Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Sen Vlieger, die geldig
niet opgaat.
GEMEENTERAAD.
MARC ELLA GRACE.
No. 2489.
Zaterdag 18 Juli 1914.
25e Jaargang
FEUILLETON.
Ken roman uit Ierland.
ONZE OOST.
ABONNEMENT S PR IJ 8:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. Bjj abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
8 d a)^" Zaterdagmorgen hjj den Uitgever M. DB JONGE- te Ter Num.,
Toen in 1912 een tusschentjjdsche verkiezing
in het kamerdistrict Hoorn plaats had, poseerde
de heer Teunissen, redacteur van een orgaan
»De Plattelander als landbouwcandidaat. De
heer Teunissen was wel geen practisch land
bouwer, (zijn landbouwbedrijf bepaalde zich
tot een paar potjes geraniums op een Amster-
damsche vensterbank), doch hij poseerde als
de speciale behartiger van landbouwbelangen.
De 300 stemmen, die bij verwierf, zouden hem
hebben kunnen overtuigen, dat zelfs een district
als Hoorn niets moest hebben van een ver
tegenwoordiger der belangen van een enkelen
stand. Daarop toch komt de argransche
politiek en de heer Teunissen diende zich
aan als de representant van deze richting
in de eerste plaats neer. Waar een volks
vertegenwoordiger geacht mag worden een open
oog te hebben voor aller belangen, waar bij
het geheele volk vertegenwoordigt, kan een
standenpotitiek, waartoe de agrarische gerekend
moet worden, ons niet in het minst bekoren.
De heer Teunissen is door het fiasco dat
bij in Hoorn leed, nog niet voldoende over-
tuigd geworden van het hopelooze en nutte-
looze zijner pogingen. Op het laatste Land
bouwkundig Congres heeft hi) opnieuw] de
oprichting van een agrarische of landbouw-
partij bepleit. Veel bijval vond hij niet en
meerdere sprekers achtten een speciale land-
bouwpartij uit den booze.
Wie ziet, hoe in ons land de kiezers nage
noeg allen in politieke partijen zijn ingedeeld,
begrijpt dat de landbouwerkiezer in 99 pCt.
der gevallen zal stemmen naar zijn politieke
overtuiging. Zou iemand meenen, dat bijv.
ROSA MÜLHOLLAND.
62)
Hij las haren moed en haar vertrouwen in
hare oogen, en maakte geene tegenwerpingen.
Eene vaste overtuiging, dat haar niets zou
overkomen, maakte zich van hem meester, en
van dat oogenblik af waren zjj beiden met
vereende krachten aan 't werk.
ZÜ had van de verschillende liefdeznsters,
die Mrs. Kilmorey gedurende hare ziekte ver
pleegd hadden, reeds veel geleerd, en toen de
doktor haar eenige aanwijzingen gegeven had
was z(j dus spoedig op de hoogte, hoe deze
ziekte behandeld moest worden.
Hare eerste zorg was, lange houten loodsen
op te laten slaan en daar de zieken heen te
laten brengen, en zjjj spaarde geld noch
moeite om haren patiënten zoo gemakkelijk
mogelijk te maken. Twee af drie gezonde,
moedige meisjes hielpen haar met verplegen,
en ook haar oude vriend Mike bood zijne
hulp aan, was altijd in hare nabijheid, bracht
haar alles aan en had daarenboven lang niet
het kleinste aandeel iQ de verpleging.
een vrijzinnig landbouwer in het district Wijk
bij Duurstede den katholieken baron De
W ijekerslooth zal stemmen omdat hij agrariër
is? Of zou men denken, dat een Roomsche
boer in Zuidhorn den vrijzinnig-democraat
Teenstra zal stemmen, omdat deze landbouwer
is Er is geen sprake van. Juist om de
politieke indeeling zal de partij, die de heer
Teunissen reeds in 1912 wenschte te vormen,
geen levensvatbaarheid oezitten.
