puntjes en paaltjes.
pe splijtzwam.
BINNENLAND.
UIT ONZE OMGEVING.
behoeve Van het aan de orde stellen der
Invaliditeitswet. En hoe machtig ook, die
bedreiging had zoo al eenige, toch oneindig
minder kracht gehad, indien dr. Kujper niet
was geweest de gebieder van het a.-r. smal
deel in het Parlement.
De splijtzwam is thans te Wouterswoude
werkzaam. De bijzondere school aldaar,
waarschijnlijk de grootste uit den omtrek,
zal gesplitst worden. Voor de zooveelste
maal wordt nog eens bewaarheid, wat we
meermalen beweerden de menschen, die het
in de kerk niet met elkaar kunnen vinden,
zullen het in de school niet eens worden, als
ze daar hun godsdienst binnen halen. Alleen
de openbare school kan plaats bieden aan alle
kinderen zonder onderscheid.
Natuurlijk zal het nieuwe »bouwwetteke«
hier en daar de splitsing bevorderen.
We willen in dit verband nog even wijzen
op de geldverspilling, die hiervan soms het
gevolg is.
Wanneer zich ergens de behoefte aan bij-
-zonder onderwijs openbaart, heeft men het al
gauw zoover gebracht, dat er een nieuw
schoolgebouw verrijst.
Het Rijk springt goed bij een collectant
haalt bijeen, wat meer noodig isbinnen
korten tijd is de zaak voor elkaar! 't Wordt
een bijzondere school voor allen, die een
openbare school uit den booze vinden, laten
we zeggen een neutraal-»christelijke« school.
Van de openbare school, allicht voor korten
tijd gebouwd of verbouwd, komen één of
twee lokalen leeg te staan.
Maar korten tijd daarna't proces duurt
gewoonlijk slecht enkele jaren, is de »christe-
lijke« school te neutraal, het onderwijs moet
meer de kleur van de »oude« kerk of van de
afgescheidene hebbensplitsing is niet te
keeren. En nu wordt voor een deel van
kinderen, waarvoor het Rijk kort geleden
heeft bijgedragen in den schoolbouw, nogmaals
een nieuwe school gebouwd en het Rijk kan
opnieuw dokken.
Zoo wordt soms voor dezelfde kinderen
tweemaal geld verstrekt uit de rijkskas om
een nieuwe bijzondere school te bouwen. En
tegenover deze onverantwoordelijke geldver-
kwisting valt de grootste schrielheid op te
merken, wanneer er geld gevraagd wordt om
het peil van het onderwijs op te voeren.
Zoodat door ons tegenwoordig onderwijs
stelsel de kosten voor het onderwijs wel hoog
zijn, maar de resultaten er van daaraan aller
minst geëvenredigd zijn.
(Brieven aan een neef in Nieuw-Zeeland)
IX.
Onze couranten geven in den regel niet
veel nieuws uit de Australische koloniën, en
zoo komt het, John, dat ik niet weet of het
bij jelui ook zulk sukkelen is met het weer.
Maar hier, in Holland, en in onze West-
Indische Koloniën is 't barIn Holland
hebben we nu al regen van 19 Juli af, en
in de West is er reeds maandenlang een
dorre, dorre droogte, zonder een enkelen
regendroppel.
De oogst bederft hier van den regen, en
in de West van de droogte, en dit feit brengt
menigeen aan 't mopperen tegen de voor
had hooren uitspreken door Matbilde'a man.
Is dan inderdaad de stem der lieven moeder,
die voor altijd is verstomd, bet eerste om te
ontsnappen aau onze herinnering de stem, die
tocb de gevleugelde en bezielde manifestatie
van bet leven was
En na de stem zou het de blik wezen
de levende blik, weerspiegeling en uitdrukking
van ons voelen, ons denken, ons verlangen.
