Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Schoolgeld.
jVlarchandeeren.
Verdeeldheid.
No. 2411.
Zaterdag 11 October 1913.
24e Jaargang.
FEUILLETON.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc, No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot tn met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsiuimte-
Redactie-adresNoordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschjjnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bjj den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
brengen ter kennis dat het kohier van het schoolgeld
voor het openbaar lager onderwijs in deze gemeente
over het 3e kwartaal 1913 in afschrift, gedurende vijf
maanden op de secretarie der gemeente, vooi een
ieder ter lezing is nedergelegd.
Ter Neuzen, 6 October 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Het Volk schrjjft aan het adres van De
Standaard
»Het Algemeen Kiesrecht is dus alleen te
koop, volgens »De Standaard* voor een
buitensporige verhooging der Marine-begroo
ting de Oorlogsbegrooting stijgt tengevolge
van de wet-Colijn vanzelf en voor de
uitlevering der openbare school aan het
Katholiek en Protestantsch clericalisme. Wij
kunnen bij dr. KuyperAlgemeen
Kiesrecht krjjgen, als wij eerst de millioenen
van de schatkist hebben weggeworpen in een
bodemloozen put, desnoods het staatscrediet
voor het militairisme aangesproken, zoodat
er voor sociale hervormingen geen roode cent
meer is te vinden. En zelfs dan kunnen wij
bjj dr. Kuyper het Alg Kiesrecht nog niet
krijgen, tenzij wij hem het schoolkind uit
leveren.
»En dan als wij zoo laf zijn om voor
Kuyper te bukken, neemt hij natuurlijk al
wat wij hem brengen, en geeft ons het
Algemeen Kiesrecht niet.
Wat »De Standaard* hier schrijft, is een
voudig een oorlogsverklaring Minder nog
een oorlogsverklaring aan het kabinet-Cort
van der Linden, dan aan de democratie, aan
de arbeidersklasse
Het socialistisch dagblad zegt niets te veel
aan het adres van »De Standaard
Men weet, hoe het lijforgaan van dr. Kuyper
zich steeds tegen den eisch van Algemeen
Kiesrecht verzette, en daarvoor in de plaats
een surrogaat wilde geven, door hem huis-
Uit het Nieuw-Grieksch van
D. BIKÉLAS.
5)
Nog had bjj geen woord gesproken. Maar
ook zfjn metgezel bad bet zwijgen met geen
Byllabe [afgebroken. Geen wonder trouwens.
Wanneer iemand bij zulk een zounegioed e<m
gruwelijk steenigen weg begaat en daarbjj
nog pas moet bonden met een kracbtigen,
onvermoeibaar voortstappenden muilezel, dan
dankt hem de gelegenheid tot voeren van
gesprekken niet joist gunstig zelfs al bad bij
beel wat jaren minder op den rag, dan de
oude Gerotbanassis
Zwijgend giDg bet dus al verder tot
eindelijk de priester zicb als met geweld uit
zijne naargeestige overpeinzingen losrukte. Hij
boorde deo ouden man acbter zicb bijgen.
Dus trok bij het touw tegen zijne borst en
hield den ezel in. Waarop de oude zijn schreden
nog verhaastte en op hem afkwam met de
vraag
„Wat is er, beste Pope? Waarom houdt
gij stil
„Ik wil afstappen," zeide de priester.
manskiesrecht gedoopt en vroeger ook wel
met den naam van organisch kiesrecht betiteld.
Het is ook bekend, dat er onder de kath-o
lieken velen gevonden worden, die geen prin-
cipiëele tegenstanders van Alg. Kiesrecht zijn.
Er is dus kans, dat niet alleen in de Tweede
Kamer, maar ook in de Eerste Kamer daarvoor
eene meerderheid te vinden is, wanneer iü dit
laatste lichaam niet om politieke redenen
wordt tegengestemd.
Maar zelfs dr. Kuyper begint hoe is
mogelijk na al die jaren van bestrijding
het Alg. Kiesrecht aannemelijk te achten,
d. w. z hjj zal het accepteeren, in ruil voor
eene wijziging, van art. 192, voor eene defi
nitieve regeling van het schoolvraagstuk.
Waar thans reeds zooveel ongerechtigheid
gebeurt onder de tegenwoordige subsidiewet,
zal de regeering zich zeker nog wel eenster
dege bedenken, voordat zij zich laat vinden
voor eene regeling als door Dr. Kuyper be
doeld.
Wij moeten de waarborgen behouden, dat
het schoolkind niet overgeleverd wordt aan
het clericalisme.
Maar wat zegt men van een marchandeeren
als dr. Kuyper wil, die afstand zou doen van
het Huismanskiesrecht altijd een beginsel-
vraagstuk voor hem geweest ter wille
van eene wijziging van art. 192 en het toe
geven van de regeering aan nog andere
wenschen van zijn kant.
Wij vertrouwen, dat de regeering aan die
voorwaarden van dr. Kuyper nimmer zal
toegeven.
