Vrijzinnig Niouws- on Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
jü den strijd.
Tasschen Kerk en Pastorie.
fiKabinetscrisis^
Van „hand t« spandiensten".
No. 2387.
Zaterdag 19 Juli 1913.
24e Jaargang
ÜITSLA.S VERKIEZING.
FEUILLETON.
Telef. latere. No 15
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 eent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 96 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
AD VERTEN TIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 60 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
TW Courant rerschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen by d<m üitgeyer M. DE JONGE, te Ter Neuzen
Zoo is voor een poos de politieke strijd
van de baan.
Allen, die er daadwerkelijk in betrokken
waren, zullen ongetwijfeld eenen zucht van
verlichting slaken, dat de laatste stemmings
dag voorbij is.
Niet minder dan 5 stemmingen en her
stemmingen binnen eene maand tijds het
is geene kleinigheid.
Toch is er dit jaar met animo gestemd.
Alle keeren was het aantal uitgebrachte
stemmen grooter dan andere jaren.
Werkte de geest bij Provinciale Staten en
Tweede Kamer, voor wat onze plaats betreft,
in de goede richting, van de verkiezing voor
den Gemeenteraad kon niet hetzelfde getuigd
worden.
En de herstemming kwam bevestigen, wat
door de welgezinden gevreesd werd het
beste paard ging van stal, de heer Drost werd
niet herkozen.
Eu wij zeggen ronduitdit is eene treurige
bladzijde in de politieke geschiedenis van Ter
Neuzen, erger, wat op Dinsdag gebeurde is
eene onverantwoordelijke daad.
Toch moeten wij verklaren, dat na de tegen
werking sinds maanden tegen één persoon
opgezet, dat na de misleiding mondeling en
schriftelijk en na het vergiftigen der openbare
meening, de stemming voor de onzen niet
beslist een tegenslag mag genoemd worden.
Dat 466 kiezers onder zulke omstandigheden
aan het oude vaandel getrouw bleven, mag
bemoediging geven voor de toekomst.
Nog een merkwaardig verschijnsel levert
deze stemming op. Niemand der gekozenen,
ook niet de heer R. Scheele, behaalde de
volstrekte meerderheid.
Wat voor de liberale kiesvereeniging toch
ALITE KREMNITZ.
7)
Johanna's vrooljjkheid was ditmaal een voor
zeggende geweest. Om drie uur, toen de proost
zijn middagslaapje deed, werd er gebeld en
toen Johanna vlug naar beneden ging om te
voorkomen dat men in ooms kamer ging, stond
dominee Jensen voor haar. Of zij elkaar
„goeden dag" gewenscht hadden, wisten zjj
niet, nu zaten ze beiden voor de sofatafel,
Johanna aan den langen, Klaus aan den korten
kant.
„Het is heel mooi buiten, bijna heetzij
hij, terwijl hij zich met den witten zakdoek
over het gezicht streek. „Wat leest u?" Zij
werd rood, toen bij het boek in de hand nam.
„Heine's Liederen," ging hij voort, nadat hij
het ingezien had. Zjj wilde iets over Heine
zeggen, maar het bloed klopte haar zoo in de
slapen, dat zij geen woorden vinden kou.
„Mijn zuster zou Heine's werken in 't vuur
gooien," zei bij en bladerde erin.
„Waardoor is zij zoo kleingeestig en bekrom
pen geworden vroeg zij. Hij antwoordde,
na even nagedacht te hebben „Ik geloof dat
een voldoening moet worden, dat is, dat ze
op haar zuiver standpunt bleef staan.
Dat zuivere standpunt was er maar 3 aan
te houden.
Nu zegt men in sommige kringen wel
Had men Verlinde gesteund, dan ware ook
Drost gekozen.
Maar ieder, die voor de waarheid durft
uitkomen, weet, dat dit niet zoo is.
