Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
pc wttfolijHt ttitspraalj.
Tusschen Kerk en Pastorie.
j)c houding der 5- D- A. p.
D« Komende resetting.
GEMEENTERAAD.
No. 2389.
Zaterdag 26 Juli 1913.
24e Jaargang
Stremming verkeer.
FEUILLETON.
Per
ABONNEMENTSPRIJS:
3 maanden 76 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 96 cent by vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 60 cent; elke regel meer
10 cent Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant rerschynt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bij den UitgOTer M. DE JONOE, te Ter Neuzen.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat Openbare Vergadering
van den Gemeenteraad zal worden gehouden op
Maandag den 28 Juli 1913, des namiddags ten
2,30 ure.
Ter Neuzen, den 24 Juli 1913.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat de weg van af de voormalige
Axelsche poort tot en met de ravelijnbrug van af
24 Juli tot 31 Augustus a.s. voor het verkeer zal
zijn afgesloten.
Het verkeer kan gedurende dien tijd plaats hebben
langs den bedekten weg en langs den Stationsweg,
de Feijterstraat en de Kerkhoflaan.
Ter Neuzen, 21 Juli 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Vermakelijk voor ons Neuzenaars is het
om te lezen, wat de Zeeuwsche Koerier schrjjft
over de Neuzensche Gemeenteraadsstemming.
Dit blad wil de niet-herkiezing van den
heer Drost ook al wyten aan de totstandkoming
van de H. B. S.
Als iemand uit Ter Neuzen dus schrijft
aan de Zeeuwsche Koerier, zooals deze meldt,
dan moet hij erg dom wezen of den lezers
een rad voor de oogen willen draaien.
De stemming heeft juist bewezen, dat niet
de H. B. S. den val van een liberaal raadslid
bewerkte, maar de tegenstand tegen dit raadslid
als werkgever gekweekt.
De 122 stemmen op den heer Verlinde
alleen uitgebracht, bewijzen dit voldoende, ter
wijl verschillende combinatie's ons nog in
onze meening komen versterken.
Juist daarom heeft de gemeenteraadsver
kiezing aan een aantal hier ter stede teleurstelling
gebracht, ook al zagen ze een der hunnen ge
kozen.
Het anti-rev. blad alhier heeft dan ook van
een politiek fortuintje gesproken.
Dat is het eenige, wat de stemming voor
die party opleverde.
ALITE KREMNITZ.
9)
Den dag daarop reed dominee Hindersen
toevallig voorbij de pastorie. Hij stapte af
en verschrikte zoo op het bericht van Johanna's
vertrek, dat het den proost medelijden in
boezemde en deze hem zoo onder bet gesprek
liet bemerken, dat het Johanna ook heel
moeilijk viel. Zij houdt van het landleven
bovenal, vooral van deze streek. Zeker moeder
lijk erfdeel."
„Zon je het bekoorlijke kind niet knnnen
polsen om te weten te komen, hoe zij over
me denkt of lijkt het je belachelijk, als
ik op mijn leeftijd
„Volstrekt niet.' Je kon best mijn zoon
zijn. En Johanna is voor domineesvrouw
geborenKortom, nog dienzelfden avond
schreef de proost aan zijn nicht, dat domiDee
Hindersen haar hand vroegtwee dagen
daarna kwam Johanna's antwoord zij dacht
niet aan trouwen, wat de proost zijn collega
op de volgende manier overbrachtJohanna
moest er nog eons over denken, zü vroeg
eenigen tijd om na te denken, hij kon na
De uitspraak, die men graag uit de stemming
had gelezen, is er niet in te vinden, al kijkt
men ook door een vergrootglas.
De berichtgever aan de Zeeuwsche Koerier
moet anders de stemming maar eens nalezen
uit Luctor et Emergo van 23 Juli 1913.
Dan zal hem wel meer licht opgaan.
Dat deze berichtgever in hetzelfde schrijven
stemming tracht te maken tegen de H. B. S.
zelf, bewijst voldoende, uit welken hoek de
wind waait.
Wij vertrouwen dan ook, dat na verloop
van tijd vele ouders hnnne kinderen aan de
H. B. S. zullen durven toevertrouwen ondanks
Luctor et Emergo, Zeeuwsche Koerier e. a.,
die steeds zoeken naar het kwade en het
goede niet willen zien.
Het is geene benijdenswaardige positie,
waarin de Sociaal-democratische Arbeiders
partij verkeert.
Op het royale en eerlijk gemeende aanbod
van Dr. Bos om 3 ministerszetels te bezetten
is de party niet ingegaan.
De vrucht, die daar gerijpt voor het plukken
hing, zooals Vliegen het uitdrukte, hebben ze
niet willen grijpen.
Heel wat drogredenen zullen noodig zijn
om het volk diets te maken, dat de S. D. A. P.
er goed aan deed geen deel aan de regeering
te nemen.
En dat terwijl 18 zetels door hen bezet zijn.
En dat terwijl blijkens hunne adviezen bij
de herstemming, er practisch op goeden oogst
mocht worden gerekend.
