weldigd, en fiere bevestiging van ons natio
naal gevoel«.
De oneenigheid van vroeger met de Vla
mingen wordt thans niet meer herinnerd, en
deze heeft plaats geruimd voor de vurigste
vaderlandsliefde, tot verdediging van het land.
Toen men te Luik vernam dat de vijand het
grondgebied had overrompeld, verschenen Bel
gische vlaggen tallenkante. Deze doenwijze,
op het oogenblik des gevaars, moet door alle
Belgen worden nagevolgd.
De militaire toestand.
PARIJS, 9 Aug. (Part.) De militaire toestand
wordt heden door de Temps op gezag van
ofïicieele inlichtingen als volgt weergegeven
De linkeroever der Maas schijnt van Duitsche
troepen gezuiverd le zijn. Op'den rechteroever
trekken de Franschen in gemeenschap met
Engelsche troepen, die te Ostende en in
Frankrijk zijn ontscheept, op.
Aan de oostgrens van Frankrijk hebben onze
troepen schitterend succes gehad te Altkirch
Mülhausen. Over de geheele linie heeft het
Fransche leger, dank zij de heldhaftige ver
dediging van Luik, tot den aaval kunnen over
gaaD. Dat is uit moreel oogpunt een groot
voordeel, waarvan wij ook in de toekomst de
vruchten zullen plukken.
De Duitschers hadden de befaamde »bres
van Belfort* heen te breken, om ons in de
flank aan te vallen, terwijl een ander leger
door België Frankrijk zou binnenvallen. Fran
krijk en Je geheele wereld zijn derhalve België
eeuwige erkentelijkheid schuldig, omdat het
bij Luik de plannen van den Duitschen gene-
ralen staf heeft verijdeld.
De generaal der infanterie von Emmich,
die den stormaanval der Duitsche troepen bij
Luik heeft geleid, is door den keizer begiftigd
met de order «pour le mérite».
We vinden in een Belgisch blad' vermeld,
dat de Fransche zeemacht in de Noordzee onder
de bevelen is gesteld van de Engelsche admi
raals, terwijl de eskaders der beide landen in
de Middellandsche Zee onder bevel staan van
den Franschen admiraal Boué de Lapeyrére.
De ontscheping van Engelsche troepen
welke Vrijdag begonnen is, heeft, volgens de
Etoile Beige, plaats gehad onder leidjpg van
Engelsch sprekende Fransche officieren. Het
blad zegt niet waar de landing is gebeurd,
maar uit het bericht valt op te maken dat
het op de Fransche kust was. De ontscheping
moet vlug en ordelijk in haar werk zijn ge
gaan en er heerschte de beste verstandhouding
tusschen Engelschen en Franschen.
Volgens de Etoile Beige hebben de Fransche
troepen, die te Vic en te Moyenvic Lotharingen
zijn binnengetrokken, militaire bekendmakingen
gevonden, waaruit onloochenbaar zou blijken
dat de Duitschers reeds tot den oorlog besloten
waren, toen de Drievoudige Entente nog alles
deed om den vrede te handhaven. De stukken
zouden tevens waardevolle aanwijzingen geven
omtrent de Duitsche mobilisatie.
MAASTRICHT, 9 Aug. Hedenmiddag om
één uur kwam hier een patrouille van 24
Belgische lanciers aan onder bevel van een
luitenant. Het was een verkenningspatrouille
van het Belgische leger die geheel afgesneden
was geworden. Zij had haar verkenningen uit
gestrekt tot vlak bij Aken. Langzamerhand
terugtrekkende, zich overdag in boerenschuren
verbergende, was het de patrouille gelukt tot
bij Eysden terug te keeren. Daar liggen echter
de Duitsche troepen tot aan de grens. De
Maas viel niet te oereiken en hedenmorgen
geweten wakker zou schudden, begon te kwij
nen. Kon z(j van eenen man als deze ver
wachten, dat h(j zicbzelven zou aanklagen,
dat hij het genootschap welks werktuig h(j
was, zou verraden, wanneer zjjn leven niet
verloren was en de dood hem niet voor oogen
stond Zou h(j werkelijk weder volkomen
herstellen, en had de dokter zich vergist,
toen hij van tering spra* en van langzaam
wegkwijnen na dezen typhus? Zou zij hem
zelve in de handen der justitie moeten over
leveren, nadat zij hem gered en verzorgd
had Een ondraaglijke angst overviel haar
bij de gedachte, dat zij van den beginne te
deze zaak verkeerd had ingezien, dat zij had
moeten zeggen, wie hij was, terwijl hij te
ziek was om zich te verzetten, dat zij ter
stond de politie bij zijn bed had moeten
roepen.
