Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
partijbenominp.
Freddie's verloving.
iet le Verdedigen.
Roomsch-KatholicI;.
J)e laster achterhaald.
No. 2309.
Woensdag 9 October 1912.
23e jaargang.
LEZER,
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Por 3 maanden 7 6 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc. No 15
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 sent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag - en Zaterdagmorgen by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
zend ons de adressen van personen
die naar Uw meening ons „Vrijzinnig
Blad," krachtens hun beginsel, moeten
steunen, en wij belasten ons gaarne
met de 'toezending van eenige proef
nummers.
Dat deze regeering, om hare Christelijk
heid te doen uitkomen, geen beter middel
weet, dan een stelsel van partij benoemingen
toe te passen, is bekend.
Zoo hebben we een inspecteur der scheep
vaart gekregen, wiens broeder een schoonzoon
is van het bekende Kamerlid Dr. De Visser.
Het is een man, die reeds 12 jaar buiten het
scheepvaartbedrijf staat.
Ook de benoeming van dr. G. H. Coops
tot inspecteur van het Middelbaar Onderwijs
wekt verbazing, waar eene keuze was uit
mannen met meer naam op wetenschappelijk
gebied van deze. Ook hij is man van rechts.
De meeste verwondering (moet men bij deze
regeering eigenlijk nog wel verwondering
toonen wekt wel de benoeming van Jhr.
mr. B. C. de Savornin Lohman tot hoog
leeraar in het Staatsrecht te Utrecht.
Het weinige, dat deze geleverd heeft,
w. o. vooral zijne dissertatie: De bestuurs
inrichting in gewest, stad en platteland van
Utrecht gedurende de Bataafsche Republiek*,
doet thans aan de Rechterzijde opgeld.
Waarheid is, dat anderen waren voorge
dragen, en dat buiten die voordracht de
Regeering tal van andere personen kon be
noemen, die veel meer recht konden doen
gelden op een hoogleeraarsambt dan de thans
benoemde. De wetenschap, dat de benoemde
een fel Calvinist was, gaf den doorslag.
Zoo zal in alle takken van wetenschap en
andere zaken, waarin ons land een goeden
klank had, de middelmatigheid gaan domi-
neeren.
De hoogescholen gevuld met middelmatig-
W. K. CLIFFORD.
(3
„Het is héél veel, Freddie!" Bij eene
gelegenheid als deze, en bjj de herinnering
van hunne laoge vriendschap, mocht zjj wel
eens bijzonder lief en moederlek voor hem
ZÜD„0, Freddie, ik hoop zoo dat je
werkelijk werkelijk van haar houdtHet
zon verschrikkelijk wezen, als je haar trouwde
zonder genoeg van haar te houden
„Ik ik ben dol op haar dat zweer
ik je! De vraag is eDkel, of zij een beetje
van mij zal kunnen houdenZïe je, ik
wou na het souper er mee klaar komen, als
ik kan. Houd dus tegen middernacht je
duimen voor mij. Mag ik je morgenochtend
komen zeggen hoe 't afgeloopen is?"
„Niet morgenochtend. Ik blijf te Wimbledon
overnachten en kom eerst in den namiddag
terug Maar kom tegen half zes. Je moet
mij alles verteilen, wat zij gezegd beeft. Wij
zijn toch als broer en zuster, niet waar
„Zeker, zekerEn wat er ook gebeure,
wy moeten altoos dezelfden voor elkaar blijven.
heidjes, als ze maar van rechts zijn.' Waar
gaan we heen
Natuurlijk tracht men rechts de gevallen
beslissing in de Tweede Kamer om reeds 15
October met de openbare behandeling der
Invaliditeitswet te beginnen, ondanks de zeer
ernstige bezwaren tegen die te vroege be
handeling te rechtvaardigen.
Men probeert te betoogen, dat geen mis
bruik van macht gemaakt werd.
Gelukkig is men in de verdediging niet.
Dit schijnt men ook te voelen en daarom
wordt het voorgesteld, alsof links de behande
ling wil vertragen, omdat de regeeriug weinig
werk zou afgedaan krijgen.
Over de zwenking van Talma, wat de
Ziektewet betreft, niets, over de order uit de
Kanaalstraat, geen woord.
Inderdaad de handelwijze is niet te ver
dedigen. De beïnvloeding van regeering en
meerderheid door den anti-rev. leider is on
miskenbaar.
Waar men tbans van rechts stoft op den
stapel wetsontwerpen, die de regeering voor
behandeling klaar heeft, zouden wij wel eens
willen weten, waarom dat nu hals over kop
afgedaan moet worden, terwijl een paar jaar
geleden de Paaschvacantie voor de Kamer
verlengd werd, omdat niets voor behandeling
gereed was.
Uit alles blijkt, dat de handelwijze der
meerderheid voortsproot uit reclamezueht.
Men hoort de groote verkiezingstrom voor 1913.
Regeering en meerderheid schijnen tot kalm
beraad en oordeelkundig werk niet meer in
staat.