Ten eerste zou het van de liberale kiesver
eeniging eene fout geweest zijn iemand te
steunen, die tegen de organisatie optrad, waar
van hij zelf bij de eerste stemming nog lid was.
Ten tweede zou men tegenover den steun
aan Verlinde niet zijn steun aan het bekwame
raadslid Drost geschonken hebben.
Trouwens, dat getuigen ook sommige
voormannen.
De liberale kiesvereeniging heeit dus geene
verantwoordelijkheid te dragen voor hetgeen
gebeurd is.
Zij heeft gestreden met open vizier, eerlijk
en krachtig. Geen verwijt kan haar treffen.
Voor de tegenpartij, die haar candidaat D.
Scheele door de medewerking van een aantal
der arbeiderspartij zag gekozen, moet het een
onaangenaam gevoel zijn, dat deze niet zijne
benoeming te danken heeft aan de oprichting
der H. B. S. of eenige andere kwestie, waar
aan Luctor et Emergo zich zat smulde, maar
dat haar succes hierin zit, dat de heer R.
Drost is een werkgever. De economische
crisis van verleden jaar, de werkstaking, heeft
aan de anti-rev. partij gebracht, wat haar
anders nimmer in den schoot ware gevallen.
Dit bleek reeds bij eerste stemming, maar
nog duidelijker bij de herstemming.
En dat dit zoo is, mag zeker als een licht
punt worden beschouwd.
Het bewijst, dat de openbare meening
hierin niet meer zoo kan opgezweept worden
als een jaar te voren.
De heer Drost is dus niet gevallen om wat
hij als raadslid deed, hij is gevallen, omdat
hij werkgever was en niet toegaf aan de
eischen der werklieden ten opzichte van hunne
organisatie.
Aan deze verwarring van raadslid en werk
gever, van politieken en eeonomisehen strijd
doen wij niet mede. Het maakt de zaak net
zoo onzuiver als de vermenging van politiek
en godsdienst.
het voor haar energieke natuur een geluk is,
dat zij deze richting nam, zij zou anders zeer
ongelukkig geworden zfjn. Zjj had eens iemand
heel lief, maar zij durfde hem niet huwen,
omdat zjj niet handelen wilde tegen den beslist
uitgesproken laatsten wil van mjjn vader, dat
geen van zijn kinderen huwen mocht". Een
oogenblik hield hij op, vervolgens opstaande,
ging hjj voort
„Mijn vader moet zeer veel geleden hebben,
om dat te wenschen ik geloof dat hij heel
veel van mijn moeder hield, zjj kreeg de ziekte
pas door hem en stierf toch vóór hem
langzaam, met oneidig veel lijden, vooral ziele-
lijdenzij wilde haar man en haar kindertjes
nog niet verlaten
De klok tikte luid in de kamer, de predidant
zweeg en Johanna hield den adem in. Hjj
Hij speelde met het boek, dat hjj nog in de
hand had,
„Maar uw vader had ongelijk," barstte
zjj plotseling los. „Het levec van den mensch
is kort en vol leed, maar daarom mogen we
het niet vernietigen We zullen het zoo leven,
als het voor ons bestemd is. Hij had ongelijk,
zeer zeker dat verbod mocht hü niet uitspreken".
„LaDg heb ik dat ook geloofd, anders had
ik hij zweeg een oogenblik „Maar
mijn zuster vindt het gewetenloos, als men
anderen in het ongeluk stort".
„In het ongeluk herhaalde zjj en
haar lippen trilden. „Als het ongeluk nn de
Dat een paar persoonlijke vijanden van
den heer Drost en een paar rechtsclie werk
lieden-propagandisten nu eene eenige gelegen
heid kregen, is duidelijk.
Zoo moest een onzer beste, werkzaamste,
kundigste leden vallen. Zoo viel indertijd
ook de heer Van den Hoek. Zoo zullen
wellicht in de toekomst nog meerderen vallen,
die zelfstandig en onafhankelijk durven
optreden.
