Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
PRIJSOPGAAF.
HERHALINGS-ONDERWIJS.
BI TE B EX AAR.
De crisis opgelost.
Tweede Oproeping.
AMANUENSIS-CONCIERGE,
Gesancttonnwile diefstal.
H.B.S. en M.U.L.O. School te Ter Neuzen.
M.U.L.O. school;
No. 2399.
Zaterdag 30 Augustus 1913.
24e Jaargang
le. hel gebouw der II. B. en
2e. den inventaris dier scholen.
FEUILLETON.
BEKENDMAKING.
Stremming verkeer.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiteD Ter NeuzeD.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaats*uimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bij den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN, roepen sollicitanten op voor de
betrekking van Amanuensis-Concierge aan de
H. B. S. en M. U. L. O. School.
Jaarwedde 1'800, Indien vrije woning
wordt beschikbaar gesteld, bedraagt de jaar
wedde f'650,
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN vragen, vóór 6 September 1913,
prijsopgave per /T000, voor de verzekering
tegen brandschade van
Ter Neuzen, 27 Augustus 1913.
D. J. DEES, Lo. Burgemeester.
A. P. DE VOS, Lo. Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat zij, die aan het herhalings-
ónderwjjs voor jongens, aanvangende 3 November
a.s. wenschen deel te nemen en de zes leerjaren
der lagere school hebben doorloopen, zich moeten
aanmelden vóór 1 October a.s., voor de kom der
gemeente bij het hoofd van school A, en voor
Sluiskil bfj het hoofd van school D.
Bjj die hoofden kunnen tevens nadere inlichtingen
omtrent het herhalings onderwijs worden verkregen.
Ter Neuzen, den 27 Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Zwitsersche vertelling van
ERNST ZAIIN.
2)
Zoo werd dan Jakob in de schatting der
Alplenaars een persoon van beteekenis, zoo
dra hy de erfgenaam zijns vaders geworden
was. Toen hjj nu op den bewusfen Zondag
op den munr zat en vedelde, lag de vader
pas veertien dagen in zijn graf; en bet was
dus niet verwonderlijk, dat bier en daar man,
vrouw en kind in de dorpsstraat opdoken,
een oogenblik stil stonden en over den fie
delende erfgenaam méér dan tot dusver hunne
gedachten lieten gaan. Langzamerhand kwa
men er eenige kinderen naderbij en stelden
zich in een halven cirkel om Jacob heen.
Die deed alsof zy lucht waren. Hfj sloeg er
niet eens acht op, toen de kleine Seppl van
den herbergier, een donkerharig, wakker
kereltje, naast hem over den muur leunde
en hem van onder naar boven grinnikend ia
het gezicht keek. Niet, dat Jakob nu op
zyn geztebt eene uitdrukking had zooals men
wel aan mnsiceerende engeltjes of cherubijn
en op schilderijen min of meer gelukkig ziet
De Burgemeester van TER NEUZEN maakt
bekend, nu de verjaardag van H. M. de Koningin
dit jaar op een Zondng valt, door Hare Majesteit het
verlangen is te kennen gegeven, dat de openbare
feestviering op den daarop volgenden Maandag,
1 September e k. plaats hebben, in verband
waarmede hij de ingezetenen uitnoodigt op ge
noemden dag te vlaggen.
Ter Neuzen, den 29 Augustus 1913.
De Burgemeester van Ter Neuzen,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat de weg van af de Axelsche
brug tot den Provincialen weg van af heden tot
6 September a. s. nog voor het verkeer met zware
vrachten, zal zijn afgesloten.
Het verkeer kan gedurende dien tijd plaats hebben
langs den Stationsweg, de De Feijterstraat en de
Kerkhoflaan.
Ter Neuzen, den 28 Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
A. P. DE VOS, Lo. Secretaris.
Met noeste vlijt, met taaie volharding, be
dachtzaam, zonder ophef te maken naar buiten
over de gemaakte vorderingen, heeft Mr.
Cort van der Linden gewerkt om de opdracht
hem door de Koningin gegeven, tot een goed
einde te brengen.
Het was wel eene vereerende, maar ook
zeer moeilijke taak, door hem aanvaard.
Maar het is hem, hoe de omstandigheden
ook tegen waren, gelukt.
Men denke aan de houding der socialisten,
men denke aan de vrijzinnige concentratie,
die over minder zetels beschikt dan de coalitie,
men denke aan het tekort van 17 millioen
op de begrooting van 1914, veroorzaakt door
de wetten en maatregelen van het ministerie
Heemskerk, en men zal moeten toegeven, dat
de opdracht aan Mr. Cort v. d. Linden ge
geven lang geene gemakkelijke was.
Toch is het negental bij elkaar.
