BINNENLAND.
UIT ONZE OMGEVING.
Gemengde Berichten.
Parlementaire Kroniek.
Rotstrouw. Niemand achter hem
Indische artsen. «Homo nóvus*.
Na den storm.
A. s. Maandag 2 December zal de Indische
begrooting voor 1913 teneinde loopen. Deze
«fragnose* mag worden gewaagdEn al
duidelijk kan er bij gevoegd, dat het zeker
niet aan minister De Waal Malefijt lag, dat
de behandeling niet Vrijdagmiddag j. 1. is
geëindigd. Deze bestuursman verstaat als geen
ander de kunst om «geen vat op zich te
geven». Men weet dat de heer Malefijt »in
politicis* een rotstrouw vriend is van de
Anti-Revolutionaire partij. Niemand, zij geest
verwant of tegenstander, twijfelt een oogen-
blik aan ie oprechtheid van dezen minister.
Edoch, hij schuwt, ontwijkt, vreest den strijd.
Hij is niet slechts bezadigd-hoffeljjk tegen
over argumenten van andersdenkenden, maar
tracht bovendien alle «scherpe kantjes* die
tot conflict kunnen leiden, te vermijden. Hij
weet dermate handig en omzichtig tusschen
de klippen der politiekerij om te zeilen, dat
zelfs bij de hevigst-lijkende stormen, in aan
tocht het zachte briesje volgtde vijanden
ontwapend worden, men den indruk krijgt
toch in zeer bedriegeljjke, als of er geen
partij-passie meer in het Parlement gloeide
Erkend moet worden dat de heer Malefijt,
toen Z. Exc. Maandagmiddag de op Vrijdag
22 dezer onderbroken rede vervolgde, aan
merkelijk duidelijker en levendiger, daardoor
meer verstaanbaar en genietelijk tevens, was
dan vroeger. In een vorige weekkroniek des
Parlements heb ik aangestipt, waar het
»lndische debat« dit jaar bovenal over ging.
En men zal zich misschien herinneren, dat
de twee belangrijkste kwesties, de onderwijs
politiek der Regeering alsmede de Chineezen-
kwestie waren uitgesteld, door den minister,
tot zijn rede van Maandag. Welnu, ook hier
is de heer Malefijt gebleken de conciliant-
bezadigde man als hoedanig men hem uit
vroegere uitlatingen, en ondanks alle politiekerij,
kent. Hij zegt, wat de verhouding tot de
zending betreft«Niemand staat achter
mij D. w. z. ik beslis gansch onaf
hankelijk en zelfstandig. Ik zal niet gedoogen
dat de schoolstrijd waarvan men in Nederland
zulke bittere ervaring heeft opgedaan, naar
Indië zal worden overgeplant. Ik huldig hier
de leuze Gelijk recht voor allen Geen be
voorrechting van het bijzonder onderwijs ten
koste van 't openbare.
Ieder kan van de Regeering subsidie krijger.,
ook Boedhisten, Islamisten. Slechts in streken
van zeer-premitieve beschaving, is de zending
meer geschikt, tot contact met de bevolking
dan het gewone, neutraal-gouvernementeele
onderwijs.
Ieder zal moeten erkennen, dat dergelijke
openhartig-ondubbelzinnige verklaringen ook
den meest-wantrouwende, waar 's heeren
Malefjjt's goedetrouw boven twijfel is verheven,
moet geruststellen. Dat er toch nog menschen
zjjn,'die bij 's ministers fier woord «Er staat
niemand achter mij een bedenkelijk gezicht
trekken, is niet te ontkennen. Wij zullen
ons in de oorzaken van dat wantrouwen niet
verdiepen Wie 's ministers woorden aan
hoorde, zal zeker moeten erkennen, dat er
serieuse redenen moeten wezen om ze niet
op te vatten gelijk ze daar werden gezegd
loch heeft, in de zitting van Vrijdagmiddag
bleek 't, een deel der Kamer haar vertrouwen
in de onderwijs-politiek dezer Regeering ge-
even inee naar de soos, want ik heb je hulp
noodig. Jq moet mg helpen om de vrouwlui
bq mg thuis op 5 December een kool te stoven,
die ze heugen zal."
