Vrijzinnig Nieuws- en Advertentiebiad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
caniidatcn.
Tusschen Kerk en Pastorie.
Dier eene belangrijk Vraag.
provinciale Staten.
No. 2382.
Woensdag 2 Juli 1913.
24e Jaargang
FEUILLETON.
DONZE,
DROST
LENSEN.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere No 15
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters na~r plaatsi uimte-
Redactie-adresNoordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en L al e r (1 a g m O r g e II by den Uitgever M, DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN,
gelet op art. 24 van de verordening tot hand
having van orde en veiligheid op openbare wegen
en wateren,
BESLUITEN:
in het belang der openbare orde en veiligheid te
verklaren, dat het op iederen dag van de maand
Juli 1913 van des morgens vier uur tot des avonds
elf uur ongeoorloofd zal zijn met reclame borden
rond te gaan op openbare wegen.
Ter Neuzen, 30 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
In het vorig nummer van ons blad hebben
wy de 3 aftredende leden de heeren Donze,
Drost en Lensen reeds krachtig aanbevolen.
Er is reden voor die aanbeveling.
De wijzewaarop ze hun mandaat vervulden,
geeft recht op die aanbeveling.
Vroeger gaf men van zekere zijde hoog op
over den zedelijken ondergang van Ter Neuzen,
als de vrijzinnigen het bewind voerden.
Men lacht thans om die bangmakerij. De
liberale candidaten mogen gerust de vergelij
king met andere doorstaan.
Nu praat men van finantiëelen ondergang.
Ook daarvan is geen sprake, kan geen sprake
zijn. Maar zoo praat men in elke gemeente,
wa'ar iets tot stand gebracht wordt, dat som
mige partyen niet graag zien of waaruit ze
een politiek voordeeltje wenschen te halen.
In het algemeen kan men opmerken, dat
tegen degenen, die zich van gemeentezaken
weinig aantrekken zoo goed als geene oppositie
is.
Zijn er mannen, die werkelijk hun 'oest doen
op de hoogte te komen, mannen, die ernstig
werken, die moeite en tijd offeren, dan ontstaat
er een zekere tegenwerking.
De goede en werkzamede bekwamedegelijke
raadsleden ondervinden vaak den grootsten
tegenstand.
Dat ondervond ook de heer Van den Hoek,
die ondanks den harden arbeid van velen niet
behouden werd.
Bij deze stemming tracht men ook juist de
pijlen te richten op die mannen, welke in den
Raad behooren.
Het opwerpen van een zoo groot mogelijk
aantal candidaten is daarvan het bewijs.
ALITE KREMNITZ.
4)
„Een nutteloos werkje, dat uien doet, om
iets in de hand te hebben".
Juffrouw Marie trad op de twee toe, en
meende, dat men nooit iets nutteloos maken
moest, omdat zooveel menschen voor het noo-
digste geen tijd hadden en het nondigste
misten. Johanna antwoordde „U hebt zeker
gelfjk". Maar de jonge man zei tegen Marie
Jou puriteinschheid past niet ieder." Wilt
u me daarmee vernederen vroeg Johanna
hem aanziende, alsof zijn zuster er niet ge
prikkeld naast stond. Ais zy met hem sprak
waren alle overigen haar onverschillig alsof
zy ooren noch oogen hadden. Hij beantwoordde
haar blik, zonder te antwoorden op wat zij
zeide, en zij las slechts bewondering en liefde
in zijn oogen. Na een oogeublik zei hij plot
seling „Ik geloof dat u ons huisbakken leven
niet gewoon zoudt worden".
„Hoe kunt u de belichaamde poëzie buis-
bakken noemen Iu een pastorie is alles
doortrokken van een glans, dien de Zondag
Nu komt hier dit nog bij, dat enkele per
sonen uit persoonlijke haat en vijandschap de
zaak trachten op te warmen, dat ze ten be
hoeve van dat doe! zich plotseling in arbeiders
vrienden veranderden.
Tegen dezer werken ga onze waarschuwing
in de allereerste plaats.
Wij bevelen onze candidaten met vertrouwen
bij de kiezers aan.
Wij hopen, dat het vrijzinnig gevoel, dat
zoo heerlijk tot uiting kwam bij de stemmingen
voor Provinciale Staten en Tweede - Kamer
zich thans niet zal verloochenen.
Het bestuur van Ter Neuzen blijve vrijzinnig.
Velen, niet het minst onder de neringdoenden
zullen nimmer terug verlangen naar dat viertal
jaren, toen de anti-rev. het heft in handen
hadden.
Zaamslag is daar, om ieders geheugen
daaromtrent nog eens op te frisschen.
Mannen als W. Bedet en D. Scheele zijn
allerminst geschikt om datgene te waarborgen,
wat wij thans hebben.
Integendeel, hunne verkiezing zou beteekenen,
dat zeer sterk in de anti-rev. richting zou worden
doorgedrevensterker nog dan vroeger.