Dan zou hij zich bjj zijn herstel misschien
gewroken hebben door de bekentenis terug
te houden, die Bryan zijne vrijheid terug kon
geven, maar in eik geval zou hare getuigenis
van den aanslag, dien hij op haar leven had
willen doen en van zjjoe bedreigingen een heel
eind strekken om te bewijzen, dat het geheime
genootschap werkelijk Kilmorey vijandig was
en dat hij het slachtoffer was, van een kom-
plot. Als dit ook nu alles was, wat zij door
zjjne gevangenneming kon bewerkstelligen,
wat was zij dan wreed voor zichzelve geweest
wat had zij haar lijden dan noodeloos ver
in de vroegte kwamen zij het gehucht Breust
op het Nederlandsche grondgebied. Zij werden
gevangen genomen en, na ontwapend te zijn
naar Maastricht getransporteerd.
Bij hun verschijning op het Vrijthof brachten
de vele Belgische vluchtelingen, die hier zijn
aan hun landgenooten een ovatie een paar
jonge dames, die in één der gevangen genomen
lanciers hun broer herkenden, drongen plotse
ling door de afzetting en vielen hem weenend
om den hals.
Nadat aaanvankelijk de Duitsche zoowel als
de Belgische gewonden door het Roode Kruis
van hier op het slagveld werden weggehaald
en dit van hoogerhand werd verboden, haalden
we de gewonden aan de grens, waarheen ze
door de strijdende partijen met eigen middellen
werden vervoerd. Zoo kwamen hier talrijke
gewonden, gisteren een twintigtal Duischers
en heden eenige Belgen. Thans echter is door
den officier van justitie gelast dat de auto's
van het Roode Kruis niet meer naar de grenzen
mogen gaan. Ongeveer 140 gewonden worden
hier thans verpleegd.
I\ DEN ELZAS.
Wij lezen in de Vlaamsche Gazet het Officieel
bericht van den Minister van Oorlog.
PARlJb, 10 Aug. De Franschen houden
stand te Ferney. Mulhausen en Altenkirchen
vóór zich hebben zij het Harzwoud, waar de
verdediging ernstig schijnt ingericht. Talrijke
schermutselingen grepen plaats. Duitschers
en Franschen versterken zich. Op de top
punten der Vogeezen hebben de Franschen
de bergpassen van Bonhomme en Sainte-Marie
bemeesterd na een hevig gevecht in den
morgen. De Franschen liggen op de hoogten
boven Sainte-Marie-aux-Mines.
Men hoort het kanon in de richting van
Montigny. De Fransche bedekkingstroepen
vechten waarschijnlijk met Duitsche uit
Saarburg afgezakt.
Omstreeks Longuyon en Spincourt hebben
talrijke Duitsche linie- en ruitertroepen een
Fransch jagersbataljon doen achteruitwijken.
De Fransche ruiterij bedekt met patroeljes
heel de Eiffelstreek en is in strijd met de
Duitsche ruiterij op de Ourthe en 'ten Oosten
van Neufchateau.
Een groot aantal der in België gevangen
Duitschers worden naar Namen of Chandeville
gestuurd. Ze schijnen uitgeput.
De verliezen te Sainte-Marie zijn aanzien
lijk. De gekwetsten, zoo Duitschers als Fran
schen, worden te Epinal verzorgd. Een lucht-
vlieger werd hevig beschoten doch geraakte,
hoewel gekwetst, te Belfort.
De Duitschers hebben de vallei der Seille
onder water gezet, doch den tocht der Fran
schen werd er niet door belemmerd.
Te Altenkirchen hebben de Franschen geen
honderd gedooden en gekwetsten.