Toch viel de beslissing niet met algemeene
stemmen.
Met 13 stemmen tegen 8 behaalde Mr. P.
J. Troelstra voor zijne meening de overwinning.
Mannen als Vliegen, Spiekman, Ter Laan
enz. oordeelden, dat wel op het aanbod moest
ingegaan worden.
Zij bleken wel verantwoordelijkheid te voelen.
Zij meenden, dat met 18 van hunne mannen
in ons kleine parlement, niet volstaan kon
worden door thans nog stuurman op den wal
te blijven, al is dat altyd het gemakkelijkst,
maar dat men nu aan boord moest, om zelf
te helpen sturen.
Het aanbod was er.
een poos nog eens vragen. „Want," zei
hy later tegen zijn vrouw, als ik Hindersen
alle hoop ontnomen had, zon bjj, heftig als
bij is, in staat geweest zijn op staanden voet
zyn huishoudster te trouwenDie werkt
erop en wat zon dat een schande zijn voor
de heele proostdij! Wie weet of het Johanna's
gelak nog niet wordt
Het heele landschap lag diep onder de
sneeuw, lederen morgen lag de door den
wind opgehoopte sneeuw zoo hoog voor de
deur van Klaus Jensen's pastorie dat men
zich een pad naar het huis toe vegen moest.
Bovendien was het pas begin December.
Sinds veertien dagen hadden de dames Jensen
met niemand buiten het huis gesproken, alleen
waren ze nog naar de kerk geweest. Zooveel
sneeuw was een zeldzaamheid, vooral zoo
vroeg in het jaar en Anna had haar oudere
zuster tot groote ergernis van deze verklaard,
dat dit een slecht voorteeken zijn moest.
Marie kon zelfs in scherts geen bijgeloof
verdragen, terwijl Klaus de half ernstige, half
schertsende voorteekentbeorieën met een zacht
lachje beantwoordde. „Je bent volstrekt geen
goede predikant, als je znlk geklets duldt!"
zei Marie, die hem evenwel in den grond
van haar hart groote achting toedroeg.
De postbode was drie dagen lang uitge
bleven, daarvoor bracht hij nu een heel pak
De mannen, die hunne verantwoordelijkheid
voelden, bleven in de minderheid.
Geen congres wordt gehouden.
Het pleit is beslist. Geen socialist neemt
zitting achter de ministerstafel.
Zij hebben het zelve niet gewild.
Hoe zullen hunne kiezers het opnemen?
De afdeeling Franeker van de S. D. A. P.
zond reeds een protest tegen het gevallen be
sluit en de afdeeling Leeuwarden keurt het
af, dat geen congres gehouden wordt.
In het algemeen zullen zij, die practische
verbeteringen in de naaste toekomst voorstaan,
door het besluit van de voormannen der S.
D. A. P. het meest teleurgesteld zyn.
Woorden zijn goedkoop, de menschen willen
nu eens daden zien.
En dit had gekund, zoo de meeste voor
mannen der S. D. A. P. in stede van te veel
zich in hunne theorieën te verdiepen, meer
oog hadden gehad voor de nooden des volks,
zoo ze meer de verantwoordelijkheid van hunne
sterke positie hadden gevoeld.
We denken, dat nog wel meerdere protesten
van partijgenooten zullen volgen.
Wie de persoverzichten, in de verschillende
bladen opgenomen, gelezen heeft, weet hoe
in het land alom de houding veroordeeld
wordt der sociaal-democraten, die weigeren
mede te werken tot en mede verantwoording
te dragen voor de verwezenlijking van de
politieke wenschen, die zij te zamen met de
liberalen koesteren.
De raadgevers van de Koningin zijn thans
voor een moeilijke keus geplaatst: immers
een andere combinatie van minderheden, die
een regeeringspartij zou kunnen vormen,
schijnt niet goed mogelijk.
Wij denken er niet aan ons bij hen te
voegen, die thans in het openbaar mede
adviseeren, doch wij meenen wel de verschil
lende mogelijke oplossingen van de politieke
moeilijkheden van den dag eens te mogen
nagaan.
Zoo talrijk zyn zy niet. Een kabinet uit
de geheele linkerzijde is onmogelijk ge
worden. Een rechtsch kabinet heeft geen
meerderheid. Een concentratie-kabinet
heeft geen meerderheid.
kranten en voor Marie een brief. Klaus zat
in zyn kamer, toen Marie met onverholen
drift de deur openwierp en hem toeriep„Is
het niet ongeloofelyk, Klaus? Dominee Hin
dersen is gistereD met Johanna Hartmaan
getrouwd
„Wat is daar voor ongelooflijks aan?"
antwoordde hij kalm.
„Nu ik dachtbegon zy driftig, maar
zweeg plotseling, er lag iets op haar broers
gezicht, wat baar het verder spreken onmogelijk
maakte, hij had het dus al geweten, het
moest in deo brief dien hjj laatst uit de stad
gekregen had, gestaan hebben. Wat kon bij
zich goed houdenDie veinzerij was een
predikant onwaardig en als hij het al lang
geweten had, waarom had hy het haar dan
niet gezegd Maar in plaats van hem ver
wijten te doen, zei zy
„Het verwondert me overigens van zoo'n
behaagziek meisje volstrekt niet, zy wilde
nauwelijks onder de muts!"
