Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen, h 15- Gebrandmerkt. persoonsVcrgoding. 0»H een hulde. AANBESTEDING No. 2258. Zaterdag 6 April 1912. 23e jaargang FEUILLETON. ABONNEMENTSPRI.T8 Per 3 maaoden 7 6 cent voor binnen en buiten Ter NeuzeD. Voor België 95 cent bij vooruitbetaling. Abonnementen worden aangenomen bij alle Boekbandelaren. Brievengaarders en den Uitgever. Telef. Interc. No IS. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1 tot en met 5 regels 50 oent; elke regel meer 10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver minderd tarief. Grootere letters nair plaatsvuimte- Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen, Deze Courant verschijnt eiken Woeiisdag- en Zaterdagmorgeii bij den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen. Met het oog op de Paaschdagcn verschijnt het „Ter Neuzensch Volksblad" a. s. Woensdagmorgen niet. Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN, zullen op Maandag den 29 April 1912, des namiddags 3 uur, ten Gemeentehuize, in bet openbare aanbesteden Het bouwen van een School gebouw voor middelbaar onderwijs, met gymnastiek- en teekenzaal te Ter Neuzen. Het bestek met 4 teekeningen zal vanaf 18 April 1912 ter gemeente-secretarie ter inzage liggen en aldaar tegen betaling van f 2.50 verkrijgbaar zjjn. Nadere inlichtingen worden alle werkdagen van 9—12 en van 2 6 uur ten gemeentehuize verstrekt door den Gemeeute-Bouwmeester. Ter Neuzen, 25 Maart 1912. Burgemeester en Wethouders voornoemd, A. VISSER, Lo. Burgemeester. L. WABEKE, Secretaris. Het vorig artikel over de H. B. S. was reeds persklaar, toen ons ook het socialitisch blad »Het Volk* onder de oogen kwam, dat even als Vaderland en Algemeen Handelsblad een stukje over de Ter Neuzensche kwestie had. Wij laten het hier in zijn geheel volgen. »Waarom »De Standaard« boos is.« Men schrijft ons uit Zeeland Voor wie de voor-geschiedenis kent van de oprichting eener «Openbare* Hoogere Burger school te Ter Neuzen, is het nijdige artikeltje in een van de laatste nummers van De Stan daard* meer dan begrijpelijk. Immers tegelijkertijd dat het gemeentebestuur van Ter Neuzen plannen had tot stichting eener openbare H. B. S. (niet alléén voor Ter Neuzen, maar tevens voor het verdere Oostelijk deel van Zeeuwsch Vlaanderen) liep men óók in kerkelijke kringen met het plan rond, een «bizondere* H. B. S. voor hetzelfde deel der provincie op te richten. Doch ondanks allen 21) Roman van Gr. BISS. „Wat men 't diepst voelt, daar spreekt men 't minst over," gaf Doris ten antwoord. „Vergeten kan ik het nooit meer. Daarvoor was het te ver gegaan." „Eeoe reden te meer waarom w(j je moeders oDscbuld moeten bewijzen", zeide mevrouw Chichele, met eene poging tot opgewektheid. „Maar, kom! Wy willen onzen laatste» avond samen niet bederven met gesprekken over p(jul(jke onderwerpen. Bedenk: overmorgen reeds zal ik mjjn kind verliezen, om het aan de werkelijke moeder af te staan." „Ik zal toch altoos nog uw kind blijven, tantelief", zeide Doris, zich dicht tegen haar aanvljjend. Een laatste woord van afscheid tot de vrieodeljjke Liefdezusters, die haar geherbergd hadden, en de zjjdeur van het Tehnis sloot zich achter de eenzame vronw in het donkergrfjze gewaad. Een oogenblik stond zjj stil als verloreD, gelfjk een uit de kooi gelaten vogel, die de vrijheid niet meer begrijpt en het vliegen spoed, dien men van kerkelijke zijde achter dit plannetje zette, was het gemeentebestuur van Ter Neuzen den heeren te vlug af en nam de in meerderheid liberale raad het beslnit om tot de oprichting eener dergelijke inrichting over te gaan. Toen had men de poppen aan het dansen. De oppositie tegen het gemeentebestuur werd ingezet en geleid door het plaatselijk antirev. blaadje «Luctor et Emergo« In allerlei arti kelen en ingezonden stukken in dat blad moest de raad het ontgelden. Dat alles gaf weinig blijk van eerbied voor het «gezag* (wdar deze heeren anders zoo mee dweepen) en van het respekteeren van een raadsbesluit dat toch volkomen wettig tot stand was gekomen. Laten de kerkelijke heeren nu nietjamme- ren over het brutale machtsmisbruik van dezen liberalen raad, men behoeft maar even naar Rotterdam te kijken om te weten, dat waar zij zelf de meerderheid hebben, zij met nog groote brutaliteit alles trachten neer te trappen wat hun niet welgevallig is. Naast de kritiek op het raadsbesluit in genoemd kerkelijk blaadje, werd