Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
jteb de waarheid lief.
pe algemectie toestand.
No. 2393.
Zaterdag 9 Augustus 1913.
24e Jaargang
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 96 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
3
Telef. Interc. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsiuimte-
Redactie-adresNoordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bjj den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
Zelandia haalt uit een schrijven van den
heer Troelstra aan Dr. Bos aan
»De groote werkstakingen en uitsluitingen
in ons land loopen veelal tusschen liberale
reeders en fabrikanten eenerzijds en socialis
tische arbeiders anderzijds.*
Inderdaad zijn de meeste werkgevers in ons
land bij handel en industrie van vrijzinnige
richting (kan het ook anders en bij werk
stakingen zijn de socialisten voor het meeren-
deel in de voorhoede.
Mr. P. J. Troelstra heeft dus hierin gelijk,
al onderschrijven wij zijn bezwaar niet ge
noegzaam voor het weigeren der minister
portefeuilles.
Maar hoor nu, wat Zelandia, men zou zeggen
zoo onzinnig mogelijk, maar inderdaad te kwader
trouwuit deze woorden van den grooten
socialistischen leider distilleert.
»Uit deze woorden blijkt, dat de liberale
patroons de meeste reden geven tot ontevredenheid
der werkliedenwaardoor werkstakingen ont
staan en dat de socialistische arbeiders de
meest ontevredenen zijn, die werkstakingen
uitlokken.
»Deze bekentenis, door den heer Troelstra
afgelegd, is goud waard.
»De werklieden worden door deze woorden
gewaarschuiad tegen de liberale patroons en de
patroons tegen de socialistische werklieden. (Let
in deze zinsnede er vooral op, hoe bij het eene
woord patroons de bijvoeging liberale voorkomt
en bi) het andere ontbreekt. Red.)
»Maar als nu de liberale en niet de Christe
lijke patroons reden tot ontevredenheid geven,
waarom bestrijdt men dan de Christelijke be
ginselen
Voelt gij lezers, werkman of werkgever,
hoe hier de zin van Mr. Troelstra's woorden
willens en wetens verdraaid wordt
Voelt gij, hoe men patroons tegen soc.
werklieden en werklieden tegen patroons (als
ze ten minste liberaal zijn) tracht op te zetten
En hoe men werkgevers en werknemers
beiden op sluwe wijze tracht te winnen voor
de Christelijke partij
Als Mr. Troelstra moest lezen, wat Zelandia
uit zijne woorden haalt, vraagt hij zeker, of
het blad krankzinnig is.
STANLEY WEYMAN.
2)
„Om je te feliciteerenantwoordde de
vader, met een dronken grinneken. „Walter
Jones en Patty Stanton, onder de geboden
jawel! O, ik heb 'tgeboord! Maar Diet
door jou. Jij," hernam hij, weer woedend
„jij zoudt je eigen vader niet op je brui
loft nooden, jij ondankbare jongen
„Neen. Dat zou ik ook niet, zoolang hij
is wat bij is."
„O, je schaamt je overborn, he' Je houdt
hem onder de bank hè?" antwoordde de oude
man, grinnekend vbd kwaadaardig vermaak,
als bij zag hoe zijn zoon van kleur verschoot
bij zijne woorden. „Wel, dan zal je nu
het genoegen hebben, mij te introduceereu bij
den Squire, en bij dochter Patty, en bij al je
lieve vrienden. Dat zal eene aardige verras
sing voor hen zijn. Ik wil weddeD dat je mij
voor dood hebt uitgegeven!"
„Neen. Dat heb ik niet."
„Wensch je niet dat ik dood was?-1
„God beware mij er voorkreunde de
predikant.
Bij ons staat het vast, dat ergerlijke mis
leiding der minder ontwikkelde lezers de be-
doeling is.
Werkelijk, 't is »kras«
Een mensch kan zich vergissen en ook een
blad, dat lezers voorlicht.
Zelandia verkeert nog al dikwijls in dat
geval.
Toen het blad zich deerlijk vergiste bij het
schrijven over de gemeenteraadsverkiezing in
Ter Neuzen, hebben wij het zachtkens op die
vergissing gewezen.
Wij hebben gezegd, dat geene socialistische
candidaat in Ter Neuzen gesteld was, wel
twee arbeiderscandidaten en dit op grond der
verklaringen van de arbeiders zeiven.
Nu sta voorop, dat voor ons geen enkele
reden bestond, om hierop te wijzeu dan alleen
deze, dat wij onze lezers wilden inlichten in
overeenstemming met de waarheid.
De partij, die wij voorstaan, had juist schade
van die arbeiderscandidaturen.
Desondanks hebben wij toch de verkeerde
voorstelling in Zelandia willen rechtzetten.
Nu haalt Zelandia wel een paar woorden
uit de Baanbreker aan, om hare meening ingang
te doen vinden.
Maar wij herhalenAls Zelandia of haar
berichtgever bij de voorstanders der candi-
daturenHamelink en Verlinde of bij de
onderteekenaars hunner candidatenlijst de
moeite deed om zich op de hoogte te stellen,
dan zou het blad onmiddellijk ervaren, dat
wij gelijk hebben.