MAASTRICHT, 9 Aug. Onze bijzondere
berichtgever seint
Hedenmorgen hebben de forten van Luik
nog gedurende eenigen tijd gevuurd op de bij
Lixhe geslagen brugna 9 uur hebben de
vuurmonden en ook die der Duitschersgezwegen.
De geheelde legertros, welke ten zuiden °van
Eysden gelegerd lag, heeft een voorwaartsche
beweging gemaakt en is de Maas overgetrok
ken.
Het was gezien van de hoogten bij Eysden
een imposant gezicht, die duizenden 'uhlanen,
lanciers en infanteristen te zien voorbijtrekken
met de groote kanonnen, keukeninrichtingen,
munitie-wagens enz. Van gevechten werd
hier overigens niets vernomen, alleen zijn te
zwaard! Zij begon hem nu gade te slaan met
tegenovergestelde gevoelen: vrees dat h(j te
spoedig geheel hersteld zou zijn, en zichzelven
af te vragen, hoe spoedig zjj nu vader Daly
haar geheim zou moeten mededeelen en zjjneu
raad en hulp 'nroepen.
Msar de man kwam niet zoo gauw op krach
ten als men had mogen verwachten, naar do
groote zorg, die voor hem gedragen werd.
Hij had geen koude gevat en hoeste toch
onophoudelijk. Zelf sloeg hij daar geen acht
op; hij was zeer voldaan over z(jnen vooruit
gang en voelde, dat h(j maar al te gauw
weder in staat zou z(jn om op te staan en
deze plaats te verlaten, waar gedachten bjj
hem opkomen waren, die h(j terstond zou
moeten verbannen, als h(j de vriendelijke muren
die hem geherbergd hadden, zou hebbe vaar
wel gezegd.
Eindelijk overviel hem op eenen nacht da
angst, dat er door de zachtheid en liefderijk
heid dezer vrouw eene soort bovennatuurlijke
verandering b(j hem teweeggebracht was, eene
verandering waarbii zijne eigene belangen en
die van bet genootschap, waartoe hij behoorde,
op het spel stonden; en terstond besloot hij
zich te redden door te vluchten.
Hij stond op, kleede zich aan, en sloop
weg. Daar de weinige zieken, die zich nog in
het hospitaal bevonden, allen nagenoeg her
steld waren, werd er 's nachts niet zoo nauw
lettend meer gewaakt en niemand bemerkte,
Mouland de laatste huizen die daar nog stonden
verbrand ook van de zijde van Berneau steeg
een dichte rookkolom omhoog.
Roerend zijn sommige verhalen omtrent alles
wat de bewoners dier kleine dorpen om en
nabij Visé hebben doorgestaan; hedenmorgen
sprak ik nog een Hollandsche ladingmeester
Kooien genaamd, die te Visé gestationeerd was
en juist, terwijl ik aan het douanestation te
te Eysden vertoefde, over de Nederlandsche
grenzen kwam. Tusschen twee haakjeseen
sympathiek gezin, dat van den chef douanier
den heer Methorstallen, Roode Kruis-func-
tionarrisseu, officieren en manschappen van
het leger en journalisten, allen worden daar
even hartelijk ontvangen.
Doch om op mijn ladingmeester terug te
komen bange, bange dagen heeft het gezin
door gebracht. Eerst werd de geheele manne
lijke bevolking door de Belgische mare-
chaussées gesommeerd om mee te helpen den
weg te versperren. Nog waren de mannen
daarmede bezig toen de Duitschers versche
nen en de menschen dwong om den weg vrij
te maken.
Den geheelen nacht en den dag daarop
was Visé ongeveer het brandpunt van den
strijd. De Duitschers zelf raadden den men
schen aan te vluchten, ik wist echter niet
waarheen, aldus de heer Kooien, en ik bleef.
Vreeselijke oogenblikken hadden we doorge
maakt. De burgemeester las tusschen twee
Duitschers in van de hoeken van de straten
een proclamatie voor, waarin de burgers wer
den gewaarschuwd niet op de troepfen te
schieten, daar anders hij zelf en twee notabele
ingezetenen zouden worden doodgeschoten,
's Avonds moesten we allen in de kerk komen;
daar zou de generaal de belofte afleggen, dat
niemand eenig leed zou geschieden, mits we
ons strikt neutraal hielden. We waren allen
in de kerk, maar de generaal verscheen niet.
