Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
JUt clerical? bankroet.
®1 VEDELAAR
Rente aan personen Van 70
jaar en ouder.
Wie het Verzuil» moeten
goed matten.
No. 2398
Woensdag 27 Augustus 1913.
24e Jaargang
BEKENDMAKING.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij Yooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brierengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tariei. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Dezo Courant Terschijnt eiken Woeiisdai?- en Zaterd ag morgen bjj den Uitgever M. DE JONQK, te Ter Neuzen,
De Burgemeester van TER NEUZEN maakt
bekend, dat de brug in de vestinggracht te Neuzen
vóór den Sas van Gentschen doorgang, aldaar,
van 25 Augustus 1913 des namiddags te twaalf
uren af tot en met 22 September 1913 des na
middags te twaalf uren voor het verkeer met
voertuigen en vee zal zijn afgesloten
dat gedurende die afsluiting het verkeer met
lichte voertuigen en vee is omgelegd over den
Bedekten weg, den Westzeedijk enden Westbeer-
brug; en
dat het verkeer met zware voertuigen zal worden
onderhouden door middel van een pont over den
Middenkanaalarm, welke op ongeveer 320 M. ten
Zuiden van de brug in de vestinggracht is gelegd.
Ter Neuzen, 22 Augustus 1913.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De oorlogsbegrooting voor 1914 moet bijna
anderhalf millioen 1.400000) hooger zijn,
dan die van 1913 als gevolg van de uitvoering
der nieuwe wetten, door Eerste en Tweede
Kamer aangenomen.
Deze verhooging is onvermijdelijk, daar
iedere regeering, welke ook, niet anders kan
doen dap de eenmaal bestaande wetten uit
voeren.
Het doet tevens zien, hoe wankel de toe
gezegde steun der socialisten was, daar deze
werd toegezegd onder voorwaarde, dat geene
verhooging zoude plaats hebben, terwijl zij
zeiven toch met de reeds aangenomen wetten
bekend waren.
De regeering die aan het bewind komt,
krijgt dus heel wat kosten te dekken, omdat
het ministerie-Heemskerk wel wetten deed
aannemen, maar voor de kosten verzuimde
te zorgen.
De bladen hebben verleden week bericht, dat
de heer Cort van der Linden niet voor het
eind der maand met de vorming van het
extra parlementaire kabinet gereed zal komen.
Velen zullen zich er over verbazen, dat het
zoo lang duurt, eer negen mannen uit de
Zwitsersche vertelling van
ERNST ZAIIN.
Alpien is het laatste dorp aan den weg,
die zicb ooiboogkronkelt totaan de eeuwige
sneeuw en tusscben twee gletschers door
weder in een ander hoogdal afdaalt. Het
dorp bestaat uit twee huizenrijen, aan weers
kanten van den weg. De buizen, uit grauwe,
schier onbehouwen granietblokken opgetrok
ken, met weinig kalk aiecbts gevoegd, en
met de zwart berookte, telkens weder opge
lapte schubbendaken, hebben niets van het
vriendelijke en schilderachtige der Zwitsersche
chalets. In deze luchtstreek vbb storm en
SDeenw en vud een acbtmaandscben winter
staat het vriendelijke en schilderachtige in
discrediet. Het hoogdal is kaal en boomloos.
In den zomer worden aan de lagere berghel
lingen een paar alpweiden groen. In den
winter ligt maanden achtereen alles onder de
sneeuw. Zomer eD winter echter blikken de
geweldige bergpieken en de loodrechte rots
wanden onveranderd op het eenzame dorpje
neder.
breede schare bekwame menschen, die voor
een ministerschap in aanmerking komen,
zich bereid hebben verklaard het bewind te
aanvaarden. Toch is het niet te verwonde
ren, dat de oplossing zoolang traineert. De
groote hinderpaal, die het clericalisme aan
een toekomstig oewind van andere kleur, in
den weg heeft gelegd, is de finantieele voor
ziening. De bladen hebben een en andermaal
den staf gebroken over het luchthartig ge-
financier des heeren Kolkman. Men heeft
hem verweten, dat hij de koorden der beurs
niet dicht wist te houden, als alle departe
menten een aanval op de schatkist deden.
Men heeft er op gewezen, dat hij, precies als
in 1905 geschiedde, groote uitgaven zonder
dekking heeft gelaten.
De naaste toekomst zal leeren, dat het
clericale bewind van Heemskerk c. s dat de
enorme stijging der inkomsten over 1909/1913
geheel wist te verbruiken, het toekomstig
kabinet stelt voor de gevolgen van HEÏ
CLERICALE BANKROET. Anders toch kan
het finantieel beheer van het kabinet-Heems
kerk niet genoemd worden, zooals September
zal bewijzen.
Spoedig zal blijken
le. dat het totaal der Staatsbegrooting
1914 in uitgaven 17 MILLIOEN HOOGER
is dan de begrooting van 1913.
2e. dat de oorlogsbegrooting is GESTE
GEN TOT 35 MILLIOEN. Met uitzondering
van één beduidenden post tot verbetering van
mindere militairen, is de geheele verhooging het
gevolg van het clericale régime onder Colijn.
