Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Schoolgeld-
fltchts tii linljs.
Het Offer.
Kiesrecht en belasting.
0]) den term.
ietj op twee wortel?.
GEMEENTERAAD.
No. 2295.
Woensdag 21 Augustus 1912.
23e jaargang
FEUILLETON.
ONZE OOST.
UIT ONZE OMGEVING.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 96 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Teief. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
V an 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
anderd tarief. Grootere letters nair plaatsi uimte-
Redactie-adresNoordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verscbynt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Het meer en meer overheerschende van
het clericalisme in ons vaderland onder dit
kabinet van het vroolijke Christendom, moet
de linkerpartijen er wel toe brengen elkander
in 1913 krachtig te steunen.
Toch is de aaneensluiting links nog niet
zoo ver, als sommigeChristelijke blaadjes
in hun voorbarige vrees wel ineenen.
Maar wij gelooven en hopen ook, dat de
gevaren, die bij een langer heerschen van de
tegenwoordige meerderheid dreigen, kleine
verschillen zullen doen vergeten om den
gemeenschappelijken vijand, die langzamerhand
driester het hoofd opsteekt, te bekampen.
In het vooruitzicht, dat links vereenigd
zal optrekken, beginnen sommige rechtsche
blaadjes deze mogelijke vereeniging om het
vrijheidsvaandel, reeds verdacht te maken.
»Er is in heel deze concentratie (die er
nog niet is, Red.) iets weerzinwekkends,
schreef een anti-rev. blaadje.
Waarom
Volgens dat blaadje zouden de linkerpartijen
moeten zeggen, dat ze «de christelijke grond
slagen van ons volksbestaan wenschen te
ondergraven*.
Maar dat doen ze immers toch niet?
Novelle van
HENRY BORDEAUX.
3)
Toen het verlegen zwygen van den jongen
man inderdaad Al te pijnlijk werd, kwam er
in mevrouw Chenevray iets ongeduldigs.
„Komaan", zeide zy „zeg dan wat n
te zeggen hebt. De kinderen wachten oó
mij".
Pierre Emaquy liet het hoofd haDgen.
„Het is niet gemakkelijk", stotterde hy
,„het is eigenlijk niet mogelijk aan u,
mevrouw
En toen opeens, zelf voelende dat hij het
ijs moest breken, stiet hij de woorden uit,
die Marthe, door een zonderling voorgevoel,
van den beginne af reeds gevreesd had te
zullen hooren
„De zaak betreft uwe zuster".
Zij had het geraden, dat er een gevaar
loerde op de doode. Opnieuw zweeg nn de
jonge man, als zelf verschrikt door hetgeen
hij gezegd had. Met ontzetting staarde zij
hem aan, en tevens, onwillekeurig, met ver
achting. Die blik van haar hinderde hem.
„Als het mijne zuster betreft, dan heb ik
Wel neen, geen enkel vrijzinnig ministerie
heeft de bestaande fundamenten ondermijnd.
Waarom zegt men dan zoo iets
Och, men hoopt de eenvoudige lezers bang
te maken.
Hoe verschrikkelijker men de mannen van
links voorstelt, hoe meer men socialisten vrees
en andere schrikbeelden te voorschijn kan
roepen, hoe meer kans, dat men de algemeene
onvoldaanheid over de tegenwoordige groote
Christelijke meerderheid nog kan bezweren.
Want men wil in 1913 winnen, om de
macht te hebben, maar vooral om gezamen
lijk de groote millioenenjacht voor de bijzondere
scholen te houden, het eenige gemeenschap
pelijke coalitiepunt.
Verdachtmaking van den tegenstander en
oude, fraaie leuzen van godsdienst en zedelijk
heid, van bescherming des Vaderlands en
schragen van den troon moeten weer opgeld
doen.
Wij bedenken echter, dat eene linksche con
centratie recht van bestaan heeft, dat zeer
goed een gemeenschappelijk program is op te
stellen, dat de coalitie daarentegen eene ver
eeniging is geweest van strijdige elementen
met de valsche leuze van den gemeenschap
pelijken geloofswortel.
Links zal zich over zijn vaandel niet behoe
ven te schamen. Als immer nog, zal ook in
1913 de oprechtheid bij de linkerpartijen
grooter zijn dan rechts, omdat bij hen de vlag
de lading niet behoeft te dekken.
Een der kenmerken van «maatschappelijken
welstand*, die een Nederlandsch Staatsburger
tot bezitter van het kiesrecht maakt, is de
betaling van één gulden in de grondbelasting.
Men mag aannemen, dat de vader onzer kies
wet in deze directe bijdrage aan 's lands kas
daarin het bewijs heeft gezien, dat de betaler
«geschikt* bleek om het kiesrecht uit te
oefenen. Door de laatste herziening van de
belastbare opbrengst der onroerende goederen
is aan deze kiezers een leelijke poets gebakken.