In de soos nemen ze aan een afzonderlek
rafeltje plaats; zoodat de militaire wereld de
gedachte koestert en zelfs uitspreekt, dat van
Dqck het goodvinkje wel in zqn kooitje zal
krijgen. De persoon in kwestie voelt zich
nog zeker niet van zqn zaak. Voor zich ziet
hg een warnet van raoeiiykheden. Het plan
van zqn teerbemind Elsje zweeft hem voor
zqn geest, dat plan, dat hg met vreeze en
en beving ten uitvoer zou moeten gebracht
hebben. Nu zal het fiasco lqden dat spijt
hem niet, want het leek hem niet aanlokke
lijk, gekist zijn intree te doen in den Huizinge
Grintner.
„Zeg eens, van Dqck", begint Grintner,
„het iyk my verduiveld aardig, je als suprise
binnen te smokkelen. Bij voorbeeld Jan Dorie,
wat zullen de Eisen staan kijken."
Hg waterland bq de gedachte, hoe innig
er bq de slot scène gekust en gepakt zal wor
den. Jan Dorie. dat mag hg er dan tocb
wel van hebben? Van Dqck is in tweestrqd.
't Is natourlqk niet mogelqk, de Hugo de
Groot-rol eu do Sint Nicolaas-rol te vervul
len. Den overste voorliegen, dat zou nu hee-
lemaal niet gaan. O, als zijn Elsje thans
in zqne omstandigheden verkeerde, zou zij
weigerd. Rechts tegen Links, in zuivere
partijstemming, werd toen goedgekeurd het
overdragen van het onderwijs in de Minahassa
aan de zending. En bij de Rechtsche stemmers,
voegde zich toen het splinternieuwe lid voor
Ommen, de Chr.-Hist. «Wilde*, die via-baron
Mackay, opvolger voor dit district van Dr.
Kuyper werd. Wij komen straks terug op
de «jayeuse* entree van den wilde, den
spellebreker, die zoo koeltjes door Rechts
werd ontvangen, van den heer Bichon van
Yssel monde.
Van de Indische Begrooting-discussien, en
wat daarmee verband houdt, wil ik nog
aanstippen, dat minister Malefijt, tenaanzieh
der Chineezen-kwestie gezegd heeft, hoe wjj
niet alle Chineezen met ons, blanken,
gelijk kunnen stellen. Dat zou kwaad-bloed
zetten onder de inlanders, die zich terecht
zouden achtergesteld gevoelen bij de «vreemde
oosterlingen*, als vunzige koelies e. d. op de
vlakte verschijnend Ontwikkelde, zeer
gegoede Chineezen, met of zonder staarten
zjjn welkom Wat nu verder over het
Indische debat te vermelden, nu bijna achter
den rug liggend Wij hebben gehoord
van Dr. Scheurer, den Anti-revolutionairen
medicus in ons Lagerhuis, een werkelijk-
interessante, eu verdienstelijke schets van hoe
Hij zich denkt de medische hulp in onze Oost.
Met een Indische faculteit, welke diploma's
zal kunnen geven, ook voor verplegers en
vroedvrouwen welke slechts de aanvulling
het practisch arts-examen noodig heeft om van
ook -in Nederland recht te geven tot uitoefe
ning van de Medische practjjk. De behoefte
aan medische hulp is groot in Insulinde,
weet men. En Dr. Scheurer, die zijn zalvenden
preektoon gelukkig meer en meer afwent, heeft
een goed en verdienstelijk werk verricht door
een leerplan te ontwerpen, 'dat dan ook door;
minister Malefijt met graagte is geaccepteerd.
Wat niet wegneemt, dat er, in ons Oost-ln die
een «noodstand* heerscht. Op Java en Madoera
zouden 5 a 0000 artsen noodig zijn voor behoor-
ljjk-wetenschappeljjken bijstand 't Ligt
dus voor de hand dat men niet kan verwachten
op verwezenlijking van Dr. Schreurer's op
zichzelf uitstekende plannen
De «nota comique* bij het Indische debat
werd gevormd door de doodnuchtere mededee-
ling van minister Malefijt, hoe men te Batavia,
vergeten hadhet verslag der Arbeids
inspectie naar het Haagsche Plein, naar Ko
loniën te zenden Inderdaad, zoo iets is
een «comble*.
