Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
publicatie!
Bekendmaking.
pc Voorbereiding.
pc uitslag
bij de provinciale Staten.
Propagandisten fan rechts.
Znid-jtollanil zal na Hortin
weer tinHs zijn.
DRANKWET.
GEMEENTERAAD.
No. 2378.
Woensdag 18 Juni 1913.
24e Jaargang
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. B\j abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en
Zaterdagmorgen bij den Uitgever M, DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN,
brengen bij deze ter kennis van de ingezetenen
dezer gemeente, dat tusschen den 23 en den 28 Juni
1913 binnen deze gemeente de jaarfljksche collecte
zei plaats hebben, ten behoeve van het Fonds tot
aanmoediging en ondersteuning van den Gewapen-
den dienst in de Nederlanden, welk Fonds uitsluitend
strekt tot ondersteuning van al de verminkten in
eenigerlei strijd, waaronder ook die in Nederlands
Overzeesche Koloniën of bezittingen, en noodigen
midsdien een ieder uit, om door een milde bijdrage,
dat Fonds tot vervulling van het edele doel van
deszelfs bestemming, te helpen in staat testellen.
Ter Neuzen, 12 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Er is gestreden met groote volharding van
weerszgden tot aan den vooravond der stemming
toe.
De candidaat der anti-rev. sprak Zaterdag
om 5 uur te Sluiskil, om 8 uur te Sas van
Gent.
Debat werd niet toegestaan, waarom een
vrgzinnig spreker, de heer Dorland, zelf ver
gaderde bij den heer Dootjes met een sterk
aangegroeid publiek.
Mr. Ankerman sprak in het Hotel der
Nederlanden met debat en hakte als Dolle
Hein los op het openbaar onderwijs.
Den volgenden dag had de machtige be
tooging van circa 7000 menschen te Oostburg
plaats.
Dienzelfden dag sprak voor Mr. P. Diele-
man Mr. Dr. J. v. Best, 's morgens om half
acht te Westdorpe en 's middags om 4 uur
te Sas van Gent, waar debat werd toegestaan.
Hier verdedigde de heer J. v. d. Peijl krachtig
de openbare school en toonde de innerlijke
voosheid der coalitie aan.
Deze debatter kon het antwoord van den
spreker niet geheel afwachten en vroeg verlof
zich te verwijderen, omdat hij te 7 uur op
Zwartenhoek moest optreden.
Op den laatsten avond sprak Mr. P. Diele-
man voor eene zeer matig bezette zaal in het
Hotel der Nederlanden, de heer De Muralt
voor eene opgepropte menigte in het Hotel
de Commerce.
Nooit woonden wij zoo iets bij. Eene
stampvolle zaal, het bestuur ingesloten door
belangstellenden, de trap en zijgangen gevuld,
3 tegen de muren geplaatste trappen be
klommen door belangstellenden en een paar
honderd op het Marktplein er voor.
Heet was het. De spreker -ontdeed zich in
het eind, van zijn jas en stond in zijn over
hemd het publiek te boeien.
De soc.-democrat, candidaat debatteerde.
Het mag gezegd, dat hij ruimschoots den
tijd kreeg. Daarna kwam het krachtige,
pakkende woord van den heer De Muralt op
het gesprokene door den heer Lindeijer.
Aan interruptie's ontbrak het niet. Maar
dat was niet erg aan den vooravond van den
stembusstrijd;
Het was werkelijk een mooi slot na eene
lange campagne.
We vernamen nog van een Chr.-hist. spreker
op Zaamslag, zelfs liep nog een gerucht van
een op Hoek.
Het schijnt, dat die borden voor de anti-
rev. moesten komen wasschen.
We moeten zeggen, dat voor de Provinciale
Staten reeds bij eerste stemming een flinke
opkomst is geweest.
Tot nu drie jaren geleden was de belang
stelling voor dit college steeds matig.
Ten onrechte, vooral als men in het oog
houdt, dat toch ook de Provinciale Staten de
leden der Eerste Kamer aanwijzen.
Maar zelfs dit er afgelaten, hebben de
Provinciale Staten meer recht op onze be
langstelling, dan tot dusver gebleken was.
Er werd hard gestemd, zoo in het land
van Axel, als in het land van Hulst.
Leek het een oogenblik of de 4 coalitie
broeders de zege zouden wegdragen, het kwam
gelukkig anders uit.
Twee der hunnen Fruijtier en Hombaeh
bereikten de meerderheid.
Vooral van den laatste mag dit geene ver
wondering wekken, daar deze candidaat in
zijne streek zeer populair is.
Dat de heer Hombaeh bij de candidaten
was, kwam in met geringe mate ten goede
aan den heer Fruijtier.
De candidatuur van den heer Hombaeh
kwam ook ten goede aan Mr. Dieleman en
C. IJsebaert, die in herstemming komen met
den vrijzinnigen candidaat Van Dixhoorn en
den candidaat der onafhankelijken Kramer.
