BINNENLAND. UIT ONZE OMGEVING. Gemengde Berichten. Parlementaire Kroniek. Rotstrouw. Niemand achter hem Indische artsen. «Homo nóvus*. Na den storm. A. s. Maandag 2 December zal de Indische begrooting voor 1913 teneinde loopen. Deze «fragnose* mag worden gewaagdEn al duidelijk kan er bij gevoegd, dat het zeker niet aan minister De Waal Malefijt lag, dat de behandeling niet Vrijdagmiddag j. 1. is geëindigd. Deze bestuursman verstaat als geen ander de kunst om «geen vat op zich te geven». Men weet dat de heer Malefijt »in politicis* een rotstrouw vriend is van de Anti-Revolutionaire partij. Niemand, zij geest verwant of tegenstander, twijfelt een oogen- blik aan ie oprechtheid van dezen minister. Edoch, hij schuwt, ontwijkt, vreest den strijd. Hij is niet slechts bezadigd-hoffeljjk tegen over argumenten van andersdenkenden, maar tracht bovendien alle «scherpe kantjes* die tot conflict kunnen leiden, te vermijden. Hij weet dermate handig en omzichtig tusschen de klippen der politiekerij om te zeilen, dat zelfs bij de hevigst-lijkende stormen, in aan tocht het zachte briesje volgtde vijanden ontwapend worden, men den indruk krijgt toch in zeer bedriegeljjke, als of er geen partij-passie meer in het Parlement gloeide Erkend moet worden dat de heer Malefijt, toen Z. Exc. Maandagmiddag de op Vrijdag 22 dezer onderbroken rede vervolgde, aan merkelijk duidelijker en levendiger, daardoor meer verstaanbaar en genietelijk tevens, was dan vroeger. In een vorige weekkroniek des Parlements heb ik aangestipt, waar het »lndische debat« dit jaar bovenal over ging. En men zal zich misschien herinneren, dat de twee belangrijkste kwesties, de onderwijs politiek der Regeering alsmede de Chineezen- kwestie waren uitgesteld, door den minister, tot zijn rede van Maandag. Welnu, ook hier is de heer Malefijt gebleken de conciliant- bezadigde man als hoedanig men hem uit vroegere uitlatingen, en ondanks alle politiekerij, kent. Hij zegt, wat de verhouding tot de zending betreft«Niemand staat achter mij D. w. z. ik beslis gansch onaf hankelijk en zelfstandig. Ik zal niet gedoogen dat de schoolstrijd waarvan men in Nederland zulke bittere ervaring heeft opgedaan, naar Indië zal worden overgeplant. Ik huldig hier de leuze Gelijk recht voor allen Geen be voorrechting van het bijzonder onderwijs ten koste van 't openbare. Ieder kan van de Regeering subsidie krijger., ook Boedhisten, Islamisten. Slechts in streken van zeer-premitieve beschaving, is de zending meer geschikt, tot contact met de bevolking dan het gewone, neutraal-gouvernementeele onderwijs. Ieder zal moeten erkennen, dat dergelijke openhartig-ondubbelzinnige verklaringen ook den meest-wantrouwende, waar 's heeren Malefjjt's goedetrouw boven twijfel is verheven, moet geruststellen. Dat er toch nog menschen zjjn,'die bij 's ministers fier woord «Er staat niemand achter mij een bedenkelijk gezicht trekken, is niet te ontkennen. Wij zullen ons in de oorzaken van dat wantrouwen niet verdiepen Wie 's ministers woorden aan hoorde, zal zeker moeten erkennen, dat er serieuse redenen moeten wezen om ze niet op te vatten gelijk ze daar werden gezegd loch heeft, in de zitting van Vrijdagmiddag bleek 't, een deel der Kamer haar vertrouwen in de onderwijs-politiek dezer Regeering ge- even inee naar de soos, want ik heb je hulp noodig. Jq moet mg helpen om de vrouwlui bq mg thuis op 5 December een kool te stoven, die ze heugen zal." In de soos nemen ze aan een afzonderlek rafeltje plaats; zoodat