En na den blik de glimlach, de gang, de
gelaatstrekken allesAlles zou verdwij
nen al wat de schoonheid, de jeugd, de
betoovering der liefde was geweest, zou ver
dwijnen in den nacht, zou afbrokkelen, stuk
bij stuk, zou sterven ten tweede male. Zou
h\j, Pierre Emaquy, niet spoedig reeds moeite
hebben om zich het beeld der beminde nog
welgelijkend voor oogen te halen, wanneer
hij zich niet wilde behelpen met eene vage
schim, die vervloeide in lijnen en kleuren
Had hij zelfs reeds nu niet daartoe de hulp
noodig gehad van dit portretje, dat hij in
eene overmaat van edelmoedigheid uit handen
gaf? -- En zou hij zijn leed, zijn kostelijke
leed, dat bij koesterde, niet het best terug
vinden door telkens de schertsende en dartele
briefjes te lezen, die hij van baar gekregen
had? Door welk een onbegrijpelijke zwak
heid dan liet hij zich daarvan berooven
Het ligt nu toch eenmaal in den aard van
den mensch, zich innig te hechten aan kleinig-
zienigheid, die 't blijkbaar op ons gemunt
heeft. En we zijn tocb heusch zoo braaf in
de laatste 4 jaren, sinds onze Christelijke
Regeering alles en allen bestuurt. We hebben
hier een Zedelijkheidswet, die zelfs oorzaak
is dat men de dames op de plaatjes in de
uitstalkasten van boekwinkels japonnetjes aan
trekt. De erotische verhaaltjes en gedichten
in den Bijbel zelfs zijn met zwart papier be
plakt. Het Hooglied is geheel en al weg
genomen. Wat koning David uithaalde in de
jaren zijner kracht (Batseba) en wat men hem
liet doen toen hij oud was, kunt ge niet meer
lezen. De geschiedenis van Jozef en Potiphar
is op sommige plaatsen zwart beplakt. Dat
Abraham uit berekening zijn vrouw uitgaf
voor z'n zuster 't is zwart gemaakt.
Sommige Spreuken zwart. 't Verhaal
van de schoone Suzanna zwart gemaakt,
jongen De historie van twee beruchte steden
zwart. Het mooie verhaal van Ruth,
zwart, allemaal zwart.
Mal, hé? Ja, kerel, je moet den Bijbel in
de huiskamer hebben, en je kinderen van
allerlei leeftijd moeten er elk uur van den
dag in kunnen lezen, opdat zij, als zij later
volwassen zijn, en kiezer, in staat zullen zijp
den Staat te helpen sturen in de éénig goedé
richting, die alles bij 't oude laat, en die de
armoe laat bestaan terwille der rijkelui's be
oefening van de liefdadigheid. »De armen
hebt gij altijd bij Uc, staat er in den Bijbel,
en daaruit trekt men dan de conclusie, dat
de armen maar arm moeten blijven. Sommige
Nurksche familieleden zeggen, dat er in die
Zedelijksmaatregelen veel is, waarop van toe
passing is het versje van De Génestet
Hij, die in alle dingen
Slechts zonde vindt en schuld,
Van leelijke gedachten
Is wis zijn hart vervuld.
En dat passen zij dan toe op de luidjes,
die de zedelijkheidswet zoo verschrikkelijk
toejuichen en haar zoo streng doen gelden.
Nu kan daar iets van aan wezen, maar het
is een feit, dat er van overheidswege iets
gedaan moest worden tegen den stroom van
smeerlapperij, die door geldzuchtige menschen
over ons land werd losgelaten. Er werden
in obscure winkeltjes platen en plaatjes
geëtaleerd en geïllustreerde boeken uitgestald,
die voor ieder fatsoenlijk mensch een ergernis
waren. In sommige buurten in de groote
steden kon men niet komen, zonder door
opgedirkte »dames« te worden aangeroepen.
Wat in tingeltangels, bioscopen, ja zelfs in
deftige schouwburgen werd vertoond, wed
ijverde in viezigheid.
