Woningbouw Volgens
geloofsbelijdenis.
~uïr 0ft2E OMGEVING.
Kerknieuws.
Kantongerecht te Ter Neuzen.
zelfs het tracteeren van de kiezers kwam bijna
niet voor.
»Het is nu maar de vraag, of dit zoo blijven
zal. Uit de Koloniën kan ons het bederf komen,
en de handelsstand kan het kwaad verergeren.
»We hoorden reeds van rijke Chineezen, die
geld zonden om de Christelijke regeering den
bons te geven. Rijke Indo's volgden dit voor
beeld. De Openbare onderwijzers in Indië
lieten ook reeds van zich hooren. En het Ta
rief-Comité laat zoo rul de roebels rollen, dat
Ommen er reeds door werd omgezet.*
Dat staat in het blad van den man, die
als minister-partijleider eene Mathilde West-
meyer voor de »partijkas« duizenden guldens
van op lintjes beluste personen liet innen.
Wij moeten echter even opmerken dat er
niet de allergeringste aanwijzing is dat »het
bederf« uit de koloniën tot ons zal komen en
de handelsstand dat kwaad zal verergeren.
Dat bederf is thans nog alleen zooals dr.
Kuyper zegt »beneden den Moerdijk*, dat is
bij hen, die op denzelfden »gror.dslag« staan
als dr. Kuyper en mej. Westmeyer.
En Chineezen zoowel als »Indo's« dat
zijn Nederlanders, dr. Kuyper, hebben het
goede recht om op volkomen juiste en wettige
wijze gelden beschikbaar te stellen ten einde
bij de verkiezingen de liberale denkbeelden
krachtiger te helpen verbreiden en propageeren.
Daarin steekt geen bederf, steekt niets ver
keerds. Het is de eenige wijze waarop deze
»Chineezen en Indo's« kunnen strijden tegen
de clericale regeering in Indië, waarvan zij
het verkeerde en verderfelijke aan den lijve
ondervonden hebben.
Wij hebben tot ons leedwezen vernomen,
dat de berichten omtrent geldelijken steun aan
de liberale verkiezingskas door Indische
Chineezen schromelijk overdreven zijn. Wan
neer wij de Chineezen, over wien wij regeeren,
zelfs het recht willen ontzeggen door het
schenken van gelden den strijd tegen een in
hun meening verkeerde politieke richting te
steunen, ontnemen wij hen elke mogelijkheid
om mede te spreken. Het zou ons leed
hebben gedaan, als eenige liberale kiesver-
eeniging de gelden geweigerd had, die, be
grijpen wij het wel, nooit zijn aangeboden.
Wel is in Indië de overtuiging algemeen,
dat een kerkelijke regeering voor Indië niet
deugt en nog onlangs mochten wij vernemen,
dat de. ongevraagd, in Indië wonende
Europeanen geld zonden aan den penning
meester van de liberale regelings-commissie.
Of die Indische Europeanen »rijke Indo's*
waren, weten wij niet maar wij begrijpen
ook niet wat het er toe doet.
In Augustus had de Gemeenteraad van
Bussum in beginsel besloten de R. K. arbeiders-
bouwvereeniging »St. Jozeph« ter wille te
zijn in haar verzoek om een voorschot van
140.000 voor den bouw van 65 arbeiders
woningen.
Toen later bleek, dat slechts R.-Katholieken
lid van de bouwvereeniging »St. Jozeph*
kunnen zijn en de voorzitter dier vereeniging
mededeelde, dat deze leden het eerst in aan
merking komen voor bewoning van de per-
ceelen, hadden de vrijzinnigen bezwaar tegen
den steun als niet in het algemeen belang.
Het gemeenteraadslid, de heer Zwaarde
maker stelde, om eene principiëele beslissing
„En toch vond 'k 't zielig vanmiddag voor
dien armen Klaas Klomp."
Allen erkenden, dat j,het zielig sroweest was,
want allen waren edelmoedig gestemd.
„Als we hem van de week ereis te eten
vroegen", stelde Emma voor, die in de over
rnaat van haar eigen geluk een ieder gelukkig
wilde maken, „b v. Dinsdag".
„Goed kind, ik heb er niets tegen", zei
de edelmoedige mam», en allen waren edel
moedig genoeg om geen bezwaren te oppe
ren.
