Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
#et Jubeljaar.
Een Sinterklaasgrap
Jn diep ifenfal
Spdca met Vaar.
No. 2324.
Zaterdag 30 November 1912.
23e jaargang.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
De oorlog in den Balkan.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden 7 6 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
I
ADVERTENTIEPRIJS
Telef. latere, No 15.
Van 1 tot en met 6 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. B\j abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters nair plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant versch^nt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgeil b\j den Uitgever M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
In 1913 gaan we feestvieren.
We zullen herdenken, hoe we gebukt gingen
onder het juk van den Franschen overweldiger
hoe de vroegere welvaart was verdwenen
en de aloude volksaard gevaar liep maar ook,
hoe door een samenloop van omstandigheden
de vreemde heerschappij een einde nam en
ons land zijn vrijheid herkreeg.
Ook in een ander opzicht zal 1913 een
merkwaardig jaar zijn. Immers, er zullen
dan drieërlei verkiezingen plaats hebben. De
Tweede Kamer treedt in haar geheel af, de
Provinciale Staten en de Gemeenteraden ten
deele. En bij alle drie verkiezingen speelt
de politiek de eerste rol. Dat diende zoo
niet te zijn de politiek moest eigenlijk blijven
buiten den Raad en buiten de Statenzaal.
Maar dat kan niet meer. En met reden.
Zoolang de keuze van de leden der Eerste
Kamer geschiedt door de Provinciale Staten,
zal er bij de verkiezing van Statenleden ook
in de eerste plaats op de politieke richting
gelet worden. En zoolang de clericale partyen
meenen, dat hun kerkelijk geloof ook in den
Raad beleden moet worden en hun zoogenaamde
»christelijke« beginselen ook daar moeten
doorgevoerd zal de verkiezing van Raadsleden
ook een politieke zijn.
Welnu, dan is voor ons, Vrijzinnigen, de
weg aangewezen.
Wij hebben ons voor te bereiden voor een
uiterst zware taak. Voor Kamer en Staten
en Raad moeten we geschikte mannen zoeken,
aan wie we onze belangen met volle gerustheid
kunnen toevertrouwen - en van wie we met
zekerheid weten, dat de vrijzinnige beginselen
bij hen veilig zijn.
Maar allereerst is het noodig, dat we zorgen
voor een strijdvaardig kiezersleger. Wij moeten
niet alleen een talrijk leger hebben, maar ook
een leger, dat zelfbewust en vol geestdrift af
gaat op het doel. Het moest gedrild, het
moet geoefend, het moet opgevoed worden.
Elke soldaat moet zijn eigen generaal zijn.
Zal het zoo ver komen en 't is inder
daad heel wel mogelijk dan moeten wij
van stonden aan beginnen met de kiezers
voor te lichten. In de lange winteravon
den, die voor de deur staan, moeten we de
kiezers samenroepen en hun duidelijk maken,
O
door W. B. Z.
Overste Grintner was er dan schter geko
men, wie zijn dochter, zijn blond Elsje, het
hof maakte. Dus dia opeenvolgende bloe-
menhuldes, die doozen bonbons eo chocolade
waren allemaal lokmiddeltjes geweest, om zyn
kleintje te paaien. En dat deze jonge dame
er lang niet ongevoelig voor was, zeiden hem
de schitterende vergeet-aijj nietjes-oogen en
de blosjes op bare wangen.
Maar hij, overste Grintner, hji, de vader
van de schoone Else, had toch zeker ook nog
wat in te brengen. Een kale luitenant durf
de de hand van zjjn kind vragen. Welis
waar herinnerde bij zich even, dat overste
Grintner ook eens luitenant Grintner was.
En ja. toen had hij ook eens een dergelijk
brataai stukje geleverd. Maar andere tijden,
andere zeden. Vroeger en nu maken een he
melsbreed versebil. Jan Dorie als hij eens
naging wat die jonge dame hem's jaars kost
te, dan leek het hem eene krankzinnigheid,
dat ze zich op zoo'n officiertje kon verlieveu.
