Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Ofcr den steun nit Indië.
Onnoodigg bezorgdheid.
Vrijwillige Verzeljering.
Het Offer.
No. 2294.
Zaterdag 17 Augustus 1912.
23e jaargang
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter NeuzeD.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Interc, No IS.
AD VERTEN TIEPR IJS:
V an 1 tot en met 6 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte-
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
jÜezeCourant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagm O r g e u by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Verschillende coalitiebladen zijn nog niet
uitgepraat over het bericht, dat zich in Batavia
een comité vormde om door het bijeenbrengen
van eene geldsom in 1913 de vrijzinnigen te
steunen. Wij hebben indertijd hiervan eveneens
melding gemaakt.
Ook op andere plaatsen in Indië schijnt
men iets in deze richting te willen doen.
Een coalitieblad knoopt de schampere op
merking hier aan vast, .dat van rechts juist
gelden naar Indië worden toegestuurd voor
onderwijs en zending.
Wij juichen het aanvankelijk pogen in Indië
toe, niet alleen of in de eerste plaats, omdat
naast overtuiging en ijver ook gelden onmis
baar zijn bij eene verkiezingscampagne, maar
vooral, omdat uit dit streven blijkt, dat men
ook in Indië wakker wordt, dat men zoo ver
van het Moederland verwijderd, de nadeelen
voelt en de gevaren beseft, die ons bij een
voortduren van het tegenwoordige Christelijk
régime bedreigen.
Wij hebben indertijd gewaarschuwd tegen
het dringen van dr. Kuyper om den school
strijd ook over te brengen naar onze Koloniën.
We hebben met vele andere bladen een woord
van hulde gebracht aan den Minister van
Koloniën, die aan dien heilloozen drang van
den anti-rev. leider nog weerstand wist te
bieden.
Maar wij hebben het ons niet verheeld, dat
de Minister van Koloniën, dat het geheele
ministerie den weg op moet, door dr. Kuyper
afgebakend.
Al beseffen velen van rechts wel degelijk
het gevaar voor het behoud onzer schoone
bezittingen, zij hebben voor het overgroote
deel niet de kracht en den moed eigen inzicht
te volgen.
Dat men in Indië zelf het gevaar zoo
duidelijk ziet, dat men door geldelijke offers
wil trachten het te bezweren, is dus een
nobel streven, hoe smalend sommigen van
rechts hierover mogen spreken.
In Nederland moge men het voetspoor van
deze Indische voorgangers volgen.
In het overige deel van ons land is aller-
wege reeds werking bij de verschillende
partijen te bespeuren. In onze streek is deze
nog niet krachtig, al wordt ook hier eene
2)
Novelle van
HENRY BORDEAUX.
Dan vertelde zjj hem van Mathilde's kinds
heid te Grenoble. En hii luisterde gretig,
als om van haar nog aan de duisternis van
het verleden te ontrukken wat te redden
was.
Soms ook richtte hij tot haar de vraag,
op schier heftigen toon„Geloof je dat zij
gelukkig is geweest?"
En hjj wachtte niet op het antwoord maar
redeneerde voort„Zij scheen 't, ongetwijfeld.
Zjj lachte altoos. Maar toch, in mijne her
innering klinkt dat lachen valsch In
het laatste jaar vooral Er was iets
gemaakts in dat lacheu. Ik lette er toen
niet op maar nu ben ik er zeker van.
Ik dacht aan mijne zaken, aan mijne rede
voeringen in de Kamer, aan allerlei nietig
heden, veel meer dan aan hAar en haar leven
Ik was een gek, een ezel. Men meent
altoos nog tijd genoeg te hebben om geluk
te geven en geluk te ontvangen, en eens
klaps komt de dood
En wanneer zijne schoonzuster hem verliet
algemeene onvoldaanheid over de huidige
meerderheid gevoeld.