de militaire wereld de gedachte koestert en zelfs uitspreekt, dat van Dqck het goodvinkje wel in zqn kooitje zal krijgen. De persoon in kwestie voelt zich nog zeker niet van zqn zaak. Voor zich ziet hg een warnet van raoeiiykheden. Het plan van zqn teerbemind Elsje zweeft hem voor zqn geest, dat plan, dat hg met vreeze en en beving ten uitvoer zou moeten gebracht hebben. Nu zal het fiasco lqden dat spijt hem niet, want het leek hem niet aanlokke lijk, gekist zijn intree te doen in den Huizinge Grintner. „Zeg eens, van Dqck", begint Grintner, „het iyk my verduiveld aardig, je als suprise binnen te smokkelen. Bij voorbeeld Jan Dorie, wat zullen de Eisen staan kijken." Hg waterland bq de gedachte, hoe innig er bq de slot scène gekust en gepakt zal wor den. Jan Dorie. dat mag hg er dan tocb wel van hebben? Van Dqck is in tweestrqd. 't Is natourlqk niet mogelqk, de Hugo de Groot-rol eu do Sint Nicolaas-rol te vervul len. Den overste voorliegen, dat zou nu hee- lemaal niet gaan. O, als zijn Elsje thans in zqne omstandigheden verkeerde, zou zij weigerd. Rechts tegen Links, in zuivere partijstemming, werd toen goedgekeurd het overdragen van het onderwijs in de Minahassa aan de zending. En bij de Rechtsche stemmers, voegde zich toen het splinternieuwe lid voor Ommen, de Chr.-Hist. «Wilde*, die via-baron Mackay, opvolger voor dit district van Dr. Kuyper werd. Wij komen straks terug op de «jayeuse* entree van den wilde, den spellebreker, die zoo koeltjes door Rechts werd ontvangen, van den heer Bichon van Yssel monde. Van de Indische Begrooting-discussien, en wat daarmee verband houdt, wil ik nog aanstippen, dat minister Malefijt, tenaanzieh der Chineezen-kwestie gezegd heeft, hoe wjj niet alle Chineezen met ons, blanken, gelijk kunnen stellen. Dat zou kwaad-bloed zetten onder de inlanders, die zich terecht zouden achtergesteld gevoelen bij de «vreemde oosterlingen*, als vunzige koelies e. d. op de vlakte verschijnend Ontwikkelde, zeer gegoede Chineezen, met of zonder staarten zjjn welkom Wat nu verder over het Indische debat te vermelden, nu bijna achter den rug liggend Wij hebben gehoord van Dr. Scheurer, den Anti-revolutionairen medicus in ons Lagerhuis, een werkelijk- interessante, eu verdienstelijke schets van hoe Hij zich denkt de medische hulp in onze Oost. Met een Indische faculteit, welke diploma's zal kunnen geven, ook voor verplegers en vroedvrouwen welke slechts de aanvulling het practisch arts-examen noodig heeft om van ook -in Nederland recht te geven tot uitoefe ning van de Medische practjjk. De behoefte aan medische hulp is groot in Insulinde, weet men. En Dr. Scheurer, die zijn zalvenden preektoon gelukkig meer en meer afwent, heeft een goed en verdienstelijk werk verricht door een leerplan te ontwerpen, 'dat dan ook door; minister Malefijt met graagte is geaccepteerd. Wat niet wegneemt, dat er, in ons Oost-ln die een «noodstand* heerscht. Op Java en Madoera zouden 5 a 0000 artsen noodig zijn voor behoor- ljjk-wetenschappeljjken bijstand 't Ligt dus voor de hand dat men niet kan verwachten op verwezenlijking van Dr. Schreurer's op zichzelf uitstekende plannen De «nota comique* bij het Indische debat werd gevormd door de doodnuchtere mededee- ling van minister Malefijt, hoe men te Batavia, vergeten hadhet verslag der Arbeids inspectie naar het Haagsche Plein, naar Ko loniën te zenden Inderdaad, zoo iets is een «comble*. Niet onbegrijpelijk was 's heeren Hugenholtz uitroep En dat zegt hij dood-gewoontjes