BUITENLAND.
DE OORLOG.
bij, die te half negen in de Ned. ITerv. Kerk
aan de Duinstraat te Scheveningen voor mi
litairen werd gehouden. Als voorganger trad
op ds. Barbas, predikant te Hengelo, die als
reserve le luitenant onder de wapenen is.
Als tekst zijner predikatie had de leeraar, die
in de officiersuniform gekleed den kansel be-
steeg, gekozen Psalm 28. De Koningin werd
aan den ingang van het kerkgebouw ontvan
gen door een hoofdofficier en den president
kerkvoogd.
Het hoofdbestuur van den Bond van Ne-
derlandsche Onderwijzers besloot aan het Natio
naal Steuncomité 1914 een bedrag van ƒ5000
te doen toekomen.
Dit Nationaal Steuncomité, waarvan de
vorige week de installatie plaats had met eene
rede van Minister Treub, mocht zich in de
schenking van een gift van 20,000 gulden door
H. M. de Koningin verheugen. H. M. is op
verzoek van het Bestuur Beschermvrouwe ge
worden.
De hierboven genoemde Onderwijzersver-
eeniging tracht ook door hare afdeelingen
vooral in de groote steden nuttig werk te doen
verrichten.
Daarbij wordt er b.v. te Amsterdam ijverig
naar gestreefd geen administratieven arbeid
e. d. te verrichten, waarbij door de omstandig
heden werkeloos geworden ambtenaren of em
ploye's gehinderd zouden worden eenige ver
diensten te maken.
De leden zullen zich daarom vooral toeleggen
op huisbezoek, kinderoppas, ziekenzorg e. a.,
waarbij belangelooze hulp onmisbaar is.
Middelburg en Vlissingen.
Naar aanleiding van het afnemen der be
volking van Middelburg en Vlissingen wordt
door den Commissaris der Koningin in Zeeland
aan de besturen van die gemeenten gevraagd,
of daarvoor bepaalde oorzaken met eenige
waarschijnlijkheid konden worden aangewezen.
Beide besturen antwoordden, dat een trek valt
waar te nemen naar grooteie gemeenten, waar
door uitbreiding van industrieën uitzicht op
hoogere loonen bestaat.
Het gemeentebestuur van Middelburg deel
de ook mede dat bovengenoemd verschijnsel
werd in de hand gewerkt door de omstandig
heid, dat aldaar geene nieuwe inrichtingen
van industrieelen aard gevestigd worden, en
doordat verscheidene inwoners verhuizen naar
een onmiddelijk nabij Middelburg gelegen on
derdeel van de gemeente Koudekerke, waar
minder lasten worden opgebracht en tevens
van de voordeelen van Miduelburg als stad
kan worden geprofiteerd.
Te Vlissingen is de economische toestand
niet ongunstiger geworden.
Vlsé in brand gestoken.
De gewone correspondent van het Hbl., seint
uit Maastricht d.d. 16 Aug.
Wie gedacht had, dat de ellende te Yisé
geëindigd was, is heden door het bloedige
drama, dat zich daar afgespeeld heeft, van het
tegendeel overtuigd geworden. Thans is het
een voldongen feit, Visé is in brand gestoken
en als opgejaagd wild, met achterlating van
have en goed, zijn hier hedenmiddag honderden
vluchtelingen aangekomen, voor het meerendeel
vrouwen en kinderen. Hebben de burgers weer
geschoten, zooals de Duitschers beweren Heb
ben de Duitschers, dronken zijnde, hun eigen
hare oogen glinsterden, hare lippen beefden
van vreugde, dat het hem was, alsof hij re
gelrecht naar den onden, gelukkigen tjjd te
ruggevoerd werd. Maar kon alleen deze on
verwachte gelegenheid om hem te zien, haar
in zulk eene verrukking brengen Hare droef
heid zou aan hare vreugde geëvenredigd z(jn,
als zjj hem straks weder moest verlaten. Deze
gedachten g'ngen hem door den geest, toen
hij haar in zijne armen hield, en toen schoot
hem een ander denkbeeld door het hoofd, dat
er misshien nog eene andere reden kon zijn
voor de vreugde, die haar gelaat deed stralen,
die zelfs in hare polseu scheen te kloppen,
en in al hare bewegingen merkbaar was,
„Wat is er, Marcelia Gfjj hebt mij iets te
vertellen. Zeg mij, wat het is."
