweest.
De Fransche troepen zijn vol lof over de
meerderheid hunoer artillerie. De Duitsche
granaatkartetsen deden betrekkelijk weinig
schade.
LONDEN, 14 Sept. (Eigen bericht.) De
»Times« verneemt uit Bordeaux, dat de Duit
schers blijkbaar terugtrekken naar Charleville
en Mezieres (aan de Maas ten Westen van
Sedan.)
Het verdere lot van het Duitsche leger,
dat in een gevaarlijke positie verkeert in het
zuiden van Argonne, is van niet veel betee-
kenis meer voor het algemeene resultaat. De
Duitschers vechten daar verwoed.
In het Westen zijn de Duitschers zoo goed
als afgesneden. Gelukt het hun, zich door de
linie Verdun-Toul heen te slaan, dan zullen
zij aanzienlijke verliezen lijden. Uit Dijon
verneemt het blad, dat de Duitschers bij
Nancy 20.000 en bij Lunéville 11.000 man
verloren.
Het district Belfort is van vyanden bevrijd.
Het Fransche leger heeft Thann en de
omgeving van Altkirch (beide in den Elzas)
bezet.
De Duitschers trekken terug van Pont-a-
Mousson en St Die.
Een en ander beteebent, dat vijf Duitsche
legers thans terug trekken.
De Daily Mail» meldt, dat de geheele
situatie veranderd is, doordat generaal Pau te
Versailles snel en in alle stilte een nieuw
leger had gevormd, bestaande uit eenige dei-
beste corpsen van de oostgrens met andere
corpsen, die zeer sterk waren aan cavalerie.
Den 3en September trok dit nieuwe leger
door Parijs.
De Duitsche lezing.
BERLIJN, 13 Sept. (W. B.) (Officieel.) De
groote generaale staf deelt medeOp het
westelijk oorlogsterrein hebben de operaties,
over welke tot dusverre nog geen bijzonder
heden gepubliceerd kunnen worden, geleid tot
een slag, waarvan de kansen gunstig zijn voor
ons.
De door den vijand met alle middelen ver
spreide, voor ons ongunstige, berichten zijn
onjuist.
Schermutselingen.
OSTENDE, 13 Sept. (Reuter.) De troepen
ulanen met de 400 eclaireurs, die gisteren
reeds waren gezien, brachten den nacht door
te Dixmuiden.
Er hebben Jen geheelen ochtend bij Zarren
en Eessen schermutselingen plaats gehad tus
schen dien troep en soldaten en gendarmen,
uit Ostende gezonden.
Er zjjn hier verscheiden gewonde Duitschers
aangekomen, benevens auto's en wapenen, op
den vijand veroverd. Deze trekt terug naar
het Zuiden.
De verovering van Maubeuge.
BERLIJN, 14 Sept. (W. B.) Over de ver
overing van Maubeuge wordt door den oorlogs
correspondent van het Berliner Tageblatt«
uit het groote hoofdkwartier gemeld
»Voor den eerste maal in dezen veldtocht
moest een Fransche vesting worden vermeesterd,
die met ver vooruitgeschoven forten en tus-
immers, wat bij zoo Isd?, zoo lang zocht, zjjn
droom is leven, zijn ideaal werkelyküeid
geworden.
Op den stoel voor den haard het hoofdje
met weelderige vlechten omkranst ter zjjde
gebogen, in een licht rose kleed, dat in zware
plooien naar beneden golft, de oude waaier
in de kleine hand, zij slaapt zoet en vast,
melanie, zijn eenigst verlangen. Was het dan
mogelijk, was het geen bedrog? Neen, daar
ligt de bonte hoepel op het tapijt; aan den
zoom vao haar kleed is mos en stof van het
boscbpad blijven hangen; zy, zij is het wer
kelijk!
„Melanie!" roept de baron en zingt bevend
eau ontroering voor haar op de knieën. Zy
schrikt op en ziet hem verbaasd aan.
„Ik droomde zoo schoon," zegt zy zacht.
„Neen, melanie, het is geen droom, gjj zijt
wakke gy zyt bij my; melanie, hoe komt
het, dat gij hier zyt? O, ga niet weer weg,
blijf bij mij, altyd, altyd," smeekt hij. Een
donkere blos bedekt het lieve gelaat.
„Ik moest immers weg," zegt zy zacht.
„Ja omdat ik u liefhad, ik wilde 't goed
maken en was zoo dwaas. Melanie, wilt gij
by my blijven, wilt gy mijn bart den vrede
weder jreveo, dien het zoo lang te vergeefs
zoekt? Mag de man van ryperen leefiyd het
wagen de pas ontloken roos voor zich te be-
geeren
(Slot volgt.)
schenbatterijen voorzien was, en waarop de
vijand groote verwachtingen had gebouwd.
Die tusschenbatterijen waren verbonden met
versterkte loopgraven, met talrijke bergplaatsen
ijzerdraadversperringen, ingegraven geschut-
standen en bovenal zeer sterke en bewegelijke
artillerie.