door de oppositie ook een adres-beweging aan den Raad op touw gezet, om het bedoelde raads besluit te herroepen. Het was te begrijpen dat daarop niet werd ingegaan. Nadat op het eerste adres afwijzend was beschikt, werd nog eens ten tweede male een adres aan den Raad gericht. Bij de behandeling hiervan was, zooals te begrijpen, een buitengewoon groote belangstelling. Dit tweede adres onder ging natuurlijk hetzelfde lot als het eerste. Na afloop der raadsvergadering werd de burgemeester (één der vertegenwoordigers van het «goddelijk* gezag op dit aardsche tranendalis het niet zóó, o «Standaard* door een van de oppositieleiders voor «schoft* uitgescholden, wat van weinig «christelijkheid* en weinig «eerbied* getuigt. Als laatste middel, om de totstandkoming eener »openbare« H. B. S. te verhinderen, werd toen nog eens aan de (in meerderheid kerkelijke) Gedeputeerde Staten van Zeeland geadresseerd om het besluit van den Raad te vernietigen of tijdelijk te schorsen doch door Gedeputeerden is geantwoord dat zij hiertoe onbevoegd zijn. Dr. Kuyper, die ook in dat zaakje zelf «ment* geef nu in «De Standaard* aan den mini ster den wenk, om de rijks-subsidie te weigeren. verleerd heeft. Gretig ademde z(j de frissehe lucht in van den vroegen Septembermorgen, en zjj zou 't wel hebben willen uitschreewen van genot. Zij wilde hare armen uitstrekkeu naar de zon en den morgen begroeten. Haar hart sprong op b(j het gevoel van vrijheid, na jaren tusschen kerkermuren te hebben gesmacht. De boomen, de velden, de gansche natuur zou z(j hebben willen omhelzen. Vrjj 1 VrijVrijDit was het ééne woord, dat in hare polsen, in haar hart, in hare hersens klopte. Zóó keerde, na vyftien jaren van opsluitiog, HHena Jerningham tot de wereld terug. Met een afscheidsblik nog van het gast vrije huis, dat de laatste maanden harer ge- vaugeneu8cbap had verzacht, wendde z(j zich links en begon de laan af te gaan, naar men haar gewezen had. B(j de eerste kromming naar rechts zon een rytuig haar wachten, met hare trouwe vriendin en hare dochter Doris er in. Doris Die naam deed baar trillen van teeder verlangen. Haar gansche wezen huukerde om haar kind te zien en in hare armen te sluiten. De laatste maal, dat zy. Doris had gezien, was het kind een kleuter tje en nu moest z(j een volwassen meisje wezen Nauweljjks kon zjj het zich voorstellen, en ze verhaastte har9 schreden in haar ongeduld om met eigen oogen zich er van te overtuigen. Dan komt de «openbare* H. B. S. er niet, de plannen voor een «christelijke* H. B. S. kun nen weer op de proppen komen en zonder twijfel zou deze instelling de noodige subsidie wèl krijgen. Nu men de geschiedenis kent, begrijpt men tevens de allesbehalve onvervaschte verontwaar diging van «De standaard*. Men had reeds zoo lekker gehoopt, op een «bizondere» H. B. S. om zoodoende met rijks- steun, wat kerkelijke propagandisten in Zeeuwsch Vlaanderen te krijgen. Doch men verloor het spel, en is nu bevreesd dat de propagandisten niet «kerkelijk», maar «vrij zinnig zullen zijn.c De geschiedenis is weer bizonder leerzaam. De heele schoolkwestie is voor de kerkelijke partijen niet van belang om «het onderwijs», maar om «de politieke propaganda» die de onderwjjzers kunnen maken. Ook hier dus weer dezelfde juiste gedachte, het raden van den oorsprong der tegenwer king. Het moet èn Luctor en Standaard wel wee worden om het hart, dat ieder zoo goed hunne bedoelingen begrijpt. En waar ieder dit zachtjes aan gaat be grijpen, zal de afkeuring steeds meer alge meen worden. Zoo zal op het lest ook hier de waarheid zegevieren. Moedgevend voor de stembus van 1913 vindt de Standaard het, dat aan dr. Kuyper door de anti-rev. te Groningen en te Leeuwarden niet alleen op de vergaderingen (niet voor de pers toegankelijk), maar vooral bij aankomst en vertrek aan de stations zoo'n geestdriftige ontvangst ten beurt viel. Door mannen en vrouwen werd aan deze demonstratie deelgenomen. Dr Kuyper werd ontvangen als een vorst. De Standaard juicht dit toe. Eerlijk gezegd begrijpen wij die goedkeuring van het anti-rev. blad niet. Wij hebben ons steeds diets laten maken, dat de anti-rev. partij uit kracht van haar beginsel niet aan persoonsvergoding deed. De meer dan menschelijke vereering aan dr. Kuyper ten deel gevallen, en dit na her- De tijd had Helena Jerningham gespaard, ODdanks haar zoo zware beproeving: en de laatstverloopene drie maanden in de