Zjj trachtte te spreken, maar kon geen ge
luid geven. Nu het oogenblik eindelijk geko
men was, stond zij sprakeloos. Zjj keek hem
smeekend aan en eindelijk bracht zjj de woor
den voort, die zij reeds zoo dikwijls bij zicb-
zelve herhaald had, dat het gansche heelal
ze scheen terug te geven.
„Weet gij het nier," fluisterde zij. „Kunt
gij het niet raden Gjj zijt vrij."
menschen gedood, zooals de vluchtelingen
zeggen? Een feit is het, dat vrouwen en kin
deren overhaast weg moesten, omdat alles in
brand gestoken werd. De mannen werden daar
gehouden in dienst der Pruisen. We zagen
ze weer zitten, al die vrouwen, weenende om
haar mannen, kinderen, vragende naar hun
vaders, in de gymnastiekzaal der Rijkskweek
school aan geimproviseerde tafels, waar zij
door tal van rappe handen voorzien worden
van koffie, melk, brood en wat dies meer zij,
terwijl hedennacht een leger, al is het maar
van stroo, gespreid wordt voor de moede lede
maten. Treurig, intreurig was het verhaal
van al die vrouwen, die de verschrikkingen
van den oorlog in zijn ijselijkste gestalte
doorleefd hebben. Wat zal er van hen worden
Veel, zeer veel wordt er voor hen gedaan, maar
er is zoo veel noodig. Elf gewonden, onder
wie drie Duitschers, werden uit de ambulance
te Visé, die ontruimd moest worden, naar hier
gebracht. Twee gingen naar Calvarienberg,
vier naar de woning van minister Regout, de
overige in de Augustijnen.
Een tijdelijke berichtgever seint uit Maas
tricht
Visé is vanmorgen aan verschillende kanteta
tegelijk door de Duitschers in brand gestoken
heel het stadje staat in lichtelaaie.
Naar de Duitschers beweren, is gisteravond
door de burgers op de Duitsche soldaten ge
schoten en inderdaad zag ik in het Grand
Hotel vier dooden, waarbij een officier en een
onderofficier, en zes gewonden, van wie twee
ernstig.
Verschillende betrouwbare inwoners van
Visé hebben mij evenwel verzekerd, dat de
Duitschers in dronkenschap op elkaar gescho
ten hebben, terwijl ik zelf heb kannen con-
stateeren, dbt door de Duitschers, waarbij er
zijn die versch van de Russische grenzen zijn
aangekomen, overvloedig wordt gedronken.
Van de in Visé nog aanwezige bevolking
zijn de mannen gevangen genomen en naar
Aken gebracht, terwijl aan de vrouwen ge
legenheid gegeven werd met de kinderen naar
de Hollandsche grenzen te vluchten; zij von
den onderkomen in Eysden en Maastricht.
Onze Maastrichtsch correspondent meldt nog
d.d. 16 Aug.:
Hebben we gisteren den geheelen dag het
kanongebulder zeer duidelijk en zelfs hinder
lijk gehoord, vandaag is dit nog maar bij
tusschenpoozen en zeer uit de verte waarneem
baar. We hebben geen vermoeden vanwaar
het komen kan.
De stad begint weer haar gewone aanzien
te krijgen. Men raakt ook aan de ellende
gewend. In het Roode Kruis-hospitaal der
Augustijnen is een Meckleuburgsch soldaat
overleden. Van de andere gewonden zullen er
misschien morgen eenige naar de ambulance
in de woning van oud-Minister Regout over
gebracht worden. Een der gewonden vertelde,
dat het vechten der burgers in Visé en Mouland
in hoofdzaak te wijten zou zijn aan het elkaar
niet verstaan. ToeD de Duitschers op de deur
klopte en om eten vroegen, hebben de bewo
ners blijkbaar gemeend, dat het om hun le
ven te doen was. Vandaar dat zij aan 't schieten
gegaan zijn.