„Dan ga ik morgen zelf naar 'm toe, Jat
zal-ie aardig vinden", veronderstelde Emma,
die barstte van gelok, en wel goudstukken
bij handen vol onder do armen had willen
rondstrooien, „ik ben d'r in geen eeuwigen
tijd geweest."
„In geen jaren", zei Clara.
„We zullen lol hebben met dien sukkel",
grinnikte Frederik minachtend. Sinds zijn
doux-entretien met mevrouw Lorsig was bij,
zoo mogelijk, nog in zjjn eigen achting ge
rezen.
„Foei, vent!" vermaande mevrouw, en in
edelmoedige stemming begaf men zich ter
ruste.
Toen de toekomstige mevrouw van Zout
kamp 's morgens naar neef Klompert wan
delde, had zjj naar omstandigheden gewijzigd,
hetzelfde vreemde gevoel, dat iiaar vader den
te verkrijgen, eene motie voor, waarbij Ver
klaard werd, dat de Raad niet kon ingaan
op verzoeken, welke op den voorgrond stellen
de geloofsbelijdenis van bijzondere personen
en voornamelijk zoo niet uitsluitend de be
langen van ingezetenen van pene bepaalde
geloofsbelijdenis willen bevorderen.
Deze motie werd van liberale zijde (minder
heid) verdedigd en door de Katholieke fractie
en de beide anti-rev. Raadsleden (dat laatste
moet ons niet verwonderen) bestreden.
De motie werd verworpen met 8 tegen 7
stemmen.
De liberalen stemden natuurlijk voor de
motie, ook het Christ.-bist. raadslid, terwpl
ook één Katholiek (de heer Wiggers de Vries)
de billijkheid en rechtvaardigheid der motie
voelde en met de liberalen medestemde.
Het slot was, dat de f 140.000 werd
toegestaan, onder voorwaarde, dat mogelijk
werd gemaakt, dat zoo noodig 1L deel der
woningen beschikbaar bleef voor niet-Katho-
lieken.
Zoo werd dus het uitsluitingssysteem toch
eenigermate beteugeld.
Het verzoek der afdeeling Bussum van de
8. D. P., om den bouw van gemeentewege
ter hand te nemen (een veel zuiverder stand
punt dus) werd met 8 tegen 7 stemmen
verworpen.
Volksonderwijs.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op
de spreekbeurten van den heer KI. de Vries
Sz. van Amsterdam te Ter Neuzen, Zaamslag
en Axel. De bedoeling is op te komen voor
de belangen der openbare school, welke nog
altijd drie vijfde van alle schoolgaande kinderen
trekt. Ze staat bloot aan zware aanvallen,
maar het ontbreekt haar niet aan kloeke ver
dedigers. Zoo iemand is de heer De Vries,
iemand van groote verdiensten op onderwijs-
gebeid, een man, die de kunst verstaat zijn
gehoor te boeien, die de voorstanders weet op
te wekken zonder de tegenstanders te verbit
teren. Niemand verzuime de gelegenheid hem
te hoorenzoowel voor vrouwen als voor
mannen valt er uit eene rede van den begaafden
spreker veel goeds te leeren.
Te 's-Gravenhage zijn geslaagd voor
bet examen nuttige handwerken de dames M.
S. van der Peijl en F. S. Lansen te Ter Neuzen
en J. J. P. Stoffels te Sas van Gent.
Othene. In aansluiting met wat wij de
vorige week schreven over bet afscheid van
den heer A. Kok, het hoofd der Openbare
School te Othene, kunnen wij melden, dat
op den laatsten schooldag, Zaterdag 22 Januari,
vele ouders van schoolgaande kinderen, vooral
vrouwen tegenwoordig waren.
Namens de oudste scholier werd de heer
Kok toegesproken, terwijl ook een oud-leerling
het woord voerde.
Het was treffend te zien, hoe velen diep
geroerd waren, toen het einde daar was van
een arbeid zoo lange jaren met energie, met
ijver, met echte beroepsliefde vervuld.
Menigeen, ook mannen, stonden de tranen
in de oogen. Zij gevoelden zoo goed, dat
daar heen ging een man, die het steeds goed
met leerlingen en ouders had gemeend.
Bij het afscheid ontving iedere leerling van
den heer Kok een portret.
Een vreemde indruk maakte het, dat geen
burgemeester of andere autoriteit het de
moeite waard had geacht door zijne komst
vorigen dag h(j het uitgaan der kerk bezielde.