3e. dat het tekort op den gewonen dienst
14 MILLIOEN zal bedragen niettegenstaande
de inkomsten veel hooger geraamd zijn dan
gewoonlijk.
De nieuwe minister van financiën zal dus,
afgescheiden van eiken nieuwen maatregel,
een reusentekort van millioenen te dekken heb
ben, dat het clericaal-militairistische régime
heeft nagelaten.
Op de meest onverantwoordelijke wijze heeft
het Kolkmanniaansch beheer steeds nieuwe
millioenen zonder dekking gevoteerd.
Wie deze noodlottige cijfers leest, kan zicb
begrijpen, welk een janboel de toekomstige
minister van financiën krijgt op te knappen.
Hij zal tevens begrijpen, voor welke moeilijk
heden bet clericale bewind mr. Cort van der
Zoo zou het kleiDe Alpien in zijne een
zaamheid kunnen blijven rusten tot op den
laatsten dag, en zOden of nooit zon het door
de overige wereld ook slechts bij name ge
noemd geworden zijn, indien het niet eene
merkwaardigheid bevat, die andere bergdor
pen missen. Deze merkwaardigheid bestaat
bieriD, dat er een vedelaar wordt gehoord.
Ja, er bespeelt daar iemand de viool.
Simmen, de berggids, die verleden Maan
dag met een toerist op den Halenstok was,
heeft hem weer gehoord. En heden zijn de
kinderen van Wiesi Renner, die aipenrozen
waren gaan plokken, met bleeke gezichten
in het dorp ternggeloopen en bebbeD thuis
bericht„Jesses er fiedelt er een daarboven
io de Inneralp Jakob TragerJesses,
wij zijn zoo bang geweest!"
Maar alles moet in de jniste volgorde wor
den verteld. De kinderen Renner kennen
Jakob Troger heelcmaal niet. Simmen de
gids echter, een veertiger, kan hem wel
kennen. Want Jakob Troger beeft zijoen
tijd gehad toen Simmen een tienjarige knaap
was, en Troger-zelf was toen om en bij de
twintig.
Waar van den berg de weg in het dorp uitloopt,
is een bruggetje, dat over eene smalle beek
voert. De ééne brnggemnur echter hondt bij
de beek zelf Diet op, maar zet zich voort,
tot bjj stuit op een laag, proper nitziend
huisje. Dit huisje, ééne verdieping boog,
Linden heeft weten te plaatsen. Het geheele
jand door moet onzerzijds aan de kiezers dit
clericale bankroet voor oogen worden gehou
den. De cijfers bewijzen in hun sombere
dorheid, welk een ramp in de vorige periode
over ons land werd uitgestort.
Volgens de Invaliditeitswet komt aan per
sonen mannen en vrouwen die op 3
December 1913 zeventig jaar of ouder zijn,
een rente toe van 104 per jaar, die in
wekelijksche termijnen van 2 aan de post
kantoren zal worden uitbetaald. Om voor
zulk een rente in aanmerking te komen, is
echter noodig het voldoen aan bepaalde voor
waarden, waarvan de voornaamste is, dat men
in het tijdvak van 3 December 1903 tot 3
December 1913, of wel in het tijdvak van
10 jaren, dat onmiddellijk voorafging aan
het bereiken van den leeftijd van 70 jaar,
tenminste in 156 weken loonarbeid heeft ver
richt, tegen een loon van niet meer dan
f 1200 per jaar. Weken in dat tijdvak,
waarin de arbeid door ziekte werd onder
broken, tellen, onder zekere voorwaarden,
voor het geheel of voor een deel mede als
weken, waarin loonarbeid werd verricht.
Heeft ieder van twee echtgenooten aanspraak
op eene rente, dan bedraagt ieders rente
1,50 per week.
Onder »loonarbeid« wordt niet alleen vaste
arbeid verstaan. B.v. ook de losse arbeider,
die één dag in de week werktede vrouw
die een enkelen dag in de week arbeid in
dienst van een ander verrichtte, worden geacht,
in die week loonarbeid* te hebben verricht.
De rente moet worden aangevraagd door
invulling van een formulier. In iedere ge
meente zijn personen aangesteld om bij die
invulling behulpzaam te zijn. Het formulier
wordt opgezonden naar een commissie, Rente
commissie* gnnaamd, die voor verschillende
gemeenten gezamenlijk is ingesteld en die
over de toekenning der rente adviseert aan
de Rijksverzekeringsbank te Amsterdam, door
wie tenslotte de beslissing wordt genomen.
Van hare beslissing is beroep op den Raad
en den Centralen Raad van Beroep.
onderscheidt zich in niets van de overige
dorpswoningen, behalve door de vensterblin
den. Die zjjn oud en verweerdmaar de
breede zwarte en gele streepen, met welke zjj
eenmaal beschilderd werdeD, zijn nog te her
kennen. Zij toonen aan dat bet hui9 inder
daad een staatsgebouw is geweest. Misschien
beeft daar eenmaal een ambtenaar der
accijnzen gewoond, Thans heet 't het Tro
gerbuis. En omdat er geen Trogers meer
zijn, vervalt het. Het eigenlijke Trogerbuis
was het vóór dertig jaren.