Persoonlijke uitlatingen en verschillende
uitingen in Luctor et Emergo naar aanleiding
van vrijheden door den Burgemeester verleend,
hebben dat volop bewezen.
De vrijzinnige richting schonk en schenkt
nog steeds de meeste bevrediging.
Maar wie zou voor de grootste belangen
van Ter Neuzen de heeren Drost en Lensen
willen en durven missen
Wie waarschuwde het eerst, toeri er kans
was dat men onze plaats bijna op genade of
ongenade aan België overleverde wegens de
bevaarmaking van de Maas in Limburg
Kijk dit was eene zaak, die honderduizenden
betrof. De heer Drost was de man, die Kamer
van Koophandel en Gemeenteraad wakker maakte.
Wie waren het, die bij de tramsubsidie
bewijzen van kunde in die zaken aan den dag
legden
Bij alle groote belangen, die onze plaats
betroffen, waren het de heeren Drost en Lensen,
die zich op de hoogte toonden.
Wij hebben in de naaste toekomst de hulp
en bekwaamheid van zulke mannen nog zoo
hard noodig, dat we den val van ook maar
één hunner als een gevaar voor de toekomst
van onze plaats zouden beschouwen.
op de beelen week werpt. Haisbakken is
bet stadsleven. Het gewoonste werk, groente
schoonmaken en varkens voeren, ziet er op
bet land, in de ruime, vrije lucht, poëtisch
oit vooral wanneer men aan de enge, duistere
binnenplaatsjes dier steden denkt. 'U weet niet
eens, boe goed a bet bebt
„Maar enkel arbeid, nooit verstrooiing",
viel Marie in.
„Is een dag als deze geen verstrooiïog
Is een bezoek in de buurt niet meer dan een
concert of bal
„Ja, nadat men zich moe gedanst heeft",
antwoordde Marie, zij werd erg ongerust
zoo iets onbeschaamds was baar nog nooit
overkomen. Die juftrouw Johanna vrye for
meel om baar broer en die zat daar alsof dat
zoo boorde! Zij wendde zich daarom tot hem
en zeide„Klaus, bet is tyd om te vertrekken
Langzaam en droomerig trok hy zijn horloge
uit den zak en schoof bet weer terog, zonder
gezien te hebben hoe laat het was.
„Waarom bent u zoo haastig, joflronw
Jensen U bebt toch geen langen weg voor
u en er is nog niemand weggereden", vroeg
Johanna.
„Ik heb nog werk, morgen wordt er ge-
wasscben en daarom wil ik ze vanavond nog
in de zeep zetten, voor het donker word."
„Wascht u zelf".
„Natuurlijk, deukt n dat de meid daar
aleen mee klaar komen zoa
Dat we den heer Donze, den achtbaren en
zoo bekenden burger jin onze gemeente zijne
plaats gaarne zien behouden, spreekt van zelf.
Hij toont zich een trouw en ijverig bezoeker
der vergaderingen en is met onze plaats en
hare behoeften alleszins bekend.
Met kracht wekken we de kiezers op Vrijdag
flink ter stembus te komen en al hun best
te doen voor de drie degelijke mannen, die van
onze zijde aftreden, de heeren
EN
Met het oog op het groote aantal candidaten
bevelen wij aan niet meer dan drie te nemen,
maar als flinke kiezers dan ook alle drie.
De H. B. S. is eene zaak, die in Ter Neuzen
heel wat aanvechting had te verduren.
Geen wonder. Degenen, die voorstanders
waren van eene Christelijke H. B. S. hebben
met alle mogelijke middelen getracht stemming
te maken tegen eene inrichting, die hun een
doorn in het oog was.
Voeg daarbij eenige anderen, die uit per
soonlijke motieven die actie wilden steunen en
ge hebt den strijd zoo onzuiver, zoo troebel
als wij dien gekend hebben.
Gelukkig zijn onder alle klassen der be
volking de oogen meer opengegaan en is het
besef doorgedrongen, dat wij in onzen uit
hoek op velerlei gebied stiefmoederlijk zijn
bedeeld geweest, dat we ook op het gebied der
verstandelijke ontwikkeling op meer hadden
mogen rekenen dan ons geschonken is.
Men gaat het vreemd vinden, dat men niet
kikt over de 9 millioen subsidie, die het bij
zonder onderwijs reeds ten deel valt, maar
dat men wel een groote keel opzet, over wat
ééne H. B. S. kost, eene richting, die voor
alle partyen en richtingen openstaat.
Wie nauwkeurig en ernstig bij zichzelven
het verloop der kwestie nagaat, hij laat zich
niet meer opwinden. Hij gevoelt, dat de strijd
tegen de H. B. S., al hebben velen dat niet
zoo dadelijk ingezien, geen andere was dan
Johanna keqk onwillekeurig naar haar
vingers en schrok van haar gedachten. De
jonge predikant bad haar blik gevolgd en
zacht geglimlacht.