Welnu, de heer Hombaeh en de heer Fruijtier
zijn gekozen.
De twee andere coalitie-mannen nog niet.
En hopelijk worden zij ook niet gekozen,
maar wel Van Dixhoorn en Kramer.
Kan dat
Wel zeker, twijfelmoedigen
Vergelijk stemming en herstemming van
1910, vergelijk de stemmencijfers van Vrijdag
(waarbij de heeren Buijsse en Kaan voor
candidaten, die voor het eerst in het vuur
komen, geen slechten indruk maken) en wij
zeggen, het kan zeer goed.
Als gij het wilt
Als ge in sterken getale opkomt en als
ge zoo in het land van Axel, als in het land
van Hulst gelijkelijk voor beiden opkomt.
Wij zeggen voor beiden.
Zeker er is in de samenwerking sinds 1910
verbetering te constateeren.
Maar het kanhet moet nog beter.
En dan kiezers, dan zullen wij slagen
En dan slagen wij door de lessen der practijk,
maar in ieder geval door eerlijke middelent
waarop niemand iets kan afdingen.
Er is wel eens gesproken van eene
politieke tram.
Wie er aan twijfelde, heeft Vrijdag en nu
Dinsdag gelegenheid gehad zijne verbazing
te uiten.
Het was al trampropagandist, wat men
hoorde en zag, al rijdt de tram nog niet,
maar alleen nog maar de automobiel.
Wij nemen het heusch niet kwalijk, maar
brengen het onzen lezers als opmerkelijk ver
schijnsel onder het oog.
Hoeveel baantjesgasten of toekomstige
baantjesgasten (want sommige propagandisten
waren nog gelukkig te maken met een
»flokker< van een centwaren daar wel niet
bij
Dat de kentering naar links sterk is in ons
Vaderland, daarvan levert Zuid-Holland in het
hart van ons land een zeer sterk bewijs.
Wel hebben de rechterpartijen bij de
stemming voor de Provinciale Staten nog geen
enkelen zetel verloren, maar bij de herstemming
zullen zij niet alle bezette zetels kunnen
behouden.
Volgens de uitgebrachte stemmen is links
verre in de meerderheid.
Op de coalitie zijn in Z.-Holland uitge
bracht 58014 stemmen, op de vrijzinnigen
47266 en op de sociaal-democraten 28242,
dus voor de coalitie 58014 en tegen 75508.
Al regeert de rechterzijde in Z.-Holland, zij
heeft niet de meerderheid. Van de 15
Rotterdamsche Staten-zetels heeft de rechter
zijde er nog 9.
Welnu, daar zijn vóór de coalitie uitge
bracht 16385 en ër tegen 26776 stemmen.
Alleen door de tactiek der anti-rev. door in
vele districten maar één candidaat te stellen,
waardoor ze bjj herstemming misschien vrij
zinnigen en soc.-democr. geseheiden weet te
houden, kan ze nog meerderheid blijven, maar
heel wat zwakker dan thans, nu het 54 rechts
en 28 links is.
Wij hebben goeden moed, dat onze volk
rijkste provincie Z.-Holland zich na korten
tijd aan den druk der coalitie zal weten te
ontworstelen.
Dat dient ook in de provincie, waar 's lands
regeerkastgel staat.
T U R K IJ E.
De moord op den grootvizier.
Het schjjnt, volgens de berichten uit Kon-
stantinopel, nu wel vrij zeker, dat de moord
aanslag op Mahmoed Schefket-pasja een zorg
vuldig voorbereide samenzwering was. De auto
van den grootvizier werd opgehouden op een
pnut, waar de straat opgebroken was voor het
leggen van electrische kabels, door een ljjk-
wageu, die later gebleken is, leeg te zija ge
weest. De moordenaars, die daar gereed stonden,
konden kalm hunne schoten lossen, en zich
toen uit de voeten te maken, om weg te snellen
in een auto die op hen stond te wachten.
De algemeene opinie is, dat de moord moet
worden toegeschreven aan de militaire partij,
en dat de uitvoering bespoedigd is door het
optreden van den groot-vizier tegen generaal
Aboek-pasja.
Opmerkelijk was het, dat onraiddellgk na
den moord Talaat-bey, de leider der partij
voor Eenheid en Vooruitgang, in het depar
tement van oorlog kwam en de leiding op
zich nam, evenals hij dat deed na de staats
greep in Januari. Ook Enver-bey kwam dade
lijk uit Tsjekmedje naar Konstantinopel en
werkte met den plaatselijken commandant,
Dsjemal-bey, het plan uit voor de buitengewone
maatregelen, die moesten worden genomen.
De moord wordt door het volk als een on
verdedigbare daad beschouwd, die een onber-
stelhaas verlies berokkende. Ook in diploma
tieke kringen wordt de dood van Mahmoed
Schefket een 6rnstig verlies voor Turkije ge
noemd.