Waar wij zelfstandigheid en onafhankelijkheid
energie en bekwaamheid in een raadslid eene
aanbeveling achten, brengen wij aan het
scheidend lid, den heer Drost, een oprecht
woord van hulde, voor wat hij in het belang
onzer gemeente deed.
Met dit woord van hulde zullen allen in
stemmen, die kleine persoonlijkheden weten
te scheiden van ernstige gemeentebelangen.
Verleden week heeft de Koningin aan Dr.
Bos opdracht 'gegeven een kabinet samen te
stellen uit alle partijen der linkerzijde. Het
is niet te verwonderen, dat de keuze van dr.
Bos door de vrijzinnige pers met ingenomen
heid wordt begroet. Tjjdens zjjn Kamerlid
maatschap heeft hij zich een invloedrijke positie
in de vrijzinnige gelederen veroverd, terwijl
hij aan de rechterzijde een geziene persoon
lijkheid is. Zijn democratische denkbeelden
geven den waarborg, dat het te vormen kabinet,
indien zijn pogingen slagen, de uitspraak der
Juni-stembus in het Staatsblad zal weten vast
te leggen. Het staat wel buiten twijfel, dat
de opdracht tot kabinetsvorming aan dr. Bos
gegeven is als één der leiders van de con
centratie. De samenwerking der vrijzinnigen
is in den strijd een zoodanige geweest, dat de
onderlinge verschillen van vrij-liberaal, unie
liberaal en vrijzinnig-democraat niet op den
voorgrond kwamen. De drie partijen treden
voor concentratiecandidaten en juist daarom
doet het er weinig toe af, dat de kabinets
formateur gekozen is uit de zwakste der drie
vrijzinnige groepen.
De opdracht aan dr. Bos gegeven strekt een
kabinet te vormen uit de geheele linkerzijde.