De verantwoordelijke mensche die zich aan zulke «aardigheid* schuldig maakten, verdie nen inderdaad, gelijk de warmbloedige afge vaardigde voor Weststellingwerf zei, een «uit brander van heb-ik-jou-daar Van de verloopen parlementaire week stip ik nog slechts aan de verschijning, straks reeds even genoemd, van den Ommenschen Mr. Bichon. Lange, slanke, schrale figuur van grjjzende zestiger. Door Rechts aanvankelijk vrijwel genegeerd. Slechts vice-praeses De Geer en Baron van Wassenaer kwam hem even begroeten. Enkele toeschietelijk. Toen de heer Bichon met Rechts voor de Minachassa- conversie had gestemd, werd 't iets meer »chaud*j (ring zelfs Mr. Lohman, zelf de anti-revolu tionaire Graaf van Lijnden hem begroeten, 't /al - dunkt me wel losloopen Justitie is «op één oor na gevild*. Minister Regout lijdt aan zeer ernstige zenuw-overprik- keliug en geeft daarvan in de openbare zitting, door bijzonder opgewonden redevoeringen, tel- dau goedkeuren, wat hij nu gaat doen Tout cavoir, c'est tout pordouner. Vooruit dan maar. Eu nu maakt hij Grintner deelgenoot van de plannen, die tegeu hem gesmeed zou den worden. Elsje had hem die verleden week op het Casino-hal voorgesteld. Hq bail niet kunnen en niet durven weigeren. De hoeken noemt bq natuurlqk „eenige geschen ken", want 't is al erg genoeg, dat hq een diep geheim van zqu aangebedene overbrengst aan haar papa, en dat nog wel een list voor papa „Verduiveld slimme vrouwlui," meesmuilt de overste. „Maar iiare plannen zond -n verij deld worden, ha ba, wie ten kuil graaft voor een ander, valt er zelf in." „Ziet u overste," herneemt vau Dqck schuch ter, „de kist is reeds in den maak, voorzien van de uoodige luchtgaten. Eu nu is de rnoei- Iqkheid deze: ik durf uwe dochter niet te bedriegen door eeu leege kist te zenden. Eo.; tiians.ja, het is een lam geval, maar de surprise is nu geeu surprise meer. Ik heb tegenover u openlqk gesproken, omdat ik voelde, dat zwijgen gelqk stond met bedriegen," „Nu, 'nu, maakt je niet benauwd, man. In dit geval was spreken goud. want ik krqg daar een prachtigen inval: Ik kruip in de kist," Beide schaterden het uit. „Nu slaap er eens over. Maandagavond kens blijken. Zóó Vrijdagavond toen Z.Exc. zich schrikkelijk exalteerde bij de kwestie, waarom aan «zedelijke opvoeding* niet rijks subsidie is verleend. Hij, Minister, zegt wijl die vrijdenkers-vereeniging propaganda wil maken en daarvoor geen 'rijksgeld mag strekkenBewijzen de heeren me dat zrj geen propaganda, doch slechts k inderzorg beöogen, welaan, dan hen ik tot rijkshulp bereid. t Schijnt, dat de overspannen minister de zaak wat al te streng opvat. Vrij dagavond zouden we de salaris-regeling der ambtenaren aan de diverse departementen hebben behandeld De premier was present. doch, er waren niet 51 leden, noodi^voor een normale zitting. De heer Ter Laan wilde uitstel tot de Algemeene Beschouwingen over de friaatsbegrooting dewelke beginnen a. s. Dinsdag. Zou men hoofdeljjk-gestemd hebben, het «quorum* had ontbreken Lu vredesnaam, en terwijl Mr. Th. Heemskerk geducht boos was, besloot men dan maar tot uitstel. Om niet te stemmen Om niet te doen blijken, dat meer dan vijftig leden der Tweede Kamer te laat in de week3, ol wat ook, hadden gevonden, om op hun post te zijn En toen 't Vrijdagnacht een kwartier na het «spokenuur* was, op de kentering van 29 op 30 November dwong de onverbeterlijke üuys de Kamer toch nog tot uiteengaan wegens onvoltalligheid. Aldus staat 't nu. En gaan wij de week