De benoeming van den heer Van Nispen
tot Sevenaer tot voorzitter van de Tweede
Kamer heeft ook daarom'attentie getrokken,
omdat hij de eerste roomsch-katholieke is,
die dit ambt zal bekleeden.
Wij, liberalen, kunnen niet anders dan ons
daarover verheugen. Iedere steen die wegvalt
Ik geloof niet dat ik buiten je zou kunnen."
Het was vreemd maar hjj meende tranen
te zien in hare oogen.
„Zeg," vroeg b(j eensklaps - „kan ik ook
nog iets voor je doen
„Voor m(j niets, Freddie," antwoordde zij.
„Ik heb maar één wensch dat je slagen zult.
Vat dus de zaak heel ernstig op. Het zou
niet kwaad zijn, geloof ik, als je nog eens
in Rossetti las, voor je er vanavond heengaat,
of in Browning
„In allebei, als je dat noodig vindtIk
volg altoos graag je raad."
Hij drukte haar joviaal de hand en verliet
haar, niet zonder bjj het gaan door het salon
even in de aanwezige spiegels te gluren.
Het fatale was, dat hfj niet wist waar hjj
z(jne Rossetti of zijn Browning gelaten had.
Hfj had, toen hij met Margaret vriendschap
sloot, zich van beide dichters pracbt-edities
aangeschaft, maar de tjjd had hem ontbroken
om er veel in te lezen.. Nu, daar was wel
eene mouw aan te passen. Hfj kocht zich
een ander stel dat wil zeggen, h(j kocht
een kompleten Rossetti en eene bloemlezing
uit Browning. Maar ongelukkig kon hij dien
namiddag geen tijd meer vinden om zelfs
de bloemlezing nog even open te slaan.
„Ik zal vanavond nog wel een half uurtje
vinden," nam hij zich voor.
Maar het bleef bfj dit edele voornemen.
uit het gebouw des vooroordeels dat de
roomsch-katholieken in dit historisch Prote-
stantsch land geene aanspraak zouden hebben
°P gelijkberechtigdheid als burgers, zien wij
met vreugd neerkomen. Het doel ons met
trots er aan terugdenken, dat het onze groote
geestelijke voorganger Thorbecke was, die in
1(853, al wat orthodox Protestant was tot
schrik, den eersten geduchten mokerslag op
dat gebouw des vooroordeels toebracht.
Onze strijd tegen Rome kan niet met kleine
illiberale middelen worden gestreden, en ook
nooit gewonnen worden door het ééne hand
op den rug te bindenhier moet stelsel
tegenover stelsel, en levensbeschouwing tegen
over levensbeschouwing gesteld worden, en
alleen met geestelijke wapenen gestreden
worden.
Als het zaad, door Thorbecke in 1853 ge
strooid, nog niet tot vollen wasdom kwam,
dan is dat in de eerste plaats te wijten aan
Dr. Kuyper, die jarenlang zijne getrouwen
tegen Rome heeft opgehitst, en dit slechts
heeft gestaakt uit politieke overwegingen.
Waarlijk wie de politiek op zijn breedst en
op zijn smalst wil leeren kennen, zette tegen
over elkaar Thorbecke, in levensbeschouwing
en wijsgeerig stelsel lijnrecht staande tegenover
het katholicisme, die uit de kracht van zijn
liberaal beginsel, zijne katholieke medeburgers
tot gelijkberechtigden maakten Dr. Kuyper,
die met de snijdendste aanhalingen uit de
godsdiensttwisten van weleer, den geloofshaat
aanwakkert tusschen burgers van hetzelfde
land, om daarmee direct op te houden, als
hij tot het inzicht komt, dat slechts het
bondgenootschap met Rome hem brengen
kan, waar hij wezen wil.
Herhaaldelijk hebben wij er op gewezen,
hoe de clericale propagandisten geen middel
te slecht achten om de openbare school ver
dacht te maken Alle mogelijke wandaden
tracht men op rekening dier instelling te
stellen. Zoo gebeurde het onlangs, dat te
Amsterdam een paar straatboeven zich schul
dig maakten aan zedenaanranding. Dadelijk
was een katholiek blaadje, »0ns Blad« getiteld,
Toen het half acht sloeg, was h(j èo Rosetti
èu Browning totaal vergeten en oib half
negen moest hij present zijn aan het diner.
Evenwel, hij had niet langer dan een kwartier
noodig om zich te kleeden, en dan maar naar
de Grosvenor Street te rijden. Dus hield hij
nog twintig minuten over om in de dicht
bundels eens te bladeren. Mooie verzen toch
Hij snapte wel niet altijd goed, wat er in of
er achter stak. Maar er was zoo de echte
poëtische toon in. Dat kon men onmiddellijk
hooren.