Op het Noordoostfront waren pantserwerken
aangebracht. Zes forten en zeven tusschen
batterijen moesten worden genomen.
erdun en Antwerpen zijn op dezelfde wijze
bevestigd.
De val van Maubeuge is het bewijs dat ook
de door de Franschen zoo hoog geschatte
tusschenstellingen aan de vernietigde werking
van onze zware artillerie geen duurzamen weer
stand kunnen bieden.
Onder de gevangenen bevonden zich 120
Engelschen jongens van 18 tot 20 jaar.«
De vervolging wordt voortgezet.
LONDEN, 14 Sept. (Reuter.) Het Persbureau
deelt heden mede:
Gedurende den geheelen dag heeft de vijand
ons gisteren den overtocht over de Aisne
betwist. .Niettegenstaande de groote moeilijk
heden en de aanzienlijke macht tegenover ons,
I gelukte het ons toch den overgang bij het
einde van den dag te volbrengen. Aan onze
rechterzijde en ter linkerzijde slaagden de
franschen in een dergelijke beweging. Wij
hebben nogmaals vele gevangenen gemaakt.
Het Fransche hoofdkwartier bericht, dat
het leger van den Duitschen Kroonprins
teruggeslagen werd en genoodzaakt het hoofd
kwartier over te brengen van Sainte Menehould
naar Monfancon.
De Duitsche terugtocht.
PARIJS, 14 September. (Reuter.) Een
communiqué zegt: Aan den linkervleugel
moesten de Duitschers de verdedigingslinie
verlaten, die zij hadden in orde gebracht ten
N. van de Aisne tusschen Compiègne en Sois-
sons. Hun detachementen uit Amiens retireer
den zich op Peronne en St. Quentin.
In het centrum konden zij zich niet houden
in de defensieve positie die zij achter Reims
hadden ingericht. In het woud van Argonne
trokken zij zich terug naar het Noorden tot
voorbij het bosch van Belnoue(?) Triaucourt.
Op de rechterzijde is de terugtrekkende
beweging der Duitschers algemeen van Nancy
tot de Vogezen. Gisteren was het Fransche
gebied aan dezen kant geheel ontruimd.
BERLIJN, 14 Sept. (Part.) De uit de Za-
berngeschiedenis bekende kolonel von Reuter
is aan het hoofd van hetzelfde regiment als
zijn vader in 1870 in België gevallen.
LONDEN, 14 Sept. (Part.) Philip, de oor
logscorrespondent uer Daily News in België,
seint uit Gent dat de Duitschers langs de
lijn Menin (ten noorden van Tourcoing, vlak
bij de Fransch-Belgische grens), Rousselaere
en Lichtervelde (beide ten Doorden van Menin)
West-Vlaanderen binnentrekken.
Waarschijnlijk zullen West-Vlaanderen en de
Ardennen het tooneel van den tweeden bloe-
digen strijd in dezen oorlog worden.
De Duitsche kruiser „Hela''
vernietigd.
BERLIJN, 14 Sept., 3 u. 45. (W. B.)
Ambtelijk wordt bekend gemaakt, dat de kleine
kruiser «Hela» gistermorgen gezonken is, na
getroffen te zijn door een torpedo van een
vijandelijke onderzeeboot.
Bijna de geheele bemanning is gered.
De mededeeling is onderteekend door den
waarn. chef van den marinestaf Behncke.
De Duitsche vloot.
Wij hebben reeds een bericht gelezen van
een talrijke Duitsche vloot die hoog in de
Oostzee was gezien. In een bericht uit Stock
holm lezen wij daar iets meer van. Een van
de Zweedsche stoombooten, die met eenige
finsche de vaart Gefle Raumo onderhou
den de eenige verbinding die er nog
tusschen Zweden en Rusland is vertrok
Maandagavond uit Raumo in Finland. Op de
Finsche kust werd ze door Duitsche oorlogs
vaartuigen gepraaid. Een dezer, een torpedo
jager, vroeg den kapitein van welke nationaliteit
zijn passagiers waren. Het antwoord was: meest
Engelschen. De jager seinde toen naar een
kruiser, die officieren aan boord van het
Zweedsche schip zond. Deze namen 32 Engel
sche mannelijke passagiers, van 21 tot 45 jaar
oud, als krijgsgevangen mede. Daarop mocht
het Zweedsche schip verder varen.
Een Einsch stoomschip, dat dezelfde vaart
onderhoudt, is nadien aan den wal gebleven; een
een tweede is niet van de reis thuisgekomen
men denkt, dat de Duitschers het buit hebben
gemaakt.
Een Zweedsche vrachtboot uit Helsinborg
is ook in de Bothnische Golf door een Duitsche
torpedoboot gepraaid. Van die boot, zoo heet
het zijn negen groote Duitsche oorlogsschepen
gezieu, koers zettende naar de Finsche kust.