Figuren, die in de politiek sterk op den
voorgrond treden, zijn er weinige bij. De
toegedacht. Och ueenhy mocht al ongeveer
dezelfde gelaatsuitdrukking hebben vertoond,
als wanneer hij de zeis door het gras haalde
of het hoo' in de schunr reed. Maar toch
was zjjne physionomie wel een beetje anders
dan die van de anderen. Jakob had een
fijnen, rechten, scherpen neus, een waar
kunststuk van eeD neusdaarbij magere
wangen en een smal, bruin: boven den hoed-
rand glanzig wit voorhoofd. Baard en knevel
waren jeugdig, donkerblond en dan. De
baard liep spits toe, niet omdat hfj zoo ge
fatsoeneerd, maar omdat hij zoo gegroeid was
Het hoofdhaar had wel eens met de schaar
mogen kennis maken. Het reikte van achter
tot op den groven, ongesteven hemdkraag.
De lichtbruine oogen, die door lange wimpers
in de lucht tuurden, glinsterden eigenaardig.
Toen de kleine bengel Seppl bemerkte dat
Jakob geen acht op hem sloeg, verveelde
hem de grap en droop hy af. Hy draaide
zich naar den weg toe en bekreuode zich
verder niet om Jakob's spel. Toen kregen
zijne oogen anderen kost. In de dorpsstraat
dook eene met twee paarden bespannen rij
tuig op, op welke bok een Alplener voerman
en op welks banken vier vreemde reizigers
zaten. Het rytuig naderde langzaam, berg
opwaarts. De koetsier liet de leidsels slap
hangen. De toeristen, een heer en drie
dames, leunden in de kussens en keken stil
in den klaren dag. Toen zy de laatste hui-
heeren Treub en Lely zijn de meest bekende.
De heer Lely zal thans voor de derde maal
als Minister optreden, terwijl Mr. C. v. d.
Linden zelf ook reeds minister geweest is.
De anderen zijn blijkens hun staat van
dienst alleszins bekwame mannen, zoodat de
regeering van ons land met volle vertrouwen
in hunne handen mag gelegd worden.
Natuurlijk moet het gemeenschappelijk
programma nog worden vastgesteld.
We zijn vol hoop, dat het Algemeen Kies
recht daarop prijken zal en we hebben ook
moed, dat aan de wet-Talma zoodanige uit
breiding zal gegeven worden, dat alle 70-
jarigen en daarboven, die het noodig hebben,
in de ouderdomsverzekering zullen vallen.
Wij hebben dat vertrouwen, omdat we
gedachtig zijn aan het feit, dat ook de heer
Treub (hoewel tegenstander van staatspen-
sioneering) stemde voor het amendement
BorgesiusTydemanDrucker.
We meenen, dat onder de gegeven moei
lijke omstandigheden er reden tot tevreden
heid is voor de vrijzinnigen over de oplossing
der crisis.
Moge het ministerie aan de verwachtingen
beantwoorden en moge de linkerzijde begin
nen met eensgezind en krachtig steun te
verleenen aan het nieuwe kabinet.
lntusschen past reeds thans een woord van
hulde aan den formateur Mr. Cort v. d. Lin
den voor de wijze, waarop hij zich van zijne
taak heeft gekweten.
Toen de bekende wetjes van minister
Heemskerk tot hooger subsidiëering van
U. L. O. en M. U. L. O. scholen in behande
ling kwamen, werd door de H. H. Ketelaar
en Ter Laan gewaarschuwd, dat de besturen
van bijzondere scholen in deze wetjes een ge
makkelijk middel zouden vinden om door
omzetting van de volksschool in een caricatuur
van een inrichting voor uitgebreid lager
onderwijs hooger bijdragen uit de schatkist
te bemachtigen. Bij de onderwijsdebatten in
Januari jongstleden wezen de Kamerleden
Tydeman, De Jong en Ter Laan er reeds op,
hoe de gevreesde gevolgen van de wetjes van
minister Heemskerk niet waren uitgebleven,
zen bereikten, droeg de wind hun de viool
tonen toe. Eene der datnes zeide iets tot de
anderen, en de heer legde opstaande den
koetsier de hand op den schouder en liet
stilhouden. Dicht by de plek, waar Jakob
Treger zat, bleef het rytuig staan. De vede
lende boer echter hoorde het niet, liet staan
of gaan wat wilde, en speelde voort. Eerst
het gegiegel van de kinderen, die bemerkten
dat de vreemdelingen naar Troger luisterden,
deed hem omkykeu. Hjj hield den strijkstok
in, liet langzaam het opgeheven been op den
grond glyden en klemde zyn instrument
onder den linker arm. Het bloed steeg hem
naar do wangen. Middelerwijl hadden zich
achter het rytnig al meer kijkers verzameld,
mannen en vroawen. De eene gaper lokte
den anderen aan, Zij koDden het gesprek
hooren, dat de vreemdelingen in het rytnig
voerden.