Niet onbegrijpelijk was 's heeren Hugenholtz
uitroep En dat zegt hij dood-gewoontjes
De verantwoordelijke mensche die zich aan
zulke «aardigheid* schuldig maakten, verdie
nen inderdaad, gelijk de warmbloedige afge
vaardigde voor Weststellingwerf zei, een «uit
brander van heb-ik-jou-daar
Van de verloopen parlementaire week stip
ik nog slechts aan de verschijning, straks
reeds even genoemd, van den Ommenschen Mr.
Bichon. Lange, slanke, schrale figuur van
grjjzende zestiger. Door Rechts aanvankelijk
vrijwel genegeerd. Slechts vice-praeses De
Geer en Baron van Wassenaer kwam hem even
begroeten. Enkele toeschietelijk. Toen de
heer Bichon met Rechts voor de Minachassa-
conversie had gestemd, werd 't iets meer »chaud*j
(ring zelfs Mr. Lohman, zelf de anti-revolu
tionaire Graaf van Lijnden hem begroeten, 't
/al - dunkt me wel losloopen
Justitie is «op één oor na gevild*. Minister
Regout lijdt aan zeer ernstige zenuw-overprik-
keliug en geeft daarvan in de openbare zitting,
door bijzonder opgewonden redevoeringen, tel-
dau goedkeuren, wat hij nu gaat doen Tout
cavoir, c'est tout pordouner. Vooruit dan
maar. Eu nu maakt hij Grintner deelgenoot
van de plannen, die tegeu hem gesmeed zou
den worden. Elsje had hem die verleden
week op het Casino-hal voorgesteld. Hq bail
niet kunnen en niet durven weigeren. De
hoeken noemt bq natuurlqk „eenige geschen
ken", want 't is al erg genoeg, dat hq een
diep geheim van zqu aangebedene overbrengst
aan haar papa, en dat nog wel een list voor
papa
„Verduiveld slimme vrouwlui," meesmuilt
de overste. „Maar iiare plannen zond -n verij
deld worden, ha ba, wie ten kuil graaft voor
een ander, valt er zelf in."
„Ziet u overste," herneemt vau Dqck schuch
ter, „de kist is reeds in den maak, voorzien
van de uoodige luchtgaten. Eu nu is de rnoei-
Iqkheid deze: ik durf uwe dochter niet te
bedriegen door eeu leege kist te zenden. Eo.;
tiians.ja, het is een lam geval, maar de
surprise is nu geeu surprise meer. Ik heb
tegenover u openlqk gesproken, omdat ik voelde,
dat zwijgen gelqk stond met bedriegen,"
„Nu, 'nu, maakt je niet benauwd, man. In
dit geval was spreken goud. want ik krqg
daar een prachtigen inval: Ik kruip in de
kist,"
Beide schaterden het uit.
„Nu slaap er eens over. Maandagavond
kens blijken. Zóó Vrijdagavond toen Z.Exc.
zich schrikkelijk exalteerde bij de kwestie,
waarom aan «zedelijke opvoeding* niet rijks
subsidie is verleend. Hij, Minister, zegt wijl
die vrijdenkers-vereeniging propaganda wil
maken en daarvoor geen 'rijksgeld mag
strekkenBewijzen de heeren me dat zrj
geen propaganda, doch slechts k inderzorg
beöogen, welaan, dan hen ik tot rijkshulp
bereid. t Schijnt, dat de overspannen
minister de zaak wat al te streng opvat. Vrij
dagavond zouden we de salaris-regeling der
ambtenaren aan de diverse departementen
hebben behandeld De premier was present.
doch, er waren niet 51 leden, noodi^voor een
normale zitting. De heer Ter Laan wilde
uitstel tot de Algemeene Beschouwingen over
de friaatsbegrooting dewelke beginnen a. s.
Dinsdag.
Zou men hoofdeljjk-gestemd hebben, het
«quorum* had ontbreken Lu vredesnaam,
en terwijl Mr. Th. Heemskerk geducht boos
was, besloot men dan maar tot uitstel. Om
niet te stemmen
Om niet te doen blijken, dat meer dan vijftig
leden der Tweede Kamer te laat in de week3,
ol wat ook, hadden gevonden, om op hun
post te zijn En toen 't Vrijdagnacht een
kwartier na het «spokenuur* was, op de
kentering van 29 op 30 November dwong de
onverbeterlijke üuys de Kamer toch nog tot
uiteengaan wegens onvoltalligheid.