Ook hebben wij hetzelfde wantrouwen als
Het Volk tegen dezen koopman-in-beginseleu
op de politieke markt.
Ook wij gelooven, dat zoo hem zijn zin
gegeven werd, hij op het einde nog den boel
in het riet zou trachten te gooien.
Zoo de regeering zich niet laat intimideeren
door dr. Kuyper, maar ernstig de uitbreiding
van art. 369 terhand neemt, benevens de
oplossing van het Kiesrechtvraagstuk, dan zal
zij de groote massa der kiezers op hare zijde
hebben en met gerustheid eene nieuwe uit
spraak door de stembus kunnen afwachten.
Voor overleg late zij zich vinden, voor
marchandeeren, alias ronselen, als »De Stan
daard* wil, nimmer.
„Dan kont gij eens rijden. En als ik moe
word dan ruilen wjj weer om."
De onde boer zette een gezicht alsof hjj 't in
den blanwen bemel hoorde donderen.
„Wat? Nu nog mooierriep hjj. „Ik op
den ezel zitten en u ernaast loopen
Neen, dat ontbrak er nog maar aan
„Je bent moe beste vriend," zeide Narkis-
„Ik moe? Pah mjjn beenen dragen mjj
nog met uw verlof-- Wie heeft er ooit
vertoood gezien dat de Pope met bet allerheilig
ste te voet gaat en de ezeldrijver vóór bem in
den zadel zit Komaan voornit maar 1"
De zaak liet eene verdere discussie iu bet
geheel niet toe. Het grauwtje gehoorzaamde
reeds aan deu moreelen drang van Gerotbanassis
stemgeluid en méér nog aan den daarop
volgenden nadrnk, dien de vuist van den oude
a9n het krachtig nitgesprokene „vooruit!"
toevoegde. Met versnelden pas zette de langoor
zich weder in beweging. De priester echter
beteugelde de voortvarenheid van het brave
dier opdat de oude man gemakkelijker pas
kon hoaden en ook omdat bi) bet gesprek
met hem gaarne wilde hervatten.
„Zouden wij hem nog in leven vinden
vroeg gij. „Wat denk je?"
„Wat zal ik daarvan zeggen antwoordde
Gorothanassis. „De man ligt kort en goed
op zijn laatsten adem."
„Hoe heb je bem verlaten Hoe was hjj
Hoe vaak hebben wij niet onze stem doen
hooren, evenals alle bladen van links en ook
wel eens een enkel chr.-hist. orgaan, tegen
de verdeeldheid, die tot in het oneindige, tot
in het bespottelijke toe, in ons kleine land
wordt doorgezet, tot schade van de eendracht
en de algemeene belangen.
Het doet ons daarom goed, dat ook in de
Limburger Koerier, een bekend Roomsch-
Katholiek blad, zoo'n stem klinkt.
Dat juist in Limburg die verregaande
verdeeldheid eens in het licht wordt gesteld,
en dat in een overigens clericaal blad, geeft
dubbele waarde aan het artikel.
Wij lezen dan in de Limburger Koerier
>De Staatscourant No. 230 bevat de Kon.
goedgekeurde statuten van een aantal ver-
eenigingen. Als No. 1334 komt daaronder
voor
R -K. Geitenfokvereeniging, onder bescherming
van den H. Bemarduste Hoeven.
»Gaat dit nu toeh niet inderdaad te ver
»Dat men vereenigingen, die een gods
dienstig, een zedelijk, een politiek, een sociaal
doel of dergelijke beoogen, tot katholieke
vereenigingen maakt a la bonne heure.
Een kath. congregatie, een katholiek patronaat,
een katholieke kiesvereeniging, een katholieke
volks- of vakbond, -- uitmuntend. Die be
oogen doeleinden, bij het nastreven waarvan
een katholiek beginsel zich inderdaad gelden
doet ook in de keuze der middelen.
»Maar waarom moet nu in 's hemels naam
een vereeniging, die louter een stoffelijk doel
en absoluut niets anders beoogt, en die ook
niet door gemengden omgang gevaren voor
onontwikkelden aanbiedt, confessioneel zijn
Moeten we overgaan tot Roomsch-Katho-
lieke kanariebroedclubs, Roomsch-Katholieke
postzegelruil vereenigingen, Roomsch-Katho
lieke dekhengst- en stierhouderijen, enz., enz.
»Dat wordt eenvoudig bespottelijk en doet
de gezonde katholieke organisatie ernstig
schade in het oog dergenen, die degelijkheid
niet van overdrijving weten te onderscheiden
en alles over één kam scheren.