Maar j», zoo zyn de vrouwen, het uiterlijk,
wat zij van deze Regeering en haar meerder
heid te wachten hebben. Wij moeten hun
een inzicht, een duidelijk inzicht geven in de
hoogst gebrekkige en hoogst onvolledige Ver
zekeringswetten. Wij moeten wijzen op de
onnoemelijke schade, die de Tariefwet met zich
brengt. Maar vooral, vooral moeten wij hun
de oogen openen, wijd openen voor het clericale
gevaar, dat met den dag grooter afmetingen
verkrijgt.
Daarom vrijzinnigen van alle richting
aan het werk
Aan het werk vooral gij, besturen van de
kiesvereenigingen
Op u rust de taak, bekwame sprekers uit
te noodigeu die in eenvoudige en juist daarom
pakkende taal de groote strijdvragen aan het
kiezerpersoneel duidelijk maken.
Gij zijt de leiders de aanvoerders van de
kleine korpsen die samen het groote leger
vormen.
Gij moet ze aanvuren, met heilige geestdrift
bezielen, zoodat ze in Mei en Juni en Juli
vrijwillig naar de bedreigde vesten snellen.
Grijpt dan aan en doet uw plicht. Niet
over eenige weken, niet straks, maar dadelijk.
Dan zal uw loon groot zijn en de over
winning ons.
Dan wordt 1913 in viervoudigen zin een
JUBELJAAr.
De V.
Vier maal moest in de vorige week de behan
deling van de Tweede Kamer gestaakt worden,
omdat geen voldoend aantal leden tegenwoordig
was.
Het allereerste, het eenige bijna, dat de
rechterzijde bij deze behandeling doet en heeft
te doen, de zorg voor den voortgang der beraad
slagingen, verzuimt ze.
Wel getuigt dit van diep verval.
Het dagblau »De Tijd« (R.-K.) wil de
Kamerleden nu stelselmatig gaan controleeren.
Uit het verkort verslag wil het telkens de
namen overnemen der feden, welke aan en
afwezig waren bij de opening eener vergade
ring, die wegens onvoltalligheid niet beginnen
kon. En eveneens, indien eene vergadering
moet worden geschorst, als bij eene stemming
geen voldoend aantal leden aanwezig is.
dat is je factor, dat beslist. Want knap, ja
dat was van Djjck. Iunomend ook al, kuap
postuur, aangename mauieren. Allemaal goed
en wel, maar daar krijgt je geen ons vleesch
meer vau op tafel.
En moeder de vrouw wist er natuurlijk
ook al lang van, want die moeders zijn 'n
wonderlijk soort menschen, buitengewoon scherp
zinnig, waar het de belaüg9n barer dochters
geldt. Verbeeld je, bij het salueeren had ze
het reeds gevoeld, nota bene gevoeld, zjjn
oogen naddeu het haar gezegd en een zeker
iets in zijn geheele houding had haar de
zekerheid gegeven, dat luitenant v. Dijck
met hart en ziel haar eenigste beminde. Och
wat, Jan Dorie, hij bad met dat ai
niets gevoeld, niets gezien eu niets ge
dacht. Maar nu was het zijn tijd. Hij zou
zijn oogeu den kost geven, hij liet zich niet
in 't geheim bedotten. Door geen van Dijck,
geen Elsje, zelf niet door zijn lief, best wijfje.
Maar enfin, overste Grintner had dan toch
maar buitengewoon verstandig gehandeld, toen
hij van Dijck had te keunen gegeven, dat er
voorloopig van t-oenadering geen sprake kon
zijn. Er moest natunrljjk eerst grondig ge-
ïuformeerd worden en dan een twintig
jarige bloem kon nog wel wat wachten. Hij
had het wel gemerkt, dat moeder en Else
door dit antwoord teleurgesteld waren. Maar
zoo zijn vrouweD, ze kijken nooit verder dan
»'t Vaderland« (U.-L.) vraagt, of het niet
doeltreffender is voor elk Kamerlid een con
troleur aan te stellen, die hem post en kan
mededeelen, wat hij uitvoert, als hij niet in
de Kamer is.