BRUSSEL, 16 Aug. (Officieel). De alge-
meene toestand is niet veranderd. Sedert
gisterenavond is geen groote Duitsche troepen
macht in de nabijheid van ons leger waarge
nomen. Ons leger is op geen enkel punt met
den vijand slaags geweest. De indruk heerscht,
dat de krijgsoperaties voor het oogenblik zijn
gestaakt.
De zaak kwam in de couranten, verschei
dene artikelen vestigden er de aandacht op
een paar bladen hadden zelfs een hoofdarti
kel over het geval, terwijl er tusschen een
paar anonieme briefschrijvers een redetwist
gevoerd werd over de quaestie of de Iersche
rechtbank iemand veilig kon veroordeelen on
de getuigenis van zoogenaamde aanbrengers.
Maar al spoedig raaate het geval op den
achtergrond en een week later sprak niemaud
er meer over. Sommige lieden wenschten Mr.
Kilmorey eene schadeloosstelling te geven, eu
deze verzocht, toen men hem er over poft',
dat de schadeloosstelling die men hem had
toegedacht, zou worden bewaard voor het
eerstvolgeoe slachtoffer eener misdadige ge
tuigenis. Het onderwerp was verre van aau-
genaam voor hen, die meer dan zeker waren
geweest van de schuld van den veroordeelde,
en er waren verscheidene lieden, die het
spreekwoord aanhaalden„men noemt geen
koe bont, of er is een vlekje aan," en die
van meening waren, dat een man, die eens
wegens moord in de gevangenis geweest was,
nooit op eene ljjn gesteld kon met iemand,
die er niet in was geweest.
Kilmorey en z(jne vrow waren iutusscbeu
naar Ierland terugkeerd, hadden de hartelijke
gelukwenschen en welkomstgroeten hunner
pachters in ontvangst genomen en mochten
het geluk smaken Mrs. Kilmerey, zooals de
dokter voorspeld had, hersteld te zien door
BRUSSEL, 16 Aug. (Part.) Men gaat
voort kleine schermutselingen in de omstreken
van Tienen te vermelden. Aldaar zou ook
enee Taube neergeschoten zijn geworden.
Het gerucht van een grooten slag rond
Dinaut is nog niet officieel bevestigd, het kan
echter voor waarschijnlijk worden geacht.
Te Namen zou men het kanon van halfdrie
's nachts tot zes uur 's avonds hebben gehoord.
Niettegenstaande belangrijke verliezen, zouden
de Franschen aan de Duitschers zegevierend
het hoofd hebben geboden deze laatsten zouden
ontzaglijk veel volk verloren hebben.
Tot geruststelling der menigte werken naast
mededeelingen van het ministerie van oorlog
de officieele berichten van Fransche zijde, die
geregeld naar België worden geseind, ten
zeerste mee Het laatste geeft eene voortreffelijke
samenvatting van den toestand. Het luidt
ongeveerHet eerste oorspronkelijke plan
van Duitschland valt in duigen, zoowel langs
Lotharingen als langs de lijn der Maas. In
België zien de Duitschers zich teleurgesteld.
De krachtige tegenstand dus heeft de vol
ledige mobilisatie en concentratie van Frank-
rijk's leger mogelijk gemaakt, alsook de aan
sluiting met het Belgische leger dat ons
dekken moet. De Engelschen hebben hunne
expeditiekorpsen kunnen ontschepen en de
Russen hunne mobilisatie bespoedigd. De
Serviërs zijn meester van Herzogewina en
kunnen het zenden van Oosten rij ksche troepen
naar Opper-Elzas beletten. Het meesterschap
ter zee is verzekerd. De voordeelen die
Frankrijk behaalt in de Vogezen en in Opper-
Elzas wekken vertrouwen voor de gebeurte
nissen die zich op ons grondgebied kunnen
voordoen, terwijl het autonoom verklaren van
Polen door Rusland als een schoon gebaar
vanwege den Tsaar wordt toegejuicnt.«
Intusschen wordt hier de arbeid der oorlogs
correspondenten zoo goed als onmogelijk ge
maakt men houdt ze op grooten afstand van
het front, waarvan trouwens niemand weet
waar het zich voor het oogenblik bevindt.