Z(j hoopte maar dat er geeu volk iu dón
winkel zou zijo, daar zij het onnoodig vond,
dat de heele stad, en bijgevolg ook de beer
van Zoutkamp, baar intieme relaties met neef
Klompert zou keonen. Z(j trad de drogisterij
binnen. De oude Mulders stond achter da
toonbank te pruimen. Hjj horkende haar niet.
„Is mijnheer Klompert thuis vroeg Euiro».
„Ik zat 't ereis effetjes vragen, dame",
antwoordde de knecht verwonderd, terwgl
hij de deur van het binnenkamertje opendf.
„Hendrik", riep bij, „is meneer thuis, dat
je weet? d's is 'n joffrouw."
Geen antwoord. „Waar ben je toch riep
de oude knecht knorrig, „d'r is immers
volk
Emma hoorde ouderaardsch gestommel, e 1
eveu later maakte de tweede winkelbediende,
in een helderen witten kiel en roet 'n sloofjja
voor, zijn entrée door een kelderluik.
„D'r is volk, dat naar den baas vraagt wee.j
toen niet zoo traag as 'k je roep," bromde
Mulders.
De witjas, met een grooten stamper in zijn
baud, naderde, en vroeg beleefd „Wat wenschjt
de dame?" maar eensklaps bleet hij al»
aan den grond genageld staan, en de oude
heer Mulders ving in zijne eerzame armen
bezwijmende Emma op, die stamelde
„Mijnheer van Zoutkamp
EINDE.
blijk van belangstelling te geven in het moei
zame en vruchtbare werk van zoovele jaren.
Want zoo ergens, hier was belangstelling
verdiend.
Wij wenschen den heer Kok nog vele jaren
van rust en gezondheid. Hij heeft zijne rust
met eere verdiend.
Zijn goede reputatie als schoolhoofd en als
mensqh zal steeds bij zijne dorpsgenooten in
dankbare gedachtenis blijven.
Aan bovenstaande zijn wij nog verplicht
eene opmerking vast te knoopen, die een
eigenaardig licht werpt op de wijze, waarop
sommige autoriteiten het openbaar onderwijs
behartigen.
Nu er nog geen nieuw schoolhoofd benoemd
is en de onderwijzeres voor zes leerjaren komt
te staan, was het zeker de plicht van het
gemeentebestuur geweest, om een tijdelijk
hoofd te benoemen.
Was er eerst sprake van, dat de zoon van
het vertrokken hoofd daartoe aangezocht zou
worden, thans is ons gebleken, dat deze niet
gevraagd is en dat het plan schijnt de zaak
maar op haar beloop te laten, tot een nieuw
hoofd benoemd is.
Dat is geen manier van doen, vooral, nu
weldra de inschrijving van nieuwe leerlingen
moet plaats hebben.
Of wil men door zulk verzuim de ouders
dwingen hunne kinderen naar de bijzondere
school te sturen
Zou het Rijksschooltoezicht met dezen
toestand bekend zijn
In ieder geval is hier een verzuim, zoo
onze inlichtingen juist, zijn, dat onverant
woordelijk mag genoemd worden.
Bij Kon. besluit zijn opnieuw benoemd
tot schoolopziener in het arrondissement Ter
Neuzen, de heer H. S. Gratema te Oo3tburg
en in het arrondissement Hulst, de heer K.
J. A. G. Baron Collot d'Escury.
Donderdag werd door het Bestuur van
den Koudenpolder aanbesteed de levering van
100.000 K. G. macadam.
Ingeschreven werd door de heeren Fr. J.
J. Kieboom te Sas van Gent, voor f 8,75, Jac.
Jansen te Ter Neuzen, voor f 3,75, N. V.
»De Hoop« te Ter Neuzen, voor f 3,74, C.
van den Hoek te Ter Neuzen, voor f 3,65,
L. Nolson te Ter Neuzen, voor f 3,53.
Gegund aan den heer Nolson.
In 1877 werd door den heer G. A. Vor-
sterman van Oyen te Aardenburg opgericht
de eerste vereeniging in Nederland tot aan
koop van door den verkooper gewaarborgde
meststoffen en zaden, later ook voedermiddelen.