Aldus staat 't nu.
En gaan wij de week in der stormen van
de Algemeene beschouwingen over de Staatsbe-
grooting voor 1913.
Den Haag, 30 Nov. '12.
Tribunis.
In de Tweede Kamer werden Maandag
avond de algemeene beschouwingen over de
begrooting van buitenlandsche zaken geopend
door den heer Vorsterman van Oyen. Hij
sprak' over de onderhandelingen met België
in zake de voorgenomen indijking van het
zuidelijk gedeelte van den Braakman en het
loozen van Belgisch water door de Isabella-
sluis. De Minister heeft geantwoord, dat de
zaak is behandeld in de algemeene vergadering
der internationale commissie, belast met de
herziening van de overeenkomst van 1843,
tot regeling van de afwatering van Vlaanderen.
Spr. geeft omtrent deze zaak eenige historische
beschouwingen ten beste, en betoogt dat een
middel moet worden gevonden om het water,
dat thans door de Isabellasluis in den Braak
man stroomt, langs of door de ingedijkte
polders meer noordelijk in den Braakman te
brengen. Daartoe zjjn onderhandelingen
met België noodzakelijk, en spr. vreest, dat
als wjj niet danig oppassen, de belangen van
de visschersplaats Philippine zeer ernstig
zullen worden benadeeld, ja, dat Philippine
wellicht ten doode opgeschreven zal zijn. Spr.
waarschuwt den Minister nu het nog tijd is
De Minister zei in zijn antwoord ten op
zichte van deze kwestie
De zaak van Braakman en Philippine zal
onder de aandacht van den Minister van Wa
terstaat gebracht worden, en voor eventueele -
besprekingen met de Belgische Regeering in
overweging genomen worden.
In de op a.s. Donderdag des voormiddags
te 10 ure te houden openbare vergadering van
den gemeenteraad alhier, komen de volgende
punten in behandeling
Notulen.
Mededeelingen.
Voorstel tot wijziging van de verordening
voor de Commissie van Toezicht op het lager
onderwijs.
Benoeming van de leden van de Commissie
van bijstand.
Benoeming der leden van de Commissie van
toezieht op het Middelbaar Onderwijs.
Verzoek van den ambtenaar ter secretarie
P. A. Vroegop om verhooging van jaarwedde.
Adres van E. J. Bakker om meerdere ver
goeding voor het aansteken eu blusschen der
lantaarns op den Baandijk.
Wijziging van de begrooting voor 1913.
Ontheffing plaatselijke belastingen.
Verzetting van den gewonen marktdag in
verband met de a.s. Kerstdagen en den Nieuw
jaarsdag.
Voorzieningen omtrent de berging van fae-
caliën.
Aan het postkantoor Ter Neuzen en
tegen 7 uur laat ik me hg jou kis'eri Zorg
voor een paar pootige kerels, want, Jan Dorie,
mqn korpus weegt nog wel een paar ons meer
dan het jouwe."
Papa kwam buitengewoon opgewekt thuis.
Moederlief keek hem al eens tersluiks aan,
maar Jan Dorie, zwqgen kon ie, hoor. Ja,
zoo noodig kon bq zoo dicht als een pot zqn.
(Slot volgd).
de daaronder resserteerende hulppostkantoren
werd gedurende de maand November 1912
ingelegd f 19 629.70, terugbetaald 15 412.06!
Bet laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 9247.
De heer P. de Feijter, onderwijzer te
Ier Neuzen, is als zoodanig benoemd te
Woerden.
Ie Rotterdam is o.m. geslaagd bij het
aldaar gehouden examen in 't boekhouden, de
iiper o L Pauw Jr. te Ter Neuzen,
Bij Kon. besluit van 29 November' is
voor den tijd van 5 jaren, gerekend van 9
November j.l., benoemd bij het personeel van
den geneeskundigen dienst' der landmacht, tot
reserve-officier van gezondheid 2de kl., de heer
J. M. van Rompu, arts te Ter Neuzen.
Als deskundigen van pachtwaarde der
gronden gelegen in den calamiteuzen Nieuw
Neuzenpolder zjjn alsnog benoemd door den
dijk raad de heeren F. de Ruijter Jz. Sr. te
Zaamslag en door de arr.-rechtbank te Mid
delburg de heer J. Dieleman te Hoek.