Een volwassen mensch had daar niet zooveel
last van. Je blijft voor die schunnige winkels
niet staan. Je loopt die bekende prostitutie-
straten niet door. Je mijdt de smakeloosheid
van tooneel, café chantant en bioscoop. Maar
de jeugd loopt er gevaar bij. En dus acht
ik het best, dat er wat schrik gebracht is
onder de exploitanten van die vuiligheid.
En dat heeft onze brave regeering gedaan.
Die wet kostte geen cent aan de rijken, en
dus was er geen bezwaar tegen het maken
van de wet, die zoowat de eenige is die tot
stand kwam in de 5 jaren van macht, met
een Steenhouwerswetje (bescherming van die
vakmenschen tegen vakziekten).
En nu maakt die schrale oogst van 5 jaren
oppermachtig Christelijk regeeren, vergeleken
bij de Stembusbeloften in 1905 en 1909 van
politiek-Christelijke zijde, op mij precies zulk
een immoreelen indruk, als een bioscoop met
vuile plaatjes, of een cathechiseermeester, die
bij voorkeur sommige Bijbelverhalen behandelt.
Zoo'n bioscoop kan opvoedend en ontwikkelend
werken, maar doet het slechts met een enkele
film de rest is of niets waard of bedervend.
En een regeering, die de macht heeft om
veel goede wetten te maken, en die wetten
heeft beloofd, en er maar een paar kleintjes*
heden, wanneer de dood hem het groote ont
nomen heeft. Dit zyn de plechtankers, aan
welke wjj ons nog vastklampen, om niet al
te spoedig het leven en lieven van het ver
leden te vergeten in den geweldigen stroom
des tjjds, die ons meedoogenloos mee voortsleurt.
„Neen riep hjj eensklaps, als bniten
zichzelf „ik wil het niet missen dat
portret tenminste niet. Geef het mfj terng
Marthe echter stelde baar bezit in veilig
heid, gereed om het tegen elk gevaar te
verdedigen. Van aaogezicht tot aangezicht,
als twee vijanden, stonden zij tegenover el
kander en keken elkaar in de oogen. De
jonge man zag er zóó ontdaan uit, dat Marthe
Chenevray er innerlijk van was ontroerd.
Voor het eerst besefte zjj na eenigermate de
zwaarte van zjjn offer.
„Komaan, mijnheer Emaqny," zeide zij, en
haar toon was nu veranderd en vol zachtheid
„laat het mij. Het is braaf van u, dat
u er afstand van doet. Het is braaf van u,
en ik dank a er voor uit haren naam."
(Wordt vervolgd).
gdfeft terwijl de rest niets is of slecht, har.delt
evenzoo.
Nu zal men in October beginnen aan de
Invaliditeitswet, waaraan vast zit de Tariefwet.
Die Invaliditeitswet, of liever het ontwerp
ervan, is al door de Commissie van voorbe
reiding behandeld, en bij die behandeling heeft
de betrokken minister ongeveer niets aan de
oppositie toegegeven. Die oppositie vond
2,pensioen per week op 70 jaar veel te
laag, en die leeftijd veel te hoog.
't Is zoo gebleven.
De oppositie vond, dat de Staat, dat zijn
wij allen, naar draagkracht de kosten moesten
betalen, en niet de werkman en de werkgever.
't Is zoo gebleven.
De oppositie vond, dat niet enkel gewezen
loontrekkenden het pensioentje moesten hebben,
maar iedere oude man of vrouw, die het
noodig heeft voor het levensonderhoud.
't Is zoo gebleven.
De oppositie vond, dat het schandelijk was
om van lage loonen premie te heffen, 20 cent
per week voor iemand met f 4 loon, f 0,24
voor iemand met f 7 loon, ƒ0,32 voor iemand
met 8 a 9 loon, enz. tot f 0,48 toe.
Is zoo gebleven.
Dit wat aangaat de Invaliditeitswet.