De vrees, dat thans het leger uit de Tsja-
taldjalinie naar de hohfdstad zal oprukken, om
de jong-Turksche regeering te verdrijven, is
toegenomen. De leidende personen in Kon
stantinopel hebben dadeljjk maatregelen geno
men, om dit tegen te gaan zij hebben de troepen,
die bij San Stefano bijeen zijn, naar de hoofd
stad ontboden, om daarmede een opmarsch van
het Tsjataldjaleger te beletten. De buitenland-
sche vertegenwoordigers en de commandanten
der vreemde oorlogsschepen in den Gouden
Hoorn hebben voorzorgsmaatregelen getroffen.
Tot opvolger van Mahmoed Schefket als
grootvizier is benoemd Said Halim pasja. Hg
heeft medegedeeld dat de persoonsverandering
geen wijziging in de politiek der Porte zal ten
gevolge hebben.
Vrijzinnige bondsdag te Oostburg.
Wij ontleenen aan de Midd. Ct. het
volgende
Ja, ziet ge, met zulk prachtig weder en dan
op Zondag, wanneer ieder, na het vervullen
zijner kerkelijke plichten des morgens, tjjd
heeft, en dan voor de eerste maal, dat zulk
eene bijeenkomst in ods kiesdistrict, althans,
naar we meenen aan deze zijde van den
Braakman, gehouden wordt, het kan niet
anders of deze bijeenkomst moest gelukken
maar waren alle de genoemde omstandigheden
gunstig, wij zijn overtuigd, dat duizenden dan
waren op de weide te Oostburg om getuigenis
te geven van hunne vrijzinnige gevoelens, uit
een spontane aandrang om te toonen, dat wel
degelijk het land van Cadzand niet gediend
is van »christelijkheid op z'n kop« zooals een
der sprekers dat zoo juist uitdrukte, sprekende
over de zoogenaamde christenen van onze dagen.
Reeds in den aanvang waren alle gedrukte
programma's, cirka 2500, verkocht, maar de
toeloop hield maar niet op er moest aan den
ingang queue gemaakt worden wel gedurende
3 kwartierhonderden fietsers, waaronder
een 150-tal uit Groede e. o. met een bord
voorop waarop stondKiest de Muralt*
tal van vrijzinnigen en wandelaars kwamen
van alle zijden opzettende tram bracht
volgeladen wagens van den kant van Breskens,
Aardenburg en Cadzand, tevens medebrengende
de muziekgezelschappen van Breskens en
Zuidzande, kortom uit alle plaatsen van
't 4e district waren menschen gekomen (alleen
uit Eede zagen wij niemand, al kunnen ook
vandaar bezoekers geweest zijn) wellicht deels
uit nieuwsgierigheid, maar toch ook zeker
voorzoover dit nog noodig was persoonlijk
den candidaat der vrijzinnigen jhr. De Muralt
te zien en te leeren kennen, en om tegen
woordig te zijn bij het afscheid dat de heer
Vorsterman van Oyen van zijn kiezers nam.
Bladzijden, kolommen, zouden wij kunnen
schrijven van de indrukken aldaar door ons
verkregen van de wetenschap van vele dingen,
aldaar opgedaan, maar de ruimte laat dit niet
toegenoeg zij het te vermelden dat alle
sprekers, zoowel de voorzitter de heer T. H.
Siemelink, als onze candidaat De Muralt zelf,
zoowel mevrouw Van RielSmeenge als de
heer J. Dorhout, als de heer KI. De Vries
en de heer Vorsterman van Oyen telkens een
samengepakte menigte hoorders hadden, die
TER mi
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maakt bekend, dat Openbare Vergadering
van den Gemeenteraad zal worden gehouden op
Donderdag den 19 Juni 1913, des voormiddags te
10 ure.
Ter Neuzen, den 16 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN,
brengen ingevolge artikel 37 in verband met artikel
12, le lid der Drankwet, ter openbare kennis dat bij
hen is ingekomen een verzoekschrift om verlof tot
den verkoop van alcoholhoudenden, anderen dan sterken
drank van CORNELIA K00LE, vrouw van W. F.
Dekker, wonende te Ter Neuzen, voor het rechter voor-
en achterlokaal van het perceel plaatselijk gemerkt 6
en gelegen aan het Nieuwediep.
Binnen twee weken nadat deze bekondmaking is
geschied, kan ieder tegen het verleenen van het ver
lof schriftelijk bij Burgemeester en Wethouders be
zwaren inbrengen.
Ter Neuzen, 12 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN,
brengen ter kennis, dat het lo suppletoir kohier van den
Hoofdelijken Omslag in deze gemeente voor 1913, in
afschrift, gedurende vijf maanden op de secretarie der
gemeente voor een ieder ter lezing is nedergelegd.
Ter Neuzen, 12 Juui 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