Ondanks alle waarschuwingen van de linker
zijde gaat de regeering op onderwijsgebied
in Indië den weg, door dr. Kuyper afgebakend.
De houding van den Minister van Koloniën
is eene andere dan het vorige jaar.
Wel gaat hij voorloopig niet zoo snel, als
dr. Kuyper wenschte, maar alles wijst er op.
dat de schoolstrijd langzamerhand naar Indië
zal worden overgebracht.
Dat dit ons prestige'in het schoone Iusulinde
ernstig moet schaden, schijnt men rechts Diet
te beseffen
Er is tenminste van die zijde niemand, die
tegen het onzalige streven met kracht opkomt.
Ook ter wille van het rustig bezit onzer
schoone koloniën is verandering van regeerings-
koers zeer wenscbelijk.
Van het ooilogstciTcin.
Voor Adrianopel vordert men de laatste
dagen weinig of in 't geheel niet. De Turken
zouden de Bulgaarche posities gebombardeerd
hebben; een Bulgaarsche batterij zou brand
veroorzaakt hebben in de omgeving der Selim
Loskee. De Turken hebben het vuren gestaakt
toen zij bemerkten dat er brand was uitgebro
ken. Intusschen hebben de Bulgaren hun
positie aanmerkelijk versterkt door de inbezit
neming van Dede-Agatsch, waardoor zij ge
makkelijk ammunitie, vivres en versterkingen
vóór de troepen bij Adrianopel en Tchatalje
uit Saloniki kunnen laten aanrukken. Latere
berichten melden, dat Adrianopel voortdurend
wordt gebombardeerd, en dat een deel der stad
in brand staat. Men verwacht dat zoo de ves
ting niet spoedig capituleert, de Bulgaren haar
binnenkort zullen innemen.
De Albaiieesche vlag, een adelaar op een
röod veld, is op het gouvernementsgebouw te
hqn neus lang is. FT ij als man van ervaring,
sloeg een blik in de toekomst.
Na dit onderhoud was het hem niet ontgaan,
dqt v. Dijck hem soms peinzend en melan
choliek kou aanzien, 't Was een beste, uit-
Btekende vent. Maar koe kwam't ook in zjjne
hersens op om zoo maar verlieft te worden
op zijua eeDigste lieveling.
Eufin, beloven wou hii niets en kon bij niets.
Die somberheid zou wel weer opklaren, 't Was
eind November, t' weer was ook niet erg op
wekkend en je hebt van die menschen, op wie
dat dadelijk neerdrukkend werkt. Hjj ver
beeldde zich soms, dat zjjne huisgenooteu ook
niet aau den v rooi ij Ken kaut waren, ja, alsof
zelfs Eisje min of meer betrokken zag. Maar
Jan Dorie, ze kan immers aau iederen vinger
wel een man krjjgen en nog wel een beteren
dan zoo'n luitenantjo.
Eenige dagen later zit hij zoo echt knusjes
bij moeder de vrouw te bchemereu eensklaps
zegt zijn politiek vrouwtje: „Man, hel is gauw
Sint Nicoiaaswat dacht je onze Else te
geven
„Aan Else, och dat zjjn jou zaken, wijfje.
Als je maar niet te royaal bent."
„Zie je", herneemt ze, „ik heb een lumi
neus idee. Bepaald eeuig. En ik ben er van
overtuigd, dat het mooiste parelsnoer haar uiet
zooveei geuoegeu zal doen, als deze surprise.
Nu raad eens, vadertje."
Durazzo geheschen. Alle Turksche vlaggen
in de haven zijn neergehaald. In de meeste
Albaneesche steden is de autonomie gepro
clameerd.
