UIT ONZE OMGEVING.
Gemengde Berichten.
leed de man echter. Behalve minder ernstige
kweisuren had hij een zware houw in het
achterhoofd, waarschijnlijk met een parang
toegebracht. De overledene was een stevig
gebouwde Javaan, waarschijnlijk koelie op een
naburige onderneming.
Het moet in den laatsten tijd op de onder
nemingen rondom Tebing Tinggi met de
veiligheid niet bijzonder best, gesteld zijn en
vooral op de onderneming Ramboetan heeft,
men daarover niet te roemen. Onlangs nog
werd een mandoer op den grooten weg door
vier zwartgemaakte kerels aangebonden
De djaksa van Tebing Tinggi kwam van
morgen voor het gerechtelijk onderzoek op
de onderneming.
Een wederzien.
Men schrijft uit Merauke aan de „Java
Bode*:
Onlangs kwam te Merauke ter reede een
stoomschip van de Koninklijke Paketvaart-
maatschappij waarvan de kapitien minder aan
gename souvenirs aan Nieuw-Guinea heeft.
Deze was destijds 1ste stuurman op het s.s.
«Generaal Pel* en werd door 5 pijlschoten
ernstig gewond, terwijl drie andere heeren van
dat schip door de inboorlingen zijn gesneld
en.opgegeten.
Dat was in den tijd, dat er nog geen Me
rauke bestond, doch dat Z. N. Guinea toch
periodiek door de schepen der Paketvaart be
zocht werd bij wijze van vlagvertoon. De lezers
zullen het zich nog wel herinneren, hoe die
heeren toen ergens bezuiden de Meraukerivier
aan wal zijn gegaan en nooit teruggekeerd
zijn, laaghartig vermoord door de op witmen-
scheD beluste kannibalen. Bedoelde lste stuur
man, ongerust als men aan boord begon te
worden over het uitblijven van de passagie
rende heeren, kreeg de opdracht ook aan den
wal te gaan om zyn collega's te zoeken, maar
nog in de sloep zittende werd hij door de be
volking die aan het strand stond te pijlen, met
vijf pijlen geraakt. Eerst heel veel later, lang
nadat het N.-I. Gouvernement zich te Merauke
had genesteld, is het feiteljjk pas bekend ge
worden, dat inderdaad drie beereo van de
«Pel* werkelijk gedood zijn geworden, terwijl
ook langzamerhand gegevens werden verkregen
betreffende de toedracht dezer affairede
kampongs die een aandeel in den buit hadden
gehad werden gesignaleerd. Toen nu onlangs
die gezagvoeder te Merauke was, had hij be
hoefte eens één der schuldige kampongs te
zien vergezeld door slechts enkele gewapende
lieden bezocht hij de kampong Boeti, die het
leeuwenaandeel aan witmensohenvleesch had
gehad. Wat moet er in dien man zijn omgegaan,
toen hij daar rondwandelde te midden van at
die wreedaards
Zaterdag werd alhier door het bestuur
van den polder Nieuw Neuzen in het Hotel
Centraal* aanbesteedhet verhoogen en ver
zwaren van den zeedijk, tusschen de dijkpalen
17 en 21, over eene lengte van 334 M., en
tusschen de dijkpalen 20 en 30 over eene lengte
van 878 M., met daarbij behoorende werken
en het onderhoud daarvan tot 30 April 1914.
Hiervoor werd ingeschreven door de heeren
J. M. Dekker te Brouwershaven voor f 36.450,
L. van de Velde te Bruinisse voor 36.150,
J. Panny te Krabbendijke voor 36.138, Job
Wolfert te Hoek voor 36 000, C. Klaassen
te Zaamslag voor 35.998, R. Verschelling
te Ter Neuzen voor 35.880, M. Jacobs te
Goes voor 35.870, J. P. de Vos te Ter Neuzen
voor 35.870, J. de Bree Fz. te Ter Neuzen
voor f 35.650 en J. van Drongelen te Hoek
voor 35,550.
Maandagavond gafdekorfbalvereeniging
»Astra« eene soirée in het hotel des Pays Bas
alhier, toegankelijk voor hare leden en dona
teurs.
De presidente, Mej. van de Sande opende
de bijeenkomst en drukte de hoop uit, dat deze
feestavond velen aanleiding zou geven, de
vereeniging hun geldelijken steun toe te zeggeu.