„Jammer", zeide de jonge dame, die het
eerst gesproken had, toen Troger ophield met
spelen.
„Het spel paste bijzonder in deze natuur",
meeDde eene andere.
„Heel ongemeen", verklaarde de derde.
„Werkelijk iets bijzonder".
De heer echter stapte uit en ging naar
Jakob, die juist van plan was in zijn buis
terug te keeren.
„U hebt beslist talent", hoorden de dorpers
hem zeggen. „Het is jammer dat u hier de
zooals duidelijk bleek uit de verslagen der
onderwijs-inspectie over 1910/1911. Baron
Van Wijnbergen hield toen een vergoelijkende
rede en zong den lof der wetjes, zoo welge
vallig aan de besturen der sectescholen. Voor
ons ligt thans het verslag der scholen over
1911/1912. Wat daarin door den inspecteur
van het lager onderwijs in de eerste inspectie,
het gebied dus waar de geloofsgenooten des
heeren Van Wijnbergen de macht geheel in
handen hebben, wordt vermeld over de kunst
grepen om het hooger subsidie uit de Staats
kas machtig te worden, bewijst, hoe juist de
bestrijders van Heemskerks Onderwijspolitiek
gezien hebben. Feiten als deze inspecteur
vermeldt, wijzen er op, dat de subsidie wetjes
de bijzondere schoolbesturen verleiden tot, wat
geen anderen naam verdient dan gesanction-
neerde diefstal.
In het verslag toch van dezen inspecteur
(bijlage E No. 7) leest men
»Toen ik in mijn vorig verslag mede
deelde op welke wijze de vrijgevige bepa
lingen der wet van 14 Juli 1910, Staats
blad no. 202, door enkele schoolbesturen
werden misbruikt tot schade van het
onderwijs, dacht ik er weinig aan, dat
de vrees gerechtvaardigd kon zyn, dat
die voorbeelden veel navolging zouden
kunnen vinden.
Thans moet ik echter melden,"dat reeds
in vele bijzondere scholen in Noord-
Brabant en Limburg tengevolge van de
invoering van de wijziging van Art. 48
der Lager Onderwijswet de omvang van
het onderwijs op zeer bedenkelijke wijze
is uitgebreid.
Wanneer men zonder meer de lijst
nagaat van de schoolbesturen, die na de
invoering dezer laatste wetswijziging
hoogere Rijksbijdragen hebben bekomen
omdat de onder hun bestuur staande
scholen U. L. O. scholen zijn geworden,
dan zou men allicht denken dat, omdat
de omvang van het onderwijs in die
scholen is uitgebreid, de toestand van
het onderwijs daar is verbeterd. Het
tegendeel is echter het geval, want ver
reweg de meeste van die U. L. O. scholen
zyn de gewone zesklassige lagere volks
scholen met niet meer dan zes, soms
zeven leerjaren, zooals de groote meer-
gelegenheid ontbreekt om u verder te be
kwamen".
Jakob ram den hoed, die op den muur
gelegen had, in de hand en draaide hem
links tusschen zyne lange, magere vingers.
„Och neen, meneer", antwoordde hy lach
end „dat is niks voor ons. Dat is goed
voor de stadslui. De vreemdeling deed nog
een paar vragen hoe hy aan de viool kwam,
hoe hy het geleerd had, en zoo al meer.
Vervolgens gaf hjj hem de hand en stapte
weder in. De dames wenkten Jacob toe en
zagen hem met een soort van hoogachting
aan. En de dorpers konden nog hooren hoe
de vreemde beer herhaalde: „Een groot
talent heeft by werkelyk
Dat was nu toch voor de Alplenaars iets
merkwaardigs, dat een nit han midden door
menschen, die uit de groote, wyde wereld
kwamen, voor een persoon van beteekenis
versleten werd. De hoop groeide nog aan
en toen het rytuig in een sneller tempo was
weggerold, stond groot en klein om Jacob
beeD, besprak het gebeurde, en mat hem met
blikken, uit welke niet geringe verbazing
sprak. Daarby gold deze verbazing niet meer
deu erfgenaam van des ouden Troger's effecten,
maar nu voor 't eerst den vedelaar, wiens
muzikale „koeterwaalsch" zy anders niet
konden uitstaan.
Troger leunde in zyn donkere zondagspak
tegen den muur. Zyn gezicht was nog altyd
TER NEVZEM1 VOLKSBLAD.
Stukken op zegel in te zenden vóór 6
September a. s.