Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwscfi-Vlaanderen.
o
S c hoolgel d.
j)c actie tenen de
neutrale bladen stop gezet?
MARC ELLA GRACE,
No. 2490.
Woensdag 22 Juli 1914.
25e Jaargang
JFEÜILLETON.
Provinciale Staten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent by vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant .e,schijnt eiken Woensdag- a.i Zaterdagmorg"ë~n bjj den Uitge^lTm JONGS, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
brengen ter kennis dat het kohier van het school
geld voor het openbaar lager onderwas in deze
gemeente, over het 2e kwartaal 1914, in afschrift
gedurende vijf maanden op de secretarie der
gemeente, voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Ter Neuzen, 20 Juli 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Met felheid was van R. K. zijde in den
laatsten tijd opgetreden tegen de neutrale
bladen. In verschillende plaatsen van N.-Bra-
bant en Limburg werd op alleslei manieren
getracht het lezen van >De Courant*, »De
Telegraaf* e. a. neutrale bladen tegen te gaan.
Door [verbod of overreding, door het beloven
van eene betere positie of bedreiging met
vermindering trachtte men ze te keeren.
En het streven bestond, eene algemeene
actie van de R.-K. pers tegen de neutrale
bladen op touw te zetten.
Van gezaghebbende zijde is dit afgeraden.
Waarom
De R.-K. partij en ook de R.-K. pers maakt
een crisis door.
Met felheid ging vooral het tijdschrift
»Kome« te keer tegen sommige R. K. bladen.
Die gingen het tijdschrift niet ver genoeg.
Zoo was refcds kras opgetreden tegen het
Dagblad van N.-Brabant« (R.-K.), sterk
was ook de houding van het Centrum (R.-K).
door het tijdschrift gegispt.
Het werd een modernistisch getint blad
genoemd, gebrek aan catholiciteit werd ver
weten.
Door niemand minder dan de Aartsbisschop
van Utrecht is deze wijze van strijd voeren
door het tijdschrift »Rome«, afgekeurd.
Door al dit geschrijf heerscht er verschil
in de R. K. wereld.
Er is eene partij, die met »Rome« mede-
gaat, die zich alleen goed R. K. acht en dit
door een fel, niets ontziend optreden wil
toonen.
Een roman uit Ierland.
naab het Engelsch van
ROSA MIJLHOLLAND.
63)
Eene diep bedroefde schaar volgde Mike
naar het graf, maar geen zijner vrienden
sP.r ,,.er over 003 eea onderzoek naar de
schuldigen in te stellen. H(j werd begraven
en oogenschynlyk spoedig vergeten zelfs zijne
eigeD famillie noemde hem nooit meer.
Nadat Marcella enkele harer onderbóorigen
over de zaak gesproken had, zonder een
bepaald antwoord te krijgen vroeg z(j vader
,7.' wt zulk een onnatuurlijk gedrag toch
beduidde. Schuilde de moordenaar onder bet
volk en hadden zgne vrienden en buren met
algemeen goedvinden beloofd, hem de misdaad
te vergeven
„Stil," zeide hij„geloof mij, het is het
veiligst, over deze zaak te zwijgen. Niemand
kan er eemg goed mee doen door te klagen
over het treurig lot, dat Mike getrolfen heeft.
Dezelfde handen, die met eenen slag Mr. Flont
getrotfen hebben en nwen echtgenoot, omdat
y de macht tartte, die deze handen be
staard, hebben ook dezen armeo knaap ge-
egens dien toestand in de R.-K. partij
is in de vergadering der R. K. propaganda-
entrale door den bisschoppelijken adviseur
een algemeene persactie tegen de neutrale
bladen op dit oogenblik ontraden.
De Tijd (R.-K.) zegt hiervan
„Een groot kwaad'' aldus Z.Eerw.