O, lezers van dit blad, let toch eens goed
op in October a. s. hoe de brave Christelijke
afgevaardigden hunne onchristelijke, hunne
onzedelijke invaliditeitswet zullen verdedigen
Dan zult gij kunnen zien in hoeverre het hen
ernst was, die steunpilaren van de zedelijk
heidswet, om zedelijkheid te betrachten ia alles.
En dan de tariefwet
In plaats dat men de gelden, als aanvulling
der premies in den overgangstijd neemt uit
de ruim 100 millioen (f 100,000,000) die de
ruim 90,000 aangeslagenen in de vermogens
belasting jaarlijks rijker worden, zal men het
geld gaan halen uit de invoerrechten, die alles
duurder zullen maken, en die de grootste
gezinnen het zwaarst zal treffen.
Ook dat is onzedelijk
In Duitschland is door die hooge invoer
rechten alles zoo geweldig duur geworden,
dat algemeene ontevredenheid heerscht. Koffie,
thee, grutterswaren, aardappelen, 't is er alles
geweldig duur. En ook daar moet een premie
van 't loon worden afgetrokken voor de
invaliditeitswet, die er nu al 21 jaar bestaat,
en die aan de gepensionneerden gemiddeld
f 9'5.— per paar geeft, dat is f 1.84 per week
Onderhoudt daar eens jezelf van, laat staan
een gezin
Neen, de onzedelijke invaliditeitswet moet
vallen er moet Staatspensionneering komen,
als in Denemarken, Engeland, Nieuw Zmid
Wales en Nieuw-Zeeland, in welk laatste
land men f 6.per week krijgt.
PERIO.
Een gulden in Nieuw Zeeland is ongeveer
de helft waard van een gulden in Holland.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdag 17 dezer 's namiddags 3 uur.
In deze vergadering zal de minister van
financiën de staatsbegrooting voor 1913 aan
bieden en zal de Kamer overgaan tot het
opmaken van de nominatie voor het voorzitter
schap.
Een der miliciens van de lichting 1908,
die j.l. Maandag alhier in garnizoen moest
komen voor herhalingsoefeningen, meldde zich
in zijn burgerkleeding in de kazerne. Hem
werd natuurljjk terstond het ongeoorloofde
van zijn verschijnen onder het oog gebracht
en hem gerequireerd zijn uniform te gaan
aantrekken. De milicien K. gaf te kennen
dat hij geen lust had aan dien eisch te voldoen
hij had zich voorgenomen zijn militaire plunje
niet te zullen aantrekken. Hij werd in arrest
gesteld en inmiddels werden verschillende
pogingen aangewend om hem van zijn voor
nemen te doen afzien (ook de tusschenkomst
van zijn vader werd ingeroepen), maar niets
baatte. Hij schijnt zich bewust van de ernstige
gevolgen die uit zijn volhouden voor hem
kunnen volgen, maar blijft toch bij zijn besluit.
Ü6 reden die hem zoo doet handelen deelt hij
niet mede.
Bij het dezer dagen gehouden examen
ter verkrijging van het polftie-diploma werd
dit behaald door F. A. Lootens, marechaussée
van de brigade te Ter Neuzen, terwijl dit met
aanteekening werd behaald door W. C. Briede
te Breskens.
Door de politie te Zaamslag is proces
verbaal opgemaakt tegen den onderwijzer H.,
werkzaam aan de bijz. school te Reuzenhoek,
in die gemeente, ter zake van ongeoorloofde
handelingen met scholieren.
Tot leeraar aan de avondvakteekensehool
te Axel is uit de 5 sollicitanten benoemd de
heer J. Risseeuw, hoofd der openbare school
te Sluiskil.