Bjj den dienst der dir. bel. invoerr.
enz. zijn met 2 Dec. verplaatst R. P. Ooster
huis van Zevenaar naar Ter Neuzen en H.
Weststrate van Ter Neuzen naar Rotterdam,
met ingang van 1 Jan. P. C. van den Bos
van /ïerikzee naar Utrecht en G. van Egmond
van Weerdingermarke naar Sas van Gent.
Zaamslag. Bjj beschikking van den
Minister van Waterstaat d. d. 29 Nov. 1. 1. is
aan het bestuur dezer gemeente te kennen
gegeven dat er geen bezwaar tegen bestaat
om over te gaan tot vestiging van een hulp
telefoonkantoor in het hulptelegraafkantoor
alhier.
De heer C. Hagers te Axel is benoemd
tot openbaar onderwjjzer in Ned-Indië.
Bloedvergiftiging.
Een zoon van den heer J. V., te Heinkens-
zand had, naar de Midd. Ct. meldt, een kloof
in den vinger wat een paar dagen nog al
pijn deed. Eindelijk begon het wat te beteren,
om echter op het laatst der vorige week
zoodanig pjjn te gaan doen dat geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen. Het bleek
nu bloedvergiftiging te zjjn.
Een operatie waartoe besloten was heeft
met meer kunnen helpen, de jongen is
Maandag overleden.
Te Aardenburg werd Zaterdag door
Burg. en Weth. aanbesteed het maken van'
een gedeelte keibestrating met trottoir.
Ingeschreven werd door de heeren A. Serlé,
Aardenburg. f 9980 L. N. Aarnouts, Uzen-
oi,ke, f 9093.50F. van Rjjckegem, Oost-
camp (B), f 8000; lz. Douw, Zierikzee,
1 7990 I. de Molenaar, Aardenburg, f7777.77
A. Risseeuw, Groede, f 7645 F. P. Chr'isti-
aansen, Oostburg f7644 J. P. Kools, Aarden
burg, f 7590 J. F. van de Yen, Middelburg
f 6580 J. de Bree, Ter Neuzen f 6145.
Gegund aan den laagsten inschrijver.
De Maandag gehouden raadsvergadering
van IJzendjjke, waar alle leden aanwezig
waren, heeft zich voornameljjk met financieele
kwesties bezig gehouden. Bjj een vroegere
gelegenheid had de klerk ter secretarie, de
heer Bevin, om verhooging gevraagd. Zulks
Werd toen aangehouden, nu kreeg hjj f 50,
wat op voorstel van den heer Hendrikse ook
gebeurde met de heeren C. J. Sturm en G.
B. Carpreau. resp. secretaris en ontvanger der
gemeente. Die jaarwedden zijn nu geworden
f 300, f 980 en f 450.
Aan de Ambachtsschool te Oostburg werd
weer voor een jaar f 150 subsidie verleend.
De termijn van aflossing der tijdeljjke geld-
leening a f 4000 werd verlengd tot een de
finitieve leening zal gesloten zjjn ten behoeve
van schoolbouw.
Den 24 Dec. aanstaande wordt de veld
wachterswoning openbaar verkocht ten over
staan van notaris P. Adama Zijlstra, waarvoor
nu de voorwaarden vastgesteld werden. Later
zal de oude school dien weg volgen. In ver
band met dit laatste werd aangehouden een
verzoek van P. B. van der VVejjde om ge
meentegrond in erfpacht te mogen hebben
aan den westeljjken boulevard.
De gemeentewerklieden krijgen tot het op
halen van straatvuil, enz. wekeljjks een paar
dagen een paard tot hun beschikking.
Een rapport over de oprichting eener elec-
trische centrale zal bjj de leden rondgezonden
worden.
1 en slotte krijgt de tuinier Alf. van den
Bunder [gratis een stukje grond in bruikleen
wat hjj herscheppen mag in een aardig tuintje.
Zulks is best aan hem toevertrouwd.
Hierna gaan de deuren dicht voor het
publiek. Midd. Ct.
Ernstig manoeuvre-ongeluk.
Herhaaldelijk komt het voor, dat bjj de
uitdeeliug van losse patronen voor de manoen-