Deze maatregel wordt gewettigd door de
Duitsche bekentenis dat de mededeelzaamheid
der Engelsche pers in 1870 de nederlaag van
Frankrijk heelt helpen bewerken.
BRUSSEL, 16 Augustus. Vanmiddag tegen
drie uur naderde een patroelje van 20 uhlanen
Gembloux, waar Belgische kavallerie het vuur
op haar opende. Twee uhlanen zijn gedood,
de anderen gevlucht.
Terzelfder tijd is bij Graudley bij Gembloux
eeu Duitsche patroelje, na beschoten te zijn,
gevlucht.
De Regeering vertrekt naar Antwerpen.
De groote slag is nakend. Wat zal er de
uitslag van zijn? De twee vijandelijke leger
machten zijn wellicht even sterk. De slag
wordt geleverd op een front van meer dan
300 Km. van Limburg tot in den Elzasdie
slag zal ook lang duren. Een leger kan niet
zegenvierend zijn op al de punten van dit
kolosaal front; daar kunnen de Duitschers
zegevieren, hier de bondgenooten of omge
keerd.
Met het oog op die mogelijke wisselvallig
heden en voorzichtigheidshalve heeft de re
geering beslist den zetel van 's lands bestuur
naar Antwerpen over te brengen.
Het is de eerste maal niet dat dergelijke
maatregel genomen wordt.
De Regering heeft ten andere daags na de
oorlogsverklaring, te kennen gegeven dat het
mogelijk was dat een dusdanige maatregel
zou genomen worden.
Nieuwe mislukte aanval op de Forten
te Luik.
De Duitschers beschieten de forten op den
rechteroever van de Maas niet meer. Ze vallen
uit al hun krachten die van den linkeroever
aan. Vooral Pontisse kreeg het druk. De vij
and poogde het stormenderhand te bemeeste-
ren, zich niet langer op zijn kanonnen
steunend.
De aanval begon te midden van den nacht,
doch de Duitschers werden weggemaaid. Liers
bracht aan Pontisse zün hulp toe.
Het doel der Duitschers is de linkeroever
forten te bemachtigen, want deze zouden in
de handen der Belgen een vreeselijk wapen
zijn, zoo de legers der Bondgenooten op Luik
aanrukten.
Voor de Duitschers zouden zij een degelij-
ken rug wezen om hun handelingen te be
schutten.
Doch hun pogingen zijn te vergeefs: de
forten weerstaan wonder goed.
de terugkomst van haren zoon. Italië is op
het oogenblik het tooneel van hun geluk,
maar het denkbeeld is ver van hen, om voor
goed weg te bljjven, want vader Daly maakt
toebereidselen voor hun terugkeer in eigen
huis.
EINDE.
NAMEN, 16 Aug. De vorige week was het
Duitsche zware geschut bij het dorpje Ninave
(bij Luik) opgesteld om het tort Chaudfontaine
te bombardeeren.
Een vijandelijke afdeeling begaf zich langs den
weg naar Ninave en verborg zich achter een
proviandwagen, doch werd opgemerkt uit het
fort, waaruit enkele granaten op de afdeeling
werden afgeschoten, die alle manschappen dood
den en den wagen vermelden.
Te Salheid een dorpje bij het fort Embourg,
zijn drie automobielen, waarin Duitsche offi
cieren zaten, beschoten uit het fort Embourg
(ten Z O. van Luik) Een auto is in de Ourthe
gestort en vernield. Alle inzittenden zijn ge
dood.
Bijna dagelijks worden kleine gevechten om
de forten van Luik geleverd en telkenmale
wordt de vijand teruggeworpen. Donderdag
avond hebben de Duitschers getracht het fort
Loncin storinender hand te nemen, doch zij
zijn teruggeslagen.