Ook van verscheiden Zweedsche vuurtorens
en vuurschepen zjjn, volgens het bericht uit
Stockholm, Duitsche eskaders gezien.
Uit België.
Een journalist uit Breda, pas teruggekeerd
uit België via Maastricht, heeft ons een bezoek
gebracht en deelde ons mede dat in verband
met den toestand in het Duitsche leger in
groote haast nieuwe troepen uit Aken worden
aangevoerd.
Deze troepen bestaan hoofdzakelijk uit
landweer en pas gevormde vrijwilligers regi
menten.
Zaterdag hebben de Duitsche troepen in een
hachelijk positie verkeerd, doordat verkeerde
ammunitie voor het geschut was gezonden,
waardoor de artillerie eenige uren buiten ge
vecht moest blijven.
In België vinden de Duitschers veel tegen
stand van de Belgische troepen.
Naar onze berichtgever ons mededeelde be
vinden zich in België geen troepen meer van de
eerste linie. Het Duitsche leger bestaat daar
thans uit marine-troepen en landstorm.
De forten te Luik zyn door de Duitschers
weer in orde gemaakt, doch met weinig resu-
laat. vi. ct.
De opmarsch der Russen tegen
de Oostenrijkers.
I EI ROGRAD, 12 Sept. (P,T.A.) Officieel.
Onze troepen behaalden een volledige overwin
ning op de Oostenrijksch-Duitsche legers bij
Krasnik en 1 omasof. Zy werden over de rivier
de San teruggeworpen.
Op de Oostenrijkers westelijk en noordwes
telijk van Leraberg werden belangrijke successen
behaald.
Wij namen meer dan 200 officieren en
ongeveer 30,000 manschappen gevangen. Tal
van kanonnon en militrailleurs en groote
voorrraden munitie werden buitgemaakt Bij
zonderheden worden hieromtrent bijeengebracht
Inval der Russen in Boekowina.
LONDEN, 13 Sept. (Eigen bericht.) Uit
Boecharest wordt geseind, dat de Russen een
inval hebben gedaan in Boekowina, zich
meester hebben gemaakt van Szermay, Gatna
Southave en nu begonnen zijn met een inval
in Zevenberg.
De Oostenrijksche lezing over
de gevechten.
WEENEN, 13 Sept. (W. B.) Officieel. In
den slag bij Lemberg slaagden onze aan en
zuidelijk van de Grodeker Chaussee opgestelde
strijdkrachten er in den vijand na een hevigen
strijd van vijf dagen terug te dringen. Ongeveer
10000 gevangenen werden gemaakt, tal van
kanonnen vielen in onze handen. Dit succes
kon echter niet volkomen worden benut, daar
onze noordelijke vleugel bij Revaroeska door
een gioote overmacht bedreigd wordt. Boven
dien zijn nieuwe Russische strijdkrachten zoo
wel tegen het leger van generaal Dankl als
ook in het gebied tusschen dit leger en het
slagveld van Lemberg opgerukt.
Met het oog op de groote overmacht van
den vijand was het raadzaam onze reeds sedert
drie weken haast onafgebroken heldhaftig
strijdende legers in een goed terrein te verza
melen en voor verdere operaties gereed te
houden.
De plaatsvervangende schef
van den generalen staf
Hoefer.
De Russen in Oost-Pruisen.
BERLIJN, 13 Sept. (W. B.) (Officieel.) In
Oost-Pruisen is de toestand uitstekend. Het
Russisch leger vlucht in groote wanorde. Het
heeft tot dusverre minstens 150 stuks geschut
verloren en er zijn 20 a 30,000 niet-gewonde
krijgsgevangen gemaakt.
PETROGRAÜ, 13 Sept. (Reuter.) De bladen
berichten, dat de Russische linkervleugel reeds
voor Koningsbergen staat.
l'ETROGRAD, 14 Sept. (Russ. Telegr.
agentuur.) Een officieele mededeelingen van
den opperbevelhebber meldt:
Bij de noodzakelijkheid alle aandacht te wij
den aan de gebeurtenissen in Galicië, waar de
ontwikkeling van het Russische succes met
kracht wordt voortgezet, waren wij voorloo-
pig niet in staat een voldoende troepenmacht
in Oost-Pruisen te onderhouden, om er den
begonnen inval voort te zetten.
Derhalve werd de vooruitgang van het leger
van generaal Rennenkampf' in de eerste dagen
van September in de lijn Gerdauen—Labiau
gestaakt.
Den 7en September gingen de Duitsche
troepen tot den algemeenen aanval op dit
leger over, en tegelijk tot een uitbreiding in
de richting der zijde grens. Het geacciden
teerde terrein en de Masuriscbe meren maakten
echter een juiste schatting van de daar ver-
eenigde troepen onmogelijk. Eerst op 10
September werd een omtrekkende beweging
tegen den linker vleugel van Rennerikampf's
leger opgemerkt. De beweging noodzaakte
ons tot den terugtocht,