Vóór dertig jaren, eiken mooien Zondag
ongeveer, zat er op den munr tusscben buis
en brng een slanke jonge man en speelde
viool. Slank zijn beteekent daarboven niet
fijn en lenig zijn, zooals de menschen in de
steden. Jakob Troger was enkel smal en
recht van bouw maar zijn gebeente was even
grof als dat vaD andere boeren, en zijn plompe,
vettige schoen, die breed op den grond rustte,
verborg een stevigen voet. Jacob speelde niet
voor het dorp en den weg, maar zat half
afgewend en vedelde als voor de groene weiden
en de hooge bergen. Eene heerlijke Zondags-
zon stond als eene gonden bol aan den hemel,
maar zonder te steken of te brandeD. Haar
goud, dat tusscben hemel en aarde was, en
dat Jacob Troger over het blonde hoofd en
de hoekige schouders stroomde, was van een
koele reinheid, onder welke zelfs bet grauwe
dorpje verheerlijkt scheen. Overigens zon
Ieder, die aanspraak op een rente meent te
kunnen maken, wordt thans in zijn eigen
belaDg geraden, zich zoo spoedig mogelijk te
vervoegen bij een der personen, in de gemeente
waar hij woont, aangewezen om bij de invulling
van het formulier behulpzaam te zijn. Een
lijst van die personen ligt voor een ieder ter
inzage op de gemeentesecretarie en op het
postkantoor (ook op de bijkantoren).
Indien hij zich tot zulk een persoon wendt,
zal deze hem zeggen wat hij te doen heeft.
Ook kan hij een formulier van aanvrage
gaan halen op het postkantoor of een bijkantoor
op de gemeentesecretarie of bij een der even-
bedoelde personen en dat zelf invullen of
doen invullen. Hij moet het ingevuld formulier
dan opzenden naar den Secretaris der Com
missie, waaronder zijn woonplaats behoort.
Wordt op zijn verzoek gunstig beschikt, dan
zal hij voor de eerste maal op Dinsdag 9
December a.s. de hem toekomende rente aan
het postkantoor kunnen afhalen.
Aan wien behoort Adrianopel
Deze vraag, zeker wel een der moeilijkste,
welke zich in het Balkan-conflict voordeden is
tot nu toe nog niet door diplomatieke onder
handelingen opgelost kunnen worden.
Want gedurende de jongste Balkan-oorlogen
is Adrianopel hoe dan ook conferenties van
gezanteu en vredes-afgevaardigden mochten
besluiten steeds het eigendom geweest van
dien staat, welke het met geweld van wapenen
in bezit wist te nemen.
Oorspronkelijk een oude Turksche stad, en
door de heilige graven van vroegere sultans
van een Mohammedaansch karakter, heeft in
den laatsten Turkschen krijg de vesting een
langdurig beleg doorstaan en over geheel
Europa van zich doen spreken door de held
haftige verdediging van den Turkschen com
mandant en de onverschrokken bestorming
van de Bulgaarsche troepen.
Toen behoorde Adrianopel aan den sterksten
Balkanstaat, aan Bulgarije, dat zich wekenlang
reusacntige offers voor het bezit van deze
vesting getroost had.
De Londensche gezantenconferentie besliste
in denzelfden geest. Adrianopel was Bulgaarsch
niemand iets bijzonders aan den jongen boer
gevonden hebben. Het bijzondere aan hem,
zooals bij daar op den munr zat, was enkel
z(jne viool. De bewoners van Alpien hanteeren
een jachtgeweer of de mestvork, ook wel de
jjsbjjl, wanneer zjj op den gletscher klauteren.
Maar eene viool wist geen hunner aan te
vatten. Destijds echter en reeds jaren tevoren
bad de dorpsschoolmeester den kinderen bij
het zingen in de school op eene viool voor
gespeeld en hem bad Jakob de kunst afge
keken. Zijn instrument bad bjj zelf nit de
stad gehaald. En nu was er aan dit musiceerea
van den jongen boer toch nog eene andere
eigenaardigheid. Van den meester bad hij
als knaap wel is waar de noten geleerd
maar de paar deuntjes, die hij op deze wijze
zich eigen maakte, kende bij nu al gauw van
buitenen er andere aan te schaffen, dat
kwam ooch den leeraar noch den leerling in
den zin. Terwijl nu de meester zijne onde
melodietjes telkens maar weer afkraste, was
Jakob van lieverlede, om zoo te zeggen, over
de noten beengegroeid, en onverhoeds vloeiden
bem tonen uit de vedel, die op geoD notenblad
hadden gestaan. Dat was toen hij naar de
twintig begon te loopen. Gelijk er velen in
den lande de harmonica bespeelden en op dit
instrument bij feestelijke gelegenheden de
dansmuziek improviseerden, zoo leerde Jacob
op de viool voor de Alpienaars dansjes spelen,
of in de kerk het gezang bij de heilige mis
TER UEM1 VOLKSBLAD.