Ook de geheime steun van sommige anti-
rev. zou het blad dan spoedig kennen.
Ook het samen prijken met den heer P. de
Bakker en in een ander billet met de heeren
P. de Bakker, D. Scheele en R. Scheele zou
als Zelandia voor overtuiging vatbaar was,
meer dan genoeg zijn, om het blad zijne
dwaling te doen inzien.
Nu, na onze terechtwijzing, Zelandia in
brutalen overmoed zijne voorstelling handhaaft
en ons gebrek aan waarheidsliefde verwijt,
moeten wij tot onzen spijt alweer zeggen, dat
het blad blijkbaar moedwillig zijne lezers
voorliegt,
Daarop staarden de beide mannen elkander
aan de eene net, glad geschoren, conventio
neel de andere een beeld van verdierlijking
door drank. Hoewel de vensters openstonden,
rook de ganscbe kamer Daar drank. Eens
klaps giDg de jonge man aan de tafel zitten
en, met de handen voor het gelaat, barstte
bij in heftig weenen los.
Zijn vader schuifelde wat heen en weer,
keek hem beteuterd aaD, likte zich zenuw
achtig de lippen, loerde toen naar het bufiet,
dat ledig was, wond zich weer op tot woede
en schreeuwde grof: „Houd op met die mal
ligheid Je maakt mij misselijk!"
Deze ruwe vermaning deed deD jongen man
weer tot zichzelf komen. Hij keek op, wischte
met eea paar vegen zijne tranen weg, eD zeide
moede: „Zeg mij wat u van mij wilt"
„Méér geld," snauwde zijn vader. „Ik kan
van hetgeen je mij geeft niet leven. Glasgow
is eene dure stad. Het geld moest m ij n
wezen alles
„U hebt tweehonderd pond 'sjaars gehad
de helft van mijn moeders geld."
„Dat weet ik. Ik moet er driehonderd
hebben."
„Die kan ik u niet geven. Ik heb de helft
van mijn inkomsten vastgezet op mijne aan
staande vrouw, en daarom kan ik u niet meer
geven. U hebt uw eigen fortuin opgemaakt
en u hebt geen recht op het geld van mijne
moeder."
En dan zegt men nog al, christelijke be
ginselen voor te staan.
Om met Zelandia te spreken, het is werkelijk
»kras«.
Thans is er in de S. D. A. P. onder de
leiders eene meerderheid, die er voor is een
Congres van deze partij te houden.
Niemand minder dan de eerste uit de partij,
mr. Troelstra zelf, heeft met de veranderde
omstandigheden rekening gehouden.
Hij, die eerst zich tegen verklaarde, is er
thansf voor, de verantwoordelijkheid te aan
vaarden.
Dit congres der S. D. A. P. wordt 9 en
10 Augustus gehouden.
Ofschoon het waarschijnlijk is, dat de
meerderheid zich zal verklaren voor aannemen
van het aanbod, zooals Dr. Bos het deed,
zal het toch ongetwijfeld wel een' heelen strijd
geven tusschen de twee richtingen in de
S. D. A. P de marxisten en de revisionisten
of m. a. w. de partij van de theorie en de
partij van degenen, die practische hervor
mingen voorstaan, waar en wanneer ze te
verkrijgen zijn en dan ook samenwerking
met de burgerlijke partpen, die hun deze
kunnen verschaffen, niet afwijzen.
Inmiddels is door Dr. Bos, zooals begrij
pelijk is, zjjn taak, een kabinet uit de geheele
linkerzijde te vormen, neergelegd.
En thans heeft Mr. Cort v. d. Linden de
opdracht aanvaard een kabinet samen te stellen.
Dit beduidt dus een kabinet buiten de par
tpen om.
Het behoeft allerminst te zijn een zaken
kabinet.
Als het Mr. v. d. Linden gelukt een minis
terie te vormen, dan zal, naar wij vertrouwen,
Algemeen Kiesrecht en Staatspensionneering
ook voor dit kabinet de hoofdschotel vormen.
Er zal dienen gegaan te worden in linksche
richting, natuurlijk zonder voor andere rich
tingen samenwerking of toenadering onmogelijk
te maken.
Maar waar de uitspraak der kiezers zich zoo
krachtig, veel sterker dan in 1905, heeft doen
gelden in linkschen zin, daar gaat het niet
op, die uitspraak te veronachtzamen.
»Best," antwoordde de oude, beveDd van
woede en zwakheid. »Dan blijf ik bij je.
Ik blijf hier. Je aanstaande schoonvader zal
zeker graag een ouden vriend in mij ont
moeten. Wij waren samen op school. Hij
zal me wel willen herkennen: al is mijn eigen
zoon te trotsch voor mij. Ik blijf hier zoo lang
als ik verkies.*
De jonge man keek hem wanhopig aan.