>Onze Lieve Heer heeft ons land nu een-
„Hoe zon bjj geweest zijn? Hoe is een
mensch die op sterven ligt
Maar juist dit wilde de priester weten
hoe een mensch Js die op sterven ligt. Het
antwoord van den boer gaf hem hieromtrent
niet de geringste opheldering. Hij hadgewenscht
eene beschrijving te hooren van welken hij
griezelde nog voor hjj zjjne oogen er op
geslagen had. Hjj hoopte dat deze beschrijving
hem bjj voorbaat eenigermate vertrouwd zou
maken met datgene, waarvan hjj van kindsbeen
af niet dan met huiveren en rillen had kunnen
denken. En zoo streed opnieuw in zjjn binneste
het benauwde gevoel van angst met het ver
hevene plichtbewustzjjn. De gelijkmoedigheid
waarmede de oude over den doodstrijd van
den Ijjder sprak en de bereidwilligheid met
welke bjj tot den stervenden melaatsche
terugkeerde, verhoogden in den priester nog
het gevoel van schaamte over zijne eigene
versaagdheid.
„Waarom ben je eigcljjk met mjj meegegaan,
Geiothanassis vroeg hjj na eene wjjle. Enkel
om mjj gezelschap te houden
„Ook daarom. Maar niet enkel daarom. Ook
om den ongelukkigen stakker zelf. Ik wil
hem tot zjjn eindje toe nog bijstaan. Gjj beste
Pope zult hem het heilige avondmaal geven
en hem zegenen en dan hebt gjj het uwe
daarmee gedaan dan kunt hjj weer vertrek
ken. Maar ik zal bjj hem bljjven. Zjjn gansche
leven heeft bij eenzaam en verlaten doórge-
maal tot een gemengd land gemaakt, en het
kan Zijn wil niet zijn, dat we ons in alles
afscheiden van onze eigen ras- en landgenooten,
onze broeders.
»Wie zoo in uitersten vervallen als de op
richters van een R.-K. Geitenfokkerij, maken
ons, katholieken, belachelijk in het oog van
audersgezinden en van vele geloofsgeuooten.
»Gezwegen dan nog ervan dat een beesten
fokkerij onder bescherming van een heilige,
en met een geestelijk adviseur, menig fijn
gevoelig katholiek een stuitende profanatie
moet toeschijnen, zoowel van het hemelsche
als van het eerwaardige priesterambt.*
Uit het geheele stuk blijkt, dat hier een
werkelijk streng katholiek aan het woord is.
Maar deze keurt evenals wjj de bespottelijke
overdrijving, die allerwege heerscht, af.
Zal ook deze stem zijn als die eens roepende
in de woestijn
Tweede Kamer.
Omtrent den loop der werkzaamheden van
de Tweede Kamer valt het volgenden mede
te deelen
De commissie van rapporteurs voor de
Indische begrooting hield in net laatst der
vorige week haar tweede bijeenkomst voor het
opmaken van het afdeelingsverslag, dat
weldra zal worden vastgesteld.
Nu de algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting, welke ditmaal van langen
duur zijn geweest, zijn geëindigd, werd deze
week in de afdeelingen een aanvang gemaakt
met het onderzoek der hoofdstukken afzonder
lijk. Te verwachten is, dat het sectiewerk
deze week zal afloopen.
De verwachting is dat de Kamer op zijn
vroegst tegen 4 Nov. zal worden bijeenge
roepen tot hervatting der werkzaamheden.
Door een tijdigen aanvang met de Koloniale
en Staatsbegrootingen zou er dan naar ge
streefd worden het budgettijdperk zooveel
mogelijk zonder avondvergaderingen door te
komen.
bracht. Nu zal hjj tenminste een Chris tenmensch
bjj zich hebben wanneer hjj sterft, de arme
stakker
„Jjj bent een goed Christen voorwaar,
Gerotbanassis!" riep de priester. „God zal je
daarvoor beloonen Maar deze plicht komt
mjj toe en ik denk hem ook te vervullen. Ik
zal den man de oogen sluiten
Hjj voelde boe de ontroering hem schier
de keel dichtsnoerde.
Zwjjgend vervolgden zjj weer den weg. Het
pad voerde nu niet meer over een zoo ruwen
en steenigen bodem maar liep tusschen
rietvelden en aardbezieboomen steeds afwaarts
glooiend naar den steilen rotswand van den
8trandzoom. Een weinig verder nog boog het
naar links om een kalen heuvel heen en de
priester ontwaarde van verre een eenzamen
ceder en in de schaduw daarvan her muurwerk
van de hut des leprozen.
Vjjftien jaren geleden reeds had Narkissos
onder de takken van dien ceder den ongelukkige
gezien die destjjds reeds lange jaren geheel
vereenzaamd daar gebnisd had. Op deze uiterste
punt van bet eiland, alléén verlaten ver van
allen omgang met menscben bad hjj zjjn leven
voortgesleept, „erfeljjk met verderf des vleesches
belast", geljjk Pbiloctetos, zonder doel of
taak. Ouderloos en middeloos was hjj in zeer
jonge jaren door de ongeneesljjke ziekte
aangetast en door zjjne dorpsgecooten gedwon
gen geworden om zich aan eene zoo
*5 29
5 51
8 01
7 03
7 15
7 25
7 36
8 06
8 13
8 20
8 27
8 34
ter m
808.