in der stormen van de Algemeene beschouwingen over de Staatsbe- grooting voor 1913. Den Haag, 30 Nov. '12. Tribunis. In de Tweede Kamer werden Maandag avond de algemeene beschouwingen over de begrooting van buitenlandsche zaken geopend door den heer Vorsterman van Oyen. Hij sprak' over de onderhandelingen met België in zake de voorgenomen indijking van het zuidelijk gedeelte van den Braakman en het loozen van Belgisch water door de Isabella- sluis. De Minister heeft geantwoord, dat de zaak is behandeld in de algemeene vergadering der internationale commissie, belast met de herziening van de overeenkomst van 1843, tot regeling van de afwatering van Vlaanderen. Spr. geeft omtrent deze zaak eenige historische beschouwingen ten beste, en betoogt dat een middel moet worden gevonden om het water, dat thans door de Isabellasluis in den Braak man stroomt, langs of door de ingedijkte polders meer noordelijk in den Braakman te brengen. Daartoe zjjn onderhandelingen met België noodzakelijk, en spr. vreest, dat als wjj niet danig oppassen, de belangen van de visschersplaats Philippine zeer ernstig zullen worden benadeeld, ja, dat Philippine wellicht ten doode opgeschreven zal zijn. Spr. waarschuwt den Minister nu het nog tijd is De Minister zei in zijn antwoord ten op zichte van deze kwestie De zaak van Braakman en Philippine zal onder de aandacht van den Minister van Wa terstaat gebracht worden, en voor eventueele - besprekingen met de Belgische Regeering in overweging genomen worden. In de op a.s. Donderdag des voormiddags te 10 ure te houden openbare vergadering van den gemeenteraad alhier, komen de volgende punten in behandeling Notulen. Mededeelingen. Voorstel tot wijziging van de verordening voor de Commissie van Toezicht op het lager onderwijs. Benoeming van de leden van de Commissie van bijstand. Benoeming der leden van de Commissie van toezieht op het Middelbaar Onderwijs. Verzoek van den ambtenaar ter secretarie P. A. Vroegop om verhooging van jaarwedde. Adres van E. J. Bakker om meerdere ver goeding voor het aansteken eu blusschen der lantaarns op den Baandijk. Wijziging van de begrooting voor 1913. Ontheffing plaatselijke belastingen. Verzetting van den gewonen marktdag in verband met de a.s. Kerstdagen en den Nieuw jaarsdag. Voorzieningen omtrent de berging van fae- caliën. Aan het postkantoor Ter Neuzen en tegen 7 uur laat ik me hg jou kis'eri Zorg voor een paar pootige kerels, want, Jan Dorie, mqn korpus weegt nog wel een paar ons meer dan het jouwe." Papa kwam buitengewoon opgewekt thuis. Moederlief keek hem al eens tersluiks aan, maar Jan Dorie, zwqgen kon ie, hoor. Ja, zoo noodig kon bq zoo dicht als een pot zqn. (Slot volgd). de daaronder resserteerende hulppostkantoren werd gedurende de maand November 1912 ingelegd f 19 629.70, terugbetaald 15 412.06! Bet laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 9247. De heer P. de Feijter, onderwijzer te Ier Neuzen, is als zoodanig benoemd te Woerden. Ie Rotterdam is o.m. geslaagd bij het aldaar gehouden examen in 't boekhouden, de iiper o L Pauw Jr. te Ter Neuzen, Bij Kon. besluit van 29 November' is voor den tijd van 5 jaren, gerekend van 9 November j.l., benoemd bij het personeel van den geneeskundigen dienst' der landmacht, tot reserve-officier van gezondheid 2de kl., de heer J. M. van Rompu, arts te Ter Neuzen. Als deskundigen van pachtwaarde der gronden gelegen in den calamiteuzen Nieuw Neuzenpolder zjjn alsnog benoemd door den dijk raad de heeren F. de Ruijter Jz. Sr. te Zaamslag en door de arr.