Haar stemming was zoo geprikkeld, dat zij
haar broer absoluut iets krenkends zeggen
moest. Klaus' voorhoofd kleurde zich rood,
maar met veel inspanning beheerschte hij
zich en antwoordde „Marie, ik verzoek u,
zwijg van Johanna, ik duld niet, dat je op
zoo'n manier van haar spreekt?"
„Maar de waarheid moet je toch kannen
verdragen, je moet die liefde uit je hart rukken,
de liefde voor de vrouw van een ander
voegde zy hem nog toe.
wacht 'even. De sociaal-democraten
hebben gesproken van waarborgen, welke
zij geven zouden om een concentratie-kabinet
het regeeren mogelijk te maken, mits dat
eerlijk het concentratie-program zou trachten
uit te voeren. Ja, indien dat ernst is, indien
de sociaal-democraten zich werkelijk offers
willen getroosten voor het verkrijgen van
algemeen kiesrechtMaar, hebben wij
niet reeds gelezen, dat zij beloofden tegen
een oorlogsbegrooting te zullen stemmen,
wanneer de voor 's lands defensie verantwoor
delijke concentratie-minister meent in het
belang van 's lands veiligheid iets meer geld
op die begrooting te moeten uittrekken
Het is natuurlijk mogelijk, dat zulke waar
borgen voor het leven van een concentratie
kabinet gegeven worden, dat inderdaad die
oplossing nog mogelijk blijkt, maar waar
schijnlijk lijkt het ons niet.
Is dus geen party-kabinet, geen kabinet
dat eenig vast politiek program helpt uit
voeren mogelijk, dan blijft slechts een zaken
kabinet over.
Wy moeten echter erkennen, dat wat in
de laatste dagen gezegd en geschreven is,
ons aan de levensvatbaarheid van een liberaal
zaken-kabinet heelt doen twijfelen. De sociaal
democraten zouden het bij een groeiende
oorlogsbegrooting en minister Colijn voor
spelde reedsmijn opvolger zal, of hij tot
de rechterzijde behoort dan wel liberaal is,
deze begrooting wéér hooger op moeten voeren
bestrijden en de kerkelijken hebben bij
monde van dr. Kuyper reeds beloofd alles te
zullen doen om het kabinet te doen vallen.
Wy betwijfelen of zulk een zaken-kabinet,
dat toch als liberaal gedoodverfd zou worden,
het vertrouwen van de rechterzijde bij haar
niet-politieke »zakelyke« daden zou verwerven,
en vreezen, dat het om te bestaan dezelfde
steun van de sociaal-democraten noodig zou
hebben, welken een concentratie-kabinet niet
heeft kunnen verkrijgen.
Rest dus een zaken-kabinet zonder eenige
verdere omschrijving, dat ook leden der rechter
zijde bevat. Een gemengd kabinet dus Dat
zou constitutionneel wel aangewezen zyn.
Of het mogelijk zou blijken, of een kabinets
formateur er in slagen zou daarin mannen
zttting te doen nemen, die werkelijk het
vertrouwen van hun partij genieten en op den
steun van hun partij kunnen rekenen Wy
Hij stond op: „Wat ik moet, hoef je me
niet te zeggen," antwoordde by, nam haar
by de hand en opende de deur Ik heb nog
werk voor morgen, je weet, het is Zaterdag".
Toen zij weg was, zette hy zich niet aan
zjjn schrijftafel, maar wierp zich neer op de
sofa. Ja, geweten had by het, sinds bjjna
een maand. Zy had hem geschreven ach
zoo'n brief! Hy had hem verbrand, omdat
hjj hem ta dikwijls te voorschijn gehaald en
steeds weer overgelezen had. Zy kon het
leven thnis, waar zjj als misdadigster behandeld
werd, niet langer verdragen. „Ik heb er zelf
schuld aan, want in 't begin wilde ik het
verbod van mijn vader trotseeren".
Daarop bad zy beproefd een betrekking als
gouvernante te krjjgen tegen 1 October, maar
haar vader had haar verklaard, dat hij haar
liever dood zag, dan dat zij hem, eeD overste
van het Pruisische leger, zoo'n schande aandeed.
Om dien tyd was plotseling dominee Hindersen
gekomen en had haar strijd nog zwaarder
gemaakt. Den beiden onders was hij heel
goed bevallen, bovendien was het in hoogere
kringen zeer netjes, als men oudere geeste
lijken huwde. Klaus moest haar toch raad-
geven Zou zjj dominee Hindersen's vrouw
worden of niet„Meen niet, dat ik mijn levens
last daardoor verlichten wil, neen, ik zal hem
dienen, voor hem zorgen en alle werk met
blijdschap op me nemen en ik zal hem alles
bekennen, wat ik op het hart heb als jij
het mijn toestaat
TER MEM
SBLAD.
DOOE
-T 1
ja