Het betoog, door den heer Teunissen op
het Landbouwkundig Congres gehouden, heeft
meerdere pennen in beweging gebracht. Het
verbaast ons ten zeerste, dat het katholieke
blad »Het Huisgezin* als de oorzaak dat om
een agrarische partij wordt geroepen (de eenige
die roept en dan nog als een roepende in de
woestijn is de heer Teunissen noemt, dat
»de verschillende partijen te weinig met den
landbouw hebben gerekend«.
Dat verwijt raakt kant nog wal. In tachtiger
jaren der vorige eeuw was er grond voor de
grief. "V an Staatszorg voor den landbouw,
zooals wij die thans verstaan, kon toenmaals
niet gesproken worden. Doch de tijden zijn
geheel veranderd. Proefvelden van Rijkswege
zijn aangelegd in elke provincie. Keurings
stations voor veevoeder, proefstations voor alle
mogelijke onderzoekingen, zijn öt van regee-
ringswege ingesteld öf genieten ruimen staats
steun.
De zorg voor het fokmateriaal, zoowel van
het rundvee als van het paardenras, heeft de
Staat op zich genomen. Over het geheele
land zijn tuinbouwwinterscholen verrezen.
J allooze landbouwcursussen worden elk jaar
gegeven. Tuinbouw-, landbouw- en zuivel-
leeraars zijn bij tientallen aangesteld. Model
boerderijen, melkcursussen, boterstations kwa
men door het initiatief van particulieren,
krachtig gesteund door den Staat of wel direct
van Staatswege tot stand. Middelbaai en Hooger
Onderwjjs vragen sinds jaren de aandacht der
regeering. Rundveestamboeken, paardenstam
boeken, fokvereenigingen en geitenfokke
rijen genieten ruimen steun uit de Staatskas.
Boerenleenbanken, flink gesteund door den
Staat, vestigden het crediet voor den land
bouwer, vooral voor den keuterboer, op ge
zonde basis.
Moet het geen verbazing wekken, als men
bij dit alles, een Roomsch blad hoort betoogen
Zij had eene bijzondere genegenheid voor
dien trouwen jongen opgevat, daar hij altjjd
B'yan's vriend geweest was en b(j bet ver
boor alles voor bem gedaan had, wat h(j kon.
Z(j liet hem alles doeD, wat h(j wenschte, en
daar h(j zag, boe dankbaar zij hem was, deed
bjj dikwjjls bjjna meer dan b(j kon.
Al spoedig had de geteisterde plaats een
ander aanzien gekregen. I>e paniek, die allen
bevangen had, week en de lijders waren blfjde,
dat z(j terstond getransporteerd konden wor
den naar bet nieuwe ziekenhuis, waar „zijzelf-*
voor hen zorgde. In de huizen werden zooveel
mogelijk voorzorgen tegen besmetting genomen,
er stierven minder menschen en zij, die er
niet van opk vamen, gingen in vrede heen.
In dien tijd van spanning en droefheid ver
gat Marcella den angst, dien zij eerste voor
zichzelve gehad had. Het geloof, dat God
haar om Bryan's wil zou beschermen, was tot
eene overtuiging geworden, die door niets
aan het wankelen gebracht kon worden. Al
was God soms streng. Hij was ook barmhar-
tig. Zij en Bryan hadden al zooveel geleden,
dat dit gevaar wel voorbij zou gaan, zonder
hen te trefien. In plaats van te bezwijken
ouder hare zware taak, scheen zij sterker,
opgewekter, levendiger te worden Zjj koesterde
eene moederlijke teederheid voor hare her
stelde patiënten en zij gevoelde, dat de lessen,
die zij haar gegeveu hadden in geloof en ge
duld, den prijs wel waard wareD, dien zij be-
dat de politieke partijen te weinig met den
landbouw hebben gerêkend Wij stellen tegen
over dit volkomen ongegronde verwijt De
landbouw is in onzen tijd eer het troetelkind der
opeenvolgende regeeringen. Het is juist de uit
gebreide Staatszorg, die de landbouwers doet
inzien, dat ten onzent voor een agrarische
politiek niet de minste reden is en die hen
afkeerig en onverschillig maakt van de vorming
eener agrarische partij. In de uitnemende
zorg, die de Staat in onzen tijd toont voor
landbouw, tuinbouw en veeteelt onder de
voorlichting van mannen als Lovink en Van
Hoek, is een der voorname oorzaken te vinden,
dat de heer Teunissen bij onzen landbouwenden
stand geen gehoor vindt. Stel al eens, dat
de heer Teunissen eens kamerlid ware geworden.