Er kwam een boodschap dat hij door een
conferentie met den burgemeester verhinderd
was.
Intusschen werden vele burgers gevangen
genomen, op een gegeven oogenblik 20 tegelijk
omdat twee hunner een revolver bij zich
hadden. Van andere zijden hoorden we dat
menschen gefusilleerd werden, omdat ze op
de troepen hadden geschoten. Anderen o.a.
een oude treinpoetser werden doodgeschoten,
omdat zij niet onmiddelijk voldeden aan de
bevelen die ze niet begrepen. Met zijn onaf
scheidelijk pijpje naast zich zag ik een ouden
man dood op de straat liggen; u begrijpt
dat op het laatst van de achtergeblevenen
niemand zich meer op den weg dorst wagen.
Alles werd gesloten, de luiken voor de ramen.
Maar ook dat was den Duitscher met naar
den zinZaterdag kwam het bericht dat nie
mand bang behoefde te zijn, we moesten de
witte vlag maar uitsteken, dan konden we
veilig alles openmaken. Een wensch is in
dergelijke omstandigheden een bevel en op
het oogenblik hangt van alle huizen in Visé
de witte vlag. Maar, aldns eindigde juffrouw
Kooien het verhaal gedeeltelijk door haar
zelf gedeeltelijk door haar man gedaan, ik
dank God dat ik in Holland terug ben.
De burgemeesters verantwoordelijk gesteld
voor het gedrag hunner burgers, blijkt uit
alle verhalen. Ik seinde u reeds het een en
ander van de gevangeneming van den burge
meester van Warsage, den heer Ferdinand
Flechet, Belgisch afgevaarde. Met hem werden
verschillende andere mannen en vrouweu, juist
toen 5 mannen gefusilleerd waren, vastgehou
den het komt natuurlijk niet in mij op het
dat de vreemdeling weg was, voor de morgen
aanbrak. Toen vond Marceila het bed leeg
en den misdadiger, dien zij had moeten laten
gevangen nemen, ontvlucht.
Deze ontdekking bracht het geheele hospi
taal in rep en roer en in de algemeene ver
bazing werd Marcella's verslagenheid niet op
gemerkt. De ondankbaarheid van dien man,
die wegging, zonder zelfs een woord van daük
te uiten, wekte de algemeene verontwaardi
ging op. Allen waren het er over eens, dat
z(j niet bijzonder veel medelijden met hem
zouden hebben, als h(j stierf door den plotse-
lingeu overgang van de verwarmde, rustiga
kamer in den kouden Oetobernacht
Men had alle reden om te veronderstellen,
dat deze verandering onmiddellijk den dood
tengevolge kon hebben. Natuurlijk zou men
hem gaan zoeken, als „zijzelf" dat boval,
r%aar de ondankbare had dat niet verdiend.
Marceila durfde niet hopen, dat z(j hem levend
zouden vinden en toen zjj zich zelf ook op
weg begaf in den killen, mistigen morgen,
begreep zij, dat zij, de geheele maand in eene
soort krankzinnigheid had laten verloren gaan
die nooit weder zou terugkomen. Al hare hoop
al hare verwachtingen waren jjdel, ja onmo
gelijk geweest. Zij had terstond den vijand
aan de justitie moeten overleveren. Nu zou
hij sterven en misschien zou men niet eens
zjjn ljjk vinden.
(Wordt vervolgd.)
geheele Duitsche leger verantwoordelijk te
stellen voor hetgeen de bewakers hebben ge
daan en gezegd, maar men heeft den armen
gevangenen een nacht van foterende doods-
augsten bezorgd door hen te vertellen dat zij
's morgens zouden worden gefusilleerd.
»Bete nur«, zeide de bewaker, »der pfar-
rer will kominen«, en de arme menschen namen
hun rozenkransen en wendden zich tot den
heer Flechet»priez avez nous monsieur
Mechet*. Ik geef u de verzekering, dus ver
telde mij heden de liberale afgevaardigde, ik
had het gedaan, maar de priester kwam niet
en den volgenden morgen konden we naar de
Hollandsche grens gaan.
Tijdens zijn gevangenschap deelde de heer
Flechet nog mede dat hij wel met den Duit
schen keizer op de jacht was geweest, maar
de manschappen hoorden die mededeeling met
hoongelach aan.