Hij wist dat smeeken niet zou baten en de
eenige bedreiging die hij bezigen kon het
geld te zullen inhouden trof geen doel,
omdat bij geen gevolg er aan kon geven.
Zijn vader naar het armhuis te laten gaan,
dan zou het schandaal nog honderdmaal erger
maken.
Hij stond eindelijk op en verliet de kamer.
Zijne buishoudster was thuis gekomen, en bij
gelastte baar, zijn beschaamde aangezicht af
wendend, een bed op te maken en meer avond
eten te koken. Hij durfde haar niet zeggen
wie zijn gast was. Mocht dit zijn vsderzèlf
bekeml maken dat zou minder pijnlijk zijn.
De waarheid moest nu aan Jen dag komeD.
Eenmaal reeds, op zijne eerste standplaats,
had de jonge man, toen nog jonger en hoop
voller, eene bervormiDg beproefd! Hij had
zijnen vader bij zich in huis genomen en
gedaan wat hij kon. Etr het einde was
schaamte, brandende schaamte geweest en
een schandaal, dat hem naar het andere einde
vau het land had gedreven.
Het streven voor ieder te vormen ministerie
moet zijn tegemoet te komen aan de verlangens
bij de stembus geuit.
Zooals wij berichtten, werd in het district
Hoogezand thans de unie-liberaal Mr. P. Rink
gekozen.
Dit district, dat bij de periodieke verkiezing
en ook reeds vroeger een bolwerk voor dé
socialisten bleek, werd weer liberaal.
Dit moge eene waarschuwing zijn voor die
genen in de S. D. A. P., die alle verantwoor
delijkheid voor zelf regeeren van zich wenschten
af te schuiven.
Ook het vallen van den socialist Stolle in
het Rotterdamsche district I is eene vinger
wijzing in die richting.
Wij twijfelen niet of de S. D. A. P. zal
rekening houden met den gebleken kiezersgeest.
Ongetwijfeld is de meerderheid des volks
zeer verheugd, dat groote gevaren, die de
Nederlandsche natie dreigdeD, zijn afgewend.
Maar naast dit negatief (hoewel zeer zeker
toe te juichen) resultaat, wordt ook op positieve
hervormingen voor land en volk gerekend.
Al is de positie der linksche partijen eene
moeilijke, al het mogelijke dient gedaan, om
in dezen aan rechtmatige verlangens tegemoet
te komen.
Als wij de houding der vrij- of oud-liberalen
moesten bepalen, naar wat de Fakkel schrijft,
dan zouden wij als de Nederlander moeten
schrijven in streng afkeurenden zin.
De Nederlander zegt op het eind van een
artikel: »En voor de wijze waarop de vrij
liberalen den radicalen vleugel der linkerzijde
hebben misleid, kennen wij slechts één woord
geniepig*.
En wat de Fakkel schrijft, geeft eenigszins
recht tot deze meening.
Yan de voormannen der vrij-liberalen mogen
wij aannemen, dat hun optreden eerlijker zal
zijn dan dat van de Fakkel.
Maar voor ons blij ve de leuze zoo geen
kabinet uit de geheele linkerzijde of één, zui
ver uit de concentratie, dan toch een minis
terie, dat tracht te verwezenlijken het mooie
programma, aangegeven door Dr. Bos.
Daarmede wordt gehandeld in overeenstem
ming met den geest der kiezers, daarmede
wordt gehandeld in het belang van het ge
heele volk.
Toen hij den volgenden morgen het huis
verliet was hij besloten naar den Squire te
gaan en hem alles te zeggen. Nog aarzelde
hij op den weg, want de gaDg viel hem zwaar
en zijn hart was bang in hem. Tusschen de
boomen zag hij zijne kerk, waar hjj over
morgen weer in den kansel zou moeten staan
als de geliefde, de vereerde, de onberispelijke
prediker, naar wiens gulden woorden alles
luisterde, en bij dien aanblik werden zijne
voeten als lood. Eindelijk echter drong hij
zichzelf om het hek in te gaan, en hij zag
Patty en hare zuster, mevrouw Foley, de laan
af komen. Zij waren nog ver weg. Hare
lichte rokken en parasols fladderden bij het
voortwandelen van zonneschijn in schaduw en
van schaduw in zonneschijn.
De jonge man bleef staan. Ware Patty
alleen geweest, dan zou hij naar baar toe
zijn gegaan en haar alles gezegd hebbenen
zeker hoewel hij het op dit oogeubBk be
twijfelde zou hij bij haar troost gevonden
hebben, want hare liefde voor hem kon een
schok verdragen. Maar de aanwezigheid van
hare zuster Partridge schrikte hem af. Want
mevrouw Foley, klein en rond en mollig, iu
elk opzicht het contrast van haren echtgenoot,
had wel eens iets sarcastisch, en de dominee
vreesde onder de gegevene omstandigheid hare
tong. Dus keerde hij om en vluchtte weer
den weg op. Hij wilde de beide dames voorbij
laten gaan vermoedelijk gingen zij naar
DOOR
O