Moge men ook hier bereid gevonden worden
voor de vrijzinnige zaak tijd en moeite en
ook geld te offeren.
Men vergete niet, dat de vrijzinnigen het
moeten hebben van de bewuste kiezers, dat
ze dwangmiddelen, als rechts hier en daar
toepast, missen.
Ook zijn de linksche partijen niet zoo ge
lukkig dat ze eene som van 11000 gulden
in eens in hare partijkas krijgen, zooals de
anti-rev. partij in 1909.
Als de Christelijke partij maar even wil
denken over deze kapitale som en de wijze,
waarop deze verkregen werd, dan zal ze wel
zoo verstandig zijn verder het zwijgen te doen
over het pogen der vrijzinnigen in Indië.
Aan de rechterzijde is men overtuigd, dat de
Christelijke meerderheid niet heeft gepresteerd,
wat billijkerwijze mocht verwacht worden.
Daarom verwacht men een stormloop van
links, en de rechtsche partijen blijken niet heel
gerust op den afloop.
»Vij vinden, dat ze zich te vroeg bezorgd
maken. Gaarne zullen wij zien, dat de tegen
woordige meerderheid minderheid wordt. Of
het zal gelukken Wij durven het niet voor
spellen, als zou het ten zeerste in 's land belang
zijn.
Men beweert rechts, dat slechts eene nega
tieve leuze de linksche partijen kan vereenigen.
Tot regeeren zou eene linksche concentratie
onbekwaam zijn. Aldus die heeren.
Wij vinden, dat als door eene negatieve
leuze een groot kwaad gekeerd wordt, we reeds
reden tot tevredenheid hebben.
Zoo mochten we in 1905 ons oprechtelijk
verheugen in den val van het ministerie-
Kuyper.
Bovendien zijn er genoeg punten van
Overeenkomst, om ook positief wat goeds
voort te brengen. Laat men dus rechts hier
over niet bezorgd zijn.
En dan maakt men zich aan die zijde ook
warm over het leiderschap links. Niet Tijde-
man. Goeman Borgesius of Drucker zullen
als leiders op treden, maar schrik niet, lezer,
Mr. Troelstra.
placht hjj te zeggen „Wat bield zjj veel
van jou Men kan je naam niet noemen, of
zjj werd ernstig en bewogen. Voor jou was
haar gevoel wel 't diepst."
Eveuwel, daar de man tot geenerlei arbeid
in staat was, begroef bjj zich in zjjn leed en
verkwijnde. Daarom kreeg Marthe van hem
gedaaD, dat hjj haren man vergezelde op eene
reis voor zaken naar het noordenjvan Spanje.
Hjj liet zich er toe bepraten. Maar op den
morgen van het vertrek mompelde hjj
„Ik wou dat ik voor altjjd weg kon."
„En je dochtertje dan?" zeide Marthe, ter
wijl zjj Juliette in hare armen nam.
„Ach, die is nergens zoo goed als hier. Je
verwart haar reeds met je eigen kinderen
Dit was waar. Zjj verwarde het in hare
liefde met hare eigen zonen dit kleine
meisje, dat zoo geleek op de moeder, van wie
zjj de levendige gratie en de dartele, lachgrage
natuur had geërfd.
Mevrouw Cuenevray dus, uit bet venster
gebogen, zag de kinderen spelen. De kleine
Juliette kommandeerde de knaapjes, die zjj
naar haar jJijpen liet dansen, alsof zij bjj
voorbaat reeds hare macht als vrouw besefte.
Maar mevrouw Cheuevray zag in dit tooneel
slechts een spelletje vol goede harmonie.
„Zjj zal even onweerstaanbaar worden als
rnjjoe Mathilda", zoo Inidde hare conclusie
en dit leek haar ook de natuurlijkste zaak
van de wereld.
Daar komen de rechtsche organen weer
met hun oude praatjes aan. Het roode gevaar,
daar willen ze vriendelijk voor waarschuwen.