De uitslag van de j.l. Woensdag gehouden
loting voor de Nationale Militie voor de
gemeente AXEL is als volgt
2
JA S
NAMEN DER LOTELINGEN.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Bolleman Jan Nicolaas
Dieleman Jacobus Jan
Tieleman Petrus Cornelis
Ortelée Pieter
Cappon A rij Jannis
Dieleman Marinus
de Jonge Willem Abraham
de Feijter Pz., Pieter
Vereeken Leonardus
Goossen Pieter
de Danschutter Augustinus
van Meurs Jacobus
Breepoel Leonardus
Haak Abraham
Verschelling Anthonie
Witte Adriaan
de Vos Franciscus
de Regt Maarten Leendert
Meijer Pieter Johannes
Meesen Izaak
Meesen Hendrik
van Doorn Jan Andries
Hugenholtz Coenraad Alb. Jac.
Witte Adriaan Marinus
Schieman Jannis Arij
Men meldt uit Axel
Naar uit het, door de aldaar gestationneerde
marechaussée. ingesteld onderzoek in verband
met het in den avond van 5 dezer onder deze
gemeente plaats gehad hebbende spoorweg
ongeval, is gebleken, moet dit inderdaad het
gevolg zijn van verkeerden wisselstand ont
staan door verkeerd begrepen instructies.
Hulst. Ofschoon het weer in den namiddag
van Dinsdag vrij gunstig was, is de vliegenier
Van den Burg toch niet opgestegen. Dit
verwekte onder hen, die kaarten gekocht
hadden, om van nabij getuigen te zijn van
het zeldzame schouwspel, groote ontevreden
heid, welke zich eerst op luidruchtige en
daarna op daadwerkelijke wijze uitte. De
politie moest den vliegenier in bescherming
nemen tegen de kwaadwilligheid van het
publiek. Onder begeleiding van vier mare
chaussees, waarvan twee te paard is hij naar
het station gebracht, vanwaar hij per spoor
vertrok. (Zelandia.)
Door Ged. Staten zijn benoemd de
heeren L. P. J. Janssens, schildersknecht te
Hulst en P. J. Haars, metselaarsknecht te
IJzendijke, respectievelijk tot lid- en tot
plaatsvervangend lid-werkman van den Raad
van Beroep (Ongevallenverzekering).
Woensdagavond is de westelijke kaai
muur te Sas van Gent over eene lengte van
50 M., met eene strook ter breedte van 2 M.
verzakt, de deksteenen van den muur liggen
nu tot onder de waterlijn. De verzakking
kwam voor ter plaatse waar geregeld gelost
wordt. Het terrein is afgesloten terwijl nu
aan de oostzijde moet worden gelost en geladen.
In de Woensdagavond gehoudene raads
vergadering te Cadzand is besloten een nieuwe
school te houwen.
Met ingang van 23 September a.s. zal
de stoomtram van Oostburg door Zuidzande
naar Cadzand voor het publiek verkeer worden
opengesteld. Er zullen dagelijks 7 trams in
beide richtingen rijden. Het tarief is voor de
le klasse 20 en voor de 2e klasse 15 cent
van Oostburg naar Cadzand en omgekeerd.
In verband met het voornemen om in
1913 ook een leeraar voor het baukwerken
te benoemen, is door het bestuur der ambachts
school te Oostburg een verhoogd Rijks
subsidie aangevraagd met ingang van den
in Mei van dat jaar te openen nieuwen
cursus.
Woensdagavond, tusschen 5 en 6 uur,
brandde te Biervliet een schuurtje af bij den
landbouwer T. Rijckaert in den Hoofdplaat
polder.
Toen de brandspuit arriveerde was er niets
meer te verrichten, daar de naastbij zijnde
Hoofdplaatsche brandweer al het noodige reeds
had verricht.
Een oud paard bleef in de vlammen de
andere paarden liepen in de weide. Een zeug
met biggen werd gered.
De boer zelf was afwezig.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Het in den brand geblevene was verzekerd.
Een tentoonstelling is tegenwoordig
niet meer volmaakt, als men er geen natuur
getrouwe herbouw van de stad aantreft, zoo
als die er voor eenige eeuwen uitzag.
JA
O
f-i
-4-3
O
O