Met de pijnlijke accuratesse, waardoor onze
administratieve colleges en commissiën zich
een zekere vermaardheid hebben verworven,
zijn verschillende guldensaanslagen met enkele
centen, sommige met één hal ven cent ver-
het reebt u te ondervragen", zeide Marthe.
„Laat mjj dus hooren".
Hij trachtte nog tegen te spartelen.
„Neen, neen ik kan niet
„Ah, nu Is 't te laat, mynheer. Nu wil
ik het weten".
„Nn dan
„Nn?"
Meêdoogenloos drong zy aan.
„Mevrouw er dreigt haar een tweede
ongeluk. Dat moet afgewend worden."
„V\ elk ongeluk kan haar nn nog dreigen
Zy staarde hem aan met hare diepe oogen,
die klare oogeD, waarin slechts trouw en
eer te lezen stonden. Sedert zyne schooljaren
had de jonge man in de wereld zóóveel
leelyks van de vrouwen hooren zeggen, dat
ook hem a daaruit het kinderachtige scepticisme
gebleven was, dat onder Fraoschen doorgaat
voor geest. Van de moeilyke zending, die
bij kwam volbrengen, begreep by slechts op
dit oogenblik en voor het aangezicht van
deze vrouw de neteligheid. Niettemin moest
hy nu toch wel den mond er van open doen.
Met gedempte stem en neergeslagen oogen,
als een schuldige, prevelde hij
„Er is in hare secretaire een pakje brieven,
dat ten stelligste voor de terugkomst van
haar man moet worden vernietigd".
„Ah was alles wat mevrouw Chenevray
zeide. Zy had by deze mededeeling geen spier
minderd. Het gevolg was, dat deze één
gulden-betalende «grondbezitters* en «huis
eigenaars* ongeschikt werden voor uitoefening
van hun eerste hurgerrecht. De fiscus schonk
hun met ongekende grootmoedigheid eenige
koperen centen terug, doch reikte hun tevens
een brevet van onmondigheid uit.
De Minister van Financiën heeft thans in
een aanschrijving aan de belasting-ambtenaren
bevolen, dat van de kiezerslijst moeten worden
afgevoerd degenen, wier aanslag in de grond
belasting lager is geworden dan f 1, en even
eens zij, aan wie van hun aanslag in de
grond-, personeel-, bedrijfs- of vermogens
belasting ontheffing is verleend.
Tot dergelijk klein gedoe geeft de
«menschelijkerwijs volmaakte* wet noodwendig
aanleiding. Slechts het algemeen kiesrecht
voorkomt zulke dwaasheden.-
Wij schreven reeds iets omtrent de zedeljjk-
heidsbevlieging der Schiedamsche vroede
vaderen.
De (Christ.-Hist.) Nederlander had,
evenals vele liberale organen, den spot ge
dreven met het Schiedamsche raadsbesluit.
Het (Anti-Rev.) Vaderland Ghe
trouwe denkt er anders over. Het schrijft
«Men kent de verordening van den
Scbiedamschen gemeenteraad, ten opzichte
van het zitten of liggen op bermen en
langs dijken. Men heeft er mede gespot.
Niet de weidenkenden*.
Het moet voor de Christelijk-Historischen
wel een aangename gewaarwording zijn, door
de Anti-Revolutionaire coalitie-vrienden niet
tot de «weidenkenden* te worden gerekend.
Bij den orthodoxen kerkeraad van Utrecht
kwam onlangs een verzoek in van een ge
mengd koor, dat vergunning vroeg om op
Koninginnedag (31 Aug.) in de groote Dom
kerk aldaar een uitvoering te geven.
De kerkeraad was er niet tegen, dat in de
kerk een uitvoering werd gegeveD, maar
het zangkoor was ietswat Roomsch. En dus
werd de gevraagde vergunning geweigerd.
vertrokken. Haar gelaat had niet getrild.
De jonge man echter beefde als een schuldige,
Hield zich voorbereid op verwytingen, op tra
nen. Bij voorbaat boog hy zjjn hoofd voor
het onweder. Maar het onweder brak niet
los.
Eensklaps, stijf, gebiedend, richtte Marthe
Chenevray zich op en wees hem de denr.
„Ga heen mijnheer."
Zy had vóór zich den minnaar van hare
zuster en die gedachte was haar ondragelijk.
Zy behoorde tot die vrouwen van gelijkmatig
temperament, van gelukkige hloedsmengiug
wier eenvoudige gemoed de hartstochten niet
begrijpt en niet verontschuldigt ja, die aan
de werkelijkheid er van niet recht gelooven,
omdat zij al wat in boeken en romans daar
over te lezen staat, en wat in theaters er van
wordt vertoond, slechts als ziekelijke uitwassen
van litteratuur en kunst beschouwen.