Die waarschuwing is noch noodig, noch
gemeend.
Wij hebben er herhaaldelijk op gewezen,
hoe Christelijke kiezers herhaaldelijk van de
dagen van Domela Nieuwenhuis af gestemd
hebben op socialisten, als dezen maar tegenover
andere vrijzinnigen stonden.
De heeren rechts maken zich werkelijk
onnoodig bezorgd over ons.
Heusch, onze leiders zullen wel mannen
zijn, wie te volgen geen oneer is voor ons
zeiven, noch voor het land.
Laat men rechts toch zelf eens de leiders
onder handen nemen. Misschien is daar wel
wat meer aan té merken dan bij ons.
De geschiedenis der jongste jaren mag
hierbij niet vergeten worden.
Al de prachtige leuzen van Christelijkheid
en zedelijkheid, niets dan schijn.
De werkelijkheid leert wel anders.
Een dwangverzekering, als minister Talma
in ons land wil invoeren, bepaalt zich alleen
tot een schrale uitkeering aan loontrekkenden.
Zelfstandige werkers worden aan hun lot
overgelaten. Wel wordt de gelegenheid open
gesteld om zich vrijwillig te verzekeren, doch
in de praktijk komt daar weinig van terecht.
Dat bewijst de ervaring in Duitscbjand. Daar
kan een niet-verzekeringsplichtige zich vrij
willig verzekeren, doch moet dan de geheele
premie zelf voldoen.
Van deze gelegenheid is veel minder ge
bruik gemaakt dan men had verwacht.
Bij enkele instellingen bedraagt het aantal
Trijwillig verzekerden nog niet 1 op de 5000
totaal verzekerden, en bij geen instelling staat
het ia eenige bevredigende verhouding tot het
aantal menschen, dat zich had kunnen ver
zekeren.
Een schoenmakertje te Berlijn zeide tot
Perio en ds. Van Krevelen: Als ik het daar
van moest hebben, als ik oud word, dan kon
ik mij wel opknoopen«.
Iets dergelijks zeide een schildersbaasje in
Keulen en een barbier in Hildesheim.
De kleine ondernemer, die reeds aan het
Terwijl zjj weer een «ogenblik hare waak
zaamheid liet verflauwen, zag zjj het tuinhek
opengaan. Een jong heer trad biunen, bleef
even bjj het kindergroepje staan, en tilde
zelfs Juliette van den grond, om haar een
kusje te geven. Mevrouw Cheuevray, vóór
zjj zich terugtrok achter het gordjjn, had den
heer Emaguy herkend, en zjj voelde, zonder
het zich te kunnen verklaren, eene pijnlijke
emotie. Pierre Emaguy was namelijk de
aanleiding geweest tot eene der zeldzame
oneenigheden, die ooit tusschen de beide
zusters waren ontstaan. Nadat hjj eens een
ganschen avond aan Matbilde het hof had
gemaakt, had Marthe gemeend hare zuster
voor deze in het oog vallende preferentie te
moeten waarschuwen en Matbilde, die anders
dergelijke welgemeende vermaningen goed
verdroeg, was ditmaal heftig geworden en
had Marthe jaloezie voor de voeten geworpen.
Twee jaren reeds waren er sedert deze kleine
scène verloopen maar Marthe had haar nog
niet vergeten en het vertrek, onlangs, van
den jongen man als attaché bjj het gezant
schap te Rome, was haar niet onaangenaam
geweest.
Nu dacht zjj„Hjj is waarschijnlijk hier
op de doorreis, en hjj komt zjjn condoleantie-
bezoek afleggen. Mathilda is nu al bjjna
eene maand dood. Maar die jongelui ma^en
met rouwbeklag geeD haast. Nu, hjj had
sukkelen is, en die voor zijn ondergeschikten
reeds de helft der weekpremiën moet betalen,
komt er niet toe, ook nog zichzelf en zijn
vrouw te verzekeren. De geringe voordeelen
der wet zijn ook niet van dien aard, dat zjj
hem het uitzicht openen van voldoende ver
zorging.