Heden sprak ik ook nog een schipper die
onder het bulderen van de kanonnen met zijn
vrouw en vier kleine kinderen naar de Hol
landsche grenzen was gekomen bij Lixhe
was hij door een patrouille aangehouden en
gedwongen om met den officier voorop twee
cementfabrieken te doorzoeken. De man, een
Hollander die in de Rijkskweekschool voor
onderwijzers tijdelijk ingericht als asiel voor
vluchtelingen verblijf houdt, kon bijna nog
niet spreken van de doorgestane angsten.
Dat de Belgische burgers zich in hunne
woede hebben overgegeven aan onverdedigbare
handelingen is na alles wat ik gehoord heb
wel niet te ontkennen, maar dat de Duitschers
nu [en dan te ver zijn gegaan bij het treffen
van hun veiligheids- en voorzorgsmaatregelen
valt ook kwalijk tegen te spreken. Veel zal
echter geweten moeten worden aan individu-
eele excessen, want de Duitschers die ik spreek
zijn in doorsnee kerels van goud en doen in
menschwaardigheid niet onder voor de eerljjke
gulhartige Belgen. Hoe lang zullen deze
menschen nog tegenover elkaar staan
De quaestie met het Roode Kruis is weder
opgelost, de auto's mogen weder naar de grens,
mits allen die daarin zitten behooreu tot de
instelling en voorzien zijn van alle noodige
papieren en andere identiteitsbewijzen.
(H. bl.)
BRUSSEL, 9 Aug. ('s Middags 12 uur.)
(Reuter.) De forten om Luik houden nog
altijd stand.
Krijgsgevangenen.
Men seint uit Brugge
iwee treinen hebben Vrijdagavond en nacht
250 krijgsgevangenen aangebracht, waaronder
een kapitein en verscheidene officieren. Vier
hunner weigerden in het station sabel en re
volver af te geven, maar werden door de gen
darmen met geweld ontwapend.
Ook werden 150 verdachte Duitschers uit
de Luiker streek mffegebracht.
Wij lezen in h et Handelsblad van Antwerpen
We hebben een bezoek gebracht aan de ka
zerne der genie, wear de eerste Duitsche krijgs
gevangenen waren aangekomen.
Er waren daar 127 man, waarbij een 17-
jarig onderofficier, voor wien de manschap
pen den diepsten eerbied aan den dag legden
Zij werden in een gevecht afgescheiden van
de hoofdmacht en hadden zich moeten over
geven Zij behooren tot de 7de compagnie van
het 10de regement, dat verleden week uit
Hanover was vertrokken.
Met den Maastrichter trein van half tien
kwamen gisteravond te Amsterdam 3ö Duitsche
soldaten in uniform mede, die naar het inter-
naeringskamp te Alkmaar moeten worden door
gezonden. Aangezien geen aansluiting met
Noord-Holland meer te verkrijgen was moesten
de menschen den nacht in het militaire logement
aan de Lauriergracht doorbrengen. Bewaakt
door een gewapend begeleidingsdetachement
en omringd door rechercheurs, ging het troepje
stadswaarts.
Van alle kanten snelden natuurlijk de nieuws
gierigen toe, zoodat een talrijke burgergeleide
meetrok.
De soldaten moeten, naar het vertaal van
een der onderofficieren, bij Visé gevochten
hebben en tot de weinige overlevenden behoo
ren van een troepenmacht van ongeveer 4000
die bij de poging tot het slaan van bruggen
over de Maas bij Visé zulke zware verliezen
leed. Hun troep geraakte daarbij verstrooid.
Zij dwaalden af en, den weg verloren hebben
de, geraakten zij op den Nederlandschen bodem
waar zij door onze bewakingstroopen ontwa
pend en geïnterneerd werden. Er waren drie
onderofficieren bij den een boyscout van 15 jaar
in khaki gekleed, wiens heide kameraden ge
sneuveld waren.
Zwijgend, maar goed in den pas marchee-
rend, ging het troepje stadswaarts in het helle
electrische licht groote oogen opzettend bij het
passeeren van bijzondere punten of gebouwen.
Ze gaan naar Alkmaar tot de oorlog voorbij
is.