In de pauze werd dan ook een tiental nieuwe
donateurs aangeworven.
Het programma werd keurig uitgevoerd,
dat ze zoo slordig op haar bijouterieën is.
Zjj schijtit er al bed weinig oui te geven.
Nadat haar parels gestolen waren, hield ik
haar altijd voor den gek en zeide, dat ze
heelemaal niet voorzichtig met den familie
kabel was, zooals wij het halssnoer noemden.
We plaagden haar zelfs met haar brandkast.
Toon ik dus die diamenten gisteravond nog
op haar toilettafel zag liggen, nam ik ze stil
letjes weg en stopte ze in myn sigaretten
koker. Ik dacht, dat ze er nog naar vragen
zou, maar ze heeft niets gezegd. Voor ik dus
naar bed ging, dacht ik ineens weer aan m(jn
sigarettenkoker en keek of bet snoer er nog
in wastoen heb ik den koker met den ketting
in de brandkast weggesloten.
(Wordt vervolgd).
zoodat het een gezellige, vroolijke avond werd.
De nrs. I en 6 Wiener Streich Orebest
waren voor velen eene verrassing. Er bleek
uit, dat onze korfballers ook muziekliefhebbers
zijn. Wanneer de leden de spreuk indachtig
blijven, dat door gestage oefening de kunst
verkregen wordt, zullen ze wellicht eenmaal
nog een zeer interesant ensemble vormen.
De Speenhoffvoordrachten en «Hannes ver
huurt kamers* verwekte algemeene vrolijkheid.
Ook de beide blijspelen werden keurig
vertolkt. Kortom het was een succesavond
voor Astra.
De vrolijkheid, door de diverse voordrachten
opgewekt, bleef er in tot vroeg in den morgen.
De lanciers vermaakte dansers en kijkers,
terwijl de Two Step zoo keurig gedanst werd,
dat een bisnr. hier zeer zeker gewenscht zou
zijn geweest.
Zanmslng. Hield de zangvereeniging,
voorzitter de heer C. A. Wisse, tot voor
korten tijd hare gewone repetitiën in een
der localen van de bijzondere school, hoofd
de heer S. Brouwer, thans is door die ver
eeniging aan het Kerkbestuur vergunning
gevraagd om die repetitiën te mogen houden
in de consistoriekamer.
Ter secretarie dezer gemeente is door een
zevental ingeschrevenen voor de militielichting
1914 aanvrage gedaan ter bekoming van
vrijstelling van broederdienst en door een
tweetal wegens kostwinnerschap.
Bedroeg het aantal kiezers op de kiezerslijst
1912/1913 683. Op die voor 1913/1914 be
draagt dit 708.
Afgevoerd werden n.l. 45 kiezers en er op
nieuw opgebracht 70 kiezers.
Toen de slager Van Fraeijenhove Maandag
morgen met paard en wagen, waarin efcn
varken, naar Ter Neuzen reed, schrok op
een gegeven oogenblik zijn paard zoodanig,
doordat er van een hem vooruit rijdende
wagen een stuk glas op den weg viel, dat
paard, wagen, varken en voerman allen in
de sloot langs den weg terechtkwamen.
Voerman, paard en varken, kwamen pr
gelqkkig zonder eenig letsel af, terwijl adn
den wagen eenige schade werd toegebracht.
Biervliet. Vrijdag j.l. trad alhier in open
bare vergadering op de candidaat der vrij
zinnigen in het district Oostburg de hepr Jhr.
de Muralt. De voorzitter de heer Verhage
leidde de spreker in. De zaal was stampvol
er waren namelijk ruim 250 toehobrdets
aanwezig en de spreker wist gedurende
bijkans drie uren zijn gehoor uitnemend ie
boeien. Zoowel de applaus tijdens de voor
dracht als na aflocp van den avond, toondën
aan dat de vergadering in overgroote meerder
heid met het gesprokene instemde. Op hartelijke
wijze bedankte de heer Verhage den spreker
voor zijn leerzaam betoog en sprak den wensch
uit dat nog vóór de verkiezingen de heer de
Muralt andermaal in Biervliet zou mogen
optreden. Het was een genotvollen avond.