De sociaal-democraten zullen dus voor de vraag
gesteld worden, of zij hun deel der regeerings-
verantwoordelijkheid willen dragen. Voor de
hoogste zaligheid is
Zij kon hem niet aanzien, maar stond op
en keek door het venster naar buiten. Voor
het venster stond het kersroode kaasjeskruid
in de zonneschijn, de bloesems telde Johanna
verscheidene keeren, zjj wist niet, wat zjj
gezegd had, o, zij had zoo gaarne iets ont
zaglijks gezegd, een woord, uit haar hamerenden
boezem geweld er bestond voor haar niets,
dat zóo sterk was, als het verlangen naar
hem Hjj stond nu bij de kachel eB kon haar
rond gezichtje in den spiegel zien, zjj bemerkte
het niet. „Maar de jooge vrouw, die ik de
vorige week begroef", ging hjj voort zjjn
opwinding had hem bleek, als bloedeloos ge
maakt „die had een kind
Johanna's knieën sidderden plotseling zoo
sterk, dat zjj zich aan den muur moest vast
houden. Natuurljjk, zjj wist, dat men kinderen
kreeg, als men getrouwd is, maar dit woord
uit zijn mond was iets zoo afschuweljjks, be-
zinnigroovend, dat het haar voor de oogen
draaide. Hü zag baar nu vlak in 't gezicht,
niet meer door den spiegelhü had haar willen
zeggen, dat zü aan de toekomst denken moesten,
dat zü de ziekte niet voortplanten mochten
ja, wat had hij al niet willen zeggen
Den heelen mooien heggeweg langs had hü
het in gedachten gezegdhü was gekomen
om voor altijd afscheid van haar te nemen
maar nn, nu zeide hü alleen „Johanna
en hield haar in zijn armen. Zü klemde zich
S. D. A. P. is dit een zeer belangrijke kwestie.
Dat dr. Bos vele moeilijkheden zal hebben te
overwinnen, wil hij in zijn pogingen slagen,
behoeft wel geen betoog. Het zal daarom
nog wel eenigen tijd duren, eer ruchtbaar
wordt of de kabinetsformatie gelukt is. »flet
Volk* gaf Zaterdag te kennen, dat de beslis
sing of de S. D. A. P. zitting zal nemen in
hetnieuwe kabinet, zal overgelaten worden
aan een congres der party. Wanneer de
S. D. A P. inderdaad aan dit voornemen vast
houdt, wordt het wel Augustus, eer de be
slissing valt:
We kunnen dan nog heel wat geduld oefenen,
tot het nieuwe kabinet bekend wordt
De »Limburger Koerier* meent, dat nu de
sociaal-democraten zulk een sterke partij in
het parlement vormen, het noodzakelijk was,
dat mr. Troelstra over het vormen van een
nieuwe regeering gehoord werd. Over dat
feit kan niemand blaam treffen. Maar het
blad voegt daaraan toe
»Welnu, als er in den lande ontstem
ming heerscht over dat bezoek van den
heer Troelstra aan H. M. de Koningin,
en die ontstemming is in sommige
streken zeer merkbaar, dan dient onze
toorn ontladen over de hoofden van hen
die aan de vijanden van het koningschap
hand- en spandiensten hebben verleend.*
En de menschen die hand- en spandiensten
bewezen hebben, zijn volgens de »Limburger
Koerier* slechts de menschen der concentratie.
Maar hebben wij van prof. Struycken
niet vernomen, dat de kerkelijke sabotage bij
de .herstemmingen oorzaak is, dat het aantal
sociaal-democraten achttien en niet twaalf is
Is het niet een feit dat een zestal sociaal
democraten alleen in het Parlement zitten
omdat de kerkelijke lijders gewenscht hebben
door onthouding van stemmen de verkiezing
van den sociaal-democraat te verzekeren
»hand- en spandiensten* voor den sociaal
democraat te verrichten
Er is een Engelsch spreekwoord dat zegt
»you cannot eat a cake and have it too*
gij kunt den koek niet tegelijk opeten en be-
aau hem vast met zoo'q innigen hartstocht,
alsof de dood reeds achter hem stond* en als
moest zü zich beschermend tusschen hem en
den geliefde plaatsen.
Zü hadden besloten, dat zij, Johanna eerst
haar vaders toe stemming vragen zou, eer zü
het anderen mededeelden. Maar toen de proost
in de kamer kwam, was Johanna zóó gloeiend
rood en de opwinding op beider gelaat zoo
leesbaar, dat zü het hem niet konden verzwegen
en hü deelde het natuurlijk dadelyk aan haar
tante mee.
,Ret is veel gauwer gekomen, dan ik dacht
die arme dominee Hindersen", zei hij
lachend. Maar zün vrouw verklaarde, dat zü
zich niet durfde te verbaden, voordat de
goedkeuring van haar vader er was. Ook aan
Jensen zusters mocht het dan eerst gezegd
worden. Hoe goed, dat bet verlof van de
overste Johanna wist het precies juist
twee dager geleden geëndigd en bü weer terng
was; zü konden dus op zijn laatst overmorgen
antwoord hebben. Oom proost beval Johanna
aan, haar vader dadelyk te sohrüven, dat
dominee Jensen een zwakke gezondheid had.
Daar Johanna wist, dat het haar stiefmoeder
zeer aangenaam zün zon, haar getrouwd te
weten, twüfelde zü geen oogenblik aan haar
vaders verhengd „ja"; zü ging dus gaarne op
haar tante's voorwaarden in, dat zü dominee
Jensen niet weerzien zou voor haar vaders
toestemminghet leven lag voor haar eu zü
TER IEIIZEMÜ
Burgemeester en Wethouders der gemeente TER
NEUZEN maken bekend, dat een afschrift van liet
proces-verbaal, vermeldende den uitslag der op 15 Juli
1913 gehouden herstemming, ter verkiezing van vier
leden van den Gemeenteraad, is aangeplakt en voor
een ieder ter Gemeente-Secretarie ter inzage ligt.
Ter Neuzen, 15 Juli 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
DOOE
i—