De vereeniging begon met 8 leden, thans
telt zij er 255 en naast haar zijn in geheel
Nederland soortgelijke vereenigingen opgericht.
Den 8en Januari 1912 was het 35 jaar ge
leden, dat de eerste aanbesteding werd ge
houden. Daarop werden aanbesteed 3400 K. G.
superphosphaat a 14 tegen t 7 75; 2050
K G. Chilisalpeter tegen f21 en 9000 K.G.
zoogen, verbeterde Peru—guano tegen f 16.50
alles per 100 K.G.
In den loop van die 35 jaren werden door
de vereeniging gekocht 23.421.800 K.G. kunst
meststoffen, vertegenwoordigende eene waarde
van f 1.083.664.44.
Aangezien de zaadcontröle herhaaldelijk aan
leiding gaf tot teleurstellingen werd de aan
koop van zaden gestaakt en vervangen door
den aankoop van voedermiddelen.
Gedurende de laatste 10 jaar zijn daarvan
gekocht 255.890 K.G. voor een bedrag van
f 29.423.04.
Wel zijn de laatste cijfers niet zeer aan
zienlijk maar men moet bedenken dat Wel
begrepen Eigenbelang« werkzaam is in eene
kleistreek, waar de landbouwer gewoonlijk
zelf voedsel genoeg verbouwt voor.zijn vee.
De stichter dezer eerste vereeniging tot aan
koop van gecontroleerde meststoffen enz. zoo
in Nederland als België is nog steeds haar
secretaris. Midd. Ct.
Bij Kon. besluit van 22 dezer zijn
herbenoemd tot burgemeester van Oostburg
de heer H. S. Gratema en tot burgemeester
van St. Jansteen de heer C. IJsebaert.
In de Dinsdagavond gehouden gecom
bineerde vergadering van den raad met regenten
van het burger-gasthuis te Aardenburg, werd,
naar aan de Midd. Ct. wordt gemeld, J. de
la Vieune aangewezen om opgenomen te
worden in het oude mannen- en vrouwen
huis.
In de daarop volgende raadsvergadering
werd C. van Overbeeke Pz. met ingang van
1 April benoemd tot telegrambesteller.
Besloten werd nog aan den pachter A. S.
Leijs ontslag van pacht te geven eu dat land
onderhands te verpachten aan J. de Bruijne
alhier.
Nadat nog was besloten de begrooting dienst
1912 te wijzigen in verband met de kosten
van het geschil van bestuur in zake Burger-
Weeshuis en na nog goedkeuring eener af- en
overschrijving werd de vergadering gesloten.
In de Dinsdag gehouden raadszitting
te Sluis, waasbij de heer Stern, wegens uit-
stedigheid, afwezig was, werd meegedeeld, dat
dispensatie voor vak j op school B verleend
en dat het eervol ontslag aan mej. v. Paassen,
als onderwijzeres aan school C goedgekeurd
was.
Benoemd werd als regent over de Gods
huizen de heer 1. J. Versprille met 4 stem
men. Twee briefjes waren blanco.
In de politie-verordening, wat betreft keu
ring van levensmiddelen, werden op verzoek
van Ged. Staten eenige wijzigingen aange
bracht. De begrooting over 1913 onderging
een groote verandering en werd opnieuw
vastgesteld. Het hohier hondenbelasting werd
goedgekeurd met 114 honden le klasse en 80
honden 2e kl.
Vooraf stelde de heer Janssens voorj de
belasting op de honden le klasse van f 2,50
op f3 te brengen. Dat voorstel werd in
handen van B. en W. gesteld om advies.
Hierna ging de vergadering in eene geheime
zitting over »Midd. Ct.«
Dinsdagavond hield de heer J. Huizinga,
burgemeester van Ter Neuzen, voor de a. r.
kiesvereeniging te Ierseke eeu rede over het
onderwerp Waarom geen staatspensioen?*
Na een geschiedkundig overzicht van de
verschillende wetsvoorstellen voor ouderdoms-
verzekering zette hij breedvoerig uiteen, be
ginnende met de paradijsgeschiedenis, dat de
christen zich tegen den ouden dag verzekeren
mag, en dat de mensch ondanks den zonden-
val recht heeft op zoodanig loon, dat hij
daarvan in de behoeften van het natuurlijk
leven kan voorzien.