„is de lectuur van neutrale of verkapt libe
rale bladen. En toch toch achtte spreker
het op het oogenblik plicht voorloopig de
voorgenomen persactie te ontraden. De groote
beweegreden is deze: dat een katholieke pers
actie op t oogenblik niet ten voordeele van
de goede zaak kan strekken. Als personen,
die jaren lang neutrale bladen hebben gelezen,
bewogen worden katholieke bladen aan te
schaffen en zij door dit katholieke blad in
allerlei ruzies betrokken worden, dan werkt
dat verkeerd. Ze zullen spoedig het katholieke
blad weer opzeggen en zijn er later niet meer
toe te orengen een katholieke blad te nemen,
wanneer de noodige eenheid is weergekeerd.
Het gewone volk behoeft niet betrokken te
worden in zaken, die alleen verwarring kun
nen stichten. Het is nu niet de tijd voor een
vruchtdragende persactie. Bij een zijner huis
bezoeken kwam spreker ergens „drie hoog
achter waar de eenvoudige menschjes hem
uitleg vroegen wat toch wel nu de „integra
len' waren, waarvan hun katholieke blad
vol stond. In de vragenbus der H. Familie
komen allerlei vragen in, waarmede het ge
wone volk niets te maken heeft, maar welker
quaesties door de katholieke bladen naar den
voorgrond worden geschoven. Lezen van katbo-
lieke bladen brengt onder de eenvoudigen
vei waning en meer ontwikkelden meenen
tegen de aanbevolen katholieke bladen te
kunnen gaan optreden.''
Vrijdagmorgen werd de tweede bijeenkomst
van de zomerzitting der Provinciale Staten van
Zeeland geopend.
Allereerst wordt behandeld het voorstel om
het ïeglement op de wegen en voetpaden zoo
te wijzigen, dat het verboden zal zijn daarop
vuiluis, puin, steen en dergelijke neer te
werpen, of neer te leggen, dat het verplich
tend zal zijn de boomen en ander houtgewas
staande op de bermen en kanten van den weg
veld. Ongetwijfeld had men al het oog op
hem sinds het oogenblik. toen hij u voor bet
eerst waarschuwde, dat Bryan gevaar liep,
en nadat bij b(j het verhoor getuigenis afge
legd had, werd bij rijp bevonden om te sterven.
Het schijnt, dat wjj een bezoeker, of verschil
lende bezoekers in deze streek gehad hebben
zonder dat wjj het wisten. Ik smeek u, lieve,
doe niets, dat hunne aandacht zon kunnen
trekken, spreek niet over gevaarlijke onder
werpen, en wees vooral voorzichtig wanneer
gi) uw buitenshuis begeeft." Marcella schrikte
van vaders Daly's woorden maar toch kon
zij den aandrang om de zaak te onderzoeken,
om hare onderhoorigen te waarschuwen bijna
niet weerstaan alleen de gedachte dat Bryan
haar met kon misseD, deed haar vader Daly's
raadgevingen opvolgen zij sprak niet meer
over Mike, maakte geene eenzame wandelin
gen meer en moest eindelijk zichzelve bekennen
dat zjj lafhartig werd.
„Maar zjj zouden zich ook niet ontzien eene
vrouw te treffen," zeide zjj bjj zichzelve;
„wezens, die eenen armen, onschuldige jongen
zooals Mike kunnen vermoorden, zouden ook
zeker eene vrouw wel durven doodeD. En
ik wil blijven leven voor Bryan. Ik heb dien
vreeseljjken typhus getrotseerd, omdat ik zoo
velen het leven kon redden, maar bier ben
ik machteloos; en Mike kan ik er toch niet
meer mede baten."
Maar toch veranderde zjj niets in hare ge-
op bevel van Ged. Staten te verwijderen, en
vei boden om op de kunstwegen te rijden met
een voertuig indien de wielen niet van klei
en modder zijn ontdaan, ot met een voertuig,
waarvan de wielen voorzien zijn van ijzeren
banden met uitstekende deelen, en het ver
voeren van landbouwwerktuigen, welke het
gewicht van 500 K.G. te boven gaan.