IJzenili.jke. Voor een goed bezochte ver
gadering trad in de zaal van den heer Brón
op de heer de Muralt, de candidaat van de
vrijzinnige kiesvereeniging voftr de a. s. ver
kiezing der Tweede Kamer.
De spreker behandelde in hoofdzaak het
voorstel van tariefverhooging van minister
Kolkman en de dwangverzekering van minister
Talma.
De eerste wet bestempelde spreker als
teen aanslag op onze volkswelvaartt en als teen
rooftocht op de zakken der kleine luidenhet
geen door hem helder werd uiteengezet. De
dwangwet Talma achtte hij in strijd met de
christelijke beginselen. Spreker bestreed de
mannen als Lohman en anderen die beweren
dat de ouderdomsverzekering in de neutrale
zone ligt. «Merkwaardig* merkt spreker op,
dat ook de rechterzijde de christelijke be
ginselen uitschakelt, als dat beter past in
hun kraam, maar spreker laat als liberaaRcjie
uitschakeling niet toe en houdt vol dat öe
sociale verzekering wel degelijk kan gelezen
worden uit den Bijbel, bijv. denkende aan het
«draagt elkanders lasten*.
Uit alle religieuse geschriften kan men dan
ook lezen dat de dwangverzekering in strijd
is met de christelijke beginselen en dat de
staatspensionneering de eenige rechtvaardige
oplossing aangeeft. Spreker toont dit uit
gebreid aan, waarop krachtig applaus van jle
vergadering volgde. De heer de Muralt wees
er op dat men hem tracht voor te stellen als
anti-roomsch en als anti-clericaal. Spreker
is Protestant maar staat op geloof gebied niet
tegenover de Roomsehen, maar naast de
Roomschen. Het laat hem zoo koud als ijs
hoe iemands geloof is. Dat moet een ieder
maar voor God en voor zich zelf weten. Hij
laakt het dan ook in dr. Kuyper dat dezeén
zijn vroegere geschriften de Roomschen zpo
beleedigd heeft.
Indien onder anti-clericaal bedoeld wortlt,
zich met kracht verzetten tegen het gehuichel
dat men tegenwoordig in den lande waarneemt,
vodral onder de groote lui om de vette
baantjes machtig te worden, jadan is hij
er trotsch op dat hij anti-clericaalis.
Spreker verklaart hier uitdrukkelijk dat hij
het volste vertrouwen heeft in het werkelijk
Godsdienstig gevoel van de kleinere luiden.
Zeer zeker treft men zeer vele brave, werke
lijk vrome menschen aan, ook onder de hooger
geplaatsten, maar spreker walgt van die
vrome »politieke schurkendie met het woord
God in den mond maar met de wereld in
het hart loopen. In zijn studententijd heeft
hij tal van jongelieden ontmoet, die toen om
geen God of kerk gaven en nu als vrome
lieden in de Prov. Staten, Tweede Kamer,
en Gemeenteraden zitting hebben. De hooge
hoed bedekt dan dikwijls een masker dat niet
anders dan slechten invloed kan hebben op
onze samenleving.
Op politiek gebied (niet in 't dagelijksch
leven) staat spreker vierkant tegenover alles
wat anti-revolutionnair is. De conservatieven
ondergrond van die politieke party bevalt hem
niet. Veel dichter staat hij in politieken
zin gesproken bij de heeren Aalberse en
bij den heer Pastoors en dergelyken, die in
elk geval op sociaal gebied, d.w.z. voor maat
regelen, die het geheele volk helpen, veel
voelen.
Spreker krijgt van geestverwanten allerlei
uitknipsels uit couranten, gestuurd met de
bedoeling hem in te lichten wat de «clericalen*
van hem lasteren. Spaart de moeitezegt
spreker. Laster noch leugen deert hem.
Hij neemt er niet eens notitie van en gaat
den rechten weg die hem den besten lijkt, en
naar hij hoopt tot overwinning mag voeren.
Yoor het debat gaf zich op de sociaal
democraat de heer Van der Werff.
Op vrij scherpe wijze viel deze den heer
de Muralt aan over het feit, dat deze het
nog voor den heer Aalberse eenigzins had
opgenomen en trachtte aan te toonen dat de
heer Aalberse met zijn bekende tienurigen
arbeidsdag-motie een naar figuur had geslagen.