Zoo kwam hij aliens op het werk van den
bond voor staatspensioen en noemde de ver
schillende bezwaren van zulk pensioen voor
allen op, waaronder, dat het in strijd is met
de schrift, en eigenlijk niets anders beteekent
dan staatsarmverzorging, wat op staatscol-
lectivisme moet uitloopen. De tarietwet achtte
hij niet alleen noodig om er de kosten voor
de sociale wetten uit te vinden, maar ook om
de welvaart te verhoogen.
Van de gelegenheid tot debat werd door de
heeren De Korte en Ossewaarde gebruik ge
maakt. De eerste verdigde staatspensioen zon
der premiebetaling en meende dat het vol
komen in Christus geest was, aan ouden van
dagen, die veelal te weinig loon hadden ont
vangen, een on bezorgden ouderdom te bezor
gen. De heer Ossewaarde kwam o. a. krachtig
op tegen de door spreker geuite maar onbe
wezen beweringen, dat de sociaal-democraten
alleen politieke agitatie ten doel hebbenden
niet in een eeuwig leven gelooven. Na re- en
dupliek ging de vergadering zeer laat uiteen.
Er waren ongeveer 70 belangstellenden,
waaronder merkwaardig weinig geestverwanten
van den spreker, zegt de Midd. Ct.
Zondag 30 Maart 1913.
Ned. Hervormde Kerk.
Ter Neuzen. Voorm. 9 u. en nam. 2 u., Ds. A.
Timmerman. Gebedsure voor 't Gewas.
Doopsbediening.
Sluiskil. Nam. 2 u., dhr. H. J. v. d. Ouden.
Halst. Voorm. 91/, u., Ds. L. M. de Boer.
Gereformeerde Kerk.
Ter Neuzen. Voorm. 9 u., en nam. 2 u., Ds. J. F.
van Hulsteijn Jr.
Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u. 2 u. en 5'/s u., Leeskerk.
Oud-Gereformeerde gemeente (Vlooswijkstraat).
Ter Neuzen. 9 u., 2 u en b'/t u., Leeskerk.
Lokaal „Eben-Haëzer" (Kerkhoflaan.)
Ter Neuzen. Nam. ö'/j u., Evangelisatie.
Zitting van 21 Maart 1913.
Veroordeeld zijnJ. v d. W., werkvrouw te
Ter Neuzen, t. z. v. overtreding der Leerplichtwet,
t. b. v. f 3, subs. 3 d. h.A. K., en W. M. J. P.,
bootwerkers te Ter Neuzen, t. z. v. nachtrumoer,
i. t. b. v. 3, subs. 3 d. h. v. i.E. F., visscher
te Philippine, t. z. v. straatschenderij, t. b. v. 1,
subs. 1 d. h.
G. H., electricien; F. J. D., smid; D. K.?
meubelmakerA. C. A. Ephotograaf, allen te
Ter Neuzen, t. z. v. straatschenderij, i. t. b. v.f 5,
subs. 3 d. h. v. i.
C. F., visscher te Philippine, t. z. v. openb.
dronkenschap, t. b. v. 1, subs. 1 d. h.M. D.,
schippersknecht te Ter Neuzen; P. v. d. V.,
arbeider en E. M. arbeider beiden te Assenede, t.
z. als voren, i. t. b. v. 2, subs. 2 d. h. v. i.
I. K., bontwerker te Ter Neuzen, t. z. als voren,
t. b. v. 3, subs. 3d. h.; D. d. B., z. b. te Ter
Neuzen, t. z. v. Leerplichtwetovertreding, t. b. v.
0,50, subs. 1 d. h.
F. d. K., arbeider te Ter Neuzen, t. z. als voren,
t. b. v. 3, subs. 3 d. h.M. J. A., herbergier te
Ter Neuzen, t. z. v. overtreding der Drankwet,
t. b. v. f 2, subs. 2 d. h.U. G., bierhuishoudster
te Ter Neuzen, t. z. als voren, t. b. v. f 5, subs.
3 d. h., met verbeurdv. en vernietiging van het
in beslag genomene.
J. K., vischkoopman te Ter Neuzen, t. z. v.
overtreding der Trekhondenwet. t. 2 boeten elk
v. f 1, subs, ld h. v. i. b.P. M., melkboer te
Ter Neuzen, t. z. v. overtreding der Trekhonden-
wet, t. 2 b. elk v. f 0,50, subs. 1 d. h. v. i.