Het gedrang bij de Warrenfords was iets
ontzettends. Er werden ook een paar leden
van de vorstelijke famielje verwacht. Die
kwamen vreeselijk laat, zoodat iedereen bleef
om hen op te wachten, en z(j bleven onbe
hoorlijk lang. Vorstelijke personen behoorden
altoos vroeg te verdwijnen, en heel stil, zoo
mogelijk terwijl het dansen in vollen gang
is, zondat hun vertrek geen stoornis geeft.
Sibyl Dollwyn liep overal in het oog en
trok méér de aandacht dan iemand anders
in de salons. De Prinses knikte haar toe,
en de Prins praatte minstens acht minuten
met haar, terwijl Algernon Wake als eene
zoutpilaar er achter stond.
Freddie vond 't ongehoord vrijpostig van
hem maar daarmee kreeg hjj hem niet
uit den weg. Zijn moed begon zelfs aan
merkelijk te zinken, want hij meende te zien
er bij, om dit op rekening te stellen van de
openbare school.
Het wakkere orgaan Volksonderwijs*, stelde
een onderzoek in, waaruit bleek, dat de
jeugdige straatboeven oud-leerlingen
van de roomse h-k a t h .0,1 i e k e V i n-
ce.ntiu 8-scholen waren
Natuurlijk zal het brave orgaan »Ons Blad*
nalaten, haar beschuldiging tegen de openbare
school te herroepen. Tegen de openbare school
is bij dergelijke redacties nu eenmaal de stel
regel, dat het doel de middelen heiligtDat
de propagandisten voor de sectenschool voor
niets terugdeinzen, bewijst het gebeurde te
De Lemmer in Friesland. Om de openbare
school te bestrijden, liepen de voorstanders
der clericale school rond met een schrijfboek
van een leerling, die in 1890 de openbare
school te Idskenhuizen bezocht. In dat cahier
stond een zin >Men moet het gezag der
overheid trachten te ondermijnen.*
Triomfantelijk werd daarop gewezen, als
bewijs hoe slecht de openbare school is. Doch
het schoolhoofd, dat in 1890 te Idskenhuizen
was, de heer P. Hoogland, leefde nog. Deze
wist eindelijk inzage van 't twintig jaar be
waarde schoolschrift te krijgen. En wat bleek
De zin was genomen uit een taalboekje, dat
de heer Hoogland destijds gebruikte
»Oefeningen in 't zuiver schrijven van
't Nederlandsch«, door C. F. v. Duijl. In
no. 7 der oefeningen staat»Men moet
nooit trachten het gezag der overheid te
ondermijnen.*
De leerling had bij het in het net schrijven
van zijn dictee blijkbaar het woordje »nooit*
vergeten
Zeer terecht schrijft de heer Hoogland
»Na het in 't net schrijven werd niet alle
taalwerk nog eens serieus nagezien (er moet
met den tijd gewoekerd worden, wanneer men
3 a 4 klassen voor zijn rekening heeft), en
zoo is het te verklaren, dat die fatale weg
lating mij ontsnapt is.«
Elk onderwijzer, ook een christelijke, die
weet, hoe kinderen vaak overschrijven, zal
direct zeggen, dat het meer dan ergerlijk is,
een dergelijke fout uit een schooljongensschrift
uit te spelen tegen de openbare school.
Laster maar raak, schijnt de leus, van zulke
individuen te zijn.
Zorge onze onophoudelijke propaganda voor
betere voorlichting
dat Wake iets zelfbewusts of triomfantelijks
in z(jne houding had.
„Maar zij wil hem toch niet hebben,"
dacht bij. „Zij is eene heerlijkheid Venus
is geen hand water bij haar. Ik geloof ook
geen woord van die kurketrekkergeschiedenis.
Of anders moet hare famielje toch al lang
voor dien tijd deftig zija geweest. Misschien
hadden zij geld verloren en namen toen patent
voor eene uitvinding, om weer boven Jan te
komen. Dat komt in de beste famieljes
tegenwoordig voor. In elk geval, kurketrekker
of geen kurketrekker, - ik wil baar hebben."
H(j wenschte alleen, dat zij niet zoo kolossaal
ware geweest. Hij keek nog eens naar haar
en alweer zakte zijn moed een weinig. Hjj
ging naar het buffet met eene douairière en
dronk een glas champagne. Dat knapte
hem op en nu herinnerde hij zich hoe hij
eens bij de Falgarths een vol half uur met
Sibyl gezeten had en hoe zij hem toen hare
band had laten houden. Misschien had zjj
toen verwacht dat hij haar zou hebben ge
vraagd en waarschijnlijk zou hjj dat ook
wel gedaan hebben, indien hij niet bij oDgeluk
haren waaier gebroken haf. Dit accident
had hem van zijn stuk gebracht. Zij zeide
hem wel dat het niets te beteekenen had,
en d t zjj genoeg Andere waaiers had; maar
hij had toch gemeend op te merken dat zij
innerljjk woedend was over zijne onhandigheid.
Ï2£iwii\1lfïiu
DE ADMIN ISTRATIE.
DOOR
t