Johanna gevoelde daarbij een diepe smart
maar ze kon toch niet zeggen „Voor u
zou ik alles kunnen leeren 1"
Hij had haar eigelijk nooit een woord gezegd
van wat haar zoo natuurlijk en onvermijdelijk
scheen van hun gemeenschappelijke toe
komst. Marie wendde zich tot haar zuster
om het verirek te bespoedigen en Johanna
zei vragend tot Klaus
„Wilt n nog niet een beetje blijven de zon
scbyut nu en we konden het half uurtje tot
aan de zee te voet gaan."
„Ik zou wel willen en ik heb ook tyd, maar
als de zuster nn niet kunnen."
Johanna was verstoord. Liet hjj zich zoo
door zjjn zusters beheerschen Dat zou treurig
zyn.
„Toe", begon zij nog eens, als ging bet om
iets van het grootste gewictit.
„Dus morgen, ongeveer vijf uur", zei Anna
op Johanna toetredend.
„Of overmorgen, als het u beter schikt
antwoordde deze.
„Ja, overmorgen was nog beter!"
„Ik zal wel tevoet achteraankomen", zei
Klaas, toen de zusters in het rijtuig zaten,
dat een boer van het dorp zelf besrunrde,
die bij de Tweede Kamer gestreden werd
over art. 192. Het is hier geweest de strijd
tusschen openbaar en bijzonder onderwijs,
waarbij een aantal menschen argeloos werden
medegesleept.
Ziet men nu hoe de zaak nader geregeld
is, dan blijkt, dat in dit geval onze Raad
werkelijk democratisch is opgetreden.
De regeling is zoodanig, dat ook de kinderen
der mingegoeden tegen een lager schoolgeld
worden toegelaten, ja, dat kostelooze toelating
kan plaats hebben, terwijl bovendien nog,
waar dit noodig mocht zijn voorzien wordt
in de verstrekking van leermiddelen.
De regeling is zoo gemaakt, dat weinige
gemeenten in ons Vaderland dit Ter Neuzen
zullen verbeteren.
Een fel tegenstander verklaarde ons dan ook
eenige weken geleden, dat dit werkelijk iets
goeds was.
Wij twijfelen niet, of zoo ieder het spel
door sommigen gespeeld doorzien heeft de
inrichting zal in de naaste toekomst milder
beoordeeld worden en ieder, die het wèl meent
met zijne gemeente, zal na eenige jaren het
toejuichen, dat deze inrichting niet als de
Ambachtsschool Ter Neuzen voorbijging.
Het spel werd door de vrijzinnige bladen
reeds vroeg doorzien.
Groote bladen als Algemeen Handelsblad,
N. Rotterd. Cour., Het Vaderland, ook het
soc.-democr. blad Het Volk hebben er ar
tikelen aangewijd en al die bladen begrepen
zeer juist, waar de schoen wrong.
Wij herhalen de strijdvraag bij hen, die
den strijd ontketenden, was deze Openbaar
of Bijzonder Onderwijs.
Dit nu nog eens te releveeren. kan wellicht
nog velen tot een goed besef van den
werkelijken toestand brengen.
Gelukkig hebben, naar ons bleek, reeds
velen begrepen, waar het om ging.
Moge dan ook de geestdrift van de Kamer
verkiezingen zich uiten bij de stemming voor
den Gemeenteraad.
Maandag had de herstemming voor de
Provinciale Staten te Vlissingen plaats.
Er werd druk gestemd.
„ik ga nog eens uaer de heeren in de her
berg, vóór acht ben ik zeker thuis".
Daarop gaf by den boer het teeken om
weg te rijden, zoodat de zusters niets meer
konden inbrengen. De proost vond het veel
verstandiger, dat Jensen te voet ging, daar
hij den heelcn dag stilgezeten had zijn vrouw
werd eensklaps nadenkend toen zy Johanna's
stralend gezicht zag.
Dominee Jensen ging allereerst naar de
herberg, maar keerde spoedig naar de proosdij
terug en sloeg nu het wandeltochtje naar de
zee voor, de wegen waren reeds geheel op
gedroogd. Maar toen hjj zag, dat de oude
heeren er niet veel lust in hadden, was hjj
ook geheel tevreden met in de kamer te zitten.
Hij rookte niet en kon daardoor Johanna
helpen verwarde wol op te winden, toen de
proost zich teruggetrokken had, las hjj de
dames een sonnot van Rückert voorlater
begeleidde Johanna hem, op voorstel van haar
tsnte, bij een lied van Schnbert, dat hij zeer
mooi zong, ofschoon het zingen, zoowel als
het rooken, hem eigenlijk verboden was.
Johanna wilde de oogenblikken vasthouden,
maar zjj was zich dat niet goed bewust, zy
voelde slechts één dingdat hij gebleven was,
omdat zy het hem verzocht had
Toen de vrouw van den proost 's avonds
naar bed ging, vroeg zij aan haar man, of
hjj geloofde, dat het wat worden kon tusschen
Klaus Jensen en Johanna. Hy lachte en ver-
TER
DOOE