Naar de Tchatal a-linie worden van beide
zijden nog steeds belangrijke versterkingen
gezonden. De Turken roepen hunne krijgers
op uit de verst verwijderde deelen van Anato-
lië, en 17 Grieksche vaartuigen, met 12.000
Bulgaren aan boord, verlieten Woensdag
Saloniki.
De Wonteuegrijnen hebben opnieuw de
stellingen om Tarnboseh gebombardeerd.
Een uitval der Turken werd teruggeslagen
de belegerden leden hierbij zware verliezen.
De verhouding tusschen de bondgenooten.
Deze laat veel te wenschen over en eindelooze
moeilijkheden zijn te voorzien. De eenige
hoop is, dat de Balkanstaten, uitgeput door
den oorlog, zich ten slotte gedwee aan de
uitspraken der Mogendheden zullen moeten
onderwerpen. Steeds meer gaat het er op
lijken, alsof de verbondenen in navolging van
den Romeinschen veldheer kunnen zeggen
»Nog zulk een overwinning en wij zijn ver
loren
Een bloedige botsing heeft thans plaats
gehad tusschen Bulgaren en Grieken. Nadat
de stad Sevres door de eerstgenoemden was
bezet, trachtten de Grieken haar binnen te
trekken. Aan beide zijden vielen dooden en
gewonden. De verhouding tusschen Sofia en
Athene is zeer gespannen.
Servië en Oostenrijk.
Men hoopt te Belgrado dat een vergelijk
tot stand zal komen en hecht er niet veel
waarde aan Oostenrijks mobilisatie.
De »Politika« zegt, dat de zending van den
troonopvolger naar Berlijn mislukt is, waaruit
blijkt, dat Duitschland niet erkent, dat zijn
bondgenoot zich in een exceptioneelen toestand
bevindt. Ondertusschen worden ook in Servië
buitengewone militaire toebereidselen getroffen.
Te Londen is men zeer optimistisch. Men
gelooft er aan de eensgezindheid der mogend
heden en aan den vredigenden uitslag van een
onderhoud dat de Oosten rij ksche gezant te
fsarkoje Selo met de Czar had. De corres
pondent van de »Temps« te Londen seint aan
zijn blad »Onder voorbehoud maak ik melding
van het gerucht, dat Engeland het initiatief
zal nemen tot een samenkomst-der gezanten».
Vadertje voelt nattigheid, Vron wlief is zoo
welbespraakt, zoo buitengewoon op dreef, dat
het hem wat verdacht voorkomt. Maar Jan
Dorie, by wil zich niet laten verschalken,
door geen tien vrouwen zal hjj, Grintner, zich
in de val laten lokken.
„Nu vooruit er mee", zegt hjj vrij norsch.
Moeder schijnt niets van die norschheid te
bemerken, want vriendelijk lachend, zegt ze
„Je stelt er natuurlijk belang in, ventje. Want
Else's geluk is bet onze en als je maar ver
moedt dat je haar plezier kunt doen, dan doe
je het steeds van harte."
„Nu zeg op dan", herhaalt kji nog barscher,
En dan vlijt mevrouw haar nog steeds mooi
blond kopje tegen zjjn breedeD schouder en
als ze hem met een liefdevollen blik in de
oogen ziet, voelt ze, dat ze van dit moment
gebruik moet maken. Ze fluistert hem in 't
oor: „Stuur haar van Dijck als St. Nicolaas-
present."
Politieke vrouwlui Al die lieve maniertjes
hebben een achtergrond. Maar Jan Dorie,
zijn wil zal hier toch wet zjjn. Aanvankelijk
zwjjgt hij, want och ja, 't is hem niet onaan
genaam dien zachten arm zoo teeder om zjjn
hals te voelen en hjj heeft er ook totaal niets
op tegen, dat haar zacht handje tekens weer
zjjne gebaarde wang streelt. Maar de pauze
duurt mevrouw lane genoeg, daarom zegt ze:
„Nu wat dunkt je?"