Verder verweet hij den inleider dat de liberalen
op militair gebied niet schromen voor
meerdere lasten en mede gewerkt hebben voor
uitbreiding van het contingent.
Ook verwijt hij den liberalen dat deze niet
hebben mede gewerkt om het voorstel van
den socialist Vliegen te steunen om uit de
successierechten 11 millioen gulden meer te
halen. De heer Van der Werff wijst er
verder op dat de salarissen van de onder
wijzers veel te laag zijn en het voorkomt, dat
onderwijzers worden geweerd omdat zij lid
zijn van den onderwijzersbond. Ten slotte
wekte de debater de aanwezigen met gloed
op, om partij te kiezen tegen het kapitalisme,
teneinde te komen tot een beteren toestand in
de maatschappij.
De heer de Muralt gaf een uitgebreide
repliek. Spreker begon met op te merken
dat het hem genoegen had gedaan dat de heer
Van der Werff hem niet zacht had aangepakt
(afgedroogd) hiermede is althans zeker voor
de vergadering te IJzendijke duidelijk ge
worden dat de broederschap tusschen
socialisten en liberalen nog niet zoo bijster
groot is. De rechterbladen maken de kleine
luiden wijs (de grooten weten wel beter) dat
socialist en liberaal één is. Dan hadden zij
van avond aan het tegendeel eens kunnen
smullen. De heer de Muralt zégt omtrent
den heer Aalberse alleen gezegd te hebben
dat hij dichter bij deze staat, al is hij
katholiek, dan bij een anti-revolutionnair.
Dichter bij den een dan bij den ander, kan
nog tver wegvan allebei zijn. Wat betreft
de uitbreiding van het leger verwijt hij den
socialisten dat zij in den nacht van minister
Staal wegliepen, terwijl bekend was dat deze
minister een zwakke poging deed om te
bezuinigen, hetgeen door den heer Troelstia
op 22 Nov. 1910 in de Tweede Kamer met
eenige woorden is erkend. Het ministerie
de Meester viel mede met de hulp van de
socialisten, terwijl toch bekend was dat dit
ministerie de grondwetsherziening voorstelde
met de bedoeling van invoering van algemeen
stemrecht.
Spreker weet wel, dat ook de vrijzinnig
democraten en de heer Thomson tot den val
van het ministerie medewerkten, maar hij
beeft het nu alleen over de socialisten. De
socialisten kunnen gemakkelijk zware eischen
stellen, zij weten toch dat zij de verant
woordelijkheid voorloopig niet behoeven te
dragen voor hetgeen zij beloven. Spreker
bedoelt niet dat de debater hier te kwader
trouw praatjes heeft verkocht, maar spreker
merkt op dat het heel wat anders is als
liberaal beloften te doen met de wetenschap
binnenkort in de werkelijke gelegenheid ge
steld te worden die beloften na te komen.
De bekende Duitsche socialist Bebel zeide op
het groote socialistisch congres te Erfurt
De socialisten moeten eischen stellen die door de
andere partijen niet kunnen worden gestelden
de heer Troelstra zeide in de Tweede Kamer
17 Maart 1911, Sprekers partij zal in af-
zienbgren tijd niet plaats nemen in het regeerings-
kasteel achter de ministerstafel. Geen partij
staat in dezen zoo vrij als de sociaal-democraten*..
Spreker vraagt wat dit tzoo vrijbeteekent
Spreker herinnert er aan dat de spcialisten
Troelstra, Van Kol, en Schaper indertijd tegen
de leerplicht stemden. Aan den bekenden
katholiek Schaepman is het te danken ge
weest, dat die wet er net door kwam. Was
toen de wet gevallen, zeer zeker hadden wij
de wet zelfs nu nog niet. En de kinder
voeding, waarom het verzet van de socialisten
plaats had, komt nu toch vrij aardig tot zijn
recht. Spreker is zelf voorzitter van de
vereeniging Schoolkindervoeding te Zierikzee
en het is heerlijk dat smullen van die
kinderen te zien, al betreurt hij het, dat deze
wijze van aalmoesuitreiking nog noodig is.