Verrast stond ook Émaquy op. Maar, zyne
eigene krenking vergetende, dacht hy slechts
aan de doode, en de woorden ontvielen hem
„U schijnt niét te denkeu aan haar."
Vóór het hem over de lippen was, had zy
juist hetzelfde zich verweten en nn weerhield
zij hem met een even gebiedenden wenk, als
waarmele zy hem een oogenblik tevoren had
weggejaagd.
„Blyf", ze'de zij.
Als in een bliksemflits zag zy hare arme
Zooals men weet stoelen in de politiek de
Roomschen en Calvinisten op een wortel
des geloofs. Maar in zang en muziek
heeft men blijkbaar aan één wortel niet
genoeg.
Een overval van tijgers.
De Deli Ct. van 22 Juli meldt:
In het Siantarsehe, op 2 K.M. afstand van
Pematang Sianter is in den nacht van Zaterdag
op Zondag een transport van 5 ossekarren
door twee tijgers aangevallen. Vrijdagnacht
was het transport van de firma Güntzel und
Schumacher met een lading cement en rijst
voor Nagahoetaestate en Bangoenestate van
Tebing Tinggi vertrokken. Gistermorgen
werd telefonisch bericht uit Siantar ontvangen,
dat de 5 karrevoerders daar doodelijk verschrikt
waren aangekomen en dat ze hun karren in
den steek hadden gelaten, toen het transport
door twee groote tijgers was aangevallen.
De menschen hadden zich aan den kant
van den weg te slapen gelegd, toen ze plotseling
opschrikten door het lawaai dat de ossen
maakten. Ze zagen twee tijgeas bezig van
een der gevelde ossen stukken vleesch af te
rukken en zonder verdere informatie vluchtten
de mannen naar Siantar.
Een der ossen was dadelijk gedood, een
ander had de pooten gebroken en de drie anderen
hadden diepen wonden. Een heel schadepostje
voor den mandoer als men rekent dat deze
Belgaalsche ossen 280 per stuk kosten.
En een brutaal stukje van de roofdieren.
In de op Donderdag a.s. des voor
middags te 10 ure te houden openbare ver
gadering van den Gemeenteraad komen de
volgende punten in behandeling
Notulen.
Ingekomen stukken.
Aanbieding begrooting voor 1913.
Voorstel tot afwijzende beschikking op een
veizoek van N. J. Imandt om verhooging
van de vergoeding voor huishuur.
Voorstel tot het verleenen van eervol ontslag
aan den onderwijzer J. de Jonge, als onder
wijzer bij het herhalingsonderwijs, alsmede
tot oproeping van sollicitanten.
oorstel tot stichten van een openbare
Mathiide, in haar graf nog getroffen door een
smet, die in hare oogen niets kon afwisschen.
Moest zy niet haar beschermen, haar redden,
voor haar in den dood nog doen wat zy niet
had kannen doen in dit korte leven
Geknakt door den schok die haar getroffen
had, ging zij weer zitten en, hare handen
voor haar aangezicht slaande, weende zy.
Pierre Emaqny zag zonder bitterheid deze
smart, die by veroorzaakt had. In een zeer
korten tyd had hij diep gedronken nit den
kelk van menschelyken jammer, had by ge
leerd dat de dood eerst onze gevoelens op de
ware proef stelt. Zachtjes trachtte hy haar
te vermurwen.
„Ik heb u gegriefd. Vergeef het my
U kunt ook medelijden hebben met mijIk
heb zooveel geleden."
Eo toen zy geen acht op hem sloeg, hernam
hy bitter
„Denk n eeDs in mijne positie Ik hoorde
van haren dood eerst eergisteren, te Rome.
Ik had geen Fransche bladen ingezien. Myn
chef had my naar Sicilië gezonden, tot afdoe
ning van eene consulaatskwestie. Toen ik terug
kwam, vermoedde ik nog niets."
„Schreef zy u dan niet?" vroeg Marthe.
r „Niet meer. Myn vertrek had haar ontstemd.
Zy had gewild dat ik van Buitenlandsche
Zaken myn ontslag zon hebben genomen.
Eo dat was ik ook van plan. Ik ontviDg drie
ÏEUZENSt!
Do Burgemeester der gemeente TER NEUZEN
maukt bekend, dat Openbare Vergadering
van den Gemeenteraad, is belegd tegen Donderdag,
den 22 Augustus 1912, des voorraiddags te 10 ure.
Ter*Neuzen, den 19 Augustus 1912.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
Burgemeester en Wethouders vau TER NEUZEN
brengen ter kennis dat het kohier van het schoolgeld
voor het openbaar lager onderwijs in deze gemeente
over het 3e kwartaal 1812 in afschrift, gedurende vijf
maanden op de secretarie der gemeente, voor een ieder
ter lezing is nedergelegd.
Ter Neuzen, 19 Augustus 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. HUIZINGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.