Dan had hij al niet anders en niet meer
kunnen doen dan de H.H. Teenstra, De Jong,
De ijekerslooth nu in de Kamer bepleitten.
De heer De Jong b.v. sprak in de Kamer
over de bestrijding van het mond- en klauw
zeer, over de subsidie aan boerenleenbanken,
over de eenheid tusschen fokvereenigingen en
rundveestamboeken in Noord-Holland. De
heer Ihad heusch aan deze betoogen en die
van 1 eenstra e.a. weinig kunnen toevoegen,
daarvoor was hij als agrarische specialiteit
niet noodig geweest, Wij herhalen hetgeen
voor land- en tuinbouw en voor veeteelt en
zuivelbereiding geschiedt, is zoo uitnemend,
dat zelfs de heer Teunissen moest inzien, dat
misschien in geen land agrarische politiek en
een agrarische partij zoo overbodig zijn als
in het onze. Daarom moge tot in lengte van
dagen de heer Teunissen blijven voorzitter,
secretaris, penningmeester, eenig lid en eenig
voorstander der ongeboren agrarische partij.
Gruwelen in Midrien-Suinatra.
Drie opzichters over dwangarbeiders in
Midden-Sumatra hebben terecht gestaan wegens
mishandeling dier gevangenen en wel Londt,
Furrer en Kuiper. Bij de behandeling der
zaak van laatstgenoemde wiens veroordeeling
tot 7 jaar gevangenisstraf ons onlangs werd
gemeld, kwam volgens een bericht aan het
N. v. d. D. v. N. I. uit Padang het volgende
aan het licht
Zoo heerscht er onder de koelies hevige
taald had, om hun leven te redden.
Het ziekenhuis bevond zich op een paar mijlen
afstands van Craoe's Castle en stond op eene
groote, hooge vlakte, ver van alle woningen
verwijderd. In eene kleine loods in de onmiddel
lijke nabijheid verwisselde zjj, evenals de meis
jes, die haar hielpen, van kleederen, als zij
kwamen en weder huiswaarts gingen, om de
besmetting niet over te brengen. Hier bewaarde
zjj ook de medicijnen en verdere benoodigd-
heden, die de dokter haar gegeven had.
's Morgens ontmoette zij gewoonlijk op haren
weg Mike, die den nacht bij de zieken ge
waakt had, of al sinds het aanbreken van den
dag op zjjnen post was geweest.
Als hij haar dan tegemoet kwam, om te
hooren of zij ook boodschappen voor hem had,
trof zij hem meestal aan op een punt, waar
de weg gekruist werd door een smal pad, dat
naar de bergen voerde, en op eenen morgen,
keek zjj, toen zij op het punt gekomen was,
dat pad op, daar het haar in de gedachten
schoot dat zij Mike nog niet tegen was ge
komen.
Zij vond het niet onaangenaam, dat zij tot
nog toe alleen had kunnen wandelen, daar dit
uur in den laatsten tijd het eenige geweest
was, dat zjj aan hare eigen gedachten had
kunnen wjjden.
Op hetzelfde oogenblik hoorde zjj achter
den heuvel op het pad een schot vallen. Het
geluid van het afschieten van een geweer
dysenterie. Meldde zich echter iemand ziek,
dan werd hij getrapt en geslagen met rottan
en bullepees en vervolgens gedwongen te
werken. Liep hij weg, dan hielp de bevolking
hem weer opvatten. Na het ontvangen van
de noodige rottanslagen werd hij dan veroor
deeld om vier dagen en nachten met in ijzers
geklonken handen aan een paal gebonden te
staan, zonder eten of drinken. De paal stond
op een schaduwlooze plaatsDe gestraften
waren ongekleed en konden niet liggen of
zitten. Herhaaldelijk kwam het voor dat er
drie of vier van die slachtoffers tegelijk aan
één paal waren gebonden.