Of de socialisten betere voorstanders zijn van
staatspensionneering betwijfelt spreker althans
tegenover hem. Vele Fransche socialisten
hebben zich nog op het congres te Nimes
gekant tegen de staatspensionneering. Viviani,
nu ja op het oogenblik geen socialist meer,
die toch als socialist over de ruggen der
arbeiders het ministersbaantje heeft gekregen,
draaide wel brutaal weg zoogenaamd tde
lichten des hemels uitmaar deed niets voor
de arbeiders toen hij den hoogen hoed op
had. Het blijkt, dat daar waar de socialisten
meer macht krijgen, de kracht zooals by alle
partijen verslapt. Dan komt de splitsing.
Hier te lande heeft men reeds twee partyen
n.l. de S. D. A. P. en de S. D. P. en men
moet den heer Wijnkoop maar eens hooren
om in te zien dat met de S. D. A. P. de
zaak nog niet tot ieders bevrediging goed
komt. De socialisten moesten in Italië de
partijgenooten vrijheid geven om over de
Tripolie oorlog te stemmen zooals zij dat
wilden, om scheuring in de partij te voor
komen. De bekende socialist Felice, juichte
de Tripoli-oorlog zelfs toe. Misschien is dit
ook geen socialist meer, maar zegt spreker,
daar schieten de arbeiders wat mede op of
de heeren socialist blijven tot zij ministers zijn
en dan van het zaakje afscheid nemen. Als
zij de macht hebben moeten zij juist socialist
worden, of in elk geval blijven, daar hebben
de arbeiders het meeste aan. Spreker in-
tusschen gelooft dat de werklieden al die
theorien moede zijn en nu, zooals op het
congres te Leeuwarden werd geroepen teen
dikkere boterham wenschen
Welnu spreker is bereid daaraan mede te
werken, maar dan niet door een tariefwet
die den boerenstand zal dooddrukken, niet
door een dwangwet met premiebetaling die de
middenstanders en boeren het gelag laat be
talen, maar door rechtvaardige belastingen.
Spreker voerde nog het woord over art. 357
van de dwangwet Talma dat bedoelt te zijn
„een begin van het beginvan het gaan in
„de richting van de richtingvan de staats
pensionneering. Over die verkiezingstruc hoopt
hij het op een andere plaats te hebben. In
elk geval past hier een woord van hulde aan
den heer Duijs die van het artikel nog maakte
wat het nu is, want anders zou het artikel
niet eens een levende lokvogel maar een
„opgezette" lokvink zijn geweest, ook sprak
spreker schande over de slechte salarissen der
onderwijzers.
Spreker eindigde zijn repliek met een woord
van dank aan den voorzitter en de aanwezigen
en met een woord van waardeering over de
wel scherpe maar toch aangename wijze van
debatteeren van den heer Van der Werff, die
althans, hoe ver van spreker afstaande, een
behoorlijke gedachtenwisseling mogelijk heeft
gemaakt en eerlijk, stelsel tegenover stelsel heeft
geplaatst. Ook de debater vond een aandachtig
gehoor en applaus der vergadering.
Tegen 11 unr werd de vergadering dat een
boeiende avond was geworden gesloten. Wij
zien met verlangen den heer de Muralt nog
eens hier terugkomen.
Maandag 7 April bezoekt de Commis
saris der Koningin de gemeente Kapelle, Schore,
Ierseke, Wemeldinge en Kattendijke en Dins
dag 8 April Aardenburg, Schoondyke, Nieuw-
vliet en Groede.
Oud-Vlaanderen.
Weken geleden vermeldden we al, hoe iD
de wijk Oad-Vlaandereh op de a. s. tentoon
stelling te Gent verschillende huisjes zullen
worden opgericht, waarvan de gevels bestaande
gevels uit Zeeland te zien geven.
De «Gazette van Gent* brengt nu daarom
trent uitvoeriger nieuws.
Op de Schipperskade vindt de bezoeker
gevels van Veere en Vlissingen, in bijzonder
«Het Lammetje* van eerstgenoemde) gemeente
evenals den grooten put en den Campveerschen
Toren. Daarnaast zal de bezoeker uit Zeeland
huisjes uit Middelburg, Goes en Vlissingen
herkennen evenals vijf gevels van Axel, Hulst
en uit Sluis. Bij de brug ligt een Nederlandsche
hoogaarts. Op het kanaal kunnen de bezoekers
van Oud-Vlaandeien een tochtje doen.