-rechtbank te Mid delburg de heer J. Dieleman te Hoek. Bjj den dienst der dir. bel. invoerr. enz. zijn met 2 Dec. verplaatst R. P. Ooster huis van Zevenaar naar Ter Neuzen en H. Weststrate van Ter Neuzen naar Rotterdam, met ingang van 1 Jan. P. C. van den Bos van /ïerikzee naar Utrecht en G. van Egmond van Weerdingermarke naar Sas van Gent. Zaamslag. Bjj beschikking van den Minister van Waterstaat d. d. 29 Nov. 1. 1. is aan het bestuur dezer gemeente te kennen gegeven dat er geen bezwaar tegen bestaat om over te gaan tot vestiging van een hulp telefoonkantoor in het hulptelegraafkantoor alhier. De heer C. Hagers te Axel is benoemd tot openbaar onderwjjzer in Ned-Indië. Bloedvergiftiging. Een zoon van den heer J. V., te Heinkens- zand had, naar de Midd. Ct. meldt, een kloof in den vinger wat een paar dagen nog al pijn deed. Eindelijk begon het wat te beteren, om echter op het laatst der vorige week zoodanig pjjn te gaan doen dat geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Het bleek nu bloedvergiftiging te zjjn. Een operatie waartoe besloten was heeft met meer kunnen helpen, de jongen is Maandag overleden. Te Aardenburg werd Zaterdag door Burg. en Weth. aanbesteed het maken van' een gedeelte keibestrating met trottoir. Ingeschreven werd door de heeren A. Serlé, Aardenburg. f 9980 L. N. Aarnouts, Uzen- oi,ke, f 9093.50F. van Rjjckegem, Oost- camp (B), f 8000; lz. Douw, Zierikzee, 1 7990 I. de Molenaar, Aardenburg, f7777.77 A. Risseeuw, Groede, f 7645 F. P. Chr'isti- aansen, Oostburg f7644 J. P. Kools, Aarden burg, f 7590 J. F. van de Yen, Middelburg f 6580 J. de Bree, Ter Neuzen f 6145. Gegund aan den laagsten inschrijver. De Maandag gehouden raadsvergadering van IJzendjjke, waar alle leden aanwezig waren, heeft zich voornameljjk met financieele kwesties bezig gehouden. Bjj een vroegere gelegenheid had de klerk ter secretarie, de heer Bevin, om verhooging gevraagd. Zulks Werd toen aangehouden, nu kreeg hjj f 50, wat op voorstel van den heer Hendrikse ook gebeurde met de heeren C. J. Sturm en G. B. Carpreau. resp. secretaris en ontvanger der gemeente. Die jaarwedden zijn nu geworden f 300, f 980 en f 450. Aan de Ambachtsschool te Oostburg werd weer voor een jaar f 150 subsidie verleend. De termijn van aflossing der tijdeljjke geld- leening a f 4000 werd verlengd tot een de finitieve leening zal gesloten zjjn ten behoeve van schoolbouw. Den 24 Dec. aanstaande wordt de veld wachterswoning openbaar verkocht ten over staan van notaris P. Adama Zijlstra, waarvoor nu de voorwaarden vastgesteld werden. Later zal de oude school dien weg volgen. In ver band met dit laatste werd aangehouden een verzoek van P. B. van der VVejjde om ge meentegrond in erfpacht te mogen hebben aan den westeljjken boulevard. De gemeentewerklieden krijgen tot het op halen van straatvuil, enz. wekeljjks een paar dagen een paard tot hun beschikking. Een rapport over de oprichting eener elec- trische centrale zal bjj de leden rondgezonden worden. 1 en slotte krijgt de tuinier Alf. van den Bunder [gratis een stukje grond in bruikleen wat hjj herscheppen mag in een aardig tuintje. Zulks is best aan hem toevertrouwd. Hierna gaan de deuren dicht voor het publiek. Midd. Ct. Ernstig manoeuvre-ongeluk. Herhaaldelijk komt het voor, dat bjj de uitdeeliug van losse patronen voor de manoen-

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensch Volksblad / Zeeuwsch Nieuwsblad | 1912 | | pagina 2