Een der dwangarbeiders die zoo behandeld
werd, vroeg, nadat hij twee nachten en een
dag deze marteling had doorstaan om ampoen
(vergiffenis). Toen had Kuiper hem toege
voegd Bij God is vergeving, bij mii niet
Den volgenden morgen was de ongelukkige
uit zijn lijden. Zijn lijk werd toen van de
paal losgemaakt. Maar het andere, gelijk
tijdig met hem vastgeketende slachtoffer moest
aan de paal blijven. Eerst des nachts om
12 uur liet de bandiet den ongelukkige ont
sluiten en naar een loodsje brengen, waar hjj
na een paar uur eveneens overleed.
Dit zijn slechts enkele der gepleegde wreed
heden, doch er zou een boekdeel te vullen
zijn met wat aan het licht werd gebracht.
De president van den raad was dan ook zeer
onder den indruk. Zulk een gruwelijke zaak,
zeide hij, was door hem nog nooit behandeld
Maar het werk marcheerde onder zulk een
opziener
De chefs van Kuiper waren de ingenieurs
bij den waterstaat en 's lands B. O. W. C.
Ch. Kwisthout en P. J. F. van Buuren, res
pectievelijk 2e en 3e klasse. De dwang
arbeiders die als getuigen tot nog toe werden
verhoord, vertelden dat beide ingenieurs her
haaldelijk in en bij de gebouwen zijn geweest,
zelf toen er gestraften aan de paal stonden.
Deze beruchte paal stond bovendien op een
hoogte, vlak voor en op 100 M. afstands van
de opzienerswoning.
De feiten zijn wereldkundig geworden,
doordat een dwang-arbeider, die aan de paal
was geketend, wist te ontsnappen, wegliep en
om bij den controleur te kunnen komen, ging
stelen. Deswege voor den controleur gebracht,
vertelde de man wat voor wreedheden er op
(dat in een land, hetwelk zoo drnk door jagers
bezocht wordt, niets ongewoons is) deed haar
altijd pijnlijk aan. Zij dacht dan dadelijk aan
eenen moord, en aan al de smart, die een
moord in haar leven gebracht had.
Zulk een schot, hoewel noch Bryan, noch
z(j het gehoord had, was het sein geweest
van het begin banner rampen.
Terwijl zy opzag naar den blauwen hemel
en de purperen heibloesems op den stellen
heuvel boven haar, wierp zij die treurige ge
dachte van zich maar toch voelde zij zekeren
weemoed om den armen vogel, die haar zoo
even zeker getroffen was geworden.
Toeu zij bjj hare zieken kwam, hoorde zij,
dat Mike dien morgen niet verschenen was,
en al spoedig werd zijne helpende hand zeer
gemist. In den namiddag vreesde men alge
meen dat hij zelf ziek was geworden, en er
werd eene boodschap naar zijne hut in de
bergen gezonden, om te hooren wat er aan
scheelde.
Het was nog helder dag toen Marcella
weder naar hais ging. Zij was ongernst over
haren trouwen vriend, en was er zeker van,
dat zij hem morgen op een bed in het
ziekenhuis zou vinden, wat niets dan ziekte
zon hem van zjjnen post kannen houden. Hu
was niet sterk en zou er zeker niet van op
komen, als hij werkelijk ziek was. Toen Mar
cella weder op het punt kwam waar de wegen
elkander kruisten, herinnerde z(j zich het
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
miiiikt bekend, dat Openbare Vergadering
van den Gemeenteraad zal worden gehouden op
Donderdag den 23 Juli 1914, des voormiddags te
10 uur.
Ter Neuzen, den 17 Juli 1914.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZING A
NAAR HET EnGELSCH VAN