In de afdeelingen waren enkele bezwaren
gemaakt. Thans werd het voorstel tot het
verbod van liet werpen van vuil en de kwestie
der boomen aangenomen. Verworpen werd
met 24 tegen 16 stemmen het voorstel om te
bepalen, dat kunstwegen niet bereden mogen
worden met wagens waarvan de wielen niet
ontdaan zijn van klei, enz.
Daarna een voorstel om het reglement voor
de calamiteuze polders en waterschappen zoo
te wijzigen dat het verplichtend zal zijn om
de secretarissen-ontvangers naar door Ged.
Staten vast te stellen regelen te pensionneeren.
Dit voorstel werd aangenomen met 21 tegen
18 stemmen.
Vervolgens werden twee voorstellen behandeld
betrekking hebbende op de electrieiteitsvoor-
zienicg.
Het eerste voorstel betrot de vaststelling
van een verordening betreffende de levering
van electrischen stroom in de provincie, hierbij
wordt bepaald dat voor die levering een ver
gunning van Ged. Staten wordt vereischt.
Deze verordening werd na eenige bespre
kingen aangenomen met 35 tegen 5 stemmen.
Het tweede voorstel betrof het verleenen
aan Ged. Staten van een crediet van f2500
voor het instellen van eea onderzoek naar de
beste wijze om de geheele provincie te voorzien
van electrischen stroom voor kracht en licht.
Bij de behandeling van dit voorstel in de
afdeelingen was er op gewezen dat op Schouwen
en Duiveland reeds door een viertal deskundigen
een onderzoek is ingesteld omtrent de moge
lijkheid van de tot standkoming eener centrale.
Die deskundigen lieten zich daarover gereser
veerd uit, terwijl positief onmogelijk geacht
werd een centrale voor geheel 'Zeeland. Een
aansluiting met Noord-Brabant achten deskun
digen aanbevelenswaardig. Het kabelleggen
door de Ooster- en Westerschelde zal volgens
sommigen schatten kosten.
Na bestrijding door de heeren Fruytier en
Dekker werd het voorstel aangenomen met
25 tegen 14 stemmen.
wone levenswijze; zjj bleef de plichteo, die zjj
zichzelve opgelegd had, getrouw waarnemen
en het niemand bemerken, dlat zjj ook maar
eenigszins bevreesd was.
Mike was ongeveer eene maand dood en de
epidemie was nagenoeg geweken. September
bracht koele, frisscke dagen, waardoor de uit-
breidiug der ziekte tegen werd gegaan, en
men had alle hoop, dat zij voor den winter
verdwenen zou zjjn.
Op eenen avond was Marcella later dan
gewoonlijk opgebleven om den brief af te
maken, dien zjj, wat ook de werkzaamhedeu
van den dag geweest waren, vast eiken avond
aan Bryan verzond.
Zjj had hem veel te vertellen gehad den
1 aalsten tjjd en toen zjj daar zoo alleen zat
met het vuur aan en de lamp op, voelde zjj
met eene soort verlichting, dat de winter
naderde, en dat de heerljjke zachte lucht, die
hij niet met haar in kon ademen en de liefe
lijke natuurtooneelen, die bjj niet met haar
bewonderen koD, al langzamerhand verdwenen
en weldra geheel weg zonden zjjnzjj ge
voelde zich minder ver van hem, als zij, zooais
nu, in eene kamer opgesloten was, en al hare
gedachten zich op hem vereenigden, en zelfs
het ruiscken van den nachtwind
Plotseling zag zjj op, waarom wist zjj zelf
niet, en tot hare ontzetting zag zjj een man
de kamer binnenkomen. Zjj zat in de biblio
theek, die eenigsziDs van de overige bewoonde
Ged. Staten hadden een nieuwe regeling
voorgesteld van de salarieering van het per
soneel van de provinciale stoombootdiensten,
waarbij gehandhaafd wordt de bepaling, dat
de dienst op de Oosterschelde onder een af
zonderlijken directeur blijft staan. In de
afdeelingen is daartegen door verschillende
leden met kracht opgekomen. Zij willen den
dienst onder één directeur hebben, andere leden
verdedigden krachtig het voorstel van Ged
Staten.