Men moge dit niet verstandig achten, doch
het is verklaarbaar, dat slechts weinigen van
de vrijwillige verzekering gebruik maken.
Van de 100 menschen, die failleeren, zijn
er niet velen, die 10 of meer jaren terug
dat faillissement hebben zien aankomen. Van
de 100 menschen, die vroeger in goeden doen
waren en arm werden tegen den tijd dat de
haren vergrijsden en de spieren verslapten,
zijn er niat veel, die dat vroeger hebben
voorzien.
En zoo staan dan die menschen daar ten
slotte als veel beklagenswaardiger wezens dan
hun vroegere ondergeschikten zijn geworden.
Ditzelfde is het geval met de meeste huis
arbeiders, behalve die in de tabaks- en textiel
industrie.
En dan de vrouwen
De Duitsche vrouw, de gehuwde vrouw,
die zoo gelukkig is dat de voldoende ver
diensten van haar echtgenoot haar niet nood
zaken in loondienst van anderen te gaan, is
niet verzekerd. Ook zij weet niet van tevoren,
wat later haar lot zal zijn.
Wordt zij oud en arm, dat de hemel haar
bijsta
De Duitsche sociale verzekering doet het
nietLeerzaam is in dit opzicht een ver
gelijking tusschen den toestand in Denemarken
en Duitschland. Tegen 25 mannen genieten
daar 32 vrouwen van 60 jaar en ouder een
rente. Meer vrouwen dus dan mannen, en
daar wordt ieder gesteund, die steun behoeft.
In Duitschland is 't juist andersom. De
ouderdomsrenten komen aan tweemaal zooveel
mannen als vrouwen ten goede, en ook, wat
de invaliditeitsrente betreft, krijgen minder
vrouwen dan mannen deze.
Er behoeft niet veel gepraat of geschreven
te worden, om te doen inzien, welk een
gruwelijk onrecht hier de vrouw, speciaal de
moeder, wordt aangedaan.
En ten aanzien van het onderscheid tusschen
zelfstandige werkers en loontrekkenden, ig het
al evenzoo.
Zal nu het ontwerp-Talma, tot wet geworden,
zich den gang kunnen sparen. Ik ontvang
heden niet."
Eenige minuten verliepen, en toen mevrouw
Chenevray weer naar bniten keek, zag zjj
tot hare bevreemding dat de jonge man zich
nog niet verwjjderde.
„Hjj gaat niet been", dacbt zjj ongeduldig.
Daar klopte de knecht, trad binnen en
overhandigde een kaartje zonder vouw, waarop
te lezen stond Pierre Emagny, 2 Avenue
Hocbe. En tot hare groote verbaziog werd
daaraan de boodschap toegevoegd „Mjjnheer
Emaguy verzoekt driDgeod mevrouw te
mogen spreken".
„Je hebt hem toch geantwoord dat ik niet
thuis ben
„Ik heb geantwoord volgens de instructies
van mevrouw."
„Welke instructies
„Mevrouw beeft mjj gelast om, bjj af
wezigheid van mjjnheer, eene dringende
boodschap voor mjjnheer niet van de denr te
wjjzen."
Dit was inderdaad het geval geweest. De
heer Chenevray nameljjk meende het ge-
rusteljjk aan het oordeel van zjjne vrouw te
kunnen overlaten, of er in zjjne afwezigheid
voor hem iets komen kon, dat misschien zjjne
onmiddellijke terugkomst vereisehen zou, of
hem zou noodzaken zjjne reis te bekorteD.
„Heeft mijnheer Emaqny dan naar mjjnheer
0>mn°v rny crpvrsagd
TER YElZEASi e VOLKSBLAD.