zuivere lucht van Cornwallis, by het eenvoudige en gezoude leven in het Tehuis, hadden weer wat kleur gebracht op bare wangen. De donkere oogen teekenden nog moêbeid, en lydenstrek- ken hadden zich gegroefd in het nog altijd schoone gelaat. Maar het pleitte wel zééi voor hare geestkracht en haar weerstandsver mogen, dat deze vrouw op acht en-dertigjarigen leeftijd en na al wat zjj had doorstaan, nog betrekkelijk jong er uitzag en hare schoonheid niet verloren had. Na vyf minuten gaans had zy de kromming van den weg bereikt, en daar zag zy op eenigen afstand reeds het rytuig met tweespan starn. Dichter bij nog stond een meisje- Dat moest Doris wezen En ja reeds sprong het meisje op haar toe met den kreet: „Moeder!" en een oogenblik daarna waren de beiden één geworden in eene omarming, met tranen en kussen zonder einde. Al het opgekropte gevoel van vijftien jaren brak nu los, eu de sluizen der vreugde werden geopend. Het duurde eenigen tijd vóór zy konden spreken. „Mijn kind Mijn lieve, lieve kindmur melde mevrouw Jerningham door hare tranen en zy hield Doris op armslengte van zich af, om n»8r aan te kijken. haaldelijk gebleken menscheljjke zwakheden, wekt ieders verbazing. Wij weten evenwel, dat aan de zuiverheid van het anti-rev. beginsel heel wat ontbreekt, en dat nergens de persoonsvergoding zich sterker openbaart, dan bij die party, die er, als men haar gelooven mag, zoo afkeerig van is. Naar aanleidfng van het 40-jarig jubileum van «De Standaard* en de daarmede onaf scheidelijke Dr. Kuyper bevatten verschillende bladen artikelen ter herdenking. Dat in de coalitiebladen de noodige hulde gebracht wordt en «oude veeten* voor deze gelegen heid «worden vergeten*, behoeft geen betoog. Teekenend is het artikel door de R. K. «Residentiebode* aan het jubileum gewijd, teekenend, omdat er ondanks de hartelijkheid, andere klanken in doorklinken, dan by het 25-jarig jubileum, hiermede afwijkende van Het «Centrum*, dat het woord van Dr. Schaepman van voor 15 jaren herhaalt, teekenend, omdat de Residentiebode voelt niet geheel van de fouten van den grooten jour nalist te mogen zwijgen. De Residentiebode schrijft o. a. het volgende «Wat wij destijds schreven (d. w. z. by het 25-jarig jubileum, Red.) kan niet alleen geschreven blijven, doch kunnen wij ook op dezen feestdag herhalen «Wel zijn er sindsdien gebeurtenissen voor gevallen, die niet alle ertoe hebben bygedragen den glans, welke van den naam Kuyper uit gaat, te verhoogen. Maar die feiten wisscheu toch het beeld niet uit, door ons in 1897 geschetst.* «Men zal het misschien niet fijngevoelig vinden, zoo wij met een enkel woord op die feiten zinspelen bi) het brengen van een feestgroet. Het verzwijgen ervan maakt ze echter niet ongedaan zelfs niet in de her innering der beste vrienden. En men behoort eerlijk te zijn ook bij het uitspreken van lof vooral wanneer die aan een historisch figuur gegeven wordt*. «Maar toch raag men niet uit het oog verliezen, dat alleen hij, die niets doet, kans heeft aan het gevaar te ontkomen in het openbaar mis te doen.* „Moederzeide het meisje eenvoudig, gauscli opgaaude iu de melodie van dit éénige, heilige woord. „Op dit geluk had ik nooit meer durven hopen, mjjn lieveling," zeide mevrouw Jer- niügbam. „Als je wist boe ik al die jareu naar mijne kindertjes verlangd eu gebunkerd hebEn nu vind ik een volwassene dochter, om mjj lief te hebben Dat alleen ver goedt mij bijna al het geledene 1" üoris' glimlach straalde haar toe. „Nu ik eenmaal terug heb, moeder, zal ik u nooit weer verlaten," zeide zy, met iets jubeiends in hare stem. „Ik wil mjjn best doen om u schadeloos te stellen voor al wat n hebt doorstaan." En hand in hand gingeD zy naar het ry tuig, dat, oudauks de zonnigheid vau den morgen, discreet gesloten was. Mevrouw Chichele vatte Helena's hand en hielp haar instappen. Doris zette zich tegeoover hare moeder, en terstond sloegen de flinke paarden in den draf. Door eenzelfde gevoel bewogeD, omhelsden de beide oudere vrouwen elkander stil, de eene geroerd door deernis, de andere door de innigste dankbaarheid. En daarop sprak Helena, met trillende stem „O, lieve, lieve vriendiD, die voor my méér is geweest, dan eene zuster zou hebben kunnen zjjn Wat zou er zonder van mjj geworden »ijn - II hebt rojjne hoop TER AEIM1SCH VOLKSBLAD.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensch Volksblad / Zeeuwsch Nieuwsblad | 1912 | | pagina 1