Langdurig is over deze zaak gesproken. De
leer Van Niftrik stelde bij de artikelsgewijze
behandeling voor één directeur te nemen voor
den geheelcn provincialen dienst met een
salaris, dat f400 meer zal bedragen dan de
directeur op de Westerschelde geniet. Deze
salansbepaling hadden ook Gedep. Staten
voorgesteld.
Het voorstel van Niftrik werd verworpen
met 22 tegen 16 stemmen.
Na breedvoerige discussie is daarop het
voorstel tot regeling der jaarwedden van het
personeel bij den provincialen stoombootdienst
aangenomen.
De vergadering werd nu geschorst tot
s avonds.
In de avondvergadering is, overeenkomstig
het voorstel van Ged. Staten, afgewezen het
verzoek van den raad der gemeente Ritthem
om subsidie voor herstel van den toren aldaar.
Een voorstel van deu heer van Zuijen om een
subsidie van 1000 te verleenen, werd met
3_, tegen 7 stemmen verworpen.
Een paar voorstellen om af te wijzen ver
zoeken om subsidies en rentelooze voorschotten
voor wegen, gaven aanleiding tot een uitge
breide discussie over het al of niet weusche-
lijke, dat de Provinciale Staten afstappen van
het beginsel, voor denzelfden weg slechts
eenmaal een renteloos voorschot te geven,
lei voorziening in de kosten van verstrekking
van meer gelden voor dit doel werd het denk
beeld van een wegfonds als in Noord-Brabant
door het heffen van weggeld aanbevolen. Ged.
Staten zeiden toe, dit wel te willen overwegen
De heer Van Niftrik, lid der Ged. State.q
stelde voor, reeds thans te besluiten voor
wegen in de gemeente Wissekerke, waarvoor
reeds vroeger voorschot is verleend, weer een
kamers af lag en de tafel stond tnsschen haar
en de deur. Terwijl zy hem aanstaarde, be
merkte zij, dat hij haar totaal onbekend was,
dat z(jn gelaat zwart was gemaakt, zoodat
zijne trekken niet te onderscheiden waren, en
eindelijk dat hjj langzaam nader kwam.
Zjj keek naar de klok. Het was half een en de
bedienden waren zeker al twee uur naar bed.
OndaBks de verwarring waarin deze vreese-
Ijjke schrik haar bracht, begreep zjj toch, dat
bet baar niet baten zou, als zjj om hulp riep,
zelfs al kon zij geluid geveD. Als bij kwam
om haar te doodeo, was er geene redding
meer mogeljjk.
De man was genaderd tot de tafel, waar
aan zjj zat, en stond aan den anderen kant
naar haar overgebogen, terwijl z(jDe lichtge
kleurde oogen afzichtelijk afstaken tegen zjjn
zwart gelaat. Marcella was opgestaan en on
derdrukte met geweld den angstkreet, die haar
op de lippen kwam. Als een bliksemstraal
verscheen haar Mike's beeld voor oogen met
de doodeljjke wond in zijne borst. Zij was
Bryan's vrouw, en nu kwamen zij haar straf
fen, omdat zjj hem trouw terzjjde gestaan
bad. En hij zou alleen achter blijven, als
zÜ niet al hare geestvermogens inspande;
maar dat vreeselijke gevoel, alsof hare keel
dichtgeknepen werd.
Zij hield hare oogen onafgebroken op den
man gevestigd, waDt zij vreesde, dat hij, bIb
zij ze een oogenblik afwendde, zijne handen
TER MM1SCH VOLKSBLAD
A IV