(Uit dit telegram kan misschien worden
opgemaakt dat de forten bij Luik nog niet,
gelijk aan onze grens werd vermoed, iu handen
der Duitschers zijn. Red.)
BRUSSEL, 16 Aug. Officieel wordt gemeld
Duitsche troepen ruiterij, die eergisteren door
de Belgen waren verslagen, hebben zich opnieuw
verbenigd en na een rust van twee dagen een
poging gedaan tot hernieuwing van het offensief
op een ander punt.
Daar de vijandelijke cavalerie versterkt was
hebben de Belgische troepen zich aanvankelijk
in de richting van Wavre begeven. Bij hun
opmarsch waren de Duitschers bloodgesteld
aan het vuur van onze voorposten. Na eenige
onbelangrijke schermutselingen werd het Duit
sche offensief tot staan gebracht.
Langs het overige legerfront heerscht de
grootste kalmte.
De strijd in België.
BRUSSEL, 16 Aug. Het Fransche gezant
schap bevestigt dat de Fransche troepen een
overwinning hebben behaald bij Dinant. De
Duitsche troepenmacht, voorzien van mitrail
leuses, viel de stellingen der Franschen aan.
Een allerhevigst gevecht volgde, waarbij de
Fransche artillerie de Duitsche gelederen de
cimeerde. De Franschen houden beide oevers
van de Maas bezet.
Duitschland en Japan.
TOKIO, 16 Aug. Japan heeit Duitschland
een ultimatum gezonden, den eisch inhoudende
om de Duitsche oorlogsschepen in het Verre
Oosten of terug te trekken öf te ontwapenen
en het grondgebied van het protectoraat Kiauts-
jou binnen een maand te doen ontruimen.
Japan verlangt een antwoord vóór 23 Augus
tus te 12 uur 's middags.
Wanneer de eisch niet ten volle wordt inge
willigd, zal Japan de maatregelen nemen, die
het noodzakelijk acht.
Aan de Fransch-Duitsche grens.
PARIJS, 17 Aug. De Franschen hebben
een nieuw succes behaald voor Cirey (Ooste
lijk van Nancy,) waar zij een corps Beieren
deden wijken. De Fransche troepen nemen
stellingen in aan gene zijde. van de grens in
den Boven-Elzas. De toestand is uitstekend.
Wij aldus verder het bericht uit Fransche
bron houden den voet van de Vogeezen
sterk bezet.
PARIJS, 17 Aug Het volgende is ambte
lijk meegedeeld door het departement van
oorlog. Zondagavond half twaalf
De voorwaartsche beweging ontwikkelt zich
langs het geheele front van Réchicourt tot
St. Marie aux Mines, in de Vogeezen. Wij
hebben St. Marie aux Mines vermeesterd en
zijn opgerukt tot aan de streek van St. Bloise.
De Fransche troepen, die eergisteren Donon
hadden bezet, zijn voortgerukt. Hun opmarsch
was buitengewoon snel in het dal van de Schir-
mech, waar zij gisteren 500 en vandaag 1000
gevangenen maakten. De vijand liet tal van
uitrustingsstukken in den steek.
In de buurt namen wij kanonnen van groot
kaliber en veldstukken met caissons.
In de buurt van Blamont en Cirey drongen
de Franschen door tot aan de hoogten Lorquim
en vermeesterden den tros van een Duiische
ruiterij-divisie, met inbegrip van negentien
vrachtauto's. Ondanks de verliezen, die zij in
de verschillende gevechten hebben geleden, is
het moreel van de Fransche troepen uitstekend.
De officieren hebben de grootste moeite om
de onstuimigheid van hun mannen te bedwingen.
De Fransche Overwinning
bij Dinant.
De Fransche legatie heett de bevestiging
bekomen van een groote overwinning behaald
door het Fransche leger bij Dinant.
De Duitschers hebben met groote korpsen
en talrijke mitraljeuzen de Franschen aange
vallen. Een hardnekkige strijd ving aan de
Fransch artillerie heeft weldra de Duitschers
vernield.
De bondgenooten bezetten thans de twee
oevers van den stroom,
